ارسال المثل

حرية الوصول المقاله

1 - کاوشى در مَثلَ، تمثیل و ارسا ل المَثل
محمودرضا سازواری شهلا محمدریاحی

در فایل اصل مقاله موجودد است

در فایل اصل مقاله موجودد است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - کاربرد ارسال المثل(مثل) در حکایات هزار و یک شب
مهدی خلیفه قربانعلی ابراهیمی مهرداد چترایی

مثل‌ها در زبان و ادبیات فارسی دارای جایگاهی ارزشمند هستند. گاه یک ضرب المثل در عین اختصار به اندازه‌ی یک کتاب حکمت آمیز، در بر گیرنه مطالب مهم و عمیقی از حکمت و دانش است. ضرورت و اهمیّت مثل‌ها از آن روی است که آن‌ها بیان کننده‌ی شیوه زندگی اجتماعی، طرز اندیشیدن و عادات أکثر

مثل‌ها در زبان و ادبیات فارسی دارای جایگاهی ارزشمند هستند. گاه یک ضرب المثل در عین اختصار به اندازه‌ی یک کتاب حکمت آمیز، در بر گیرنه مطالب مهم و عمیقی از حکمت و دانش است. ضرورت و اهمیّت مثل‌ها از آن روی است که آن‌ها بیان کننده‌ی شیوه زندگی اجتماعی، طرز اندیشیدن و عادات و رسوم ملت‌ها هستند و بررسی آن‌ها شناخت عمیق‌تری از باور‌ها و اعتقادات نیاکان در قرون گذشته را نشان می‌دهد. در خصوص کاربرد، نقش و چگونگی مثل‌ها در متون نظم و نثر فارسی پژوهش‌های مختلفی صورت گرفته است. این مقاله به روش کتابخانه‌ای و شیوه تحلیلی-توصیفی فراهم آمده است و هدف آن بررسی نقش، چگونگی و تأثیر ارسال المثل در داستان‌های هزار و یک شب است. نتایج نشان می‌دهد که در کتاب هزار و یک شب به تناسب از ارسال المثل (مثل/ضرب المثل)‌های رایج در زبان و ادب فارسی و به روش غیر مستقیم جهت تقویت و غنای بیشتر کلام استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - تمثیل و ادبیات تمثیلی
سید احمد حسینی کازرونی

تمثیل یعنی تشبیه معقولی به محسوس مرکب و در معنی با تشبیه تمثیلی و ارسال المثل معمولاً یکسان و برابر است، چنان که در کتاب بیان هم آمده است که تمثیل و تشبیه تمثیلی و ارسال المثل را به یک نحو تلقی می کنند، تا آنجا که گفته اند اساس سبک هندی بر تمثیل است، از سوی دیگر سمبل (ن أکثر

تمثیل یعنی تشبیه معقولی به محسوس مرکب و در معنی با تشبیه تمثیلی و ارسال المثل معمولاً یکسان و برابر است، چنان که در کتاب بیان هم آمده است که تمثیل و تشبیه تمثیلی و ارسال المثل را به یک نحو تلقی می کنند، تا آنجا که گفته اند اساس سبک هندی بر تمثیل است، از سوی دیگر سمبل (نشانه و رمز) هم از اصطلاحاتی است که با تمثیل نیز ارتباط دارد. تمثیل، نقل حکایتی است حقیقی و قابل وقوع که فرض حدوت آن در گستره ادبیات ممکن است. تمثیل که شاخه ای از تشبیه است ذکر روایتی است به شعر یا نثر که مفهوم واقعی آن از طریق برگرداندن اشخاص و حوادث به صورت هایی غیر از آنچه که در ظاهر دارند حاصل می شود یا بیان داستان و حدیثی است به طریق ذکر مثال، و مثل در اصطلاح ادبی نوع خاصی است که آن را به فارسی داستان (دستان) می گویند و مثل و افسانه در معنی، وجاهت اشتراک دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - گذری بر تمثیل در آفرین نامه
جواد رحیمی آتانی فاطمه حیدری

تمثیل یکی از بهترین شیوه های بلاغی جهت اقناع مخاطب است که شاعران و نویسندگان به وسیله آن، امور معقول را به صورت محسوس و قابل درک در اختیار مخاطب قرار می دهند، از این رو این شگرد ادبی، شیوه ای حکیمانه جهت بیان مقصود محسوب می شود. در این مقاله با استفاده از شیوه تحلیلی- ت أکثر

