• فهرس المقالات توسعه پایدار.

      • حرية الوصول المقاله

        1 - تدوین الگوی مدیریتی یکپارچه بخش انرژی کشور با تأکید بر سیاست¬های زیست‌محیطی (مطالعه موردی: بخش نفت)
        معصومه اسدی سعید مطهری مریم فراهانی آزیتا بهبهانی نیا
        زمینه و هدف: ضرورت پرداختن به محیط زیست در صنعت نفت و صنایع وابسته هنگامی روشن تر می شود که دریابیم حرکت در مسیر بهبود مستمر صنعتی بدون توجه به محیط زیست غیرممکن است. مسایل زیست محیطی یک امر کاملاً فرابخشی می باشد و می بایست کلیه آحاد جامعه علی الخصوص سازمانها و دستگاه أکثر
        زمینه و هدف: ضرورت پرداختن به محیط زیست در صنعت نفت و صنایع وابسته هنگامی روشن تر می شود که دریابیم حرکت در مسیر بهبود مستمر صنعتی بدون توجه به محیط زیست غیرممکن است. مسایل زیست محیطی یک امر کاملاً فرابخشی می باشد و می بایست کلیه آحاد جامعه علی الخصوص سازمانها و دستگاه ها هر یک به فراخور توان و کارایی تشکیلات خود در حفظ و نگهداری از محیط زیست به عنوان یک وظیفه عمومی از هر فعالیتی که با آلودگی و یا تخریب غیرقابل جبران محیط زیست همراه باشد جلوگیری کنند. هدف این پژوهش طراحی الگوی مدیریتی یکپارچه بخش انرژی کشور با تأکید بر سیاست¬های زیست‌محیطی می باشد. روش بررسی: مقاله حاضر از نوع تحقیقات کیفی است. نمونه آماری تحقیق (نخبگان) به‌صورت خوشه‌ای از بین اعضای جامعه آماری انتخاب شده اند. بدین صورت که ابتدا جامعه آماری به خوشه‌های مختلفی تقسیم شده (خوشه اعضای هیئت‌علمی، خوشه مدیران بخش نفتی، متخصصان حوزه صنعت نفت در سال 1400) سپس برحسب رسیدن به اشباع داده‌ها، در مجموع با 25 نفر از خبرگان مصاحبه به‌عمل‌آمده است. برای تحلیل و آنالیز داده‌ها در بخش مصاحبه‌ها، سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها مطابق با روش نظریه‌پردازی زمینه‌بنیان پس از انجام مصاحبه، طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام شده است. برای انجام این موضوع از نرم افزار مكس كيودا استفاده شده است. یافته ها: بر اساس یافته های این تحقیق، از 101 مفهوم اولیه، در کدگذاری محوری18 مولفه استخراج و در نهایت در مرحله کدگذاری انتخابی(گزینشی) 5مقوله اصلی تحت عناوین، بُعد اجتماعي، بُعد فنی، بُعد اقتصادی، بُعد محیط زیستی و بُعد حقوقی، سیاسی و قانونی به عنوان ابعاد الگوی مدیریتی یکپارچه بخش انرژی کشور در مدل نهایی انتخاب شدند. بحث و نتیجه گیری: سیاست های زیست محیطی و بین المللی می تواند باعث کاهش آلودگی بخش انرژی از جمله نفت شود و اقدامات قانونی که در سطوح بین المللی انجام می شود باعث کنترل و نظارت بر محیط زیست شود. عوامل نهادی و سیاسی نقش کلیدی در ترویج گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر دارند و بهبود این عوامل می‌تواند منجر به کربن‌زدایی بخش انرژی در بلندمدت شود. توسعه مالی جهانی در درازمدت تأثیر قابل‌توجهی بر فرآیند گذار ندارد، به این معنی که کل سیستم مالی به یک تغییر ساختاری اساسی نیاز دارد تا جایگزینی بین انرژی‌های آلاینده و پاک را تسریع بخشد. با این حال، در کوتاه مدت، تأثیر منفی و قابل توجهی به نظر می رسد و ناکافی بودن مؤسسات مالی و بازارهای مالی در ارتقای مسیر پایدار منطقه را برجسته می کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - تأثیرات اقتصادی گردشگری روستایی در دستیابی به توسعه پایدار (مطالعه موردی: مناطق روستایی تاریخی ماسوله و گشت قلعه رودخان استان گیلان)
