-
حرية الوصول المقاله
1 - تحلیل پراکنش جغرافیایی زادگاه شاعران پارسی‌گوی در دوره‌های مختلف سبکی ادبیات فارسی
علی حنفی مسلم احمدیبه منظور تحلیل پراکنش جغرافیایی شاعران فارسی زبان، ابتدا تمامی شاعران ادبیات فارسی موجود در منابع، مورد مطالعه قرار گرفت و سپس تعداد 205 نفر از شاعران معروف و دارای شناسنامه و دیوان مشخص انتخاب و سپس توزیع جغرافیایی این شاعران از لحاظ محل تولد، در دوره‌های مختلف سبکی اد أکثربه منظور تحلیل پراکنش جغرافیایی شاعران فارسی زبان، ابتدا تمامی شاعران ادبیات فارسی موجود در منابع، مورد مطالعه قرار گرفت و سپس تعداد 205 نفر از شاعران معروف و دارای شناسنامه و دیوان مشخص انتخاب و سپس توزیع جغرافیایی این شاعران از لحاظ محل تولد، در دوره‌های مختلف سبکی ادبیات فارسی مورد مطالعه قرار گرفت. علاوه بر این، به منظور تهیه نقشه پراکنش جغرافیایی و ترسیم نمودارهای مربوطه، از نرم افزارهای ArcGIS ، Google Earth، Excel و SPSS بهره گرفته شد. . نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که از لحاظ محل تولد شاعران فارسی‌گوی ، شهرهای تهران، اصفهان، شیراز، تبریز ، نیشابور و بلخ در اولویت اول قرار دارند که در این شهرها بین 10 تا 15 شاعر در حوزه ادب فارسی متولد شده‌اند. شهرهای کاشان، مشهد، بخارا، مرو، قزوین، کرمان و دامغان در اولویت دوم قرار دارند که در این شهرها بین 4 تا 10 شاعر در حوزه ادب فارسی متولد شده‌اند. همچنین شهرهای توس، سبزوار، شوشتر، کرمانشاه، گرگان، همدان، ابیورد، ترمذ، تنکابن، رشت، ری، سمرقند، سیستان، غزنه، گنجه هرات در اولویت سوم قرار دارند که در این شهرها بین 2 تا 3 شاعر در حوزه ادب فارسی متولد شده‌اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - «مطرب آتش»(بررسی مضمون اسپند در شعر فارسی)
مسروره مختاری حسین آریان سعید توکلیشاعران پارسی سرا از ابتدای پیدایش شعر، از ظرفیّت های گوناگون زبان و الفاظ برای کشف مضامین تازه و بکر بهره برده اند. با وجود پژوهش های متعدّدی که در این باره انجام شده است، واژه هایی وجود دارند که علیرغم داشتن بسامد بالا و نقش قابل تأمّل آن ها در پهنه ی ادب فارسی، تاکنون أکثرشاعران پارسی سرا از ابتدای پیدایش شعر، از ظرفیّت های گوناگون زبان و الفاظ برای کشف مضامین تازه و بکر بهره برده اند. با وجود پژوهش های متعدّدی که در این باره انجام شده است، واژه هایی وجود دارند که علیرغم داشتن بسامد بالا و نقش قابل تأمّل آن ها در پهنه ی ادب فارسی، تاکنون تحقیق و پژوهشی درباره ی آن واژه ها صورت نگرفته است. واژ ه ی اسپند از جمله ی آن واژه هاست. پژوهش حاضر سیر تحوّل و تطوّر معنایی این مضمون را از ابتدای پیدایش شعر فارسی، (قرن سوم) تا سده ی حاضر مطالعه کرده است. حاصل پژوهش نشان می دهد که در شعرِ سبک خراسانی و عراقی، مضمون های ابداع شده تنوّع چندانی ندارد و میشود آن ها را در چند مؤلّفه ی کلّی دسته بندی کرد: مثل دفع چشم زخم، تشبیه به خال، تشبیه به مردمکِ چشم و...؛ امّا با ظهور سبک هندی و ظهور شاعران نازک خیال این سبک، این واژه چنان مورد توجّه قرار می گیرد که از آثار این سبک، می توان صدها بیت درباره ی اسپند به دست آورد. به گونه ای که گاه، این کلمه در قالب ردیف اسمی نیز به کار برده شده است. با وجود آن که این واژه در شعر معاصر نیز ظهور و بروز دارد، امّا از نظر مضمون، تنوّع چندانی ندارد و بیش تر همان مضامینی است که در دو سبک خراسانی و عراقی کاربرد داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - تحلیل کاربرد هنری تشبیه و تأثیر آن در سبک ادبی عبهر‌العاشقین