تمثیل یکی از بهترین شیوه های بلاغی جهت اقناع مخاطب است که شاعران و نویسندگان به وسیله آن، امور معقول را به صورت محسوس و قابل درک در اختیار مخاطب قرار می دهند، از این رو این شگرد ادبی، شیوه ای حکیمانه جهت بیان مقصود محسوب می شود. در این مقاله با استفاده از شیوه تحلیلی- توصیفی، تشبیه تمثیلی، استعاره تمثیلی، تمثیل طبیعی و اسلوب معادله در مثنوی آفرین نامه ابوشکور بلخی بررسی می گردد، بنابراین ابتدا تمثیل از دیدگاه صاحب نظران به صورت اجمال بیان می شود و سپس انواع مذکور در آفرین نامه ابوشکور بلخی بررسی می گردد. ابوشکور تمثیل را نه فقط برای محسوس کردن موضوعاتی همچون: قناعت، شناخت دوست و دشمن، ضرورت تعلیم در کودکی، بلکه برای باورپذیر کردن و تاثیر بیشتر بر مخاطب و تصویرآفرینی استفاده کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - بررسی گونه های تمثیل کوتاه در اشعار جلال طبیب شیرازی
شیرین کبیری مهرداد چترایی عزیزآبادی مریم محمودی

وجود صورخیال برجسته وزیبا در اشعار شاعران نشان دهندة قدرت تخیل آنان است و تمثیل یکی از عناصر تصویر‌ساز شعر است. تمثیل از مباحث مهمی است که هم در بلاغت قدیم و هم در بلاغت جدید به آن پرداخته شده است؛ در کتب قدیم از تمثیل در مباحث تشبیه مرکب و استعارة تمثیلیه سخن رفته است أکثر

وجود صورخیال برجسته وزیبا در اشعار شاعران نشان دهندة قدرت تخیل آنان است و تمثیل یکی از عناصر تصویر‌ساز شعر است. تمثیل از مباحث مهمی است که هم در بلاغت قدیم و هم در بلاغت جدید به آن پرداخته شده است؛ در کتب قدیم از تمثیل در مباحث تشبیه مرکب و استعارة تمثیلیه سخن رفته است و در نقد جدید تمثیل زیرمجموعه مبحث تصویر و خیال است. از نظر ساختار، تمثیلهای فارسی به دو بخش تمثیل توصیفی(تمثیل کوتاه )و تمثیل روایی (تمثیل گسترده) تقسیم می شود؛ تمثیل روایی شامل حکایات انسانی و حیوانی، رمزی، فابل ، پارابل و… است. تمثیل توصیفی (کوتاه) معمولاً از یک یا چند جمله فراتر نمی رود و مهمترین انواع آن عبارتند از: تشبیه تمثیلی، استعارة تمثیلیه، ارسال المثل و اسلوب معادله است. در این مقاله برای پاسخ به سؤالات تحقیق ضمن بررسی انواع تمثیل توصیفی گونه های مختلف آن را در شعر جلال طبیب شیرازی مورد کنکاش قرار گرفته است. جلال طبیب شیرازی، طبیب و شاعری است که در فاصلة زمانی بین روزگار زندگانی سعدی شیرازی و عصر حیات حافظ شیرازی می‌زیسته و انواع تمثیل کوتاه در شعر او نمود بارزی دارد. این مقاله به روش توصیفی – تحلیلی نوشته شده است و گردآوری داده ها به شیوة کتابخانه ای است. هرچند مقالات متعددی درباره تمثیل و ساختار و انواع آن در ادب فارسی چاپ شده است، اما تاکنون با این اهداف مقاله ای دربارة گونه‌های تمثیل کوتاه در اشعار جلال طبیب منتشر نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - ارسال المثل در مجموعه آثار فارسی احمد غزالی
امیدوار مالملی

آثار گذشتگان، میراث ارزشمندی برای معاصران و آیندگان است. کارهای فرهنگی و ادبی با بن مایه های معرفتی خود، غذای معنوی اهل فکر و هنر است و علّت آن هم این است که پل ارتباطی بین گذشته و حال هستند و شناخت و معرفت ما را افزایش می‌دهند. عهد سلجوقی نیز از این علوم و فنون بی بهره أکثر

