فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - آموزه‌های شناختی قرآن در رویارویی با همسرآزاری مردان
  سیده فاطمه موسوی
  همسرآزاری مردان پدیده پنهان جهانی به شمار می‌رود که تا حد زیادی از طریق شناخت‌زایی برطرف می‌شود. یکی از راه‌های شناخت‌زایی در جامعه مسلمان ایرانی، آموزه‌های قرآنی است. این پژوهش بر آن است که قطع نظر از حوزه فقهی و حقوقی و صرفاً در دامنه شناختی و با رویکرد مشاوره‌ای به ت چکیده کامل

  همسرآزاری مردان پدیده پنهان جهانی به شمار می‌رود که تا حد زیادی از طریق شناخت‌زایی برطرف می‌شود. یکی از راه‌های شناخت‌زایی در جامعه مسلمان ایرانی، آموزه‌های قرآنی است. این پژوهش بر آن است که قطع نظر از حوزه فقهی و حقوقی و صرفاً در دامنه شناختی و با رویکرد مشاوره‌ای به تفسیر آیات مربوط به همسرآزاری مردان، آموزه‌های ناب قرآنی را از آن‌ها استنباط نماید تا مشاوران خانواده از این آموزه‌ها برای شناخت‌زایی در افراد درگیر با این پدیده آسیب‌زای خانوادگی بهره برند. از ویژگی‌های این پژوهش، رویکرد مشاوره‌ای به تفسیر آیات و بهره‌وری از آموزه‌های قرآنی در آسیب‌های خانوادگی است. رهیافت پژوهش حاضر، تبیین فرایند صلح به عنوان اولین و بهترین راهکار قرآنی، معناشناسی واژه صلح، تفاوت معنادار فرایند صلح در ادبیات قرآن با بازخورد انفعالی زنان در رویارویی با خشونت همسرانشان و تبیین مرحله جدایی به عنوان دومین و آخرین راهکار قرآنی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - حقوق و وظائف همسری و مادری زنان از دیدگاه قرآن
  رضا دهقان نژاد حسین بستان(نجفی)
  این مقاله با رویکرد تفسیر موضوعی و تحلیل مضامین آیات قرآن با استفاده از آراء مفسران به ویژه مفسران شیعه، به بررسی آن دسته از حقوق و تکالیف خانوادگی که به نقش‌های همسری و مادری زن مرتبط می‌شوند و متضمن ثبوت وظیفه‌ای بر عهده طرف مقابل(شوهر و فرزندان) هستند، می‌پردازد. یاف چکیده کامل

  این مقاله با رویکرد تفسیر موضوعی و تحلیل مضامین آیات قرآن با استفاده از آراء مفسران به ویژه مفسران شیعه، به بررسی آن دسته از حقوق و تکالیف خانوادگی که به نقش‌های همسری و مادری زن مرتبط می‌شوند و متضمن ثبوت وظیفه‌ای بر عهده طرف مقابل(شوهر و فرزندان) هستند، می‌پردازد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که قرآن کریم حقوق عاطفی، حق جنسی و حقوق مالی که شامل حق مهریه، حق نفقه و حق متعه(نحله) طلاق است را از مهم‌ترین حقوق زن به عنوان همسر به شمار آورده و در مقابل، حمایت عاطفی، تمکین، امانتداری و نگهداشتن عدّه را از تکالیف اختصاصی وی در قبال شوهر محسوب کرده است. همچنین حق اطاعت، حق حمایت، حق احترام و حق حضانت و شیردهی از جمله حقوق زن به عنوان مادر و وظیفه حفظ و مراقبت، تعلیم و تربیت، حمایت و نظارت از مهم‌ترین وظائف مادر در قبال فرزند از دیدگاه قرآن کریم هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - تحلیل و بررسی پیامدهای اومانیسم از دیدگاه علامه طباطبایی با تکیه بر تفسیر المیزان
  پروین نیک سرشت سیده فاطمه طباطبایی
  اومانیسم هر نظام فلسفی، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی یا اجتماعی است که هسته مرکزی آن انسان باشد. این مکتب بشر را به رویگردانی از خالق خویش و اهمیت دادن به خود وجودی فرا می‌خواند و در شکل افراطی اش هرگونه اندیشه متافیزیکی را انکار می کند. این نگرش تا آنجا پیش رفته که با نفی ار چکیده کامل