اسراء السادات احمدیروزبهان بقلی (متوفی606ه.ق) معروف به شیخ شطاح از جمله صوفیان مشهوری است که نامش در تصوف عاشقانة فارسی آن چنان می‌درخشد که کسی را یارای انکار وی نیست. یکی از مهمترین آثار وی که از لحاظ ادبی نیز از متون ارزشمند شمرده میشود، عبهر‌العاشقین است. این کتاب شامل 32 فصل است دربا أکثرروزبهان بقلی (متوفی606ه.ق) معروف به شیخ شطاح از جمله صوفیان مشهوری است که نامش در تصوف عاشقانة فارسی آن چنان می‌درخشد که کسی را یارای انکار وی نیست. یکی از مهمترین آثار وی که از لحاظ ادبی نیز از متون ارزشمند شمرده میشود، عبهر‌العاشقین است. این کتاب شامل 32 فصل است دربارۀ عشق و عاشقی و کیفیت این حال باشکوه در تصوف که رکن و اساس و اصل این مکتب روحانی است. روزبهان درین کتاب دربارة عشق و عاشق و چگونگی ارتباط و یگانگی این سرّ و التزام زیبایی عشق و جدا نبودن این دو لطیفة غیبی از یکدیگر و اینکه اساس هستی بر آن پایدار و استوار است و برتری جمال انسانی پرداخته است. این مبحث مهم صوفیانه که باگویاترین عبارات فارسی و شیواترین اشعار و زیباترین تصاویر و تشبیهات به هم آمیخته است بسیار دلکش و دلربا است و به‌گونه‌ای بیان شده‌است که انگار واژه‌ها و عبارات کتاب جان دارند و به سماع و دست‌افشانی و پای‌کوبی برخاسته‌اند و بر جان و دل مخاطب نشسته‌اند.آنچه به جان گرفتن بیشتر عبارات کتاب کمک می‌کند، استفادة نویسنده از بلاغت و به‌ویژه تشبیه است. تشبیه در جای جای این کتاب موج می‌زند و بیشتر صفحات این اثر را آراسته است. درین مختصر برآنیم تا به بررسی انواع تشبیه درین کتاب بپردازیم و با توجه به زبان عرفانی و ادبی روزبهان تحلیلی کلی بر آن ارائه دهیم؛ باشد که سودمند افتد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - تاثیر قصه گویی و داستان گویی به سبک ادبی (داستانهای کلیله و دمنه) بر پرورش خلاقیت و کاهش خشم کودکان
محمد خالدیان ایوب مرادی سارا چالاکهدف: این پژوهش با هدف تاثیر قصه گویی و داستان گویی به سبک ادبی (داستانهای کلیله و دمنه) بر پرورش خلاقیت و کاهش خشم کودکان انجام گرفت. روش: جامعه پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان پسر پایه‌ی دوم و سوم ابتدایی شهرستان قروه در سال تحصیلی 92-91 بود. حجم نمونه ابتدا تعداد 60 نفر ا أکثرهدف: این پژوهش با هدف تاثیر قصه گویی و داستان گویی به سبک ادبی (داستانهای کلیله و دمنه) بر پرورش خلاقیت و کاهش خشم کودکان انجام گرفت. روش: جامعه پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان پسر پایه‌ی دوم و سوم ابتدایی شهرستان قروه در سال تحصیلی 92-91 بود. حجم نمونه ابتدا تعداد 60 نفر از دانش‌آموزان بر اساس نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شد، سپس بر اساس نمرات پرسشنامه تعداد 22 نفر از این افراد که در پرسشنامه خلاقیت پایینترین نمرات و در پرسشنامه خشم بالاترین نمرات را گرفتند انتخاب شدند و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه تحت تاثیر متغیر مستقل قصه گویی و داستان گویی به سبک ادبی (داستانهای کلیله و دمنه) به سبک ادبی قرار گرفتند اما گروه کنترل تحت هیچگونه مداخله ای قرار نگرفتند. به منظور جمع آوری داده‌ها از پرسشنـامۀ خلاقیت شیفر و خشم چند بعدی پرواز