آثار گذشتگان، میراث ارزشمندی برای معاصران و آیندگان است. کارهای فرهنگی و ادبی با بن مایه های معرفتی خود، غذای معنوی اهل فکر و هنر است و علّت آن هم این است که پل ارتباطی بین گذشته و حال هستند و شناخت و معرفت ما را افزایش می‌دهند. عهد سلجوقی نیز از این علوم و فنون بی بهره نمانده است. احمد غزالی (متوفای ۵۲۰ ه. ق) از عارفان فقیه ایران زمین است. مجموعه ی آثار وی به اهتمام احمد مجاهد، از کارهای شناخته‌شده ی قرن ششم هجری است و عبارتند از: بحرالحقیقت، رساله الطّیور، سوانح، رساله ی عینیه، نامه های غزالی، وصیت نامه و مقاله ی روح. این آثار که به نثر آمیخته به نظم نوشته شده است در بیان اندیشه های عرفانی، فقهی، دینی، اخلاقی، پند و اندرز و گاه رمزی می باشند. او در این آثار در انواع صنایع لفظی و معنوی، به ویژه تمثیل، طبع آزمایی کرده است. از این رو برای نشان دادن سبک نثر احمد غزالی لازم است ضرورت تحقیق در این مقاله گرایش وی را به "ارسال المثل و تمثیل" نمایان می سازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که برخی از تمثیلات او ساخته و پرداخته ی طبع خودش و بعضی از آنها متأثر از فکر پیشینیان اوست. هدف از مقایسه ی این تمثیلات در آثار نویسنده معلوم سازد که بیشینه کاربرد ارسال المثل به گونه توصیفی در رساله عینیه و کمینه ی کاربرد آن در نامه های بازمانده از وی می باشد، به شرحی می خوانیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - جلوه‌های امثال تازی در اشعار تعلیمی پارسی*
زهرا سلیمانی

بسیاری از آثار نویسندگان و شعرای فارسی زبان در طول تاریخ، متأثر از زبان دین و کتاب آسمانی (قرآن کریم) بوده است. ادبای ایرانی در شعر و نثر تعلیمی از زبان و فرهنگ عربی بسیار سود جسته‌اند و به طور مثال در گفتار خود از صناعات ادبی همچون ارسال المثل (= تمثیل)، اقتباس و یا حت أکثر

بسیاری از آثار نویسندگان و شعرای فارسی زبان در طول تاریخ، متأثر از زبان دین و کتاب آسمانی (قرآن کریم) بوده است. ادبای ایرانی در شعر و نثر تعلیمی از زبان و فرهنگ عربی بسیار سود جسته‌اند و به طور مثال در گفتار خود از صناعات ادبی همچون ارسال المثل (= تمثیل)، اقتباس و یا حتی تلمیح از امثال عربی در تبیین، تفهیم و آموزش پیام خویش بسیاربهره برده‌اند چنان که عبارات حکیمانه عربی در متن شاه‌کارهای زبان فارسی نظیر گلستان سعدی، مثنوی مولوی و... اثرگذاری قابل تأمل فرهنگ عربی را بر ادبیات تعلیمی فارسی به خوبی نشان می‌دهد و از آنجا که ادبیات تطبیقی به بحث و بررسی تاثیرگذاری آثار ادبی ملل مختلف می‌پردازد، از انعکاس‌ها و بازتاب‌های ادبیات یک ملت در ادبیات سایر ملت ها سخن می گوید. بدیهی است که کوشش هایی از این دست اگرچه کم شمار نیستند اما هم چنان در اقیانوس بی کران ادبیات ملل، شایستة توجه و اهتمامی بیش از پیش‌اند. نظر به این مهم در این جستار، سعی شده است با نگاهی اجمالی به عرصه ادبیات تعلیمی فارسی نمونه‌ای، از بازتاب حِکَم و امثال عربی در ادبیات پارسی ارائه گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - راز و رمز تمثیل در اشعار نادرپور
رسول علی پناهیان علی سرور یعقوبی

هدف از این تحقیق بررسی تمثیل در اشعار نادر نادرپور شاعر حاضر فارسی است که بر گرفته از پایان نامه با عنوان بررسی ترفندهای بدیعی و بیانی در دیوان اشعار نادر نادرپور است که بخشی از این تحقیق به تمثیل اختصاص دارد، محقق سعی دارد با بر شمردن شاهد مثال های متعدد در دیوان نادر أکثر