  اومانیسم هر نظام فلسفی، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی یا اجتماعی است که هسته مرکزی آن انسان باشد. این مکتب بشر را به رویگردانی از خالق خویش و اهمیت دادن به خود وجودی فرا می‌خواند و در شکل افراطی اش هرگونه اندیشه متافیزیکی را انکار می کند. این نگرش تا آنجا پیش رفته که با نفی ارزش های دینی و اخلاقی پیوند خورده است، بنابراین بررسی این مکتب از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف اصلی این مقاله، تحلیل پیامدهای اومانیسم از دیدگاه علامه طباطبایی با تکیه بر تفسیر المیزان می باشد. روش تحقیق، به صورت توصیفی- تحلیلی است. علامه بر این عقیده است که میان اصالت انسان و ایمان به خدا تضادی وجود ندارد، بلکه تنها در رابطه با خداست که انسان می تواند اصالت پیدا کند و اگر اعتقاد به معاد نباشد هیچ اصل دیگری نیست که بشر را از پیروی هوای نفس باز بدارد و نیز در مورد تساهل با کفار بیان می کند که از اصول الهی نباید دست برداشت و در این راستا دفع بدی ها به بهترین وجه باید صورت پذیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - بینامتنیت(تناص) واژه عدل بین زبان عربی و قرآن
  نصره باجی قاسم بستانی
  قرآن وحی منزل الهی در شکل ظاهری آن بر زبان عربی نازل شده است، لذا از دیرباز لغت‌شناسان و مفسران برای فهم آیات و الفاظ قرآنی، به زبان عربی و اشعار معاصر زمان نزول یا پیش از آن مراجعه می‌کردند، امّا به طور قطع، معانی و مدلولات چنین متن مقدسی که تأثیری شگرف در زندگی عرب آن چکیده کامل

  قرآن وحی منزل الهی در شکل ظاهری آن بر زبان عربی نازل شده است، لذا از دیرباز لغت‌شناسان و مفسران برای فهم آیات و الفاظ قرآنی، به زبان عربی و اشعار معاصر زمان نزول یا پیش از آن مراجعه می‌کردند، امّا به طور قطع، معانی و مدلولات چنین متن مقدسی که تأثیری شگرف در زندگی عرب آن زمان و سپس در انسان‌ها در مناطق مختلف با زبان‌های گوناگون گذاشته و می‌گذارد، نمی‌تواند محدود به معانی متداول زمان خود باشد. از این رو، از دیرباز، دانشمندان مسلمان، در صدد کشف نسبت معنایی بین زبان عربی و قرآن بوده‌اند تا به دقت آشکار شود، الفاظ قرآن در چه معانی، با زبان معاصر خود، مشترک و در چه معانی متفاوت است. در این مقاله، بر اساس این رویکرد که در حقیقت کشف بینامتنیت(تناص) است، به روش تحلیلی توصیفی و کتابخانه‌ای، تلاش می‌شود ماده عدل در زبان عربی و قرآن با توجه به منابع اصیل و معتبر بررسی شده و اشتراکات و تفاوت‌های کاربرد قرآن با زبان عربی کشف و ذکر شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - برکت و اسباب آن در قرآن و حدیث
  جمال فرزندوحی زهرا زاهری روح الله زاهری
  اسباب این جهان، منحصر به ظواهر و مادیات نیست؛ بلکه در ماورای عالم مادی، امور دیگری به نام معنویات وجود دارد که ارتباطی بس دقیق با مادیات و ظرافتی قابل تحسین دارد. یکی از این امور معنوی، واژه برکت است که در قرآن به صورت‌های تبارک، بارک، بارکنا، بورک، برکات، مبارک و مبارک چکیده کامل

