به‌منظور ارزیابی مدل Aquacrop و بررسی بهره‌وری تولید برنج تحت شرایط مدیریت آبیاری و تاریخ کاشت، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار بر روی رقم محلی (هاشمی) در دو سال زراعی ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ در موسسه تحقیقات برنج ایران، رشت انجام گردید. دور آبیاری به‌عنوان عامل اصلی در چهار سطح غرقاب دائمی، دور آبیاری ۵، ۱۰ و ۱۵ روز و تاریخ کاشت به‌عنوان عامل فرعی در سه سطح (یک اردیبهشت، بیستم اردیبهشت و دهم خرداد) در نظر گرفته شدند. ارزیابی مقادیر شبیه‌سازی و اندازه‌گیری شده عملکرد شلتوک و عملکرد زیستی با استفاده از مؤلفه‌های ضریب تبیین، آزمون t و ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، کارایی مدل (EF) و میانگین انحراف خطا (MBE) و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده (NRMSE) انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده عملکرد شلتوک و عملکرد زیستی به ترتیب ۹ و ۵ درصد می‌باشد. بر اساس بهره‌وری و میزان کاهش عملکرد شلتوک، آبیاری غرقاب در تاریخ یک اردیبهشت بیش‌ترین بهره‌وری را داشت. با توجه به ضریب تبیین بالای 7/0 و کارایی بالای 6/0 مدل Aquacrop در شبیه‌سازی عملکرد شلتوک و عملکرد زیستی، مدل مذکور از دقت مناسبی برخوردار بود و می‌توان از مدل Aquacrop برای پشتیبانی نتایج آزمایش‌های تحت شرایط مدیریت آبیاری و تاریخ کاشت استفاده نمود. Manuscript profile

به‌منظور بررسی تاثیر میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و جذب عناصر در برنج رقم هاشمی مطالعه ای در طول دو فصل زراعی در موسسه تحقیقات برنج کشور به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها عبارت بودند از مقادیر کود نیتروژن از منبع اوره در چهار سطح (30، 60، 90 و 120 کیلوگرم در هکتار) و تعداد تقسیط کود در سه سطح (یک، دو و سه تقسیط) در مراحل نشاکاری، ابتدای پنجه‌زنی و اواخر دوره پنجه‌زنی و قبل از گل دهی. نتایج نشان داد مقدار و همچنین تقسیط کود نیتروژن (به جز سال دوم) در طول دوره رشد بر عملکرد دانه اثر بسیار معنی‌داری داشت (P<0.01). میزان کاربرد نیتروژن تأثیری بر میزان درصد فسفر جذب شده در دانه نداشت. افزایش دفعات بکارگیری نیتروژن در سه تقسیط باعث افزایش درصد جذب نیتروژن در دانه شده است (سال اول P<0.01). نتایج همچنین نشان داد افزایش عملکرد ناشی ‌از مصرف نیتروژن اضافی به میزان 30 کیلوگرم در هکتار، معادل افزایش یک مرحله در تعداد تقسیط می‌باشد. Manuscript profile

