• فهرس المقالات زمین لرزه

      • حرية الوصول المقاله

        1 - پهنه‌بندی مناطق خطرپذیری زلزله شهرستان کرمانشاه با استفاده از مدل FAHP
        دکترمریم بیاتی خطیبی یوسف امیریان
        زمین لرزه از جمله بلایای طبیعی در زمین است که هر ساله خسارات زیادی اقتصادی و جانی به همراه دارد. این مخاطره طبیعی با علم کنونی قابل پیش بینی نیست اما با استفاده از تکنولوژی و پیشرفت فناوری امکان برنامه ریزی مناسب جهت کاهش خسارات وجود دارد. این تدابیر حاصل شناخت و بررسی أکثر
        زمین لرزه از جمله بلایای طبیعی در زمین است که هر ساله خسارات زیادی اقتصادی و جانی به همراه دارد. این مخاطره طبیعی با علم کنونی قابل پیش بینی نیست اما با استفاده از تکنولوژی و پیشرفت فناوری امکان برنامه ریزی مناسب جهت کاهش خسارات وجود دارد. این تدابیر حاصل شناخت و بررسی استعداد مناطقی از زمین است که امکان خطر زمین لرزه وجود دارد و می توان با بهره گیری از آن و تجزیه و تحلیل آنها، آمادگی لازم جهت پیشگیری و یا کنترل زلزله را بدست آورد. در این هدف، سیستم اطلاعات جغرافیایی در تلفیق نقشه های مرتبط نقش بسزایی دارد. در این پژوهش میزان تاثیر عوامل مختلف در ایجاد زمین لرزه بررسی و پهنه بندی خطر وقوع زلزله در شهرستان کرمانشاه انجام شده است. برای رسیدن به این مهم از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی برای بدست آوردن وزن هر یک از معیار های مورد مطالعه و میزان تاثیر آنها استفاده شده و با بدست آمدن مقادیر کمی هر یک از وزن معیارها، نقشه وزنی فازی معیارها تهیه و در نهایت نقشه خطر پذیری مناطق مختلف از شهرستان کرمانشاه بدست آمده است. نتایج نشان می دهد که که 6/15 درصد از شهرستان کرمانشاه در معرض خطر زلزله با درجه "زیاد" و 7/16 درصد با درجه "خیلی زیاد" قرار دارد. همچنین 2/18 از روستاهای شهرستان کرمانشاه با درجه "خیلی زیاد" و 7/17 درصد با درجه "زیاد" در معرض خطر زلزله قرار دارند و در مناطق بافت شهری کرمانشاه نیز میزان خطر وقوع زلزله با درجه "خیلی زیاد" برابر 3/6 درصد و با درجه "زیاد" برابر 1/18 درصد از مساحت شهر کرمانشاه را پوشش می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - اثر بخشی آموزشهای ضمن خدمت اعضای ستاد مدیریت بحران ارائه راهبردهای آموزشی مناسب در مدیریت بحران زمین لرزه
        دکتر اختر جمالی کیوان فاتحی منش
        مقدمه و هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثر بخشی آموزشهای ضمنخدمت اعضای ستاد مدیریت بحران منطقه یک شهر تهران به منظور ارائه راهبردهای آموزشیمناسب جهت ارتقای آمادگی مدیریت بحران زمین لرزه انجام پذیرفته است.روش پژوهش: در این پژوهش از روش توصیفی‐تحلیلی استفاده شده أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثر بخشی آموزشهای ضمنخدمت اعضای ستاد مدیریت بحران منطقه یک شهر تهران به منظور ارائه راهبردهای آموزشیمناسب جهت ارتقای آمادگی مدیریت بحران زمین لرزه انجام پذیرفته است.روش پژوهش: در این پژوهش از روش توصیفی‐تحلیلی استفاده شده است.یافته ها: ١) میزان آمادگی اعضای ستاد مدیریت بحران منطقه یک شهر تهران که دوره هایآموزش تخصصی ضمن خدمت را گذرانید هاند با میزان آمادگی دیگر اعضای س تاد (دو گروههدف آموزش دیده و آموزش ندیده) در خصوص مدیریت بحران زمین لرزه اختلاف معنی داریدارد؛ ٢) میزان اثر بخشی آموزشهای تخصصی ضمن خدمت اعضای ستاد مدیریت بحرانمنطقه یک شهر تهران (در زمینه آمادگی مدیریت بحران زمین لرزه) در وضع موجود با وضعمطلوب اختلاف معنی داری دارد.نتیجه گیری: در نهایت استراتژیهای مناسب در رابطه با ارائه آموزش های تخصصی به اعضایستاد مدیریت بحران منطقه یک شهر تهران (با تاکید بر آمادگی در برابر زمین لرزه ) در سهسرفصل زیر ارائه شد: ۱) بازبینی سرفصل های دوره آموزشی موجود با توجه به نقاط قوت وضعف فعالیتها و نیاز های استخراج شده از نتایج پژوهش ؛ ۲) تکمیل بانک اطلاعات مدیریتبحران منطقه با توجه به نیازهای فعلی و آتی؛ ۳) تدوین و اجرای برنامه جامع آموزش تخصصیبا تاکید بر آمادگی اعضای ستاد مدیریت بحران منطقه در برابر زمین لرزه تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - لرزه زمین ساخت و برآورد خطر زمین لرزه ساختگاه سد خرسان 1-5
        محسن پور کرمانی احمد ادیب ناصر احمدی کمیجانی اعظم لباف خانیکی
      • حرية الوصول المقاله

        4 - مخاطرات زیست‌محیطی نخاله‌های ساختمانی ناشی از زمین‌‌لرزه در حاشیه شهر تهران
        علی اصغر امیرکاردوست
        در صورت وقوع مخاطره زیست‌محیطی زمین‌لرزه، ساختمان‌های بتن آرمه شهر تهران علاوه بر تخریب و وارد نمودن زیان‌های جانی و مالی ‌گسترده، تولید نخاله‌های ساختمانی وانبوه آوار را در پی خواهند داشت. دپوی این آوارها مخاطرات ثانویه بوجود خواهد آورد .در این پژوهش به تحلیل قابلیت اط أکثر
        در صورت وقوع مخاطره زیست‌محیطی زمین‌لرزه، ساختمان‌های بتن آرمه شهر تهران علاوه بر تخریب و وارد نمودن زیان‌های جانی و مالی ‌گسترده، تولید نخاله‌های ساختمانی وانبوه آوار را در پی خواهند داشت. دپوی این آوارها مخاطرات ثانویه بوجود خواهد آورد .در این پژوهش به تحلیل قابلیت اطمینان در 110 ساختمان بتنی در حال اجرا در منطقه یک شهر تهران با فرض متغیر بودن مقاومت فشاری بتن و مقاومت تسلیمی میلگرد پرداخته شده است.این بررسی عملکرد اجزای سازه‌ای و غیرسازه‌ای در دو سیستم مورد استفاده متداول یعنی قاب خمشی و قاب خمشی همراه با دیوار برشی را مورد مقایسه قرار داده است. در نتایج بدست آمده از داده‌های میدانی و تست غیرمخرب (دوستار محیط‌زیست) مشخص گردید میانگین مقاومت بتن اجراشده در تیر و ستون‌های مورد مطالعه از مقاومت مشخصه کمتر است و این مورد در دیوارهای برشی اندکی بالاتر می‌باشد. نیز در تمامی میلگردهای آزمایش شده میانگین مقاومت تسلیم از مقاومت اسمی بالاتر بوده است. در خصوص عملکرد لرزه‌ای، سازه دیوار برشی دارای جابجایی کلی و نسبی کمتری از سازه قاب خمشی است. نتایج تحلیل قابلیت اعتماد نشان داد استفاده از سیستم دیوار برشی بجای قاب خمشی می‌تواند باعث کاهش بروز آسیب در اجزای غیرسازه‌ای و متعاقباً کاهش تولید نخاله‌های ساختمانی و حفظ محیط‌زیست گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - زمین ساخت فعال و پتانسیل خطر زمین لرزه در ناحیه طبس
        احمد ادیب
        در ناحیه طبس تعدادی گسل توانمند، فعال و کواترنر مانند کلمرد، طبس، نایبند، چشمه رستم، زنوغان، قوری چای، انارکی- تخت نادر وقدیر وجود دارند که سرشت لرزه خیزی ناحیه را ایجاد نموده اند. برای مقاومسازی شهرها در برابر خطر زمینلرزه لازم است ویژگیهای لرزهزمین ساخت و تاثیر لرزهخی أکثر
        در ناحیه طبس تعدادی گسل توانمند، فعال و کواترنر مانند کلمرد، طبس، نایبند، چشمه رستم، زنوغان، قوری چای، انارکی- تخت نادر وقدیر وجود دارند که سرشت لرزه خیزی ناحیه را ایجاد نموده اند. برای مقاومسازی شهرها در برابر خطر زمینلرزه لازم است ویژگیهای لرزهزمین ساخت و تاثیر لرزهخیزی هر یک از چشمهها بر ناحیه برآورد گردد. در این راستا پدیده تشدید ناشی از تاثیر رسوبات آبرفتی بر رویپارامترهای جنبش نیرومند زمین نظیر شتاب، سرعت و تغییرمکان نیز حائز اهمیت است. با توجه به لحاظ اهمیت شهر طبس و وجود مراکزمهم صنعتی، اقتصادی و شریانهای حیاتی در این شهر، مطالعات پهنه بندی زلزله و تحلیل خطر زمین لرزه حائز اهمیت است. زمین لرزههای ثبت شده با بزرگای 7/6در مقیاس امواج درونی زمین نشان داد که منطقه از نظر تکتونیکی پویا میباشد. بر اساس مطالعات ژئوفیزیکی وشاخصه های تکتونیک پویا و ارزیابی خطر زمین لرزه در منطقه در یک دوره 75ساله احتمال رویداد زلزله ای با بزرگای 6/0معادل 50درصد است. برای نقطه مرکزی شهر طبس در دوره بازگشت 475سال بیشینه شتاب ثقل افقی معادل 0/4gو بیشینه شتاب قائم ناشی اززمین لرزه احتمالی معادل 0/2gبرآورد و معرفی می شود تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - ارزیابی ظرفیت تاب‌آوری شهری در برابر خطر زمین لرزه با تأکید بر ابعاد اقتصادی و کالبدی زیرساختی(مطالعه موردی: منطقه 12 تهران)
        الناز جزایری رسول صمدزاده حسین حاتمی نژاد
        هدف از پژوهش حاضر ارزیابی مقادیر شاخص‌های ابعاد اقتصادی و زیرساختی تاب‌آوری منطقه 12 تهران در برابر زمین‌لزره می‌باشد که بر اساس حد بهینه در سطح جهانی ارزیابی شده است. به منظور تعریف حد بهینه در پژوهش مقدار عددی هر شاخص در مناطقی در سطح جهان که تاکنون در آنها بحران‌های أکثر
        هدف از پژوهش حاضر ارزیابی مقادیر شاخص‌های ابعاد اقتصادی و زیرساختی تاب‌آوری منطقه 12 تهران در برابر زمین‌لزره می‌باشد که بر اساس حد بهینه در سطح جهانی ارزیابی شده است. به منظور تعریف حد بهینه در پژوهش مقدار عددی هر شاخص در مناطقی در سطح جهان که تاکنون در آنها بحران‌های متعدد اتفاق افتاده که در برابر آن تاب‌آور بوده‌اند (مثل ژاپن و کالیفرنیا) به عنوان حد بهینه تاب‌آور بودن هر شاخص در نظر گرفته شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است. در این راستا، پس از مروری بر متون نظری و تجربی حاکم بر تاب‌آوری، به ارائه مدلی مفهومی برای ارزیابی میزان تاب‌آوری در سطح منطقه پرداخته شد. سپس با تعریف معیارها و شاخص‌ها در ابعاد اقتصادی، کالبدی-زیرساختی، میزان تاب‌آوری در منطقه 12 تهران در برابر زمین‌لرزه با حد بهینه آنها مقایسه شد که نتایج یافته‌ها حاکی از این است که در بین شاخص‌های اقتصادی، سه معیار نوع کسب و کار، مقیاس کسب و کار و سطح اشتغال مورد ارزیابی قرار گرفت که هر سه شاخص پایین‌تر از حد بهینه قرار دارند. در بین شاخص‌های کالبدی– زیرساختی همه شاخص‌ها پایین‌تر از حد بهینه قرار دارند و در بین آن‌ها شاخص تراکم ساخته شده با فاصله 94 درصدی از حد بهینه (1) بیشترین اختلاف را با حد بهینه دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - تأثیر انتخاب روشهای تحلیل خطر بر اقتصاد طرح سد بهجت آباد
        هادی جراحی ایرج گلابتونچی محسن پورکرمانی ملیحه نادعلیان
        سد بهجت آباد، در استان قزوین و در 65 کیلومتری شمال غرب شهر آبیک قرار دارد. زمینلرزههای رخ داده در این پهنه، از نوع کم عمق بوده و اغلب دارای گسیختگی سطحی هستند. در این مقاله سعی شد تا با استفاده از نقشههای زمینساخت، بررسی عکسهای هوایی و ماهوارهای و بانک دادههای لرزهای من أکثر
        سد بهجت آباد، در استان قزوین و در 65 کیلومتری شمال غرب شهر آبیک قرار دارد. زمینلرزههای رخ داده در این پهنه، از نوع کم عمق بوده و اغلب دارای گسیختگی سطحی هستند. در این مقاله سعی شد تا با استفاده از نقشههای زمینساخت، بررسی عکسهای هوایی و ماهوارهای و بانک دادههای لرزهای منطقه سیمای لرزهخیزی محدوده سد مشخص گردد. تحلیل خطر زمین لرزه براساس پراکنش، نوع و ریختشناسی گسلها و همچنین دادههای زمینلرزههای گذشته و معاصر انجام شد. این تحلیل ها با بکارگیری نرمافزار EZ-Frisk و با استفاده از روابط کاهندگی مناسب، به دو روش تعینی و احتمالی صورت گرفت. بر مبنای روش تعینی، مهم ترین سناریوی لرزه ای مربوط به گسل آبیک است که در صورت فعالیت، توانایی ایجاد بیشینه شتاب را در ساختگاه خواهد داشت. اما در روش جدید، جدایش خطر لرزهای که به منظور تعیین زمین لرزه کنترل کننده انجام شد، شاندهندهی اهمیت بیشتر گسل های طالقان، شمال تهران و شمال کرج (در فاصله دورتر) نسبت به گسل آبیک (در فاصله نزدیک تر) در ایجاد بیشینه شتاب میباشد. پس از طراحی سد بر مبنای نتایج هر دو روش، در صورت استفاده از روش جدایش خطر لرزه ای، به میزان 14 درصد صرفه جویی اقتصادی در هزینه های اجرایی سد بهجت آباد حاصل می گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - زمین ساخت جنبا و برآورد خطر زمین لرزه در منطقه سبزواران
        امیر شفیعی بافتی حیمدرضا جعفری مجید شاهپسند زاده
        گسلهای راستالغز قاره ای به عنوان عناصر مهم دگرشکلی در قاره ها شناخته میشوند و میتوانند زلزلههای بزرگی را ایجاد نمایند . نمونه ای از این سامانههای گسلی، سامانههای گسلی سبزواران جیرفت میباشند که در زون گذار میان سیستمهای زاگرس، مکران و ایران مرکزی قرار دارد. این سامانه ی أکثر
        گسلهای راستالغز قاره ای به عنوان عناصر مهم دگرشکلی در قاره ها شناخته میشوند و میتوانند زلزلههای بزرگی را ایجاد نمایند . نمونه ای از این سامانههای گسلی، سامانههای گسلی سبزواران جیرفت میباشند که در زون گذار میان سیستمهای زاگرس، مکران و ایران مرکزی قرار دارد. این سامانه ی گسلی قسمتی از برش میان مکران و زاگرس را در خود جای میدهد. گسل سبزواران با طولی نزدیک به 150 کیلومتر شواهد متعددی از فعالیت های زمین ساختی در کوارترنر از خود نمایش میدهد. میزان جابجایی گسل سبزواران در طول 42 هزار سال گذشته حدود 130 متر اندازه گیری شد که نرخ جابجایی 75/0± 98/2 میلی متر در سال را به نمایش میگذارد. گسل جیرفت نیز با طولی نزدیک 130 کیلومتر مرز غربی فرو افتادگی جازموریان را تشکیل میدهد این سامانهی گسلی سبب جدایش در رسوبات آبرفتی 22 و 42 هزار سال گذشته به ترتیب به میزان 49 و 132 متر گردیده است . نرخ متوسط جابجایی این گسل حدود 7/0± 7/2 میلیمتر در سال محاسبه شده است. لرزهخیزی منطقهی سبزواران حکایت از پراکندگی کانون های سطحی، و پایین بودن بزرگای آنها در این ناحیه دارد. بزرگترین زمین لرزهی محتمل دارای بزرگای 4/6 و دورهی بازگشت زلزل هه ای بابزرگای بالاتر از 6 ریشتری حدود 1300 سال برآورد گردیده است. از مقایسهی دورهی بازگشت زلزلههای با بزرگای متوسط تا بالا و مقدار نرخ لغزش سالیانه محاسبه شده برای گسلهای منطقهی سبزواران میتوان به عدم قفل شدگی و خزش پیوسته سامانهی گسلی سبزواران جیرفت پی برد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - ناپایداری دامنه های رودخانه رجدون تحت تاثیر بارگذاری لرزه ای (شمال گناوه)
        عباس کنگی Jafar Rahnamarad نادر سعادت خواه علی روحانی
        دامنههای حاشیهی رودخانهی رجدون در شمال شهرستان گناوه از لحاظ لغزش، پتانسیل بالایی دارد. رویداد زمین لرزه های نیرومند ، این پتانسیل ناپایداری را به شدت افزایش میدهد. نهشتههای پایین دست رودخانه که بیشتر از سیلتستون تشکیل شدهاند، توانایی تولید لغزشهای دایرهای و رسوبات بالا أکثر
        دامنههای حاشیهی رودخانهی رجدون در شمال شهرستان گناوه از لحاظ لغزش، پتانسیل بالایی دارد. رویداد زمین لرزه های نیرومند ، این پتانسیل ناپایداری را به شدت افزایش میدهد. نهشتههای پایین دست رودخانه که بیشتر از سیلتستون تشکیل شدهاند، توانایی تولید لغزشهای دایرهای و رسوبات بالا دست رودخانه که از مادستون ساخته شدهاند، پتانسیل لغزشهای صفحهای-ستونی دارند. در چنین شرایطی رویداد زمین لرزهای با شتاب افقی بیش از g 14/0 در محدودهی رودخانهی رجدون، دامنههای با شیب بیش از 20 درجه را ناپایدار میکند. چنین لغزشهایی سبب مسدود شدن مسیر جریان آب و در نتیجه تشکیل سدهای طبیعی در مسیر رودخانه میگردد. پی آمد این رویداد و شکسته شدن سدها، سبب تولید سیلابهای عظیم و در نتیجه تخریب بخشهایی از شهرستان گناوه را به همراه خواهد داشت. تفاصيل المقالة