  اسباب این جهان، منحصر به ظواهر و مادیات نیست؛ بلکه در ماورای عالم مادی، امور دیگری به نام معنویات وجود دارد که ارتباطی بس دقیق با مادیات و ظرافتی قابل تحسین دارد. یکی از این امور معنوی، واژه برکت است که در قرآن به صورت‌های تبارک، بارک، بارکنا، بورک، برکات، مبارک و مبارکه جمعاًً سی و دو بار به کار رفته است. این تحقیق به بررسی واژه برکت واسباب آن مانند قرآن کریم، نماز، حج، امر به معروف و نهی از منکر، عیادت از بیمار، صدقه، مکان‌ها و زمان‌ها، خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها و حیوانات بابرکت از دیدگاه قرآن و حدیث می‌پردازد. روش تحقیق آن به‌صورت کتابخانه‌ای است که از قرآن کریم، منابع تفسیری و روایی و نرم افزارهای قرآنی و حدیثی استفاده شده است. آشنایی با اسباب و عوامل افزایش برکت در زندگی و بکارگیری عملی و کاربردی آن در زندگی از اهداف این نوشتار می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - جهاد علمی در دانشگاه تراز انقلاب اسلامی از دیدگاه قرآن کریم با تأکید بر تفسیر المیزان
  سید علی هاشمی خانعباسی رضا نوروز ولاشدی
  جهاد یکی از الطاف و نعمت‌های بزرگ الهی است که از جانب پیامبر و اهل بیت(ع) بسیار سفارش شده و در قرآن بارها به آن تأکید شده است. جهاد نکردن منشأ بسیاری از انحرافات و یأس‌ها و گمراهی در زندگی می‌شود. یکی از راه‌های آرامش و پیشرفت در زندگی تقویت جهاد و تلاش در راه خداوند اس چکیده کامل

  جهاد یکی از الطاف و نعمت‌های بزرگ الهی است که از جانب پیامبر و اهل بیت(ع) بسیار سفارش شده و در قرآن بارها به آن تأکید شده است. جهاد نکردن منشأ بسیاری از انحرافات و یأس‌ها و گمراهی در زندگی می‌شود. یکی از راه‌های آرامش و پیشرفت در زندگی تقویت جهاد و تلاش در راه خداوند است. در این مقاله سعی شده است با توجه به تفسیر المیزان به چگونگی تأثیرات فردی و اجتماعی جهاد علمی در دانشگاه تراز انقلاب اسلامی پرداخته شود. گرچه جهاد و مبارزه چند قسم دارد، جهاد علمی با منطق قرآن سازگار و از آن به‌عنوان جهاد کبیر یاد شده است. نتیجه این پژوهش حاکی از آن است، عمل کردن یا نکردن به این فریضه الهی در محیط علمی دانشگاه در مقیاس فردی و اجتماعی بسیار تأثیرگذار بوده و در سعادت و هلاکت دنیایی و اخروی فرد نیز نقش تعیین کننده‌ای دارد. امید است با تبیین اهمیت موضوع و تلاش خالصانه در جهت رفع نیازهای جامعه نقش دانشگاه تراز انقلاب اسلامی با سه وجه اساسی آن (نشاط علمی، معنوی و سیاسی) مورد توجه همگان قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - سبک تغذیه در سلامت انسان از دیدگاه آیات و روایات
  طیبه اکران مهرناز گلی
  تغذیه صحیح و سالم، تغذیه‌ای است که از نظر ظاهری باید از هرگونه عوامل آلوده و بیماری‌زا به دور بوده و از نظر کیفی و عناصر معدنی و انرژی‌زا نیز غنی باشد به طوری که بتواند نیازهای بدن را به احتیاجات غذایی در شرایط مختلف رشد و سلامت و بیماری تأمین کند، به عبارت دیگر تغذیه‌ا چکیده کامل

