امروزه هوشمند نمودن شهرها، از جمله مهمترین راهبردها در جهت بهبود رفاه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی شهروندان و کاهش معضلات متعدد کنونی شهرها محسوب می گردد. اما مسئله این است که در نبود یک تعریف علمی واحد، مفهوم شهر هوشمند برای بسیاری از افراد مبهم است و اغلب به تفاسیر ش چکیده کامل
امروزه هوشمند نمودن شهرها، از جمله مهمترین راهبردها در جهت بهبود رفاه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی شهروندان و کاهش معضلات متعدد کنونی شهرها محسوب می گردد. اما مسئله این است که در نبود یک تعریف علمی واحد، مفهوم شهر هوشمند برای بسیاری از افراد مبهم است و اغلب به تفاسیر شخصی منجر می شود؛ و محتویات و مرزهای این مفهوم هنوز گنگ و نامفهوم و در مخاطره هستند؛ که این مسئله در نهایت می تواند در عمل موجب عدم دستیابی به اهداف شهر هوشمند گردد. این مسئله، به ویژه از آن سو اهمیت دوچندان می یابد که پدیده های نوین کریپتو و شهرهای متاورس به این مفاهیم اضافه گردد. لذا این پژوهش، به سبب اهمیت موضوع، در راستای کمک به حل این مسئله به تحقیق پرداخت. این مقاله در زمرۀ پژوهش های بنیادی محسوب می گردد. سوال محور بوده و با اتخاذ رویکردی اکتشافی و به صورت اسنادی- کتابخانه ای، با تجزیه و تحلیل بیش از 1121 سند علمی معتبر در دسترس شهرهای هوشمند انجام گردیده است. بر اساس یافته های تحقیق، ضمن طبقه بندی تعاریف شهر هوشمند، در سه دستۀ گسترده، مبتنی بر فناوری و بر اساس پایداری؛ به لحاظ گونه های غالب تتبعات نیز، پژوهش ها در چهار شاخۀ پژوهش های مفهومی، پژوهش های قیاسی، فرامطالعات و پژوهش های موردی مورد تحلیل واقع گردیدند. ضمن آن که تحولات پنداره های شهر هوشمند در گذر زمان، به ویژه در ارتباط پدیدۀ کریپتو و شهرهای متاورس، مورد واکاوی قرار گرفت. در انتها نیز بر اساس یافته های تحقیق، در راستای آینده نگاری بهینۀ شهرهای کشور، راهبردهایی پیشنهاد گردید.
پرونده مقاله
فضاهای شهری به عنوان عرصه های فعالیت و زندگی، زمانی بیشترین مطلوبیت را بر کیفیت زندگی ساکنان خود ایجاد می کند که خواسته های وی را برآورده سازد. چنان چه هر یک از این ارزش ها در محیط زندگی یک فرد فاقد کیفیت باشد بر سکنی و احساس وی از مکان و در نتیجه بر سطح رضایت مندی ا چکیده کامل
فضاهای شهری به عنوان عرصه های فعالیت و زندگی، زمانی بیشترین مطلوبیت را بر کیفیت زندگی ساکنان خود ایجاد می کند که خواسته های وی را برآورده سازد. چنان چه هر یک از این ارزش ها در محیط زندگی یک فرد فاقد کیفیت باشد بر سکنی و احساس وی از مکان و در نتیجه بر سطح رضایت مندی از محیط زندگی تاثیر گذار خواهد بود. پژوهش حاضر به تحلیل مولفه های طراحی فضاهای شهری، در شهر کرج در قالب شاخص های هویت و حس تعلق به مکان و تعادل و کیفیت بصری پرداخته است. داده های مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای، بازدید میدانی و تکمیل چک لیست گردآوری شده و تحلیل داده ها با استفاده از روش هم بستگی پیرسون، آزمون T تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون انجام گرفته است. در تحلیل رگرسیون شاخص های سه گانه، شاخص طراحی فضاهای شهری به عنوان متغییر وابسته و سایر شاخص ها به عنوان متغییر مستقل در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج شاخص های تعادل و کیفیت بصری و تعلق به مکان به ترتیب با ضرایب تاثیر 453/0 و 192/0 بیشترین تاثیر را تعادل و کیفیت بصری بر طراحی و منظر شهری داشت. در این میان با توجه به ضریب تاثیر بالای شاخص تعادل و کیفیت بصری بر طراحی و منظر شهری و این که مولفۀ های مربوط به شاخص تعادل و کیفیت بصری عمدتا ویژگی های زیبایی شناسانۀ طراحی منظر شهر و محله است، می تواند نقش قابل توجهی در ارتقای طراحی منظر شهری کرج داشته باشد.
