دراسة الرموز التمثیلیة لقصّة "السّمکة الصغیرة السوداء" علی ضوء المدرسة الرومنسیّة

محورهای موضوعی : النقد الادبي

تورج زینی‌وند ¹ , جهانگیر امیری ² , محمد فارغی‌شاد ³

1 - أستاذ مشارک للغة العربیة وآدابها بجامعة رازی، کرمانشاه، إیران
2 - أستاذ مشارک للغة العربیة وآدابها بجامعة رازی، کرمانشاه، إیران
3 - خریج فرع اللغة العربیة وآدابها بجامعة رازی، کرمانشاه، إیران

تاریخ دریافت : 1394/10/05 تاریخ پذیرش : 1394/10/05 تاریخ انتشار : 1396/02/11

کلید واژه:

چکیده مقاله :

تُعدُّ قصّة "السّمکة الصغیرة السوداء" لصمد بهرنگی بمجملها قصّة تمثیلیّة تُعبّر عن أمور واقعیة نلمسها فی واقع الحیاة. فقد تشکّلت نواة القصّة ولحمتها من الرموز الّتی أحاطت بها حبکة القصة. لقد صمّم بهرنگی قصّته فی إطار الرومنسیّة حیث تجلّت فیها مبادئ الرومنسیّة بوضوح کالحثّ علی القیام بتغییر الواقع بعزیمة وثبات والتغنّی بالقیم الإنسانیة والحریة إلّا أنّ رومنسیّة بهرنگی لا تحید عن الواقعیة لتنزلق فی العبثیة والمثالیة والوهمیّة بل إنّ قصّته تدور فی فلک الواقعیة هادفة إلی إثارة الأجیال علی إصلاح وتحسین الواقع المعاش. یرمی هذا المقال وبالاعتماد علی دراسات تبنی علی الأسلوبیة علی الصعید الشکلی والدلالی مستعیناً بالمنهج الوصفی - التحلیلی إلی دراسة أهمّ وأشهر قصّة کتبها القاصّ المعاصر الشهیر صمد بهرنگی مسلّطاً الأضواء علی الدّلالات الرمزیة الّتی تحملها القصّة فی طیّاتها من منظور رومنسیّ وذلک فی ضوء معطیات مدرسة التمثیل الرمزی والترکیز علی الخصائص الفنیّة الّتی تتمیّز بها القصّة. ومن أهمّ النتائج الّتی توصّلنا إلیها عبر المقال هی أنّ الرومنسیّة فی قصّة السّمکة السوداء ضربت جذورها فی بیئة عاشها کاتب القصة واستلهم منها عناصرها الدرامیة والرمزیة حتّی جاءت القصة صورة تمثیلیة مقتضبة عن الواقع الّذی رسمها الکاتب.

چکیده انگلیسی:

The Story entitled "Little Black Fish" written by Samad Behrangi is a parable which expresses our surrounding life realities. Main core and texture of the story is based on mysteries by which plot of the story has been enriched. The storyteller has composed his story according to romantic movement and basics of this school including invitation to life realities with serious intentions, praising human values and freedom which  have been reflected well in it. It is worth mentioning that romantic aspect of the story has never detached it from humans' life realities and has not caused its fall into hallucination and idealism. Hence this story is around real events of life and it aims to encourage humans to optimize life quality. Present study investigates structure and content of most famous story written by contemporary well known Iranian storyteller Samad Behrangi in descriptive-analytical method and themes combined with allegory and parable in the light of romantic movement. Besides, characters and events of the story have been analyzed with mystery and parable approaches. Among most important findings of the study is that romantic aspect of Behrangi's story has origin in realities that he has touched them deeply and mysterious elements of the story represents  conditions of the writer's time.

منابع و مأخذ:

بهرنگی، صمد. (1386ش). قصه­های بهرنگ. تهران: مطبعة سرایش.

پورنامداریان، تقی. (1389ش). رمز و داستان­های رمزی در ادب فارسی. تهران: مطبعة علمی و فرهنگی.

خزائل، حسن. (1386ش). فرهنگ ادبیات جهان. ج 1. الطبعة الثانیة. مطبعة کلبه – دبیر.

شریفیان، مهدی. داربیدی. یوسف. (1386ش). «بررسی سمبل­های سیب،کبوتر، گل سرخ و نیلوفر در اشعار سهراب سپهری». نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر. دوره جدید. شماره 21. (پیاپی 18).

شهبازی، عبداللّه. (1371ش). ظهور وسقوط سلطنت پهلوی (به روایت تیمسار حسین فردوست). ناشر: مؤسسه اطلاعات.

شمیسا، سیروس. (1389ش). نقد ادبی. تهران: مطبعة مرکز.

شیری، قهرمان. (1387ش). مکتب­های داستان نویسی در ایران. تهران: مطبعة چشمه.

ـــــــ. (1382ش). «پیش درآمدی بر مکتب­های داستان نویسی در ادبیات معاصر ایران». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز. ش 189. ص 149- 190.

عباسی، علی. یارمند. هانیه. (1390ش). «عبور از مربع معنایی به مرغ تنشی، (بررسی نشانه – معنا شناختی ماهی سیاه کوچولو)». پژوهش­های زبان و ادبیات تطبیقی. د 2، ش 3. (پیاپی 17. پاییز. ص 147- 172).

لاج، دیوید. (1388ش). هنر داستان نویسی. الطبعة الأولى. تهران: مطبعة نی.

محسنی، احمد. (1383ش). «مکتب­های ادبی در رمان­های دولت آبادی، (نگاهی نو به کلیدر و جای خالی سلوچ)». آموزش زبان و ادبیات فارسی. ش 55. ص 52- 59.

میر عابدینی، حسن. (1387ش). صد سال داستان نویسی ایران. ج 1 و 2. تهران: مطبعة سخن.

میر صادقی، جمال. (1387ش). راهنمای داستان نویسی. تهران: مطبعة سخن.

نصرت زادگان، نسترن. (1386ش). «بررسی تطبیقی آثار صمد بهرنگی و شل سیلورستاین». مجله ادبیات تطبیقی. ش 6. ص 175- 200.