  تغذیه صحیح و سالم، تغذیه‌ای است که از نظر ظاهری باید از هرگونه عوامل آلوده و بیماری‌زا به دور بوده و از نظر کیفی و عناصر معدنی و انرژی‌زا نیز غنی باشد به طوری که بتواند نیازهای بدن را به احتیاجات غذایی در شرایط مختلف رشد و سلامت و بیماری تأمین کند، به عبارت دیگر تغذیه‌ای است که در آن تنوع و تعادل رعایت گردد. که هدف از این مقاله بررسی سبک تغذیه سالم در سلامت انسان از دیدگاه آیات و روایات است. پژوهش حاضر به روش توصیفی– تحلیلی، با رویکرد قرآنی و روایی می‌باشد. این پژوهش پس از بررسی منابع دینی بیان می‌دارد دستیابی به تغذیه سالم مستلزم مقدماتی چون مواد غذایی حلال و پاکیزه، پرهیز از مواد غذایی حرام، تنوع مواد غذایی، میانه‌روی در غذا و پرهیز از افراط و تفریط و ... می‌باشد. از دیدگاه قرآن و روایات سبک تغذیه صحیح و سالم سبب می‌شود افراد از سلامت جسمی و روانی لازم برخودار شوند، و این جزء مهم‌ترین برنامه‌های هدایتی و تربیتی قرآن و روایات می‌باشد، زیرا زیر بنای صحت و رمز سلامت نیز بهره مندی از مواد غذایی سالم و پاکیزه مورد نظر اسلام است. بنابراین تغذیه سالم یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های تاثیرگذار در سلامت انسان است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - بررسی خواص آنتی اکسیدانی و فیتوشیمیایی میوه‌های قرآنی
  خاطره خندان بارانی زهرا حکمت پور
  ذکر برخی میوه‌ها و خوراکی‌ها در قرآن کریم با هدفی حکیمانه و دقیق صورت گرفته و امروزه خاصیت آنتی اکسیدانی بسیاری از خوراکی‌های نام برده شده در قرآن، مورد تأکید دانشمندان قرار گرفته است. از جمله این میوه‌ها می‌توان انگور، انار، خرما، زیتون و انجیر نام برد. میوه‌ها و سبزیج چکیده کامل

  ذکر برخی میوه‌ها و خوراکی‌ها در قرآن کریم با هدفی حکیمانه و دقیق صورت گرفته و امروزه خاصیت آنتی اکسیدانی بسیاری از خوراکی‌های نام برده شده در قرآن، مورد تأکید دانشمندان قرار گرفته است. از جمله این میوه‌ها می‌توان انگور، انار، خرما، زیتون و انجیر نام برد. میوه‌ها و سبزیجات منبع مهم ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر برای انسان می‌باشند. با این حال از جنبه‌های زیادی مثل محتوای ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر و همچنین توانایی آنتی اکسیدانی آن‌ها متفاوت هستند. آنتی اکسیدان‌ها موادی هستند که سلول‌ها را از آسیب‌های ناشی از مولکول‌های ناپایدار موسوم به رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌هایی هستند که به وسیله آلودگی محیط، فرآیند محیطی افزایش سن، مصرف مواد غذایی ناسالم و اغلب طی فرایند متابولیسم(مصرف اکسیژن برای تولید انرژی) به وجود می‌آیند. ترکیبات فیتوشیمیایی یا مواد شیمیایی گیاهی، از نظر زیستی ترکیباتی فعال‌اند که توسط گیاهان تولید می‌شوند. واژه فیتوشیمیایی، به مواد شیمیایی گیاهی اطلاق می‌شود که بر سلامتی تأثیر فراوانی دارند، این ترکیبات زیستی فعال، تنوع ساختاری زیادی، از مولکول‌های ساده تا پلیمرها نشان می‌دهند. بنابراین در این مقاله خواص فیتوشیمیایی و آنتی اکسیدانی میوه‌های قرآنی را مورد مطالعه قرار داده‌ایم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - بررسی معنای طعام در آیه 5 سوره مائده
  ناهید دهقان عفیفی امیر عمرانی ساردو
  آیه 5 سوره مائده یکی از آیاتی است که در آن خوراک اهل کتاب برای مسلمین حلال شمرده شده است. مفسرین و اهل لغت در این باره دچار تشتت آراء و اختلاف نظر شده‌اند. خصوصاً فقهای اهل سنت و شیعه در این باره فتاوای مختلفی را ارائه داده‌اند. برخی طعام را در آیه به معنای ذبائح و برخی چکیده کامل

  آیه 5 سوره مائده یکی از آیاتی است که در آن خوراک اهل کتاب برای مسلمین حلال شمرده شده است. مفسرین و اهل لغت در این باره دچار تشتت آراء و اختلاف نظر شده‌اند. خصوصاً فقهای اهل سنت و شیعه در این باره فتاوای مختلفی را ارائه داده‌اند. برخی طعام را در آیه به معنای ذبائح و برخی حبوبات و میوه‌جات و نان دانسته‌اند. با بررسی معنای طعام از منظر اهل لغت و مفسرین می‌توان راهی برای حل اختلاف یافت. اشکالاتی که مفسرین و فقهای امامیه به اهل سنت وارد نموده‌اند دارای اهمیت بوده و نمی‌توان به راحتی از کنار آن‌ها گذشت. در این میان روایاتی نیز وارد شده که گرچه خارج از بحث می‌باشد ولی موجب تفاسیر متعدد از این آیه شده است. طعام از دیدگاه مفسرین و فقهای شیعه در قرآن به معنای حبوبات، نان گندم، میوه‌جات بوده و به هیچ وجه نمی‌توان آن را به معنای قربانی‌ها و یا هرگونه خوراک دانست. زیرا اگر اطلاق معنای طعام در نظر گرفته شود، تمام غذاهایی که اهل کتاب حلال می‌دانند، برای مسلمانان نیز حلال خواهد بود و این با نصوص متعدد در کتاب و سنت تعارض خواهد داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - تبیین حوزه معنایی واژه «مبین» در قرآن کریم
  عزت ملاابراهیمی فاطمه قهرمانی
  از آنجا که واژه‌ها تحت تأثیر عوامل مختلف فرهنگی، اجتماعی و محیطی قرار می‌گیرند و به دنبال آن تغییراتی در معانی آن‌ها به وجود می‌آید، شناخت این تغییرات و دلالت‌های معنایی آن در فهم متون امری ضروری به نظر می‌رسد. در واقع آشنایی با معانی حقیقی و مجازی واژگان است که مخاطب ر چکیده کامل

  از آنجا که واژه‌ها تحت تأثیر عوامل مختلف فرهنگی، اجتماعی و محیطی قرار می‌گیرند و به دنبال آن تغییراتی در معانی آن‌ها به وجود می‌آید، شناخت این تغییرات و دلالت‌های معنایی آن در فهم متون امری ضروری به نظر می‌رسد. در واقع آشنایی با معانی حقیقی و مجازی واژگان است که مخاطب را از برداشتِ نادرست رهایی می‌بخشد. از این رو نگارندگان در این پژوهش که به روشی توصیفی- تحلیلی انجام شده است، بر آن‌اند تا نخست به ارائه توضیح مختصری درباره علم معناشناسی بپردازند. سپس با استفاده از منابع معتبر تفسیری قرآن کریم، کاربرد واژه "مبین" را به همراه موصوفات مختلف آن بررسی کنند و دلالت‌های معنایی آن را تبیین نمایند. از یافته‌های پژوهش برمی‌آید که این واژه در آیات مختلف قرآن کریم، سیر تحول معنایی مختلفی را پشت سر نهاده و افزون بر معنی "آشکار" در معانی دیگری نیز به کار رفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - مبانی قرآنی و روایی مسئولیت مدنی قاضی و جریان آن در قوانین موضوعه
  مهدی بهره مند احمدرضا توکلی محمد هادی مهدوی
  با عنایت به منصب مهم قضاء که در راستای احقاق حق افراد جامعه تأسیس شده است از دیدگاه فقه و حقوق، قاضی بایستی شرایط ویژه‌ای داشته باشد تا بتواند رسالت خود را در جهت تحقق عدالت فردی و اجتماعی ایفاء نماید. به منظور دستیابی به این مهم دستگاه قضائی نیازمند قضات و دادرسان مطلع چکیده کامل

  با عنایت به منصب مهم قضاء که در راستای احقاق حق افراد جامعه تأسیس شده است از دیدگاه فقه و حقوق، قاضی بایستی شرایط ویژه‌ای داشته باشد تا بتواند رسالت خود را در جهت تحقق عدالت فردی و اجتماعی ایفاء نماید. به منظور دستیابی به این مهم دستگاه قضائی نیازمند قضات و دادرسان مطلع به مبانی فقهی و حقوقی موضوعات و احکام، مستقل و دارای مصونیت کافی است که فارغ از هرگونه اهداف و اغراض شخصی صرفاً بر اساس قانون و قسط و عدل به حل و فصل دعاوی و خصومت بپردازد ولی در عین این مصونیت و استقلال به منظور جلوگیری از خودرأیی و خودمحوری و انحراف احتمالی قاضی، مسئولیت وی در نظام حقوقی اسلام به استنباط از قرآن و روایات پیش‌بینی شده تا ایشان پاسخگوی تصمیمات ناشی از اشتباه و تقصیر خود در قبال افراد متضرر از این تصمیم باشد و امید جامعه از دستگاه قضائی مبدل به یأس نگردد. پرونده مقاله