پرونده مقاله
بافتهای ناکارآمد و فرسودهی شهری جزء مناطق مسئلهدار و مشکلزای شهری شناخته میشوند. حل این چالش نیازمند الگو و راهکار نوینی است که بتواند از همهی ظرفیتهای جامعه با تاکید بر قابلیتها و توانمندیهای آنها و نقش مستقیم و فعال آنها در فرآیند توسعهی پایدار و با همکاری چکیده کامل
بافتهای ناکارآمد و فرسودهی شهری جزء مناطق مسئلهدار و مشکلزای شهری شناخته میشوند. حل این چالش نیازمند الگو و راهکار نوینی است که بتواند از همهی ظرفیتهای جامعه با تاکید بر قابلیتها و توانمندیهای آنها و نقش مستقیم و فعال آنها در فرآیند توسعهی پایدار و با همکاری بخشهای دولتی، خصوصی و مدنی استفاده کند. امروزه حکمروایی خوب شهری همان راهکار نوین میباشد که همکاری و برنامهریزی میان بخشهای مختلف جامعه جزو عنصری ذاتی آن میباشد. در همین راستا هدف این تحقیق ارزیابی اثرات حکمروایی مطلوب بر بازآفرینی (پایدار) بافتهای ناکارآمد شهری سنندج میباشد. پژوهش حاضر از نظر هدف و ماهیت تحقیق، در رده تحقیقات کاربردی قرار دارد و از روش کیفی و کمی (آمیخته) به منظور گردآوری و تجزیه و تحلیل دادهها استفاده کرده است. از نرمافزار MAXQDA برای تجزیه و تحلیل کیفی (استخراج شاخصها) و از نرمافزار SPSS برای تجزیه و تحلیل کمی استفاده شده است. نتایج تحقیق از طریق آزمون t تک نمونهای نشان داد که هر کدام از شاخصها، تاثیر متفاوتی را بر روی بازآفرینی بافت فرسوده شهر سنندج داشتهاند. بعنوان نمونه شاخصهای مربوط به عدالتمحوری با ارزش عددی 188/3 و بعد قانونمداری با ارزش عددی 175/3 بیشترین تاثیر و شاخصهای مربوط به ابعاد شفافیت با ارزش عددی 457/0 و توافق جمعی با ارزش عددی 393/0 کمترین تاثیر را بر بازآفرینی محدوده مورد نظر داشتهاند و نتوانستهاند رضایت عمومی را جلب کنند. همچنین از طریق مدل تحلیل مسیر، شاخصهای حکمروایی شهری که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر بازآفرینی بافت فرسوده شهر سنندج تاثیرگذار بودهاند مشخص شدند.
پرونده مقاله
نظر به توسعه شهرگرایی و شهرنشینی طبق مدلهای آینده پژوهی مفاهیم تاب آوری در مقیاسهای شهری و منطقهای نگرش خاصی بین متفکرین یافته لیکن تاب آوری بایستی در یک سیستم و سلسله مراتب مطالعه شود این مسئله در توجه به حریم و حوزه نفوذ کلانشهری خود را نشان میدهد در جایی که بدون ت چکیده کامل
نظر به توسعه شهرگرایی و شهرنشینی طبق مدلهای آینده پژوهی مفاهیم تاب آوری در مقیاسهای شهری و منطقهای نگرش خاصی بین متفکرین یافته لیکن تاب آوری بایستی در یک سیستم و سلسله مراتب مطالعه شود این مسئله در توجه به حریم و حوزه نفوذ کلانشهری خود را نشان میدهد در جایی که بدون توجه به مفهوم انعکاسی بودن مشکلات بحرانزا نمیتوان مفاهیم تاب آوری را بسط بویژه در ایران با وجود برخی مطالعات در زمینه متون نظری در مقیاس شهری هنوز مطالعه جامعی برای تاب آوری حوزه نفوذ کلان شهرها صورت نپذیرفته است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ظرفیتهای تاب آوری شهری در شهرهای پیرامون کلانشهر تهران (مطالعه موردی شهر اسلامشهر)صورت پذیرفته است. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف تحقیق، روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش متشکل از شهروندان ساکن در مناطق 1 و 2 و 3 و 6 شهر اسلامشهر میباشند. حجم نمونه مورد بررسی نیز با استفاده از فرمول کوکران برابر 384 نفر محاسبه گردیده است. در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه ای، شاخص ها و عوامل مؤثر بر تاب آوری اقتصادی و نهادی شناسایی و تعریف عملیاتی شدند، سپس با استفاده از پرسشنامه ای در قالب فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، وزن نهایی شاخص ها به وسیله کارشناسان داخلی و خارجی تعیین شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی آزمون T-Test تک نمونه ای و Friedman Test استفاده شده است. براساس آزمون T تک نمونهای و بررسی تابآوری اجتماعی ،اقتصادی ، نهادی تاب آوری زیرساختی تاب آوری شهری با میانگین 3786/2 بوده در نتیجه تاب آوری شهری و مؤلفههای تابآوری شهری در شهرستان اسلامشهر در سطح پایینی بوده و فاصله معناداری از حدود نرمال دارد که در زمان پس از بحران میتواند تعادل در حوزه کلانشهری را تحت تأثیر قرار داده و جامعه را ناپایدار سازد. لذا برنامه ریزی و ارتقاء یکسان و هم سنگ مجموعه مرکز - پیرامون بایستی مورد برنامه ریزی قرار گیرد.
