انتروکوکوس‌ها جزو باکتری‌های لاکتیکی هموفرمانتاتیو هستند و به‌طور معمول در شیر خام و فرآورده‌های آن یافت می‌شوند. هدف مطالعه حاضر جداسازی انترکووس‌ها از شیر خام و فرآورده‌های سنتی شیر در منطقه تبریز و مطالعه اثر مهاری گونه‌های انتروکوکوس بر برخی از باکتری‌های بیماری‌زای غذایی می‌باشد. برای این منظور 105 نمونه (15 عدد از هر یک از نمونه‌های شیر خام، ماست، پنیر، خامه، کره، دوغ و کشک) مورد آزمایش قرار گرفت. پس از جداسازی و شناسایی افتراقی گونه‌ها، 24 جدایه با در نظر گرفتن نوع نمونه و تنوع گونه‌ای انتروکوکوس، انتخاب شدند. با توجه به پتانسیل بیماری‌زایی گونه‌های فکالیس و فاسیوم، جدایه‌های این دو گونه به‌ترتیب از نظر وجود ژن‌های حدت Esp و Asa1 ارزیابی گردیدند. اثر مهاری جدایه‌های انتروکوکوس با استفاده از روش دولایه (Overlay)، بر 9 باکتری‌های مهم بیماری‌زای غذایی آزمایش شد. بر اساس نتایج مطالعه، 9 گونه فاسیوم، فکالیس، گالیناروم، اویوم، ماندتی، کازلیفلاووس، هایرا، ساکارولیتیکوس و رافینوسوس به‌دست آمدند. تمامی جدایه‌ها اثر مهاری بر میکروب‌های شاخص داشتند؛ با این توضیح که اثر مهاری در بین گونه‌های مختلف و هم‌چنین سویه‌های مختلف یک گونه متفاوت برآورد شد. بیشترین اثرات ضدباکتریایی مربوط به گونه‌های انتروکوکوس فکالیس و فاسیوم بود. ارزیابی مولکولی نشان داد از مجموع 5 جدایه انتروکوکوس فکالیس، 2 جدایه حاوی ژن حدت Esp بودند. در مورد گونه فاسیوم ژن حدت Asa1 در هیچ یک از 6 جدایه ردیابی نشد. در صورت انجام آزمایش‌های تکمیلی در ارتباط با اثبات ایمن بودن انتروکوکوس‌ها، می‌توان از اثر مهاری آن‌ها علیه باکتری‌های بیماری‌زای غذایی استفاده نمود. Manuscript profile

لیستریا مونوسایتوجنز یک باکتری بیماری‌زای غذایی است که از اهمیت بالایی در بهداشت شیر و فرآورده‌های آن برخوردار است. به‌رغم اقداماتی که با هدف از بین بردن یا کنترل آلودگی با لیستریا مونوسایتوجنز در محصولات پاستوریزه شیر انجام گرفته است، اما به‌دلیل پراکندگی زیاد آن در محیط، امکان بروز آلودگی ثانویه در محصولاتی نظیر پنیر سفید فراپالایشی وجود دارد. هدف این مطالعه، بررسی اثر مهاری لاکتوکوس لاکتیس مولد نایسین بر لیستریا مونوسایتوجنز در پنیر سفید فراپالایشی است. شیر فراپالایش شده و پاستوریزه گاوی با Log CFU/g 3 از سویه‌های استاندارد یا بومی لیستریا مونوسایتوجنز تلقیح گردید و نمونه‌های پنیر شاهد و تیمار (حاوی لاکتوکوس لاکتیس مولد نایسین) تهیه شدند. تغییرات جمعیت لیستریا مونوسایتوجنز و غلظت نایسین طی دوره‌ نگه‌داری پنیر فراپالایشی اندازه‌گیری شد. طبق نتایج مطالعه، در تمامی گروه‌ها کاهش جمعیت لیستریا مونوسایتوجنز از روز 5 به بعد آغاز گردید اما این کاهش صرفاً در نمونه‌های حاوی لاکتوکوکوس لاکتیس و به موازات تولید نایسین معنادار (01/0 >P) بود. سویه بومی لیستریا مونوسایتوجنز به‌‌صورت معناداری (01/0 >P) مقاومت بیشتری نسبت به سویه استاندارد نشان داد. لاکتوکوس لاکتیس مولد نایسین به‌رغم مهار لیستریا مونوسایتوجنز، تأثیر منفی بر رشد باکتری‌های آغازگر لاکتیکی و pH نمونه‌های پنیر نداشت، لذا می‌توان از سویه‌های مولد نایسین برای کنترل برخی از آلودگی‌های باکتریایی در پنیر سفید فراپالایشی بهره برد. هم‌چنین لازم است در مطالعات تلقیحی رفتار سویه‌های بومی جدا شده از نمونه‌های غذایی در کنار سویه‌های آزمایشگاهی استفاده شود. Manuscript profile

