Interpretation and Analysis of Persian Language and Literature Texts (Dehkhoda)
,
Issue4,Year,
Winter
2024
اشاره به قصۀ انبیا، یکی از موضوعاتی است که در اکثر متون ادب فارسی؛ بهویژه در ادبیات عرفانی به آن اشاره شده است. مولانا و شمس تبریزی دو عارف بزرگ ادب فارسی اند که بر روی اندیشه و افکار یکدیگر، تأثیرگذار بودند و با ترویج افکار و اندیشه های خود، سبب رونق و غنای ادب عرفا More
اشاره به قصۀ انبیا، یکی از موضوعاتی است که در اکثر متون ادب فارسی؛ بهویژه در ادبیات عرفانی به آن اشاره شده است. مولانا و شمس تبریزی دو عارف بزرگ ادب فارسی اند که بر روی اندیشه و افکار یکدیگر، تأثیرگذار بودند و با ترویج افکار و اندیشه های خود، سبب رونق و غنای ادب عرفانی شدند. پژوهشگران، پژوهشهای متعددی در زمینۀ تشابهات و نکات اشتراک این دو عارف پرداختهاند، اما در خصوص جایگاه و مقام انبیاء در اندیشۀ این دو، پژوهشی مستقل صورت نگرفته است. در این جستار نگارندگان، تلاش نموده اند به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با روش کتابخانهای، به بیان تضادها و تفاوتهای نظرگاه خاص مولانا و شمس تبریزی دربارۀ انبیاء و بزرگان دین بپردازند. با بررسی آثار مولانا و شمس میتوان نتیجه گرفت که مولانا در سراسر مثنوی و همچنین در فیه مافیه به زندگی و داستان پیامبران پرداخته است تا از طریق داستان، علاوه بر جذب مخاطب و ایجاد رضایت و خرسندی به اندرز و نصیحت او بپردازد و دشواریهای راه سلوک را برای کسانی که بیواسطه توان درک و فهم این مراحل و مراتب را ندارند در قالب داستان، آسان و قابل فهم گرداند. شمس تبریزی بر اساس آرا و اندیشه های خاص خود به داستان پیامبران در گفتارش پرداخته است؛ اما چون هدف او آموزش و نصیحت نمی باشد، مانند مولانا به داستانپردازی و گاهی اوقات به نتیجه گیری هم چندان توجهی ندارد و در داستان پیامبران، بسیاری از اوقات به یک یا حداکثر دو رویداد در زندگی پیامبری توجه کرده است.
Manuscript profile
Interpretation and Analysis of Persian Language and Literature Texts (Dehkhoda)
,
Issue4,Year,
Winter
2024
بزرگ علوی یکی از بزرگ ترین داستان نویسان معاصر است که در تکامل داستان کوتاه و گستردگی آن در ادبیّات معاصر نقش بسزایی دارد. او در تمام داستان هایش با واقعگرایی انتقادی به بیان مسائل مختلف جامعه پرداخته است. یکی از داستان های کوتاه بزرگ علوی، داستان عفو عمومی است. نویسند More
بزرگ علوی یکی از بزرگ ترین داستان نویسان معاصر است که در تکامل داستان کوتاه و گستردگی آن در ادبیّات معاصر نقش بسزایی دارد. او در تمام داستان هایش با واقعگرایی انتقادی به بیان مسائل مختلف جامعه پرداخته است. یکی از داستان های کوتاه بزرگ علوی، داستان عفو عمومی است. نویسنده در این داستان، واقعیّات اجتماعی و تحوّلات جامعۀ آن دوران را به تصویر کشیده است. در این پژوهش تلاش شده است تا مسائل مورد نقد در این داستان با نظریۀ جامعهشناختی مجازات دورکیم، انطباق داده شود. تفکّر امیل دورکیم در رابطه با مجازات این است که، مجازات، کارکرد انسجامبخشی به اجتماع را دارد. از نظر او، هنگامی که جرمی اتّفاق میافتد، به ارزشها و اخلاقیّات جامعه تعرض میشود. در نتیجه، جامعه احساس خطر کرده و عکسالعمل نشان میدهد. مجازات، عکسالعمل هیجانی و طبیعی جامعه نسبت به نقص ارزشهای جمعی است. نگارنده در این پژوهش درصدد آن است تا به شیوۀ تحلیلی – توصیفی و روش کتابخانه ای به بررسی داستان کوتاه عفو عمومی از بزرگ علوی بر اساس نظریۀ جامعهشناسی مجازات دورکیم بپردازد. نتیجۀ پژوهش نشان می دهد که اگرچه مجازاتها در طول دوران، دچار دگرگونی میشوند؛ ولی اصل و پایۀ آنها تغییر نخواهد کرد. از این نظر، تغییر و دگرگونی مجازاتها بهنوعی، سازگاری مجازات با وجدان جمعی زمان می باشد. در واقع بهتبع دگرگونی جامعه، مجازات نیز تغییر می یابد.