و خالدیان استفـاده شـد. این پـژوهـش آزمایـشی از نوع پیـش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل اسـت. یافته ها: یافته های به دست آمده نشان داد که میانگین نمرات خلاقیت در پس آزمون گروه آزمایش به طور معنا داری از میانگین نمرات پس آزمون در گروه کنترل بالاتر است همچنین میانگین نمرات خشم در پس آزمون گروه آزمایش به طور معنا داری از میانگین نمرات پس آزمون در گروه کنترل پایین تر است. نتیجه گیری: نتیجه گیری می شود که قصه گویی و داستان گویی به سبک ادبی (داستانهای کلیله و دمنه) موجب افزایش و پرورش خلاقیت و کاهش و کنترل خشم می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - معرفی نسخه خطی مفتاح‌الطّالبین (قرن دهم)
محمد حسنی سیّد مهدی نوریان مهرداد چتراییمفتاحالطّالبین اثر ارزشمندی است که فقط دو نسخة خطی - یکی در کتابخانة گنج‌بخش پاکستان (شمارة 2853) و دیگری در کتابخانة ندوة العلمای هند (شمارة 191)- از آن وجود دارد و تاکنون هم بررسی و تصحیح نشده است. این کتاب را محمود غجدوانی (قرن دهم ه.ق) در منقبت شیخ کمال‌الدّین حسی أکثرمفتاحالطّالبین اثر ارزشمندی است که فقط دو نسخة خطی - یکی در کتابخانة گنج‌بخش پاکستان (شمارة 2853) و دیگری در کتابخانة ندوة العلمای هند (شمارة 191)- از آن وجود دارد و تاکنون هم بررسی و تصحیح نشده است. این کتاب را محمود غجدوانی (قرن دهم ه.ق) در منقبت شیخ کمال‌الدّین حسین خوارزمی (تولد قبل از 885 خوارزم) در چهارمقاله همراه با یک مقدمه و خاتمه‌ای کوتاه نوشته است. مقالات اول و دوم در بارة ریاضت‌های شیخ و مقالة سوم در خوارق عادات او و مقالة چهارم شامل چهل مجلس از مجالس وی است. غجدوانی طبع شعر نیز داشته و بعضی از سروده‌هایش را گاهی با تخلّص محمود در این متن آورده است. در این مقاله مهمترین ویژگی‌های مفتاح‌الطّالبین در سه سطح فکری، زبانی و ادبی همراه با معرّفی مختصر نسخه-های خطّی آن قلمی میشود و در نهایت نگارنده عزم آن دارد که با تصحیح این اثر آگاهی‌های تازه‌ای در بارة سیر عرفان و تصوف و احوال عرفا، مخصوصاً کمال‌الدّین حسین خوارزمی عرضه کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - بررسی ویژگی‌های سبک ادبی کتاب بیتال عجم از منظر علم بیان
رقیه عجمی ملیحه مهدوی مسعود مهدیاننسخههای خطی آثار ارزشمندی هستند که به لحاظ تاریخی، هویتی، مذهبی و فرهنگی تبیین‌گر بخش مهمی از حیات یک کشور هستند. یکی از نسخه‌های خطی مهم و تاریخی، کتاب بیتال عجم است که از متون داستانی هند باستان به شمار می‌رود که در قرن سیزدهم هجری، به وسیلۀ مهاراجا مدهو کیشان و براد أکثرنسخههای خطی آثار ارزشمندی هستند که به لحاظ تاریخی، هویتی، مذهبی و فرهنگی تبیین‌گر بخش مهمی از حیات یک کشور هستند. یکی از نسخه‌های خطی مهم و تاریخی، کتاب بیتال عجم است که از متون داستانی هند باستان به شمار می‌رود که در قرن سیزدهم هجری، به وسیلۀ مهاراجا مدهو کیشان و برادرش ایندرا کیشان بهادر، در هند به فارسی ترجمه شده است. هدف این پژوهش، بررسی ویژگی‌های سبک ادبی آن، از منظر علم بیان است. این پژوهش، ابتدا با شیوۀ کتاب‌خانه‌ای، سپس استخراج، طبقه‌بندی و بررسی آماری آرایه‌های (تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه) و در نهایت با استفاده از روش تطبیقی به بسامدسنجی شیوه‌های ساختاری این آرایه‌ها، به ویژگی‌های سبکی آن ها در این اثر دست یافته است. کاربرد چشمگیر کنایه، اضافه‌های