هدف این مطالعه بررسی میزان آلودگی شیر خام و فرآورده‌های لبنی سنتی استان آذربایجان‌غربی با استافیلوکوکوس اورئوس و ارزیابی وجود ژن مولد زهرابه TSST-1، الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی و قابلیت تولید بیوفیلم در جدایه‌های این باکتریبود. برای این منظور 80 نمونه شیر خام و فرآورده‌های آن (شامل پنیر، خامه و کشک سنتی) به‌همراه 20 نمونه سواب بینی تولیدکنند‌گان این محصولات با روش تصادفی طبقه‌ای جمع‌آوری شد. نمونه‌ها با استفاده از روش‌های متداول کشت، جداسازی و شناسایی گردیدند و سپس وجود ژن TSST-1 با استفاده از PCR ارزیابی شد. بر اساس نتایج مطالعه، 35 نمونه آلوده به استافیلوکوکوس اورئوس بودند که از این بین ژن TSST-1 در 1 نمونه پنیر و 2 نمونه سواب بینی ردیابی گردید. یافته‌های مقاومت آنتی‌بیوتیکی نشان داد اکثر جدایه‌های استافیلوکوکوس اورئوس نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های پنی‌سیلین، ونکومایسین و متی‌سیلین مقاوم و نسبت به کوتریموکسازول،‌ جنتامایسین، ریفامپین، اگزاسیلین و سفولوتین حساس بودند. هم‌چنین تولید بیوفیلم در 85/2، 15/17 و 80 درصد جدایه‌ها به‌ترتیب زیاد، متوسط و کم برآورد گردید. فراوانی بالای آلودگی به استافیلوکوکوس اورئوس و وجود سویه‌های دارای ژن حدت TSST-1 در بین آن‌ها، هم‌چنین مقاومت بالا به آنتی‌بیوتیک مختلف و قابلیت تولید بیوفیلم، بیانگر مخاطره بهداشتی در ارتباط با مصرف فرآورده‌های لبنی سنتی است. Manuscript profile

آلودگی شیر و فرآورده‌های آن به باکتری‌های بیماری‌زا هم‌چون لیستریا تهدیدی برای مصرف‌کنندگان این نوع محصولات به‌شمار می‌رود. هدف این مطالعه، بررسی فراوانی و تنوع گونه‌ای لیستریا در پنیرهای سنتی منطقه تبریز بود. هم‌چنین الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی، توانایی تولید بیوفیلم و مقاومت حرارتی جدایه‌ها ارزیابی گردید. برای این منظور تعداد 100 نمونه پنیر سنتی به‌صورت تصادفی جمع‌آوری و با استفاده از روش‌های متداول کشت، جداسازی و شناسایی گردید. نتایج نشان داد، از مجموع 100 نمونه پنیر، 12 لیستریا جداسازی شد که 5 جدایه لیستریا مونوسایتوجنز و 7 جدایه لیستریا ایوانووی بودند. هم‌چنین، از بین 13 آنتی‌بیوتیک مختلف 100% جدایه‌ها نسبت به اکساسیلین و 75% به نالیدکسیک‌اسید مقاوم بودند تمامی جدایه‌ها نسبت به کوتریموکسازول، تتراسایکلین، جنتامایسین، اریترومایسین و ونکومایسین حساسیت داشتند. نتایج آزمون تولید بیوفیلم نشان داد، تمامی جدایه‌های لیستریا مونوسایتوجنز مولدین ضعیف بیوفیلم بودند در حالی‌که در جدایه‌های لیستریا ایوانووی درجات متفاوتی (ضعیف، متوسط و قوی) از تولید بیوفیلم دیده شد. طبق یافته‌های ارزیابی مقاومت حرارتی، ترمالیزاسیون بر هیچ‌یک از جدایه‌های لیستریا تأثیر کشندگی معنی‌داری نداشت، اما در مقابل پاستوریزاسیون سریع طی 5 ثانیه تعداد هر دو گونه لیستریا را به کمتر از حد قابل ردیابی کاهش داد (P<0.01). هم‌چنین پاستوریزاسیون کند اثر متفاوتی (P<0.01) بر روی دو گونه لیستریا نشان داد. با توجه به این‌که گونه مونوسایتوجنز و به‌میزان کمتر گونه ایونووی هر دو بیماری‌زای مهم انسانی هستند، لذا می‌توان به این جمع‌بندی رسید که پنیرهای سنتی منطقه تبریز خطر بالقوه از نظر آلودگی با لیستریا می‌باشند. Manuscript profile