Manuscript profile
Journal of Pedagogic and Lyric in Persian Language and Literature Studies Quarterly
,
Issue1,Year,
Summer
2019
عطار نیشابوری، شاعر و عارف بزرگ قرن ششم و هفتم، معانی و مضامین بلند عرفانی را به بهترین وجه در قالب نماد و تمثیل ارائه میدهد. او در چهار اثر معروف خود (منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه) رمز و نماد را پایه و اصل داستانهایش قرار داده است. بازیگران صحنههای More
عطار نیشابوری، شاعر و عارف بزرگ قرن ششم و هفتم، معانی و مضامین بلند عرفانی را به بهترین وجه در قالب نماد و تمثیل ارائه میدهد. او در چهار اثر معروف خود (منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه) رمز و نماد را پایه و اصل داستانهایش قرار داده است. بازیگران صحنههای او نماد و تمثیلی هستند که هدف والای این شاعر را به بهترین وجه آراستهاند. تمثیلهای به کار رفته در آثار عطار، گزارشگر احساسات و تجربههای اوست. و برای وصول به اهداف واقعی خود برای وصول به اهداف واقعی خود با بیان تمثیلی و غیر مستقیم از تلخی و گزندگی پند میکاهد. در این نوشتار نویسندگان جهت ضرورت تحقیق با محور قراردادن چهار اثر عطار به تشریح توصیفی مبنی بر تجزیه و تحلیل نمادها و تمثیلهای به کار رفته در شعر این شاعر پرداخته است.
Manuscript profile
شیخ فریدالدین عطار نیشابوری (618-540 ه.ق) آفریننده ی مثنوی های بزرگ عرفانی است. منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه عالی ترین آثار عطار نیشابوری هستند که اندیشه های عرفانی را با زبان رمز در خود جای داده اند. این مقاله با عنوان بررسی اندیشه های عرفانی عطار نیش More
شیخ فریدالدین عطار نیشابوری (618-540 ه.ق) آفریننده ی مثنوی های بزرگ عرفانی است. منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه عالی ترین آثار عطار نیشابوری هستند که اندیشه های عرفانی را با زبان رمز در خود جای داده اند. این مقاله با عنوان بررسی اندیشه های عرفانی عطار نیشابوری جهت وصول به اهداف به تبیین اقوال و آرای عطار نیشابوری در باب مسائل گوناگون عرفانی پرداخته است. وجود تناقض ها و پارادوکس های گوناگون، اندیشه ی عرفانی موتوا قبل ان تموتوا، داستان عرفانی شیخ صنعان، بحث توبه، تشبیه و تنزیه ذات اقدس الهی، وحدت وجود همه مباحث عرفانی نابی هستند که در آثار عطار مخصوصاً در چهار اثر ذکر شده به خوبی دیده می شوند. کوشش شده است با ذکر نمونه ها و شواهد شعری و ذکر ابیات و توضیح آن ها بحثی جامع به شیوه ی توصیفی و تحلیلی از این اندیشه ها و مباحث عرفانی ارائه شود.