هدف از این تحقیق بررسی تمثیل در اشعار نادر نادرپور شاعر حاضر فارسی است که بر گرفته از پایان نامه با عنوان بررسی ترفندهای بدیعی و بیانی در دیوان اشعار نادر نادرپور است که بخشی از این تحقیق به تمثیل اختصاص دارد، محقق سعی دارد با بر شمردن شاهد مثال های متعدد در دیوان نادر پور به نتایجی دست یابد و اینکه نادرپور در اینجا از چه شیوه‌های تمثیلی بهره برده است؟ تمثیل در شعر او بر اساس نظریه‌های صاحب نظران در کدام یک از تمثیلات طبقه بندی شده قرار دارد؟ در این راستا به شیوه کتابخانه‌ای و از طریق فیش برداری اصطلاحات را جمع آوری و به طرز و شیوة توصیفی به نقد و تحلیل گفتمان‌ها پرداخته می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - کیفیّت ارائۀ تمثیل در تاریخ بیهقی
سهیل فتاحی رقیه علوی

یکی از مهم ترین مختصاتی که در سبک شناسی نثر مورد توجّه قرار می گیرد، عناصر تصویرساز و میزان کاربرد آن در آثار منثور است که در این میان، تمثیل به دلیل تأثیر بالایی که در جذابیّت کلام دارد، از اهمیّت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله که به روش تحلیلی - توصیفی – آما أکثر

یکی از مهم ترین مختصاتی که در سبک شناسی نثر مورد توجّه قرار می گیرد، عناصر تصویرساز و میزان کاربرد آن در آثار منثور است که در این میان، تمثیل به دلیل تأثیر بالایی که در جذابیّت کلام دارد، از اهمیّت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله که به روش تحلیلی - توصیفی – آماری و برپایۀ منابع کتابخانه ای است، تلاش شده است تا با مطالعۀ کامل کتاب تاریخ بیهقی اصلی ترین شگردهای بیهقی در شیوۀ ارائۀ تمثیل بررسی شود. این مقاله با هدف کلّی ارائۀ ویژگی های تمثیل و شیوه های کاربرد آن در تاریخ بیهقی نوشته شده است و در پی پاسخ به این پرسش کلّی است که تمثیل در تاریخ بیهقی چه جایگاهی دارد و بیهقی تمثیل را با چه شیوه ها و کیفیتّت ها و در چه مقیاسی به کار برده است؟ گفتنی است تا کنون بصورت مستقل پژوهشی دربارۀ کیفیّت تمثیل در تاریخ بیهقی صورت نگرفته است. آنچه که در این مقاله بدان پرداخته‌شده است، استخراج تمثیل ها در تاریخ بیهقی و بررسی شیوۀ ارائۀ آن و میزان استفادۀ آماری از هر مورد است. بیهقی از همۀ شگردهای کاربردی تمثیل بهره برده است؛ امّا گاه در قالب صفت هایی شاعرانه به تمثیل، خاصیّتی شاعرانه می بخشد. همچنین گاهی معنای والای سخن بیهقی خود بدان درجه از حکمت می رسد که بی هیچ شگرد تصویرساز دیگری، قابلیّت تبدیل به مثلی نغز را دارد. این موارد زیر عنوان علوّ معنی بررسی شده است. گاه نیز سخن بیهقی، یادآور شعر و سخن شاعران پیش و پس از خود است که آن سخنان نیز غالباً تمثیل یا اصطلاح کنایی اند. در این میان سخن سعدی بیش از دیگران در تاریخ بیهقی فرایاد می آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - تمثیل و ارسال المثل در دیوان جهان ملک خاتون
راویه کردافشاری احمد خاتمی

تمثیل از مادة مثل تشبیه کردن چیزی را به چیزی گویند. در تمثیل، شاعران با آوردن مثالی گسترده تر به وضوحِ سخن و گفتة خود می افزایند. اما در ارسال المثل گوینده به سخنی مشهور و آوردن آن در کلام بسنده می کند؛ ضرب المثل یا مثل، چاشنی اصلی ارسال المثل است. اما در تمثیل چنین نیس أکثر

تمثیل از مادة مثل تشبیه کردن چیزی را به چیزی گویند. در تمثیل، شاعران با آوردن مثالی گسترده تر به وضوحِ سخن و گفتة خود می افزایند. اما در ارسال المثل گوینده به سخنی مشهور و آوردن آن در کلام بسنده می کند؛ ضرب المثل یا مثل، چاشنی اصلی ارسال المثل است. اما در تمثیل چنین نیست. باید گفت در اقسام سه گانة تمثیل اعم از تشبیه تمثیل، استعارة تمثیلیه و داستان تمثیلی، نوع تمثیل های جهان ملک خاتون شاعر سدة هشتم هجری ارسال المثل است و به استعارة تمثیلیه، نزدیکی و قرابت بسیاری دارد. ارسال المثل های جهان ملک ادامة همان ارسال المثل های سنّتی و مرسوم ادب کلاسیک فارسی است. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات ارسال المثل

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية