• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - طراحی سیستم معیشتی سازگار و پایدار با محیط زیست تالاب شادگان با رویکرد توسعه میدان نفتی
        محمد  سعیدی فرد آزاده  نکویی اصفهانی مهدی  نظری صارم
        مقدمه: محیط زیست بی بدیل تالاب‌ها سبب تجمع ساکنین در اطراف آن‌ها، افزایش گردشگری و همچنین منبع کار و روزی مردم منطقه بوده است. تالاب شادگان یکی از مهمترین تالاب‌های کشور است که با توسعه میدان نفتی در اطراف آن تغییراتی در محیط زیست، گردشگری و حتی زندگی مردم این منطقه پدی چکیده کامل
        مقدمه: محیط زیست بی بدیل تالاب‌ها سبب تجمع ساکنین در اطراف آن‌ها، افزایش گردشگری و همچنین منبع کار و روزی مردم منطقه بوده است. تالاب شادگان یکی از مهمترین تالاب‌های کشور است که با توسعه میدان نفتی در اطراف آن تغییراتی در محیط زیست، گردشگری و حتی زندگی مردم این منطقه پدید آمد. هدف از این تحقیق طراحی سیستم معیشتی سازگار و پایدار با محیط زیست تالاب شادگان با رویکرد توسعه میدان نفتی می‌باشد. مواد و روش‌ها: این تحقیق یک تحقیق کاربردی می‌باشد، نحوه گردآوری داده‌ها به صورت توصیفی- غیرآزمایشی است و در میان انواع روش‌های تحقیق توصیفی در زمره مطالعه موردی قرار گرفته است. جامعه آماری 10 نفر از خبرگان شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مارون را شامل شده است که پرسشنامه خبرگان در میان آن‌ها توزیع گردید. بر اساس مطالعات صورت گرفته معیار‌های اصلی تحقیق شامل عوامل اجتماعی، زیست محیطی، قانونی و اقتصادی می‌باشد. تجزیه‌و تحلیل داده‌ها با استفاده از رویکرد ANP-DEMATEL صورت گرفته است. نتایج و بحث: بر اساس نتایج تحقیق اثبات شد، معیار " عوامل زیست محیطی" با وزن نهائی 574/0 در اولویت اول میان معیار‌ها بوده و بیشترین تعامل با سایر معیار‌ها را دارا می‌باشد. عوامل قانونی با تأثیرگذاری 719/6 تأثیرگذارترین و عوامل اجتماعی با تأثیرپذیری 099/7 تأثیرپذیرترین معیار می‌باشد. زیرمعیار "فقدان برنامه اجرایی و دستورالعمل تخصصی مدیریت محیط زیست در میادین نفتی" با وزن نهائی 1605/0 در اولویت اول میان زیرمعیار‌ها می‌باشد. نتیجه‌گیری: با مد نظر قرار دادن توسعه میدان نفتی در محدوده تالاب شادگان، با هدف دستیابی به محیط زیستی پایدار، می‌توان از وارد شدن لطمه به سیستم معیشتی بومیان جلوگیری کرد. در این خصوص توجه به داشتن برنامه اجرایی و دستورالعمل تخصصی مدیریت محیط زیست در میادین نفتی و وجود ضمانت اجرایی برای آن از اهمیت فراوان برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - استفاده از روش IPSS در توصیه کمی کود نیتروژن جهت کاهش آلودگی محیط زیست
        عبدالکریم اجرایی رخشان  حکیم الهی
        مقدمه: کودهای شیمیایی یکی از مهم‌ترین عوامل آلوده‌کننده محیط زیست بوده که می‌توانند باعث آلودگی هوا، خاک، آب‌های سطحی و زیرزمینی شده و آسیب‌های جبران ناپذیری به محیط زیست وارد کنند. در بین کودهای شیمیایی، کودهای نیتروژنه بیشترین میزان مصرف را دارند و می‌توانند تحت تأثیر چکیده کامل