پرونده مقاله
گستردگی و پیچیدگی مسائل شهری و رشد و توسعه روزافزون شهرها، مدیریت امور شهری را به وظیفهای دشوار تبدیل نموده است. در این میان، مدیریت بر مهمترین عنصر و کالای کمیاب یعنی زمین شهری تأثیر فزاینده و تعیین کنندهای بر عوامل سازنده شهری دارد. یکی از موضوعات بسیار مهم در حوزۀ چکیده کامل
گستردگی و پیچیدگی مسائل شهری و رشد و توسعه روزافزون شهرها، مدیریت امور شهری را به وظیفهای دشوار تبدیل نموده است. در این میان، مدیریت بر مهمترین عنصر و کالای کمیاب یعنی زمین شهری تأثیر فزاینده و تعیین کنندهای بر عوامل سازنده شهری دارد. یکی از موضوعات بسیار مهم در حوزۀ مدیریت زمین شهری، سکونتگاههای خودرو بوده که ریشه در نحوۀ مدیریت زمین دارد. هدف این پژوهش، تحلیلی از مدیریت زمین شهری جهت ساماندهی سکونتگاههای خودانگیخته با رویکرد آیندهپژوهی در ناحیه منفصل شهری نایسر در شهر سنندج میباشد. تحقیق حاضر با توجه به هدف، از نوع کاربردی است. برای تجزیه و تحلیل کمی یافتهها از نرمافزار MICMAC و تحلیل مسیر، و برای تجزیه و تحلیل کیفی (استخراج شاخصها) از نرمافزارMAXQDA استفاده شده است. جامعه آماری به صورت روش دلفی 30 نفر از متخصصان شهری برای پرسشگری و امتیازدهی به شاخصها انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای ابعاد اقتصادی با میانگین وزنی03/3 بیشترین تأثیرگذاری و ابعاد زیستمحیطی با میانگین وزنی 94/1 کمترین تأثیرگذاری را بر مدیریت زمین شهری ناحیه پیراشهری نایسر داشتهاند. در بین متغیرها، شاخصهای پایداری و تمرکززدایی، شفافیت و پاسخگویی، کارایی، توان جمعی نهادها و فناوریهای مدرن به ترتیب با ارزش عددی، 83، 81، 80، 77 و 76 بیشترین تأثیر را به صورت مستقیم بر وضعیت مدیریت زمین شهری ناحیه مورد مطالعه داشتهاند.