به دلیل محدودیت در فراهمی آب در زراعت برنج، از خشک و تر کردن تناوبی به جای غرقاب نمودن دایمی جهت کاهش مصرف آب در شالیزارها استفاده می گردد. بدین منظور با هدف بررسی تاثیر روش های مختلف آبیاری و مقادیر کود نیتروژن بر عملکرد و محتوای عناصر ریزمغذی برنج قهوه ای و سفید در دو رقم هاشمی و گیلانه در سال های زراعی 96-1395 و 97-1396 به صورت کرت های دو بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در رشت اجرا گردید. تیمارهای آبیاری غرقاب، آبیاری با فاصله 7 روز و 14 روز در کرت اصلی، مصرف 50، 75 و 100 گیلوگرم در هکتار کود نیتروژن در کرت فرعی و ارقام هاشمی و گیلانه در کرت فرعی فرعی قرار داده شدند. نتایج نشان داد که اثر سال بر عملکرد و تعداد خوشه در مترمربع معنی دار شد. برهمکنش سه عامل مورد مطالعه بر عملکرد در سال 1396 و 1397، تعداد خوشه در مترمربع در سال 1396، و محتوای عناصر ریزمغذی دانه از نظر آماری معنی دار گردید. افزایش فاصله آبیاری تعداد خوشه در مترمربع، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و عملکرد شلتوک را کاهش داد، در حالی که مصرف 75 و 100 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن این صفات را در هر سه سطح آبیاری در مقایسه با سطح 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن افزایش داد. برتری عملکرد و تعداد دانه در خوشه و تعداد خوشه در مترمربع بالاتری را در رقم گیلانه نسبت به هاشمی در هر سه سطح آبیاری نشان داد. افزایش فاصله آبیاری بر محتوای عناصر ریزمغذی در برنج قهوه ای و سفید افزود. دو سطح کودی 75 و 100 کیلوگرم در هکتار نیز این صفات را نسبت به سطح دیگر کود نیتروژن افزایش دادند. در آبیاری با فاصله 14 روز و مصرف 100 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن بیش ترین محتوای Zn، Cu، Fe و Mn در برنج قهوه ای و سفید مشاهده شد. مصرف 100 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن در هر دو رقم توانست در هر سه سطح آبیاری، عملکرد کمّی و کیفی دانه را در مقایسه با دو سطح دیگر کود نیتروژن افزایش دهد و سطح مناسبی از کود برای تعدیل اثرات مضر افزایش فواصل آبیاری باشد. Manuscript profile

به‌منظور ارزیابی اثرات رژیم‌های آبیاری و کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن بر عملکرد دانه (شلتوک) و برخی صفات فیزیولوژیک، آزمایشی به صورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های1396 و 1397 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) اجرا گردید. عوامل آزمایشی شامل رژیم آبیاری در سه سطح بدون تنش (غرقاب دائم) و فواصل آبیاری 10 روز و 15 روز یکبار به عنوان عامل اصلی، کود در سه سطح تلقیح ریشه نشاء با کود زیستی، تلقیح ریشه نشاء با کود زیستی + 50 درصد کود شیمیایی تأمین کننده نیتروژن مورد نیاز گیاه (تیمار ترکیبی) و 100 درصد کود شیمیایی تأمین کننده نیتروژن مورد نیاز گیاه به‌عنوان عامل فرعی و رقم برنج در دو سطح هاشمی و گیلانه به‌عنوان عامل فرعی فرعی بودند. بیش‌ترین عملکرد دانه در سال اول (14/4 تن در هکتار) و دوم (99/3 تن در هکتار) در تیمار 100 درصد کود شیمیایی تأمین کننده نیتروژن مورد نیاز گیاه، شرایط غرقاب و رقم گیلانه ثبت شد که با تیمار تلقیح ریشه نشاء با کود زیستی + 50 درصد کود شیمیایی تأمین کننده نیتروژن مورد نیاز گیاه (تیمار ترکیبی) در سال اول (93/3 تن در هکتار) و دوم (85/3 تن در هکتار) در یک گروه آماری قرار داشتند. مصرف کود زیستی در کنار کودهای شیمیایی نیتروژن، توانست علاوه بر تولید محصول کافی و بهبود کارایی جذب نیتروژن، مصرف کود شیمیایی نیتروژن را به میزان 50 درصد کاهش دهد. Manuscript profile

In order to calibrate and validate the PILOTE model for rice in a humid climate, this study was carried in a randomized complete block design with three replications on a popular local variety, Hashemi, during 2001, 2002, 2005, 2006 and 2007 crop seasons. This research was done at the Rice Research Institute of Rasht, Iran. Evaluation of simulated and measured grain yield and dry matter values was done using Nash-Sutcliffe efficiency (EF), Root Mean Square Errors (RMSE) and normalized root mean square errors (NRMSE) indices. The results revealed that RMSE for validation and calibration were 0.69 and 0.72 Mg.ha-1, respectively. NRMSE for calibration was 9.5% and for validation was 14.1%. NRMSE for grain yield and dry matter were 8.74 and 13.37%, respectively. EF values were between 0.84 and 0.98. The results showed that the PILOTE model can be used to manage properly rice irrigation in different regimes. Scenario analysis showed that the best irrigation regime was intermittent irrigation with 8-day interval. Manuscript profile