        مقدمه: کودهای شیمیایی یکی از مهم‌ترین عوامل آلوده‌کننده محیط زیست بوده که می‌توانند باعث آلودگی هوا، خاک، آب‌های سطحی و زیرزمینی شده و آسیب‌های جبران ناپذیری به محیط زیست وارد کنند. در بین کودهای شیمیایی، کودهای نیتروژنه بیشترین میزان مصرف را دارند و می‌توانند تحت تأثیر فرآیند اکسیداسیون و احیا قرار گیرند و بیشترین تأثیر را بر محیط زیست بگذارند. تاکنون روش‌های زیادی برای توصیه کودهای شیمیایی ارائه شده است، اما همه این روش‌ها کیفی هستند و نمی‌توان مقدار کود مورد نیاز گیاه را محاسبه کرد. سیستم یکپارچه گیاه و خاک (IPSS) برای اولین بار در سال 2019 ارائه شد. در این روش مقدار عناصر مورد نیاز گیاهان به صورت کمی محاسبه می‌شود. مواد و روش‌ها: در این تحقیق 39 باغ مرکبات در جهرم انتخاب و بر اساس میزان تولید به دو گروه پرتولید، و تولید متوسط تا کم دسته‌بندی شدند. در هر باغ سه درخت انتخاب و به مدت دو سال متوالی و هر سال دو بار از اندام‌های گیاهان و خاک اطراف ریشه نمونه‌برداری و غلظت نیتروژن آنها اندازه‌گیری شد. نتایج و بحث: بین میزان نیتروژن عصاره اشباع خاک و نیتروژن اندام‌های گیاهی همبستگی معنی داری وجود داشت و بیشترین همبستگی بین نیتروژن برگ‌های جوان و نیتروژن عصاره اشباع خاک مشاهده شد. همچنین بین نیتروژن اندام‌های گیاهی همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشت و بیشترین همبستگی بین نیتروژن برگ‌های جوان و سایر اندام‌های گیاهی مشاهده شد. معادلات بین نیتروژن اندامهای گیاهان و نیتروژن عصاره اشباع خاک تعیین شد. با ساده‌سازی آن معادلات دو معادله با دو متغیر به دست آمد که با توجه به آنها می‌توان مقدار کود مورد نیاز را به صورت کمی محاسبه کرد. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق دو معادله رگرسیون دو متغیره است که بر اساس آن می‌توان مقدار کود مورد نیاز گیاهان را به صورت کمی و دقیق محاسبه کرد و محیط زیست را از خطر آلودگی کودهای شیمیایی محافظت کرد. این روش برای تمامی عناصر و گیاهان در سیستم‌های کشت هیدروپونیک و خاکی قابل استفاده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی وضعیت موجود پسماندهای چوبی و سرشاخه درختان در شهر تهران
        کاظم  روغنی شهرزاد خرم نژادیان سمیرا  قیاسی علی  دهقان بنادکی
        مقدمه: بخش‌های مختلف اکوسیستم شهری تولید کننده پسماند حاوی لیگنین بوده است. این نوع پسماند یا سوزانده می‌شود و یا به مراکز دفن انتقال می‌یابد. در این تحقیق میزان پسماند چوبی که در شهر تهران در بخشهای مختلف تولید می‌گردد بررسی شده است. بخشهای فضای سبز، هرس درختان، صندوق‌ چکیده کامل
        مقدمه: بخش‌های مختلف اکوسیستم شهری تولید کننده پسماند حاوی لیگنین بوده است. این نوع پسماند یا سوزانده می‌شود و یا به مراکز دفن انتقال می‌یابد. در این تحقیق میزان پسماند چوبی که در شهر تهران در بخشهای مختلف تولید می‌گردد بررسی شده است. بخشهای فضای سبز، هرس درختان، صندوق‌های میوه در میادین میوه و تره بار و مبلمان چوبی مستعمل منابع اصلی تولید پسماند با پایه چوب می‌باشند. هدف این پژوهش برآورد میزان پسماندهای چوبی در شهر تهران و تعیین سهم منابع آن بوده است. مواد و روش‌ها: به این منظور میزان پسماند چوبی وارده از مناطق 22 گانه ، میادین تره بار در سال 1400مورد بررسی قرار گرفته است. اطلاعات مورد نظر با بازدید میدانی، تکمیل 100پرسشنامه در هر منطقه و نمونه برداری از پسماندهای رها شده در مناطق مختلف و ایستگاه‌های پردازش پسماند بدست آمده است. پرسشنامه در مناطق 22 گانه شهر تهران تقسیم شد. نتایج حاصل از پرسشنامه و آنالیز فیزیکی پسماند چوبی به‌عنوان اطلاعات اولیه برای تحلیل وضعیت پسماند چوبی شهر تهران بکار گرفته شد. نتایج و بحث: 79% حجم پسماند چوبی در شهر تهران اختصاص به هرس درختان و سرشاخه‌ها داشته است. میزان تولید پسماند چوبی به فصل وابسته بوده است. بیشترین میزان تولید پسماند چوبی به سرشاخه، هرس و پسماند حجیم مربوط به اسفند ماه اختصاص داشته است. مناطق 4 و 5 بیشترین میزان پسماند هرس خانگی و منطقه9 کمترین میزان هرس خانگی را دارا بوده است. میزان پسماندهای حجیم مانند مبلمان و کابینت و... حدود(29%) می‌باشد و (1% ) به پسماند فضای سبز اختصاص یافته است. نتیجه‌گیری: بررسی‌های انجام شده نشان داد که پسماندهای چوبی، حجم عمده‌ای از پسماندهای شهر تهران را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج حاصل نشان می‌دهد که بیشترین میزان پسماند چوبی توسط مبل سازان تولید گردیده است. پسماندهای هرس سرشاخه فصلی می‌باشند و در تمامی فصول میزان آنها بالا نبوده است. پیشنهاد می‌گردد که راهکارهایی در زمینه ساماندهی این پسماندها و بازیابی آنها ارائه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - مطالعه آزمایشگاهی خصوصیات هیدرولیکی جریان چگال با تحلیل تئوری فضای فاز
        محمد حسینی محمد شعبانی
        مقدمه: جریان‌های چگال یا دانسیه به علت ورود یک سیال سنگین‌تر تحت اثر شتاب ثقل زمین به درون یک سیال سبک‌تر ایجاد می‌شوند. جریان چگال ماهیت غیرخطی دارد و نسبت به شرایط اولیه حساس می‌باشد. تکامل زمانی جریان چگال با استفاده از خطوط تراژکتوری در فضای فاز بیان می‌شود. هدف از چکیده کامل
        مقدمه: جریان‌های چگال یا دانسیه به علت ورود یک سیال سنگین‌تر تحت اثر شتاب ثقل زمین به درون یک سیال سبک‌تر ایجاد می‌شوند. جریان چگال ماهیت غیرخطی دارد و نسبت به شرایط اولیه حساس می‌باشد. تکامل زمانی جریان چگال با استفاده از خطوط تراژکتوری در فضای فاز بیان می‌شود. هدف از این پژوهش، استخراج اطلاعات نهفته درون سیستم با استفاده از تئوری فضای فاز در خصوص تکامل جریان چگال با تغییر در پارامترهای هیدرولیکی ورودی جریان چگال که بتوان ماهیت سیستم و الگوی شکل گرفته جریان چگال در بستر زمان را بیان کرد. مواد و روش‌ها: جریان چگال طی 28 آزمایش مختلف در یک فلوم آزمایشگاهی با طول m8، عرض cm35 و ارتفاع cm60 با تغییر شیب، غلظت و دبی ورودی صورت گرفت. جهت تشریح سیستم، با استفاده از تئوری فضای فاز، سیگنال زمانی بصورت شیئی در فضا منتقل شد و آنالیز در فضا جایگزین آنالیز در زمان شد. نتایج و بحث: با افزایش شیب، تمرکز داده‌ها روی نیم ساز ترسیم شده و از بالا به سمت پایین حرکت می‌کند و به عبارتی تراژکتوری‌ها در نمودار فضای فاز باز تر شده و سیستم جهت تعادل به زمان بیشتری نیاز دارد. زمانی‌که دبی ورودی l/min 50 باشد تمرکز داده‌های سرعت در بازه cm/s 2تا cm/s 5/4 می‌باشد و حالت جاذب به خود گرفته است و آشوب بیشتری در آن دیده می‌شود. با تغییر چگالی از kg/m3 1005 به kg/m3 1010، از جاذب بودن خطوط سیر کاسته شده و تراژکتوری‌ها در نمودار فضای فاز بازتر و ماکزیمم‌های بیشتری به خود گرفته است. نتیجه‌گیری: با افزایش شیب از 1% به 3% زمانیکه فلوم بدون تنگ شدگی هست از جاذب آن کاسته شده و در حقیقت زمان بیشتری برای به تعادل و تکامل رسیدن پدیده لازم دارد. اما در اثر تنگ‌شدگی ممتد یا موضعی باعث شد که نمودار فضای فاز متمرکزتر و جاذب بیشتر شود. به‌طور کلی با افزایش شیب، ماهیت آشوبناکی سیستم افزایش یافته و تکامل جریان زودتر رخ می‌دهد. سیستم در بعد محاط 8/13 سیستم شروع به اشباع شدن می‌نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - مکان¬يابي مناطق مستعد اکوتوريسم در استان فارس با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي(مطالعه موردی: شهرستان ارسنجان)
        سعید محتشم نیا حسین قره داغی
        مقدمه: یکی از مهمترین شکل¬های صنعت گردشگری، گردشگری طبیعی است. استان فارس به دلیل برخورداري از پتانسيل بالاي گردشگری همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده‌ است. شهرستان ارسنجان با برخورداری از جنبه های گردشگری طبیعی و تاریخی از این امر مستثنی نبوده و¬هدف تحقيق حا چکیده کامل
        مقدمه: یکی از مهمترین شکل¬های صنعت گردشگری، گردشگری طبیعی است. استان فارس به دلیل برخورداري از پتانسيل بالاي گردشگری همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده‌ است. شهرستان ارسنجان با برخورداری از جنبه های گردشگری طبیعی و تاریخی از این امر مستثنی نبوده و¬هدف تحقيق حاضر تعيين پهنه‌هاي مناسب فعاليت¬هاي گردشگری درسطح شهرستان با تلفیق مدل اكولوژيكي مخدوم (1384) و سامانه اطلاعات جغرافيايي می‌باشد. مواد و روش‌ها: منطقه مورد مطالعه محدوده شهرستان ارسنجان در شمال شرقی استان فارس به مساحت 1439 هکتار و تحقیق حاضر براساس مدل اکولوژیکی توسعه کاربری اکوتوریسم پیشنهادی مخدوم در قالب ارزيابي توان اكولوژيك شامل سه بخش شناسایی منابع اكولوژيكي، تجزیه و تحلیل و جمع بندی منابع و درنهایت ارزیابی توان اكولوژيكي با استفاده از GIS انجام شد¬. نتایج و بحث: نتایج تحقیق نشان داد با توجه به متغیرهای پیشنهادی در مدل مخدوم و اعمال تغییرات مورد نیاز، سه متغیر شیب، تراکم و درصد پوشش گیاهی در طبقه بندی شهرستان ارسنجان به سه طبقه مستعد (طبقه یک)، نیمه مستعد (طبقه دو) و طبقه نامناسب تاثیر گذار بوده اند. نتیجه‌گیری: با توجه به محدوديت‌هاي شهرستان در بخش شيب و پوشش گياهي نتايج تحقیق نشان داد تفرج گسترده یک بالاترین و تفرج متمرکز طبقه یک کمترین میزان مساحت را در شهرستان به خود اختصاص داده است. وجود رخساره های توده و برون زدگی سنگی در محدوده شهرستان مانع بزرگی برای توسعه گردشگری است و کوهستان¬های منطقه تنها برای گردشگران ورزشی قابل استفاده است. گستردگی جنگل های ایران تورانی در محدوده شهرستان که آخرین لکه های جنگل¬های خشک خارج شمال و وجود رشته قنات¬های جاری در آن موجب شده تا تفرج متمرکز کمترین میزان مساحت و تفرج گسترده بیشترین سهم خود از گردشگری را به خود اختصاص دهد. بر این اساس با توجه به موقعیت شهرستان در جاده مواصلاتی به شرق کشور و نزدیکی به جاده شیراز – تهران و مجاورت با آثار تاریخی نظیر پاسارگاد، نقش رستم و تخت جمشید در کنار آثار پراکنده تاریخی در محدوده شهرستان پيشنهاد مي¬شود با اعمال مديريت صحيح و استقرار مراکز رفاهی در عرصه های بکر منابع طبيعي و حمایت بخش خصوصی در راستای توسعه اقامتگاه¬های بوم گردی و تلاش در راستای توسعه گردشگری ورزشی بخصوص ورزش¬های آبی در سال¬های ترسالی در تالاب طشک اقدام گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارزیابی ریسک حریق مناطق مسکونی با استفاده از روش مهندسی FRAME (مطالعه موردی: پروژه مجتمع سکونتگاهی 257 واحدی سرو اراک)