Manuscript profile
مقالات شمس کتابی است حاوی اندیشهها و تفکرات عرفانی که شامل مباحثی دربارۀ تصوف و عرفان میباشد که بهوسیلۀ مریدان شمس، جمعآوری شده است. نویسنده در این پژوهش به شیوۀ توصیفی - تحلیلی درصدد آن است تا به بررسی و تحلیل استعارههای مفهومی در این کتاب بپردازد. زبانشناسی شناخ More
مقالات شمس کتابی است حاوی اندیشهها و تفکرات عرفانی که شامل مباحثی دربارۀ تصوف و عرفان میباشد که بهوسیلۀ مریدان شمس، جمعآوری شده است. نویسنده در این پژوهش به شیوۀ توصیفی - تحلیلی درصدد آن است تا به بررسی و تحلیل استعارههای مفهومی در این کتاب بپردازد. زبانشناسی شناختی بر تجربههای جسمانی در فرایندهای ذهنی و پیوند ذهن و زبان تأکید دارد. هدف از این پژوهش درک و تبیین پیوندهای ذهن و زبان شمس تبریزی در مقالات با کمک نظریۀ استعاری شناختی است. واکاوی موضوع بیانگر آن است که زبان در قالب نظامهای استعاری به جهانبینی شمس، پیوندی تنگاتنگ دارد. آنچه این پیوند را مستحکم میسازد، نگاشته شدن طرحوارههای تصاویری ذهن بر اصول کلی جهانبینی شمس و سامانیافتگی نگاشتههای استعاری و شبکههای منسجم از استعارهها بر محور الگوی شناختی کلان است که در نظامی از تناظرها جنبههای ناشناختۀ جهانبینی شمس را روشنتر میسازد. نگاهی کلی به استعارههای مفهومی در مقالات شمس نشان میدهد. نظام استعاری مقالات شمس، مشابه نویسندگان عارف همعصر خود است. در تقریرات شمس، اتگار فقط حوزۀ مقصد، حرف و سخن است که گاهی در قالب شیئی شکستنی و گاهی در قالب یک گیاه و گاهی در ارتباط با رنگ، مفهومسازی شده است به نحوی که ناخودآگاه بودن حکایتها و تمرکز نداشتن شمس نسبت به یک موضوع واحد از جمله عواملی است که باعث شده سبک وی در مفهومسازیهای استعاری نسبت به دیگران متمایز گردد.
Manuscript profile
منظور از انسجام، روابط واژگانی و یا ساختاری متن و یا به عبارت دیگر، سازوکار درونمتنی زبان است که سبب یاری و کمک نویسنده در ایجاد و برقراری ارتباط در هر جمله و یا بین جملهها میشود. در این پژوهش، نویسنده درصدد آن است تا به شیوۀ توصیفی - تحلیلی و ابزار کتابخانهای با اس More
منظور از انسجام، روابط واژگانی و یا ساختاری متن و یا به عبارت دیگر، سازوکار درونمتنی زبان است که سبب یاری و کمک نویسنده در ایجاد و برقراری ارتباط در هر جمله و یا بین جملهها میشود. در این پژوهش، نویسنده درصدد آن است تا به شیوۀ توصیفی - تحلیلی و ابزار کتابخانهای با استفاده از نظریۀ انسجام هالیدی و حسن در زبانشناسی ساختگرا به بررسی و تحلیل سفرنامۀ ناصرخسرو قبادیانی بپردازد. بر اساس نظریۀ هالیدی و حسن، انسجام، یکی از مشخصات اصلی یک متن است که بهواسطۀ عناصری در متن به وجود میآید و این عناصر، شامل سه بخش واژگانی، دستوری و پیوندی است که در ارتباط بین اجزای جمله، نقش دارند. در این مقاله، عناصر و شگردهای ایجاد انسجام در متن سفرنامۀ ناصرخسرو، مورد واکاوی و تجزیهوتحلیل قرار گرفته است. نتیجۀ پژوهش، بیانگر آن است که با توجه به اینکه سفرنامۀ ناصرخسرو حاوی مطالبی در حوزۀ جغرافیایی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است؛ یک متن منسجم و یکدست و یکپارچه میباشد که تعدادی از عناصر و شگردهای منسجمکنندۀ متن، نقش بسیار مهمی در ایجاد انسجام آن دارند. همچنین عناصر انسجام بر جذابیت، درک و تأثیرگذاری آن بر خواننده نقش بسیاری دارند که باعث اقناع خواننده میگردد. بدین ترتیب، متون نظم و نثر بر اساس زبان و محتوا و نحوۀ بهکارگیری عناصر انسجام، از یکدیگر متمایز میشوند و از لحاظ میزان کاربرد انسجام، ارزشگذاری و درجهبندی میگردند.