تشبیهی فراوان، ساختار تشبیه از نوع ترکیب وصفی، تشبیهات حسی به حسی و عقلی به حسی، استعاره‌های ساده و نزدیک به ذهن، استعاره‌های مکنیه از نوع ترکیب وصفی و فراوانی مجاز به علاقۀ جزئیه و محلّیه از شاخصه‌های مهم ادبی این اثر از منظر علم بیان هستند. یافته‌های مقاله نشان داد بیتال عجم، صرفاً یک اثر داستانی محض به زبان ساده نیست، بلکه به‌کارگیری فراوان آرایه‌های ادبی، به ویژه، بسامد بالای آرایه‌های کنایه، تشبیه، استعاره و مجاز، آن را به یک اثر ادبی ارزشمند تبدیل نموده و نثر بخش عمدۀ آن را در شمار نثر فنی قرار داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - تحلیل و بررسی بن‌مایۀ حباب و کارکردهای تعلیمی آن در شعر صائب تبریزی
فریدون طهماسبیسبک هندی یا اصفهانی سرشار از مضامین متنوع و تصویرهای رنگارنگ است. صائب تبریزی از شاعران توانمند این سبک است که از پدیده‌های مختلف طبیعی و غیرطبیعی به‌عنوان بن‌مایه در مضمون‌پردازی و تصویرسازی بهره گرفته است. صائب در بسیاری از موارد، از این مضمون‌ها و تصاویر بر اساس نقش أکثرسبک هندی یا اصفهانی سرشار از مضامین متنوع و تصویرهای رنگارنگ است. صائب تبریزی از شاعران توانمند این سبک است که از پدیده‌های مختلف طبیعی و غیرطبیعی به‌عنوان بن‌مایه در مضمون‌پردازی و تصویرسازی بهره گرفته است. صائب در بسیاری از موارد، از این مضمون‌ها و تصاویر بر اساس نقش ترغیبی و اخلاقی زبان برای برانگیختن مخاطب به انجام ارزش‌ها و ترک ضد ارزش‌ها بهره برده است. در این مقاله که با روش تحلیل محتوا و به‌صورت اسنادی انجام شده، بن‌مایۀ حباب در دیوان صائب بررسی و تحلیل گردیده و به این پرسش پاسخ داده شده که صائب از بن‌مایۀ حباب در جهت کدام یک از مضامین تعلیمی بهره برده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که صائب غیر از اهداف توصیفی و بیان موضوع‌های غنایی، حکمی و... اهداف تربیتی و تعلیمی را هم مد نظر داشته است. او با استفاده از قابلیت این بن‌مایه در مضمون‌پردازی و تصویرسازی، مخاطب خود را به خاموشی، ترک هواپرستی، دوری از نخوت و تکبر، ترک پوچ‌گویی، ترک گناهکاری و تردامنی، تکیه نکردن و دل نبستن به دنیای فانی، دل نبستن به عمر زودگذر و... دعوت کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - سبک ادبی مدرن محمدبن مویلحی در حدیث عیسی‌بن هشام
کتایون فلاحی زهرا مهاجرنوعیمحمدبن مویلحی (1323ق=1906م) از نویسندگان توانای قرن نوزدهم میلادی است. این ادیب مصلح، شاهکاری ادبی با عنوان حدیث عیسی بن هشام از خویشتن به یادگار گذاشت. این اثر ادبی آینه تمام نمای برخی واقعیت های جامعه مصر در قرن نوزدهم میلادی است و مویلحی مانند یک جامعه شناس با شناخت أکثرمحمدبن مویلحی (1323ق=1906م) از نویسندگان توانای قرن نوزدهم میلادی است. این ادیب مصلح، شاهکاری ادبی با عنوان حدیث عیسی بن هشام از خویشتن به یادگار گذاشت. این اثر ادبی آینه تمام نمای برخی واقعیت های جامعه مصر در قرن نوزدهم میلادی است و مویلحی مانند یک جامعه شناس با شناخت دقیقی که از جامعه خود داشت با سبک داستانی مدرن آن را ترسیم کرد. محتوای این داستان بیانگر اندیشه های آزادی خواهانه مویلحی به شیوه ای واقع گرایانه می باشد. سبک مویلحی در این اثر ادبی از نظر شکل داستانی و به کارگیری واژگان ساده، جدید و نو می باشد. از نتایج مقاله حاضر می توان به این موارد اشاره کرد: مویلحی با درک درستی که از شرایط اجتماعی و سیاسی مصر در قرن نوزدهم میلادی داشت، تلاش کرد فن داستان نویسی را هنرمندانه برای تعبیر اندیشه ها و احساسات عامه پسند در این اثر هنری به کار گیرد. هر چند فن داستان نویسی وی به پختگی داستان های اروپایی نیست اما در این زمینه از هیچ کوششی دریغ نورزید و تلاش کرد تمامی عناصرداستانش نزدیک به داستان های اروپایی باشد. وجود حکایت های طنزآمیز تلخ اجتماعی که بیانگر تضاد طبقاتی و آشفتگی در جامعه مصراست و توجه به درون مایه علمی متناسب با دانش روز از دیگر نکات قابل ذکر در این اثر ادبی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - بررسی سبکی رمان سال‌های ابری اثر علی اشرف درویشیان
نعمت اله ایران زاده طاهره سپهوندادبیات داستانی بخشی مهم از آثار ادبی است که در کشور ما تا کنون کمتر بررسی شده است. از میان این آثار، داستان‌هایی برجسته هست که رنگ و بوی بومی‌و محلّی دارد. یکی از این آثار، رمان بلند سال‌های ابری اثر علی اشرف درویشیان است. در این مقاله جنبه‌های سبکی این اثر به لحاظ واژگ أکثرادبیات داستانی بخشی مهم از آثار ادبی است که در کشور ما تا کنون کمتر بررسی شده است. از میان این آثار، داستان‌هایی برجسته هست که رنگ و بوی بومی‌و محلّی دارد. یکی از این آثار، رمان بلند سال‌های ابری اثر علی اشرف درویشیان است. در این مقاله جنبه‌های سبکی این اثر به لحاظ واژگان و سطح نحوی زبان و هم چنین سطح ادبی تحلیل شده است . مهم ترین عناصرسبکی زبانی سال‌های ابری در سطح واژگان، استفاده از لغت های بومی‌کرمان شاهی، و در سطح نحوی ،کاربرد جمله‌های کوتاه و بسامد بالای فرایند مادّی افعال است. این ویژگی‌ها مبیّن توصیف دقیق حادثه‌ها در صحنه‌های داستان است. نویسنده از کنایات، ضرب المثل‌ها و تشبیهات زیبا، بویژه جان دارپنداری، بیش از سایر عناصر خیال انگیز و ادبی بهره برده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - ادریس بدلیسی، هشت بهشت و دیگر آثار او
مهری پاکزادادریسبدلیسی از نثرنویسان معاصر سلطان یعقوب آق قویونلو در ایران و سپس شاه‌اسماعیل صفوی بوده است. مهمترین اثر ادریس بدلیسی دربارة تاریخ عثمانی و شناخته‌ترین اثر در میان تمام آثارش، کتاب هشت بهشت است. هم خودِ اثر و هم عنوان آن به فارسی است. نثر کتاب هشت بهشت مصنوع و فنی أکثرادریسبدلیسی از نثرنویسان معاصر سلطان یعقوب آق قویونلو در ایران و سپس شاه‌اسماعیل صفوی بوده است. مهمترین اثر ادریس بدلیسی دربارة تاریخ عثمانی و شناخته‌ترین اثر در میان تمام آثارش، کتاب هشت بهشت است. هم خودِ اثر و هم عنوان آن به فارسی است. نثر کتاب هشت بهشت مصنوع و فنی، به پیروی از سبک جهان‌گشای جوینی و تاریخ وصاف از وصاف الحضره است. باید دانست چه در ایران و چه در ترکیه نسخة خطّی کتاب اخیر یعنی هشت بهشت هنوز تصحیح نشده است. محتوای کتاب هشت بهشت شامل شرح زندگانیِ هشت سلطان از سلاطین عثمانی است که از عثمان بیگ غازی آغاز و به سلطان بایزیدی دوم و جلوس یاووز سلطان سلیم ختم میشود. در این مقاله سعی شده است با توجه به تعدادی منابع در این مورد و در دست داشتن چند نسخه از نسخ خطّی این کتاب، باختصار ضمن معرفی کتاب، مؤلّف و سبک نگارش آن و وضع نثر عصر نویسنده باجمال مورد بحث و بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications
الروابط
المراكز ذات الصلة
دعامة
الصفحات الرسمية
حقوق هذا الموقع الإلكتروني مملوكة لنظام SANAD Press Management. © 1442-1445