پرونده مقاله
در برنامه ریزی شهری، ایمنی و امنیت یکی از مؤلفه های مهم در تعیین کاربری های شهری و از ابتدایی ترین اصول دست یابی به استانداردهای آسایش شهری محسوب می گردد. در فرآیند شکل گیری و بروز رفتارهای خشونت آمیز عوامل متعددی نقش دارند. از جمله مهم ترین آنها فضاها، بی دفاع هستند. ا چکیده کامل
در برنامه ریزی شهری، ایمنی و امنیت یکی از مؤلفه های مهم در تعیین کاربری های شهری و از ابتدایی ترین اصول دست یابی به استانداردهای آسایش شهری محسوب می گردد. در فرآیند شکل گیری و بروز رفتارهای خشونت آمیز عوامل متعددی نقش دارند. از جمله مهم ترین آنها فضاها، بی دفاع هستند. از جمله فضاهایی هستند که به دلیل ویژگی های کالبدی و اجتماعی، فرصت بزهکاری و خشونت در آنها بالاست. در این مطالعه به شناسایی و بررسی نقش فضاهای بی دفاع شهری در وقوع جرم با تأکید بر منطقه 9 شهر تهران پرداخته شده است. روش تحقیق مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و میدانی است. براساس فرمول کوکران تعداد 150 نفر به عنوان جامعه نمونه مشخص شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به وسیله نرم افزار SPSS و مدل وایکور انجام گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد که حدود 56 درصد ساکنین بیش از 10 سال سابقه سکونت در این محل را دارند و از نظر آسیبپذیری کالبدی در سطح متوسط قرار دارد. معیارهای ناهنجاری اجتماعی، کمبود امکانات روشنایی و آلودگی نیز به ترتیب رتبه های اول تا سوم را کسب کرده اند. معیار ناهنجاری اجتماعی با وزن 2752/0 بیشترین وزن را کسب کرده است بنابراین از اهمیت بیشتری نسبت به سایر معیارها برخوردار است. رتبه بندی براساس شاخص ویکور نشان داد محله استاد معین بهترین وضعیت را در بین سایر محله های منطقه 9 دارد. ناهنجاری اجتماعی با بتای 398/0 بالاترین تأثیر را بر کیفیت فضایی نسبت به کاربری های نامناسب و کمبود فضای تفریحی داشته است. مجموع متغیرهای بکار رفته (کیفیت فضایی و کیفیت اجتماعی و روان شناختی) 1/55% از واریانس فضای بی دفاع شهری را پیش بینی میکند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان میدهد که کیفیت فضایی، اجتماعی و روان شناختی در سطح (01/0<α)، قادر به پیشبینی فضای بی دفاع شهری منطقه 9 شهرداری تهران میباشند. نتایج تحقیق حاکی از ناامنی و نامطلوبیت محله منطقه 9 شهر تهران از حیث فضاهای بی دفاع و برخورداری این فضاها از چندین شاخص است. نبود برنامه مشخص از سوی سازمان های مرتبط برای چنین فضاهایی، چیزی جز تشدید خشونت، ناامنی، افزایش نرخ بزهکاری و خروج جمعیت بومی محله به همراه ندارد.
پرونده مقاله
امروزه جهت حفظ سلامت و پایداری اکوسیستم شهری، وظیفه گونه انسانی،کاهش اثرات منفی حاصل از استفاده نادرست از سرزمین در شهرها از طریق برنامه ریزی جهت کاهش نرخ آنتروپی و تنظیم متابولیسم شهری، چرخه های مواد و انرژی و در نظر گرفتن ظرفیت منابع جهت تأمین نیازهای جمعیت اکوسیستم ش چکیده کامل
امروزه جهت حفظ سلامت و پایداری اکوسیستم شهری، وظیفه گونه انسانی،کاهش اثرات منفی حاصل از استفاده نادرست از سرزمین در شهرها از طریق برنامه ریزی جهت کاهش نرخ آنتروپی و تنظیم متابولیسم شهری، چرخه های مواد و انرژی و در نظر گرفتن ظرفیت منابع جهت تأمین نیازهای جمعیت اکوسیستم شهری می باشد. بنابراین درک و فهم رابطه عمیق شهر و محیط زیست، برای حل مشکلات شهر و محیط و فرآیندهای چندگانه طبیعی و انسانی امری اساسی است. در این راستا، هدف تحقیق ارزیابی متابولیسم شهری و توسعه پایدار براساس شاخص ها و معیارهای آن برای شهرنمونه قرچک است. تحقیق حاضر، ازلحاظ نوع کاربردی واز لحاظ ماهیت و روش توصیفی - تحلیلی میباشد. با شناخت معیارهای متابولیسم شهری شامل پوشش زمین،جمعیت شهری،آب، مواد کیفیت هواو انرژی، با توجه به اهداف مطالعه، فرآیند تبدیل معیارها به شاخص های کمی انجام و شاخص ها در چارچوب مدل وزنی AHP ، وزن دهی و اولویت بندی گردیدند، و برای اولین بار از ترکیب مدل AHP و روش ارزیابی پیامد های متابولیک (MIA) به تحلیل نتایج پرداخته و با محاسبات انجامشده و حاصل از معیارهای ارزیابی میتوان گفت، امتیاز نهایی محدوده موردمطالعه در وضع موجود 61/29 است، درصورتیکه امتیاز نهایی وضع مطلوب 64/60 است که این مطلب به عنوان یافته های پژوهش نشان میدهد سیستم ورودی و خروجی این شهراز لحاظ متابولیسم شهری از تعادل خارج شده و در حقیقت وضع موجود محدوده در مقایسه با وضع مطلوب، در حدود 48 درصد امتیاز را کسب نموده یعنی این که عملکرد متابولیک محدوده مورد مطالعه بر اساس اطلاعات بهدستآمده در حد ضعیف است.همچنین با توجه به نظر متخصصان وداده پردازی در نرم افزار xpert choice ونمودار بدست آمده معیار آب با وزن 0.388دارای بالاترین رتبه و معیار هوا با وزن 075/0 دارای پایینترین رتبه و اهمیت است. همچنین ضریب ناسازگاری معادل 0.09 میباشد که قابلقبول است.