Manuscript profile
Woman Cultural Psychology
,
Issue1,Year,
Winter
2009
با بررسی منظومة خسرو و شیرین از نظرگاه روانشناسی تحلیلی می توان دریافت که این منظومه، دوصدایی است. بدین معنی که صدای غرا و سرکوبگر نظامی در برابرصدای قهرمان مؤنث داستان قرار می گیرد و شگفتا که همین صدای خفه و خاموش شیرین بر بانگ غرای نظامی غلبه میکند. در حقیقت عملکرد و More
با بررسی منظومة خسرو و شیرین از نظرگاه روانشناسی تحلیلی می توان دریافت که این منظومه، دوصدایی است. بدین معنی که صدای غرا و سرکوبگر نظامی در برابرصدای قهرمان مؤنث داستان قرار می گیرد و شگفتا که همین صدای خفه و خاموش شیرین بر بانگ غرای نظامی غلبه میکند. در حقیقت عملکرد و رفتار موقرانه و سنگین وار شیرین که برساختة داستان پرداز است، بلندترین بانگ در سراسر این منظومه است که تا لحظة مرگ خاموش او ادامه دارد. هنگامی که صدای شیرین را که برخاسته از ناخودآگاه شاعر است با نگاهی روان شناسانه تحلیل کنیم، در می یابیم که آنیمای شاعر در پرداخت شخصیت شیرین، نقشی بیشتر از بن مایة اصلی روایت داشته است.
Manuscript profile
Woman Cultural Psychology
,
Issue24,Year,
Summer
2015
با تحلیل منظومه خسرو و شیرین خصوصا شخصیت شیرین از نظرگاه روانشناسی تحلیلی میتوان دریافت که طبق تحلیل های شینودابولن که از شاگردان و پیروان یونگ است شخصیت شیرین با آرتمیس (الهة ماه و شکار) مطابقت می کند برای نشان دادن چنین تطبیقی از شواهد شعری استفاده شده است و در نه More
با تحلیل منظومه خسرو و شیرین خصوصا شخصیت شیرین از نظرگاه روانشناسی تحلیلی میتوان دریافت که طبق تحلیل های شینودابولن که از شاگردان و پیروان یونگ است شخصیت شیرین با آرتمیس (الهة ماه و شکار) مطابقت می کند برای نشان دادن چنین تطبیقی از شواهد شعری استفاده شده است و در نهایت مشخص شد که شیرین از بسیاری وجوه با الهة ماه شکار یونان باستان مطابقت می کند.
Manuscript profile
Mytho-Mystic Literature Quarterly Journal
,
Issue5,Year,
Winter
2020
بسیاری از خدایان اساطیری، از جهان اسطورهها بیرون آمده و در حماسه‎ها به صورت پهلوانانی نامی و یا شاهانی بزرگ نشان داده شدهاند. یکی از آن پهلوانان حماسی، سمک، در داستان منثور حماسی ـ پهلوانی سمکِ عیّار است. این پهلوان با داشتن برخی ویژگیهای اساطیری، همچون ایزدان ا More
بسیاری از خدایان اساطیری، از جهان اسطورهها بیرون آمده و در حماسه‎ها به صورت پهلوانانی نامی و یا شاهانی بزرگ نشان داده شدهاند. یکی از آن پهلوانان حماسی، سمک، در داستان منثور حماسی ـ پهلوانی سمکِ عیّار است. این پهلوان با داشتن برخی ویژگیهای اساطیری، همچون ایزدان اسطورهای، ایندرا و مهر، پنداشته میشود. از جمله ویژگیهای اساطیری سمک، میتوان به این موارد اشاره کرد: آزاد ساختن مادینگان شهریاران از چنگال ربایندگان اهریمنی، داشتن پیوندی ناگسستنی با خورشیدشاه، نابودکنندة دیوان و پریان و همراهیِ مداوم با مادینهای که تجلیگر خدای بانوان است. بر اساس این فرضیه، نگارندگان این جستار با رویکردی تحلیلی ـ تطبیقی و با توجّه به متون مقدس هندو ـ ایرانی، ریگودا و اوستا، و اندیشههای اسطورهپژوهانی همچون مهرداد بهار کوشیدهاند خویشکاریهای این دو ایزد را با کارکردهای این پهلوان حماسی مقایسه و تطبیق دهند و این فرضیه را به اثبات برسانند. حاصل پژوهش حاضر نشان میدهد که سَمَک، پهلوان برجستة حماسة منثور سمک عیّار، برآیند و ادغامی از دو فرهنگ اسطورهای هندو ـ ایرانی است که در ریختی نو پیکرگردانی شده است.
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications