ارزیابی ترکیبات شیمیایی و خصوصیات آنتی‌اکسیدانی گیاهان پاغازه و والک سوری بر روغن سویا

Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)

مائده گل احمد ¹ , محمد حجت الاسلامی ² , مریم جعفری ³ , لیلا صداقت بروجنی ⁴

1 - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران؛
2 - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران؛
3 - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران؛
4 - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران؛

Received: 2020-01-30 Accepted : 2020-05-28 Published : 2019-07-01

Keywords: روغن, عصاره هیدروالکی, گیاه پاغازه, گیاه والک سوری, خصوصیات آنتی‌اکسیدانی,

Abstract :

مقدمه و هدف: پاغازه و والک سوری دو گیاه بومی ایران هستند که کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. ظرفیت بالای آنتی‌اکسیدانی آنها در کنار مصارف خوراکی سبب می‌شود تا از آنها بتوان در بسیاری از مواد غذایی استفاده کرد. مطالعه حاضر به منظور شناسایی ترکیبات شیمیایی و بررسی خصوصیات آنتی­اکسیدانی عصاره گیاهان پاغازه و والک سوری در روغن سویا انجام شد. روش تحقیق: پس از جمع آوری و خشک کردن گیاهان، عصاره هیدروالکی آنها استخراج شد. عصاره گیاهان با استفاده از دستگاه GC-MSبه منظور شناسایی ترکیبات شیمیایی مورد استفاده قرار گرفت. درصد به دم اندازی رادیکال­های آزاد DPPH و میزان ترکیبات فنولی کل در هر کدام از عصاره‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس عصاره‌های گیاهی با غلظت­های200، 600 و 1000 ppm به روغن سویا افزوده شده و شاخص‌هایی همچون اندیس‌ پراکسید، تیوباربیتوریک اسید، دی ان و تری ان‌های مزدوج و عدد اسیدی پس از حرارت دهی در دمای 120 درجه سانتیگراد مورد ازیابی قرار گرفتند. نتایج و بحث: تیمول در عصاره والک سوری و استیل تیمول در عصاره پاغازه به عنوان فراوان‌ترین ترکیبات شیمیایی شناسایی شدند. مشخص شد که درصد به دام اندازی DPPH در هر دو نوع عصاره با افزایش غلظت، افزایش پیدا کرد. درصد به دام اندازی در عصاره گیاه پاغازه بیشتر از والک سوری بود. میزان ترکیبات فنولی کل موجود در عصاره گیاهان پاغازه و والک سوری به ترتیب 12/70 و 32/40 میلی گرم گالیک اسید در هر گرم عصاره بود. میزان اسیدیته روغن سویا در طی 3 روز حرارت دهی در 120 درجه سانتیگراد در تمامی تیمارها افزایش پیدا کرد و در تیمار حاوی عصاره والک سوری بیشتر بود. میزان دی‌ان و تری‌ان‌های مزدوج، اندیس تیوباربیتوریک اسید و پراکسید در روزهای مختلف در روغن حاوی عصاره گیاه پاغازه به مراتب کمتر از والک سوری بود. توصیه کاربردی/صنعتی: کاربرد عصاره پاغازه به عنوان یک ترکیب طبیعی در مواد غذایی حاوی روغن و چربی، به جهت اثرات آنتی­اکسیدانی بالا و به تعویق انداختن فساد اکسیداتیو پیشنهاد می‌گردد.

References:

Akoh, C.C. and Min, D.B. 2008. Food lipids: chemistry, nutrition, and biotechnology. CRC Press.

AOCS (Official methods and recommended practices of the AOCS). 2009. 5^th ed edition. Determination of Specific Extinction of Oils and Fats, Ultraviolet Absorption (ch 5-91).

AOCS (Official methods and recommended practices of the AOCS). 2005. 5^th ed edition. Stability of oil against oxidation (cd 12b-92).

Altmetric, K. Ebrahimi Monfared, Z. Rafiee S.M. Jafari. Phenolic Content and Antioxidant Activity of Falcaria vulgaris Extracts. Analytical Chemistry Letters, 2: 2102.

Choobkar, N., Kakoolaki, S., Mohammadi, F. 2017. The biological effects of herbal medicine, Falcaria vulgaris: An article review. Iranian Journal of Aquatic Animal Health, 3:74-.38

Deol, P., Evans, J.R., Dhahbi, J., Chellappa, K., Han, D.S., Spindler, S., Sladek, F.M. 2015. Soybean Oil Is More Obesogenic and Diabetogenic than Coconut Oil and Fructose in Mouse: Potential Role for the Liver. PLoS One, 10(7): 0132672.

Farag, R.S., Mahmoud, E.A. and Basuny, A.M. 2007. Use crude olive leaf juice as a natural antioxidant for the stability of sunflower oil during heating. International Journal of Food Science and. Technology, 42: 107-511.

Firat, M. 2015. The ethnobotanical usage of swome east Anatolian (Turkey) Allium L. species. Manas Journal of Agriculture and Life Science. 5:80-86.

Gharekhani, M., Ghorbani, M., Ebrahimzadeh, M.A. Jafari, S.M. and Sadeghi Mahoonak, A.R. 2011. The effect of nettle leaves extract on the inhibition of soybean oxidation. Journal of Food Processing and Preservation, 1(2): 85-102.

Gudej, J. 1977. Study of the volatile oils of the Falcaria vulgaris Bernh. herb (Ubelliferae). Acta Pol Pharm,34(3): 299-304.

Messina, M. 2016. Soy and Health Update: Evaluation of the Clinical and Epidemiologic Literature. Nutrients, 8(12): E754.

Nematshahi, M.M. 2013. Antioxidant effect of Laurus nobilis essence on canola oil stability. M.Sc. Thesis. Ferdowsi Uni., Mashahd, Iran.

Nikolai, F., Reinhard, M. Fritsch, F., Blattner, R. 2006. Phylogeny and New Intrageneric Classification of Allium (Alliaceae) Based on Nuclear Ribosomal DNA ITS Sequences. Aliso, 22:372-593.

Peng, Y., Wang, J., Lin, J., Liu, J. 2016. Effect of dietary soybean oil and antioxidants on fatty acids and volatile compounds of tail subcutaneous and perirenal fat tissues in fattening lambs. Journal of Animal Science Biotechnology, 7: 24.

Pereira, R.P., Fachinetto, R., de Souza Prestes, A., Puntel, R.L., Santos da Silva, G.N., Heinzmann, B. M., Boschetti, T.K., Athayde, M.L., Bürger, M.E., Morel, A.F., Morsch, V.M. and Rocha, J.B. 2009. Antioxidant effects of different extracts from Melissa officinalis, Matricaria recutita and Cymbopogon citratus. Neurochem Research, 34(5):973-983.

Prieto, P., Pineda, M. and Aguilar, M. 1999. Spectrophotometric quantitation of antioxidant capacity through the formation of a phosphomolybdenum complex: specific application to the determination of vitamin E. Analytical Biochemistry, 269(2): 33741.

Ravi Kiran, C., Sasidharan, I., Soban Kumar, D.R., Sundaresan, A. 2015. Influence of natural and synthetic antioxidants on the degradation of Soybean oil at frying temperature. Journal of Food Science and Technology, 52(8):5370-5.

Sedaghat Boroujeni, L., Hojjatoleslamy, M., Keramat, J., Ghasemi Pirbalouti, A. 2013. Antioxidant activity of essential oil of Heracleum lasiopetalum on chemical properties of potato chips. Journal of Herbal drugs, 2(1): 249-256.

Sedaghat Boroujeni, L., Hojjatoleslamy, M., Ghasemi Pirbalouti, A., Molavi, H. 2013. Phytochemistry analysis of essential oils of Heracleum lasiopetalum fruits, Thymus carmanicus aerial parts and Myrtus communis leaves. Journal of Herbal drugs, 4(2): 101-108.

Sedaghat Boroujeni, L., Hojjatoleslamy, M. 2018. Using Thymus carmanicus and Myrtus communis essential oils to enhance the physicochemical properties of potato chips. Food Science and Nutrition, 6(4): 1006-1014.

Shafaghat, A. 2010. Free radical scavenging and antibacterial activities, and GC/MS analysis of essential oils from different parts of Falcaria vulgaris from two regions. Natural Products Communication, 5(6):981-.4.

Shahsavari, N., Barzegar, M., Shahri, M.A. and Naghdiabadi, H.A. 2008. An investigation on the activity of essential oil of Zataria multiflora Boiss. in soybean oil. Journal of Medicinal Plants, 7(28): 56-68.

Shyamala, B.N., Gupta, S., Lakshmi, A.J. and Prakash, J. 2005. Leafy vegetable extracts– antioxidant activity and effect on storage stability of heated oils. Innovative Food Science and Emerging Technology, 6(7): 239–245.

Sohbat Bahraminejad, R., Amiri, S., Ghasemi, N. 2013. Inhibitory effect of some Iranian plant species against three plant pathogenic fungi. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 5(9): 1002-8001.

Taghvaei, M., Jafari, S.M. 2015. Application and stability of natural antioxidants in edible oils in order to substitute synthetic additives. Journal of Food Science and Technology, 52(3):1272-1282.

Tahami, F., Basiri, A., Ghiasi Tarzi, B. and Mahasti, P. 2013. The effect of Foenicalum vulgare essence on the stability of sunflower oil. Journal of Food Science and nutrition, 3(10): 71-78.

Yazdanpanah, S., Arjmand, P., Pourazarang, H. and Mohammadi Jafari, M. 2009. Investigation of pomegranate peel extract on the heat stability of sunflower oil. Journal of Water and Soil Science, 13(47): 95-102.