تهاجم نظامی آمریکا به عراق و ﺗﺄثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
محورهای موضوعی : روابط بین الملل
1 - عضو هیات علمی، دانشگاه عالی دفاع ملی و دانشگاه انتظامی، تهران، ایران
کلید واژه: امنیت ملی, آمریکا, ایران, جنگ, اشغال عراق,
چکیده مقاله :
چکیده تجاوز نظامی آمریکا به عراق و اشغال آن در مارس 2003 که منجر به سقوط رژیم بعثی شد، سرآغاز دوران جدیدی در روابط ایران با عراق گردید. فروپاشی حکومت صدام، فرصتی استثنایی برای جمهوری اسلامی پدید آورد تا قدرت سیاسی و فرهنگی خود را در عراق گسترش بخشد. اگرچه این اشغال باعث تضعیف عراق و رفع تهدید مستقیم و جدّی از امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران شد ولی تداوم حضور قدرت های فرامنطقه ای، بی ثباتی داخلی در عراق، آینده مبهم شمال عراق و افزایش نقش منطقه ای ترکیه، عربستان، قطر و سایر کشورهای منطقه و مهم تر از تمامی این موارد تداوم سیاست پر فراز و نشیب دستگاه سیاست گذاری خارجی ما نسبت به سایر رقبای منطقه ای، تهدید علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را افزایش داد به طوری که با افزایش نقش منطقه ای عربستان، ترکیه و اسرائیل و پیمان نظامی مشترک دو کشور اخیر، اسراییل این امکان را یافته است که خود را از نظر جغرافیایی به ایران نزدیک کرده و با حضور در شمال عراق به اهداف خود در مقابله با ایران نزدیک تر شود. در این مقاله عوامل و عناصر ﺗﺄثیرگذار بر امنیت ملی ایران بعد از اشغال عراق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
Abstract: America's invasion and occupation of Iraq in March 2003 that led to the fall of the Baathist regime was the beginning of a new era in relations between Iran and Iraq. The collapse of Saddam's regime, created a unique opportunity for the Islamic Republic to expand political and cultural power in Iraq. Although this occupation weaken Iraq and the elimination of direct threats of serious national security of the Islamic Republic of Iran, but the continued presence of trans-regional powers, internal instability in Iraq, the uncertain future of northern Iraq and increasing regional role of Turkey, Saudi Arabia, Qatar and other countries. region and more important than all this continued bumpy device foreign policy we compared to other regional competitors, threats to the national security of the Islamic Republic of Iran increased so as to increase the role of regional, Saudi Arabia, Turkey and Israel the recent military alliance between the two countries, Israel has allowed itself in terms of geography Close to Iran and the presence in northern Iraq to counter Iran closer to your goals. In this paper, factors and elements affecting national security after the occupation of Iraq has been analyzed.
منابع
- انتصار، نادر، (1395). ماراتن مذاکرات هستهای، تهران، نشر قومس.
- برزگر، کیهان، ایران، (1387). عراق جدید و نظام سیاسی- امنیتی خلیج فارس، تهران، دفتر گسترش تولید علم معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی
- تکمیل همایون، ناصر، (1380). گستره فرهنگی و مرزهای تاریخی ایران زمین، دفتر پژوهش های فرهنگی، تهران.
- کمسیون امنیت ملی آمریکا، (1381). استراتژی آمریکا در قرن 21، ترجمه جلال دهشتگی، بابک فرهنگی و ابوالقاسم راه چمنی، تهران، ابرار معاصر.
- لرنی، منوچهر، (1383). آسیب شناسی امنیت، تهران، پیام پویا.
- لرنی، منوچهر، (1383). امنیت ملی و دفاع از ارزش ها، تهران، سازمان عقیدتی سیاسی ناجا.
- مجتهد زاده، پیروز، (1381). جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، تهران، انتشارات سمت.
- معین، محمد، (1371). فرهنگ معین، تهران، انتشارات امیرکبیر، جلد اول.
- قرچانلو، حسین، (1385). جغرافیای تاریخی کشورهای اسلامی، تهران، نشر سمت.
- جوادی فتح، سارا، (1384). سوداهای ایالات متّحده در طرح خاورمیانه بزرگ، مجله راهبرد، شماره35، بهار
- دهشتیار، حسین، (1387). الگوهای امنیتی در خاورمیانه، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، سال چهاردهم و پانزدهم، شماره 52و53.
- رحیمی، علی، (1381). اسرائیل و بحران عراق، منافع و چالش ها، نگاه، شماره 32.
- فوزی، یحیی، (1387). پیامدهای بحث در مورد حد و حدود اختیار دولت بعد از انقلاب بر اندیشه سیاسی شیعه، فصلنامه علمی-پژوهشی متین، سال دهم، شماره 38.
- کریگ،ای، اسنایدر. (1380). ساختارهای امنیتی منطقه ای، ترجمه محمود عسگری، فصلنامه راهبرد، شماره 21، ص..295
- مجتهدزاده، پیروز، جهان در سالی که گذشت، مجله اطلاعات سیاسی و اقتصادی، سال پانزدهم، شماره 7و8.
- واعظی، محمود، (1385). ترتیبات امنیتی خلیج فارس، فصلنامه راهبرد، مرکز تحقیقات استراتژیک، شماره 40، ص. 27.
- یزدان فام، محمود، (1389). چشم انداز مناسبات نظامی- امنیتی عراق و آمریکا، فصلنامه مطالعات راهبردی، دوره 13، شماره 47، ص. 151.
- سلامی، حسین، (1383). جزوه درسی ماهیت استراتژی نظامی دانشگاه عالی دفاع ملی.
- عکافان، حسین. (1388). ”بررسی ژئوپلتیک عراق، علل اشغال و خروج اشغالگران و راه‌های برون رفت آن“، قابل دسترس در سایت خبری تابناک.
- Michael Kraig. (2004). “Assesing Alternative Security frameworks for the Persian Gulf”, Middle East Policy, vol. 1(3).
- James, zogby. (2014). “The US-Saudi Meeting”. available at: www. Huffingtonpost.com.
- Kugler R. (20010. “Globalization and National Security". available at: www.nbcnews,com.
_||_