پرونده مقاله
سالهاست که موضوع طراحی مسکن حداقل جهت تأمین مسکن برای اقشار کم درآمد خصوصاً در کشورهای با اقتصاد آسیبپذیر مورد توجه قرار گرفته است اما غالب مدلهای ارائه شده در زمینه مسکن حداقل در راستای تأمین صرف نیازهای فضایی حداقل میباشد و به بقای همزمان سیستمهای اکولوژیک پاسخی چکیده کامل
سالهاست که موضوع طراحی مسکن حداقل جهت تأمین مسکن برای اقشار کم درآمد خصوصاً در کشورهای با اقتصاد آسیبپذیر مورد توجه قرار گرفته است اما غالب مدلهای ارائه شده در زمینه مسکن حداقل در راستای تأمین صرف نیازهای فضایی حداقل میباشد و به بقای همزمان سیستمهای اکولوژیک پاسخی نمیدهد. بررسی وضعیت موجود جزیره مینو در این پژوهش مشخص میکند که با توجه به درامد پایین ساکنان این جزیره، رشد جمعیت و نیاز به تأمین مسکن ارزان، ساخت و سازهای مغایر با ضوابط افزایش چشمگیری داشته است که این موضوع موجب قطع درختان و همچنین تخریب محیط زیست طبیعی گردیده است. این پژوهش درصدد است تا با تبیین میزان تأثیر شاخصهای استطاعتپذیری و سازگاری با محیط زیست بر طراحی مسکن حداقل اکولوژیک از دیدگاه ساکنان جزیره مینو، شاخصهای با اهمیت دردستیابی به طراحی مسکن حداقل سازگار با محیط زیست را برحسب اولویت رتبهبندی نماید. در این تحقیق برای جمعآوری دادهها ازروش کتابخانهای و میدانی و پرسشنامه استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد از دیدگاه ساکنان از میان شاخصهای استطاعتپذیری و سازگاری با محیط زیست توجه به کاشت و نگهداری فضای سبز اندازه فضای داخلی ، حداقل فضای غیر ضروری و مشارکت نهادهای مردمی از میزان تأثیر بیشتری در طراحی مسکن حداقل اکولوژیک برخوردار هستند. که با توجه بیشتر به این شاخصها در فرایند طراحی میتوان تا حدودی موانع تحقق مسکن حداقل اکولوژیک را برطرف ساخت همچنین به نظر می رسد شاخص مشارکت نهاد های مردمی بعنوان یک شاخص با اهمیت در حال حاضر مورد توجه قرار نمی گیرد که باید به منظوردستیابی به هدف شرایط مورد نیاز تحقق آن فراهم گردد.
پرونده مقاله
شهر و شهرنشینی در ایران با توسعه شتابزده ای مواجه بوده است و رشد کالبدی و توسعه فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی و تکوین محله های شهری بدون ایجاد زیرساخت ها و تسهیلات عمومی و خدمات شهری موجبات بروز مشکلات متعدد در حوزه مدیریت محله های شهری شده است و کیفیت زیست در ابعاد مخت چکیده کامل
شهر و شهرنشینی در ایران با توسعه شتابزده ای مواجه بوده است و رشد کالبدی و توسعه فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی و تکوین محله های شهری بدون ایجاد زیرساخت ها و تسهیلات عمومی و خدمات شهری موجبات بروز مشکلات متعدد در حوزه مدیریت محله های شهری شده است و کیفیت زیست در ابعاد مختلف را کاهش داده است. در این مطالعه با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و با بهره گرفتن از نقطه نظرات خبرگان و کارشناسان و مدیران شهری که بر اساس تکنیک دلفی و نیز مدل swot انجام گرفته است و نظرات 20 نفر از کارشناسان و خبرگان مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج تحقیق حاکی از عدم به کتر گیری نگرش سیستمی در برنامه های توسعه شهری است و نیزضعف شدید ساختار قانونی و اجرایی مدیریت شهری در حوزه های کاربری اراضی و قوانین نقشی تعیین کننده داشتته استو همچنین مهاجر فرستی روستایی و عدم توسعه و تقویت اقتصاد و مدیریت روستایی از جمله عوام موثر بوده است.
پرونده مقاله