تدوین الگوی مدیریتی یکپارچه بخش انرژی کشور با تأکید بر سیاست¬های زیستمحیطی (مطالعه موردی: بخش نفت)
الموضوعات :معصومه اسدی 1 , سعید مطهری 2 , مریم فراهانی 3 , آزیتا بهبهانی نیا 4
1 - دانشجوی دکتری مدیریت محیط زیست، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
2 - استادیار گروه محیط زیست، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران. *(مسوول مکاتبات)
3 - استادیار گروه محیط زیست، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
4 - استادیار گروه محیط زیست، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
الکلمات المفتاحية: سیاست های زیست محیطی, الگوی مدیریتی یکپارچه, انرژی, نفت, توسعه پایدار. ,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: ضرورت پرداختن به محیط زیست در صنعت نفت و صنایع وابسته هنگامی روشن تر می شود که دریابیم حرکت در مسیر بهبود مستمر صنعتی بدون توجه به محیط زیست غیرممکن است. مسایل زیست محیطی یک امر کاملاً فرابخشی می باشد و می بایست کلیه آحاد جامعه علی الخصوص سازمانها و دستگاه ها هر یک به فراخور توان و کارایی تشکیلات خود در حفظ و نگهداری از محیط زیست به عنوان یک وظیفه عمومی از هر فعالیتی که با آلودگی و یا تخریب غیرقابل جبران محیط زیست همراه باشد جلوگیری کنند. هدف این پژوهش طراحی الگوی مدیریتی یکپارچه بخش انرژی کشور با تأکید بر سیاست¬های زیستمحیطی می باشد. روش بررسی: مقاله حاضر از نوع تحقیقات کیفی است. نمونه آماری تحقیق (نخبگان) بهصورت خوشهای از بین اعضای جامعه آماری انتخاب شده اند. بدین صورت که ابتدا جامعه آماری به خوشههای مختلفی تقسیم شده (خوشه اعضای هیئتعلمی، خوشه مدیران بخش نفتی، متخصصان حوزه صنعت نفت در سال 1400) سپس برحسب رسیدن به اشباع دادهها، در مجموع با 25 نفر از خبرگان مصاحبه بهعملآمده است. برای تحلیل و آنالیز دادهها در بخش مصاحبهها، سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل دادهها مطابق با روش نظریهپردازی زمینهبنیان پس از انجام مصاحبه، طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام شده است. برای انجام این موضوع از نرم افزار مكس كيودا استفاده شده است. یافته ها: بر اساس یافته های این تحقیق، از 101 مفهوم اولیه، در کدگذاری محوری18 مولفه استخراج و در نهایت در مرحله کدگذاری انتخابی(گزینشی) 5مقوله اصلی تحت عناوین، بُعد اجتماعي، بُعد فنی، بُعد اقتصادی، بُعد محیط زیستی و بُعد حقوقی، سیاسی و قانونی به عنوان ابعاد الگوی مدیریتی یکپارچه بخش انرژی کشور در مدل نهایی انتخاب شدند. بحث و نتیجه گیری: سیاست های زیست محیطی و بین المللی می تواند باعث کاهش آلودگی بخش انرژی از جمله نفت شود و اقدامات قانونی که در سطوح بین المللی انجام می شود باعث کنترل و نظارت بر محیط زیست شود. عوامل نهادی و سیاسی نقش کلیدی در ترویج گذار به انرژیهای تجدیدپذیر دارند و بهبود این عوامل میتواند منجر به کربنزدایی بخش انرژی در بلندمدت شود. توسعه مالی جهانی در درازمدت تأثیر قابلتوجهی بر فرآیند گذار ندارد، به این معنی که کل سیستم مالی به یک تغییر ساختاری اساسی نیاز دارد تا جایگزینی بین انرژیهای آلاینده و پاک را تسریع بخشد. با این حال، در کوتاه مدت، تأثیر منفی و قابل توجهی به نظر می رسد و ناکافی بودن مؤسسات مالی و بازارهای مالی در ارتقای مسیر پایدار منطقه را برجسته می کند.
1. Haifa Saadaoui (2022) The Impact of Financial Development On The Clean Energy Transition In MENA Region: The Role of Institutional And Political Factors. This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. University of Sfax https://orcid.org/0000-0002-7218-2291
2. Ruonan Li , Vladimir Mahalec (2021) Greenhouse gas emissions reduction by cross-sector integration of energy systems: Optimal sizing of integrated entities , Energy Conversion and Management Volume 248, 15 November 2021, 114788
3. OPEC, Annual Statistical Bulletin 2016/2017, Organization of Petroleum Exporting Countries, Vienna, 2017.
4. Payamfar Mohsen, Khodri Ali (2022), estimating the effect of renewable energy consumption in reducing electricity tariff consumption: the application of replacing renewable energy consumption with fossil. The 27th International Conference on Power Distribution Networks, April 1402.
5. Kazemi, Alia, Nemat Gorgani, Alireza, Ariaei, Sara. (2019) "Delays in oil projects: a review of past developments and providing a model to predict delay time - case study: EPC projects of South Pars Oil and Gas Company", Management Improvement, Volume 13, Issue Number 4: 147-164
6. Rajaei, Saeed; Sidi, Seyed Mehdi; Raisi, Fayez; Shiran, Behrouz; Moazzam, Maryam (2015) The effect of soil oil pollution on some physiological and molecular characteristics of plants. Journal of Cellular and Molecular Research (Iranian Biology Journal), Volume 29, Number 2.
7. S. Aziz, U. Rehman, Y. Cai, N. Hussain, and G. Das, 2019 “Energyenvironment-economy nexus in Pakistan: Lessons from a PAK-TIMES model,” Energy Policy, vol. 126, no. July 2018, pp. 200–211, 2019.
8. FengSheng Chien • YunQian Zhang • Li Li • Xiang Chu Huang (2023). Impact of government governance and environmental taxes on sustainable energy transition in China: fresh evidence using a novel QARDL approach. Environmental Science and Pollution Research (2023) 30:48436–48448. https://doi.org/10.1007/s11356-023-25407-9.
9. Zarbakhsh, Mohammad Hassan and Bayati, Gholamreza (2007) An introduction to the joint production systems of electricity and heat Publisher: Tehran: Iran Energy Efficiency Organization.
10. Fuladi, Saeed (2022), analysis of the environmental effects of exploitation of shale oil resources on its future. Scientific monthly oil and gas exploration and production. Number 200.
11. Soleimani, Zahra; Guderzi Rad, Reza; Farmad, Majid; Badaghi, Maryam; Makarizadeh, Wahab; Shafizadeh, Mohammad Ali (2021) The capacities of energy consumption management in Iran in the horizon of 1420 approach of comprehensive modeling of energy supply and demand. Journal of energy planning and policy research, period 7, number 1.
12. S.K.Saraswat , Abhijeet K.Digalwar (2021) Evaluation of energy alternatives for sustainable development of energy sector in India: An integrated Shannon’s entropy fuzzy multi-criteria decision approach , Renewable Energy Volume 171, June 2021, Pages 58-74
13. Farhanghi, Ali Akbar and Safarzadeh, Hossein (2007) Research methods in humanities (with an attitude towards thesis writing).