نقش ساختمان های بلند مرتبه در توسعه شهری پایدار: چالشها و فرصتها (نمونه های موردی: سیدنی، لندن، شنژن، سانفرانسیسکو)
الموضوعات :اصلان جنوبی 1 , حمید ماجدی 2 , فرح حبیب 3
1 - دانشجوی دکتری، دانشکده عمران و معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران.
2 - استاد، دانشکده عمران و معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران.
3 - استاد، دانشکده عمران و معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران.
الکلمات المفتاحية: توسعه شهری, ساختمان های بلند, کلان شهرها, توسعه پایدار.,
ملخص المقالة :
گسترش شهرها به سمت حومهها و پراكندگي ساخت و سازها به عنوان الگويي ناكارآمد و ناپايدار شناخته میشود که مشکلات زیستمحیطی، اجتماعی و اقتصادی متعددی را به همراه دارد. این الگو منجر به استفاده بیرویه از منابع انرژی، آب و زمین شده و آلودگی و انتشار گازهای گلخانهای را افزایش میدهد. علاوه بر این، باعث انزوای اجتماعی و وابستگی به خودروی شخصی میشود که مشکلاتی نظیر چاقی و بیماریهای مرتبط را به دنبال دارد. در پاسخ به این مشکلات، راهکار توسعه شهرها بهصورت بلندمرتبهسازی خوشهای مطرح شده است. با بررسی تطبیقی کلانشهرهایی مانند سیدنی، لندن، شنژن و سانفرانسیسکو ، مشخص شده که این رویکرد میتواند کارایی و عملکرد بهتری داشته باشد. در این مدل توسعه، ساختمانهای بلندمرتبه در حومه شهرها بهصورت خوشهای و در امتداد محورهای حملونقل عمومی واقع میشوند.در این پژوهش، ابتدا مشخصات عمومی شهرهای منتخب در قارههای پنجگانه شامل مساحت، جمعیت، ارتفاع از سطح دریا، تعداد ساختمانهای بلندمرتبه و رتبهبندی جهانی و منطقهای بررسی شده است. سپس روند شکلگیری و ویژگیهای ساختمانهای بلندمرتبه در این شهرها تحلیل گردیده است. در نهایت، با استفاده از دادههای آماری پایگاه CTBUH و اطلاعات مربوط به ساختمانهای با ارتفاع 150 متر و بیشتر، الگوی توسعه کلانشهرها بهصورت خوشههای بلندمرتبه استخراج شده است. مطالعات نشان میدهد که تراکم بالای ساختمانهای بلندمرتبه در نزدیکی ایستگاههای حملونقل عمومی، به بهبود سطح سواره و ایجاد فضاهای پویاتر کمک میکند. این خوشهها با ایجاد تنوع کاربری و تشکیل هستههای اقتصادی پرجنبوجوش، میتوانند گروههای بیشتری را جذب و تراکم جمعیتی را افزایش دهند. این روش بهعنوان پاسخی به نیاز نسل جوانی که تمایل به زندگی در مرکز شهر دارند اما توان مالی کافی برای خرید یا اجاره مسکن در آنجا ندارند، مطرح شده است..بنابراین، توسعه خوشهای ساختمانهای بلندمرتبه بهعنوان راهکاری کارآمد و پایدار برای بهبود الگوهای فضایی شهرها و کاهش مشکلات زیستمحیطی و اجتماعی ناشی از توسعه پراکنده پیشنهاد میشود.
بحرینی، سید حسین، ،1376 عوامل موثر بر شکل گیري طراحـی شـهري در قـرن ،21 مجلـه علمـی معمـاري و شهرسازي دوره ششم، شماره 6 و .8 .
بحرینی، سید حسین، بلوکی، بهناز، تقابن، سوده، .1392 تحلیل مبانی نظري طراحی شهري معاصر. تهران: دانشگاه تهران بمانیان، محمدرضا،1390، ساختمان بلند و شهر. تهران، چاپ اول، نشر شهر.
گیدئون، زیگفرید، 1350. فضا، زمان و معماری: رشد یک سنت جدید. انتشارات علمی و فرهنگی.
مثنوي، محمدرضا، .1381 توسعه پایدار و پارادایم هاي جدید توسـعه شـهري: "شـهر فشـرده" و "شـهر گسترده". محیط شناسی، شماره ،31 ص.104-89 .
Breheny, M. (1992a). The compact city: an introduction. Built Environment, 18(4).
Breheny, M. (ed.) (1992b). Sustainable Development and urban form, Pion, London.
CEC (commission of European Communities), (1990). Green Paper on the Urban Environment, COM 90218, CEC, Brussels.
Givoni B. Climate considarations in building and urban design. Hoboken: John Wiley & Sons; 1998.
Jenks, M, Burton, E and Williams, K. (1996) .The Compact City: A Sustainable Urban Form, E and FN Spon, an imprint of Chapman and Hall, London.