        الهام حسنی سید علی جوزی سحر رضایان
        مقدمه: با افزایش ساختمان های بلندمرتبه مسائل ایمنی بیشتر مورد توجه قرار می گیرند و حریق یکی از عوامل خطرآفرین در ساختمان¬های بلندمرتبه به شمار می آید. وقوع حریق در ساختمان های بلند مرتبه و مجتمع¬های سکونتگاهی به دلیل بار زیاد مواد سوختی، جمعیت زیاد و آموزش ندیده، ارزش ب چکیده کامل
        مقدمه: با افزایش ساختمان های بلندمرتبه مسائل ایمنی بیشتر مورد توجه قرار می گیرند و حریق یکی از عوامل خطرآفرین در ساختمان¬های بلندمرتبه به شمار می آید. وقوع حریق در ساختمان های بلند مرتبه و مجتمع¬های سکونتگاهی به دلیل بار زیاد مواد سوختی، جمعیت زیاد و آموزش ندیده، ارزش بالای ساختمان و تجهیزات درون آن و پیچیده بودن تخلیه اضطراری و عملیات اطفای حریق بسیار اهمیت دارد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی ریسک حریق در مجتمع سکونتگاهی 257 واحدی سرو اراک به روش مهندسی ارزیابی ریسک حریق (FRAME) می باشد. مواد و روش‌ها: روش FRAMEجامع‌ترین و شفاف‌ترین و علمی‌ترین روش ارزیابی ریسک حریق می‌باشد که به طور هم‌زمان سطح ریسک حریق را برای سه پارامتر ساختمان و محتویات، افراد و فعالیت‌ها محاسبه می‌کند. ابتدا جهت کسب نتیجه با حداکثر دقت، کلیه فرمول‌های محاسباتی در روش FRAME در نرم‌افزار Excel نوشته شد. سپس ریسک حریق برای 8 قسمت از مجتمع سکونتگاهی سرو اراک با استفاده از چک‌لیست‌های ارزیابی و فرمول‌های مربوطه محاسبه گردید. به دلیل پیچیدگی در فرمول‌ها کلیه محاسبات با استفاده از نرم‌افزار محاسباتی Excel صورت گرفت. نتایج و بحث: به طور میانگین ریسک حریق به ترتیب برای ساختمان و محتویات 04/0 تا 2/2 ، برای افراد 04/0 تا 2/0 و برای فعالیت‌ها 1/0تا 7/2 بود. حد قابل‌قبول ریسک حریق در روش FRAME، 6/1 درنظر گرفته شده است. با درنظرگرفتن عدد قابل قبول، ریسک حریق برای افراد در همة سطوح قابل‌قبول و ریسک حریق در ساختمان و محتویات و فعالیت‌های طبقات چهارم و هفتم در هر دو بلوک غیر قابل ‌قبول و نیازمند اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه است. ارتفاع ساختمان، محدودیت در دسترسی، عدم خروج به موقع برای ساکنین و احتمال جمع شدن محصولات حریق به عنوان عوامل موثر در افزایش ریسک شناخته شدند. نتیجه‌گیری: در مجتمع سکونتگاهی سرو با در نظرگرفتن نتایج واحدهای انتخاب شده (4 واحد از 2 بلوک) حدود 37% از واحدها دارای ریسک حریق قابل‌قبول (6/1P) در مجتمع، شامل 63% از واحدها و در طبقات چهارم و هفتم از هر دو بلوک شناسایی شده‌اند. با بررسی‌های دقیق‌تر عوامل مؤثر در کاهش سطح حفاظت، از جمله فقدان منبع آب کافی، سیستم اطفا حریق دستی و عوامل مؤثر در بالابودن ریسک بالقوه در ساختمان شامل کمبود راه‌های خروجی، ارتفاع و سطح دسترسی مشخص شد. پرونده مقاله