        سمیراء  جوادی باغی محمدکریم  معتمد
        مقدمه: گردشگری در مفهوم پایداری در برگیرنده پردازش معنایی خاص خود است. زایش این مفهوم در ادبیات گردشگری، حاصل تلاش در جهت دستیابی به پایداری در زمینه¬های توسعه است. حال اگر توسعه¬ی پایدار یکی از اهداف عینی این عصر از صنعت گردشگری است، پس اندازه¬گیری عملکرد و اثرات اقتص أکثر
        مقدمه: گردشگری در مفهوم پایداری در برگیرنده پردازش معنایی خاص خود است. زایش این مفهوم در ادبیات گردشگری، حاصل تلاش در جهت دستیابی به پایداری در زمینه¬های توسعه است. حال اگر توسعه¬ی پایدار یکی از اهداف عینی این عصر از صنعت گردشگری است، پس اندازه¬گیری عملکرد و اثرات اقتصادی آن یک ضروت است. گردشگری روستایی می¬تواند به مانند یکی از گزینه¬های مناسب برای بهبود وضعیت اقتصادی، درآمدزایی، ایجاد اشتغال و دگرگونی¬های مثبت دیگر در روستا باشد. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیرات اقتصادی توسعه¬ی پایدار گردشگری روستایی تاریخی ماسوله و گشت قلعه رودخان شهرستان فومن در استان گیلان می¬باشد. روش¬شناسی تحقیق: این تحقیق از جنبه¬ی هدف کاربردی و از جنبه¬ی جمع¬آوری اطلاعات، توصیفی-تحلیلی می¬باشد. جامعه¬ی آماری این تحقیق 31 نفر از فعالان حوزه-ی گردشگری روستایی در مناطق روستایی ماسوله و گشت قلعه¬رودخان استان گیلان می¬باشند. داده¬های این تحقیق از طریق پرسش¬نامه¬ی محقق ساخته که ابزار اصلی جمع-آوری داده¬ها بوده است صورت گرفت، که پس از استخراج داده¬ها با استفاده از نرم¬افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. قلمروجغرافیایی پژوهش: مناطق روستایی ماسوله و گشت قلعه¬رودخان استان گیلان است. یافته¬ها و بحث: نتایج این تحقیق نشان می¬دهد بین متغیرهای افزایش درآمد، کاهش فقر، اشتغال¬زایی، تقویت شغل¬های کاذب و غیرمولد، افزایش قیمت زمین و مسکن، تغییرکاربری اراضی کشاورزی برای اهداف و فعالیت¬های دیگر اقتصادی، تحریک سرمایه¬گذاری در روستا با ورود گردشگران، بهبود وضعیت جاده¬های روستایی، افزایش تنوع محصولات تولیدی، توسعه¬ی صنایع دستی بومی و محلی، ایجاد امکانات تفریحی-فراغتی در روستا، ایجاد انگیزه جهت ترمیم خانه¬های سنتی، و غیره، با اثرات اقتصادی گردشگری روستایی در دستیابی به توسعه¬ی پایدار، رابطه معنی داری در سطح 5 درصد داشته است. نتایج: بهبود وضعیت اقتصادی در سطح روستا با به عبارتی توسعه¬ی اقتصادی در روستا می¬تواند به توسعه¬ی عوامل دیگر از جمله توسعه¬ی اجتماعی و فرهنگی نیز منجر گردد و نهایتاٌ یک توسعه¬ی همه جانبه و پایدار را در روستاها سبب گردد، در این صورت است که رسیدن به اهداف توسعه¬ی پایدار روستایی و هم¬چنین دستیابی به اهداف توسعه¬ی ملی امکانپذیر خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - شناسایی عوامل موثر بر تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری
        سید مصطفی موسوی مجید شمس
        پدیده شهری شدن جهان اتفاق افتاده است. چنان چه به تقریب ٤٠٠ شهر در جهان وجود دارد که جمعیت هر یک از آنها بیش از یک میلیون نفر می باشد. در نتیجه افزایش شدید جمعیت، تعادل و توازن شهرها از بین رفت. بر این اساس مشکلات و چالشهای فراوانی از جمله اسکان غیررسمی و زاغه‌نشینی، باف أکثر
        پدیده شهری شدن جهان اتفاق افتاده است. چنان چه به تقریب ٤٠٠ شهر در جهان وجود دارد که جمعیت هر یک از آنها بیش از یک میلیون نفر می باشد. در نتیجه افزایش شدید جمعیت، تعادل و توازن شهرها از بین رفت. بر این اساس مشکلات و چالشهای فراوانی از جمله اسکان غیررسمی و زاغه‌نشینی، بافت‌های ناکارآمد، نابسامان و فرسوده، فقر شهری، آلودگی‌های زیست‌محیطی، بصری، هوا، آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی، گسست طبقات اجتماعی، ترافیک، کاهش روابط متقابل اجتماعی، از بین رفتن داراییهای طبیعی، اقتصاد غیررسمی و غیره فراروی کلانشهرها قرار گرفت. از این رو، برای مقابله با این چالشها و مسائل محیطی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و نهادی باید به ارایه راهکارهایی خلاقانه، نوآورانه و مبتنی بر دیدگاه‌های آینده پژوهانه همت‌گمارد. لذا لزوم تدوین یک الگوی مطلوب کلانشهر آینده مبتنی بر نظریات شهر خلاق برای کلانشهرها ضروری است؛ چنان چه انگیزه اصلی پژوهش حاضر توجه به این نکته ظریف و اثرگذار می‌باشد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش ANP فازی استفاده می شود. نتایج نشان دهنده آن است که شاخص کالبدی (A3) بیشترین نزدیکی را به جواب ایده آل مثبت و بیشترین فاصله را از جواب ایده آل منفی دارا می باشد و الویت نخست مدل عوامل تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری از لحاظ معیارهای موردنظر برای تاب آوری مدل عوامل تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - ارائه چارچوب سیاستگذاری فضائی ارتقای سطح پایداری محیط شهری (نمونه مطالعه: چابهار)
        ثریا فیروزی جهانتیغ اسماعیل شیعه آرش وحید
        شهر چابهار، در دهه¬های اخیر با مشکلات و مسائل عدیده¬ای همچون آلودگی¬های زیست محیطی، کاهش توان بوم¬شناسانه، مسائل محیطی، افزایش بار وارده بر محیط زیست، افزایش شکل¬گیری سکونتگاه¬های غیررسمی (بیش از ۵۰ هزار نفر)، و ... مواجه بوده است که پایداری محیطی شهر را تحت تاثیر قرار أکثر
        شهر چابهار، در دهه¬های اخیر با مشکلات و مسائل عدیده¬ای همچون آلودگی¬های زیست محیطی، کاهش توان بوم¬شناسانه، مسائل محیطی، افزایش بار وارده بر محیط زیست، افزایش شکل¬گیری سکونتگاه¬های غیررسمی (بیش از ۵۰ هزار نفر)، و ... مواجه بوده است که پایداری محیطی شهر را تحت تاثیر قرار داده است. در این راستا این پژوهش با هدف ارائه چارچوب سیاستگذاری فضائی ارتقای سطح پایداری محیط شهری (نمونه مطالعه: چابهار) انجام شد. ابتدا مطالعات کتابخانه¬ای در راستای شناخت ادبیات نظری در ارتباط با پایداری محیطی انجام شد و با توجه به اطلاعات گردآوری شده، ابعاد شناسایی شدند و با توجه به وضعیت شهر چابهار چارچوب ارائه شد، نتایج حاصل از پژوهش ارائه¬ی چارچوب سیاستگزاری فضایی پایداری محیط در شهر چابهار است که شامل ابعاد: برنامه ریزی زیرساخت سبز؛ حفاظت از تنوع زیستی؛ طراحی شهری حساس به آب؛ کشاورزی شهری و بام سبز؛ تاب آوری در برابر بلایای طبیعی و دسترسی به طبیعت است. این چارچوب به عنوان رویکردی جامع برای بهبود سطح پایداری در محیط شهری ارائه شده است. اجرای چنین سیاست‌هایی برای شهر چابهار مفید است و همچنین می‌تواند به عنوان الگویی برای سایر مناطقی که به سرعت در حال شهرنشینی هستند، مفید باشد و به آینده شهری پایدارتر و تاب‌آور کمک کند. لازم به ذکر است برای اعمال چارچوب سیاست فضایی در چابهار، همکاری بین سازمان های دولتی، برنامه ریزان شهری، محیط بانان و جامعه محلی ضروری است. تفاصيل المقالة