A Jurisprudential Study on Guaranteed Interests in Bank Deposits

Subject Areas : فقه و مبانی حقوق

Haydeh Darvishi ¹ , Esmat al-Sadat Tabatabaei Lotfi ² , Sayyed Muhammad Shafiei mazandarani ³

1 - Ph.D. Student, Department of Fiqh(jurisprudence) and basis of Islamic law, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran.
2 - 2Assistant Professor, Department of Fiqh(jurisprudence) and basis of Islamic law, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran.
3 - 3Assistant Professor, Department of Fiqh(jurisprudence) and basis of Islamic law, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran.

Received: 2020-01-08 Accepted : 2020-08-07 Published : 2019-12-22

Keywords: Insurance, Usury, bank deposit, In-part-payment Profit, Interests,

Abstract :

In order to attract public capital, banks have set guaranteed earnings and have tied the overpayment to the bank's economic efficiency. From a jurisprudential point of view, receiving interest on depositing money without any risk is considered usury, which is a religious prohibition. Jurisprudents have allowed receiving profits provided that a contract is made such as representation in investment, mudarabah, sale, etc. In this study, two categories of pricing and bank-deposit insurance are discussed, according to which the determination and guarantee of in-part-payment profits has a religious justification. Considering the acceptance of insurance in the form of Islamic contracts by most of the jurisprudents, bank deposit insurance that guarantees the principle in-part-payment interest is permissible. Also, the government's involvement in pricing has been approved, if necessary, with a view to providing social benefits. Therefore, given the current state of society, the government has the right to set the in-part-payment interest rates and according to the two categories considered, the in-part-payment interest has a legal justification.

References:

قرآن کریم.

نهج‌البلاغه.

 

1. ابن منظور، محمد بن مکرم (1408ق). لسان ‌العرب. بیروت: دارالبحوث العلمیه، ج5.


2. احمدوند، خدیجه (1389). احکام سود سپرده­های بانکی در فقه امامیه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه الزهراء، دانشکده الهیات.


3. اشرفی شاهرودی، مصطفی (1393). درس خارج فقه: بانکداری اسلامی. سلسله درس‌های مدرسه فقاهت. قابل دسترس در: http://www.eshia.ir/Feqh/Archive/Ashrafi/Feqh3/93


4. اصفهانی، ابوالحسن (1352). وسیله النجات. قم: نشر نیکنام، چاپ سوم، ج1.


5. افشار، فریبا؛ باقری، مصطفی (1393). بررسی تعیین نرخ سود بانکی در بانکداری بدون ربا در نظام بانکی ایران. در: کنگره بین‌المللی فرهنگ و اندیشه دینی. قم: مرکز راهبری مهندسی فرهنگی شورای فرهنگ عمومی استان بوشهر.


6. آل بویه، علی؛ علم‌الهدی، سید سجاد (1391). بررسی سود بانکی در شرایط تورمی. بخشنامه راهبرد، 21(65)، ص165-190.


7. امین، سیدحسن (1366). حقوق بیمه. تهران: نشر میزان.


8. بهجت، محمدتقی (1386). رساله توضیح المسائل. قم: مؤسسه فرهنگی و هنری البهجه، ج2.


9. ترابی، سید روح‌الله (1396). ماهیت حقوقی سود سپرده‌های بانکی. تهران: انتشارات قانون یار.


10. تفضلی، فریدون (1387). اقتصاد کلان، نظریه‌ها و سیاست‌های اقتصادی. تهران: نشر نی، ج1.


11. حسینی شیرازی، سید محمد (1262ق). الفقه. نجف: نشر موسسه کاشف الغطاء، چاپ سیزدهم.


12. حسینی عاملی، محمدجواد (1426ق). مفتاح الکرامه. قم: مؤسسه النشر الإسلامی، ج4.


13. خامنه‌ای، سید علی (1397). استفتائات. قابل دسترس در: khamenei.ir


14. خدیوی، پریسا (1391). ارتباط متقابل بین نرخ سود تسهیلات بانکی و نرخ تورم در ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه رازی.


15. خمینی، روح‌الله (1369). تحریر الوسیله. ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: انتشارات دارالعلم، ج3.


16. خمینی، روح‌الله (1392). استفتائات. تجدید چاپ شده. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.


17. خمینی، روح‌الله (1414ق). کتاب البیع.تهران:موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی،چاپ دوازدهم، ج2. 


18. خویی، سید ابوالقاسم (1371ق). مصباح الفقاهه. قم: انتشارات وجدانی، چاپ سوم.


19. دسوقی، محمد (1387ق). التامین و موقف الشریعه. بیروت: دارالکتب الإسلامیه، ج1.


20. روحانی، محمدصادق (1393). المسائل المستحدثه. بیروت: دارالکتب الإسلامیه.


21. سیستانی، سید علی (1397). رساله توضیح المسائل. قم: دارالقلم، چاپ سی‌ام.


22. شبیری زنجانی، سید موسی (1386). رساله توضیح المسائل. قم: آدینه سبز، ج1.


23. شیخ مفید، محمد بن محمد (1401ق). المقنعه. بیروت: دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، ج1.


24. صافی گلپایگانی، لطف‎الله (1383). رساله توضیح المسائل. قم: آدینه سبز، ج2.


25. صدوق، محمد بن علی (1398ق). التوحید. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه، ج1.


26. طوسی، ابوجعفر محمدبن حسن (1401ق). تهذیب الأحکام فی شرح المقنعه. بیروت:دارالتعارف، ج7.


27. عاملی، زین‌الدین بن علی (1413ق). مسالک الافهام. بیروت: دار الکتب الإسلامیه ، ج1.


28. عبده، سید عبدالمطلب (1100ق). التامین علی الحیاه. قاهره: دارالکتب اسلامیه.


29. فاضل لنکرانی،محمد(1421ق).تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله.قم:مرکز فقه الائمه الاطهار،ج1.


30. محقق کرکی، علی بن حسین (1414ق). جامع المقاصد. قم: انتشارات آل البیت، ج1.


31. محقق، محمدجواد (1390). درآمدی بر تدوین شاخص ربا در بانکداری اسلامی. معرفت اقتصادی، سال دوم، شماره2، ص57-80.


32. مسعودی، علیرضا (1387). حقوق بانکی. تهران: پیشبرد.


33. مظاهری، طهماسب (1388). سود بانکی در بانکداری بدون ربا و نظام پول اعتباری. در: تهران: بیستمین همایش بانکداری اسلامی، 1(4)، ص25-36.


34. مکارم شیرازی، ناصر (142ق). استفتائات جدید. قم: مدرسه الإمام علی بن ابیطالب(ع)، ج2.


35. موسویان، سید عباس (1386).بررسی فقهی – حقوقی تعیین نرخ سود بانکی. فقه و حقوق،4(16)، ص7-35.


36. موسویان، سید عباس (1387). بررسی فقهی و اقتصادی تعیین نرخ سود بانکی. در: نوزدهمین همایش بانکداری اسلامی. تهران: موسسه عالی آموزش بانکداری ایران، 2(7)، ص17-28.


37. میرزایی، جمشید؛ زارع شعار، حسین؛ سفیدی، سپیده؛ میری، صدیقه (1396). نگرشی تحلیلی بر سود سپرده‌ها و وام‌های بانکی از نگاه فقه و قوانین موضوعه. در: اولین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری و علوم انسانی و بانکداری اسلامی، 4(7)، ص25-41.


38. نجفی جواهری، محمدحسن (1374ق). جواهر الکلام. تهران: انتشارات موسسه کیهان، ج23.


39. نوری همدانی، حسین (بی‌تا). هزار و یک مسئله فقهی(مجموعه استفتائات). ناشر: مهدی موعود، ج2.