فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - ارائه مدل حس مکان فضاهای عمومی در عصر فضاهای مجازی با نظریه زمینه‌ای (مورد‌پژوهی: فضای عمومی مرکز شهر رشت)
  حسین رضا کشاورزقدیمی منوچهر طبیبیان مریم معینی فر
  10.22094/lsj.2023.704897
  حس مکان از هر دو بعد فیزیکی و روانی به پیوند فرد با مکان منجر می‌شود و دلبستگی به مکان را در وی ایجاد می‌نماید. اگرچه موضوع حس مکان، موضوع تازه‌ای نمی‌باشد؛ در سال‌های اخیر لزوم توجه به آن از زوایای تازه‌ای مورد تاکید قرار گرفته است. جهان در عضر حاضر تجربه رشد و استفاده چکیده کامل

  حس مکان از هر دو بعد فیزیکی و روانی به پیوند فرد با مکان منجر می‌شود و دلبستگی به مکان را در وی ایجاد می‌نماید. اگرچه موضوع حس مکان، موضوع تازه‌ای نمی‌باشد؛ در سال‌های اخیر لزوم توجه به آن از زوایای تازه‌ای مورد تاکید قرار گرفته است. جهان در عضر حاضر تجربه رشد و استفاده فراوان از رسانه‌های مجازی را شاهد است. این موضوع روی ابعاد متنوعی از زندگی تاثیرگذار می‌باشد، از جمله حس مکان. هدف این پژوهش تحلیل حس مکان در فضاهای عمومی در عصر رسانه‌های مجازی و ارائه یک مدل نظری مدون می‌باشد تا به وسیله آن بتوان به ارتقای حس مکان شهروندان در فضاهای عمومی کمک نمود. در پاسخ به پرسش اول- مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در حس مکان در فضاهای عمومی واقعی و مجازی کدامند- روش فراتحلیل کیفی استفاده می‌گردد. برای پاسخ به پرسش دوم- حس مکان استفاده‌کنندگان از فضای عمومی مرکز شهر رشت چگونه بوده و در دهه اخیر چه تغییری داشته است- نیز روش نظریه زمینه‌ای به‌کار برده می‌شود. نوآوری پژوهش هم از جنبه موضوع و هم روش پژوهش می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد گسترش فضاهای مجازی در تغییر حس مکان شهروندان در فضاهای اجتماعی عینی به طور موثری تأثیر داشته است. این تأثیر در هر سه بعد فعالیت، کالبد و معنا در فضاهای شهری وجود داشته و در غالب مؤلفه‌های مردم‌واری، معنا، کالبدی، عملکردی، زیست محیطی، هنر و زیبایی، غیرفیزیکی و فیزیکی به وقوع می‌پیوندد. فضای عمومی مرکز شهر رشت نیز در دهه اخیر شاهد دعوت‌کنندگی و مکث بیشتر و بروز رفتارهای جدید بوده است. مقولاتی از جمله پذیرش دیگری، هویت‌مندی، پاتوق و... علل و پیامدهای این موضوع را می‌سازند. همچنین گسترش رسانه‌های مجازی بر روابط متقابل افراد و فضا و از این‌رو حس مکان در یک مکان جغرافیایی موثر بوده و با قرارگرفتن در هسته مرکزی نظریه زمینه‌ای می‌تواند ارتباط بین مقولات و مفاهیم را قابل شناسایی نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - ارزیابی آسایش حرارتی ساکنین بناهای نوساز ناحیه کوهستانی اقلیم معتدل و مرطوب در تابستان (نمونه موردی: علی آباد کتول)
  میلاد کریمی شاهین حیدری سیدمجید مفیدی شمیرانی
  10.22094/lsj.2023.704898
  در این مقاله به بررسی شرایط آسایش حرارتی افراد ساکن در بناهای نوساز در ناحیه کوهستانی علی آباد کتول می‌پردازیم، این منطقه در استان گلستان دارای شرایط اقلیمی خاص خود بوده و با توجه به قرارگیری در خطه جنوبی دریای خزر تحت تاثیر شرایط اقلیم معتدل و مرطوب نیز این ناحیه است. چکیده کامل

  در این مقاله به بررسی شرایط آسایش حرارتی افراد ساکن در بناهای نوساز در ناحیه کوهستانی علی آباد کتول می‌پردازیم، این منطقه در استان گلستان دارای شرایط اقلیمی خاص خود بوده و با توجه به قرارگیری در خطه جنوبی دریای خزر تحت تاثیر شرایط اقلیم معتدل و مرطوب نیز این ناحیه است. چهار ساختمان انتخاب شده در ناحیه کوهستانی ریگ چشمه واقع شده و در دو طبقه ساخته شده اند. این ساختمان ها فاقد سیستم های سرمایش مطبوع بوده و متاثر از معماری بومی منطقه دارای ایوان های وسیع در قسمت جنوبی و رو به دره می باشند. در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه های تدوین شده به بررسی شرایط آسایشی افراد و اخذ نظرات آنها اقدام گردید. همچنین در زمان تکمیل پرسشنامه‌ها با استفاده از دو دیتالاگر، نسبت به ثبت دمای هوا و رطوبت نسبی محیط داخلی و خارجی اقدام شد. زمان اخذ نظرات و ثبت داده ها، از ساعت 10 الی 18 در تیرماه به مدت یک هفته بوده است. در نهایت با بررسی فاکتورهای گوناگون تاثیر گذار بر شرایط آسایشی افراد به تحلیل نتایج پرداخته شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده این موضوع بود که افرادی که برای مدت زمان بیشتری در این فضا زندگی نموده بودند با شرایط محیطی بیشتر خو گرفته بوده و عاملی مانند نرخ پوشش تاثیر چندانی بر آسایش یا عدم آسایش آنها نداشت. حداکثر عدم رضایت در بعد از ظهر اتفاق می افتاد که دمای بیشینه روز وجود داشته است و از دلایل عدم آسایش افراد می‌توان به وجود رطوبت نسبی بالا در محیط و کمبود تهویه طبیعی اشاره نمود. دمای خنثی برابر 26.1 درجه سانتیگراد با محدوده قابل قبول بین 22.9 تا 29.5 (برای آسایش 90% از افراد) درجه سانتیگراد است و شیب رگرسیون برابر 0.329 برای این پژوهش بدست آمده است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - مقایسه تطبیقی مؤلفه‌های کالبدی - فضایی سنت و مدرنیسم در بناهای دانشگاهی هند و ایران
  محمدرضا شرفیان حسین سلطان زاده شروین میرشاهزاده محمد محمدزاده
  10.22094/lsj.2023.704899
  دانشگاه‌ها یکی از اولین نمونه‌های کاربست سنت و مدرنیسم در بناهای هر کشوری است. هدف از این تحقیق با فرض اینکه در میان مولفه‌های سنت در بناهای دانشگاهی ایران، مولفه نسبیت در احجام به‌کاررفته و در بناهای دانشگاهی هند، قرارگیری در راستای محور اقلیمی بیشترین تاثیر و در میان چکیده کامل

  دانشگاه‌ها یکی از اولین نمونه‌های کاربست سنت و مدرنیسم در بناهای هر کشوری است. هدف از این تحقیق با فرض اینکه در میان مولفه‌های سنت در بناهای دانشگاهی ایران، مولفه نسبیت در احجام به‌کاررفته و در بناهای دانشگاهی هند، قرارگیری در راستای محور اقلیمی بیشترین تاثیر و در میان مولفه‌های مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران مولفه خلوص احجام و در بناهای دانشگاهی هند مولفه سازمان‌دهی مدرن، بیشترین تاثیر را در تداعی‌کنندگی این بناها دارد، به بررسی مولفه‌های کالبدی-فضایی سنت و مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران و هند و میزان اثرگذاری آن‌ها می‌پردازد. روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی از نوع تودرتو است. در بخش کیفی با استفاده از تکنیک مرور نظام‌مند ادبیات نظری در حوزه سنت و مدرنیسم، مولفه‌های سنت و مدرنیسم استخراج و سپس دسته‌بندی می‌شوند. بر اساس آن‌ها سوالات مصاحبه نیمه‌ساختاریافته تدوین می‌گردد. از متخصصین مصاحبه‌ای صورت می‌گیرد و نتایج برای سهولت کدگذاری وارد نرم‌افزارATLASTI نسخه 1/9 می‌گردد. بناهای دانشگاهی با سیستم دلفی آینده‌پژوهی با ضریب کندال انتخاب می‌شوند. سپس بر اساس مولفه‌های به دست آمده، پرسشنامه تدوین و در اختیار 384 نفر از کاربران فضایی قرار می‌گیرد. نتایج حاکی از آن است که در بناهای دانشگاهی ایران در مولفه‌های تداعی‌کنندگی سنت، تنوع شکلی با عناصر ارتباط‌دهنده بصری بیشترین ضرایب تعیین و درون‌گرایی کمترین میزان همبستگی را دارد. در بناهای دانشگاهی هند، بهره‌گیری از آجر به‌عنوان مصالح غالب جداره بیشترین و کمترین مربوط به سلسله‌مراتب فضایی است. در مولفه‌های مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران، تنوع در فرم احجام، بیان صادقانه مصالح سازه در نما و یادآور مدرنیسم دارای بالاترین مقدار ضریب تعیین و کمترین مربوط به ارتباط درون و بیرون با سطوح وسیع شفاف است. در بناهای دانشگاهی هند تنوع بین نور و سایه، بیان صادقانه مصالح سازه در نما و یادآور مدرنیسم بیشترین مقدار است و کمترین مربوط به بهره‌گیری از مصالح و دستاوردهای جدید تکنولوژی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - بررسی فضاهای موثر بر تصویر ذهنی براساس مقایسه تطبیقی خانه های دوران پهلوی و ساختمان ‌های بلند مسکونی شهر ارومیه
  پریا شفیع پوریوردشاهی مصطفی کیانی منوچهر معظمی
  10.22094/lsj.2023.704900
  امروزه با توجه به افزایش جمعیت در ایران، ساختمان‌های بلند مسکونی در حال گسترش هستند. گرچه عوامل متعدد بسیاری بر رضایت ساکنان از زندگی در ساختمان‌های بلند تاثیرگذار است، اما توجه به احساس و نیازهای آن‌ها در این راستا می‌تواند باعث افزایش رضایتمندی شود. از آنجا که تصویر ذ چکیده کامل

  امروزه با توجه به افزایش جمعیت در ایران، ساختمان‌های بلند مسکونی در حال گسترش هستند. گرچه عوامل متعدد بسیاری بر رضایت ساکنان از زندگی در ساختمان‌های بلند تاثیرگذار است، اما توجه به احساس و نیازهای آن‌ها در این راستا می‌تواند باعث افزایش رضایتمندی شود. از آنجا که تصویر ذهنی ساکنان ساختمان‌های بلند بر احساس ساکنان از محیط تاثیرگذار می‌باشد، بررسی و مطالعه‌ تصویر ذهنی در جهت افزایش رضایتمندی در ساکنان از اهداف پژوهش است. عواملی کالبدی و عوامل روان‌شناختی می‌توانند در شکل‌گیری تصویر ذهنی در افراد نقش مؤثری داشته باشند که در این مقاله، عوامل کالبدی مد نظر هستند. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادی است. ابتدا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی و مقایسه‌ خانه‌های دوران پهلوی و ساختمان‌های بلند مسکونی در شهر ارومیه پرداخته می‌شود و فضاهای آن‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. سپس با رویکرد کمی و با استفاده از پرسشنامه در قالب طیف لیکرت، فضاهایی را که در تصویر ذهنی ساکنان ساختمان‌های بلند مسکونی مؤثر هستند، شناسایی می‌شود. روش گردآوری داده‌های پژوهش، ترکیبی از مطالعات کتابخانه‌ای (نظری) و مطالعات میدانی و پیمایشی مبتنی بر پرسش‌نامه‌‌ با سؤالات بسته است. پرسشنامه به روش نمونه‌گیری تصادفی در اختیار ساکنان ساختمان‌های بلند شهر ارومیه قرار داده شد و پاسخ‌های آن‌ها با استفاده از نرم‌افزار Spss25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از بررسی‌ها نشان می‌دهند که وجود پنجره‌های بزرگ و سرتاسری با میزان OKB کمتر، وجود حیاط مستقل، استفاده از مصالح بومی، در دسترس بودن فضاهای مختلف ساختمان و پس از آن نمای آجری و استفاده از مبلمان سنتی می‌توانند در تصویر ذهنی آن‌ها تاثیرگذار باشند. بنابراین با توجه به این‌که، عوامل مؤثر بر تصویر ذهنی می‌توانند موجب افزایش رضایتمندی در ساکنان باشند، عوامل کالبدی بدست آمده، نیز بر میزان رضایتمندی ساکنان از محل زندگی خود تاثیرگذار هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - واکاوی ویژگی‌های صحن آفتاب‌گیر مطلوب بر مبنای دمای عملکردی و شبیه‌سازی انرژی در روستاهای کوهستانی (موردپژوهی: روستاهای شمیرانات تهران)
  سپیده بابازاده سلوط منصوره طاهباز لیلی کریمی فرد سیدامیر منصوری
  10.22094/lsj.2023.704901
  کوچه‌پس‌کوچه‌های روستا راوی مردمانی است که روزگار نه‌چندان دور خالق معماری بودند که امروز بستر مطالعاتی پژوهشگران بسیاری برای آبادی ایران است. آنچه باعث این توجه می‌شود، دستاوردی است که حاصل سال‌ها تجربه زیستی است. این پژوهش به یکی از اساسی‌ترین مؤلفه‌های اقلیمی یعنی تو چکیده کامل

  کوچه‌پس‌کوچه‌های روستا راوی مردمانی است که روزگار نه‌چندان دور خالق معماری بودند که امروز بستر مطالعاتی پژوهشگران بسیاری برای آبادی ایران است. آنچه باعث این توجه می‌شود، دستاوردی است که حاصل سال‌ها تجربه زیستی است. این پژوهش به یکی از اساسی‌ترین مؤلفه‌های اقلیمی یعنی توجه به انرژی خورشیدی در کالبد خانه‌های روستایی مناطق سرد و کوهستانی می‌پردازد. توجه به صحن آفتاب‌گیر در خانه‌های روستایی اگرچه معطوف به گذشته است؛ اما توجه به انرژی خورشیدی محدود به زمان نیست و برای حفظ خویشاوندی بین ساختارها و بهینه‌سازی مصرف انرژی، تأمل در الگوهای بومی برای روستا حیاتی و ارزشمند است. هدف اصلی این پژوهش شناخت صحن آفتاب‌گیر و ویژگی‌های مؤثر در عملکرد آن است. پرسش اساسی این پژوهش این است که صحن آفتاب‌گیر مطلوب در روستاهای سرد و کوهستانی چه ویژگی‌هایی دارد و وابسته به چه عواملی است؟ و ساخت‌وسازهای جدید چه نقشی بر کیفیت آن دارد؟ این پژوهش از نظر هدف، یک پژوهش کاربردی است و از نظر ماهیت، یک پژوهش کیفی - کمی است. گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای و بخش قابل‌توجه آن به‌صورت میدانی بوده است. ضمن مشاهدات و گفتگو با اهالی، نمونه‌ای از خانه‌های بومی منتخب از جامعه آماری، توسط نرم‌افزار دیزاین بیلدر در راستای پاسخ به مسئله شبیه‌سازی شده است. طبق نتایج حاصل از پژوهش، کیفیت صحن آفتاب‌گیر و میزان تأثیر آن در ایجاد خرد اقلیم مطلوب وابسته به عوامل متعددی است. ساخت‌وسازهای جدید بدون توجه به لفاف خورشیدی، سایه ناخواسته زمستانی ایجاد می‌کنند که باید ملزم به رعایت ضوابطی باشند. ایده استفاده از صحن آفتاب‌گیر مناسب اقلیم‌های سرد است که نیاز به تشدید جریان انرژی به داخل ساختمان وجود دارد؛ ازاین‌رو استفاده‌کردن از صحن آفتاب‌گیر، یک فضای کنترل نشده را ایجاد خواهد کرد که هم در تأمین انرژی شرکت نموده و هم با کاهش اختلاف دما، هدررفت حرارتی را کاهش خواهد داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - تحلیل ساختاری انسجام بخشی کالبدی در منطقه یک شهرداری کرج
  مصطفی خدابین اسماعیل شعیه محمدرضا پورجعفر سیدمحمدرضا خطیبی
  10.22094/lsj.2023.705393
  یکی از بارزترین تغییراتی که در بافت شهرهای معاصر نسبت به شهرهای کهن ایران صورت گرفته، از دست رفتن انسجام کالبدی است. این امر در شهرهای امروزی به‌سختی یافت می‌شود. باوجود آن انسجام به عنوان کیفیتی ضروری در حیات کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شهرها کمتر مورد توجه واقع‌شده است چکیده کامل

  یکی از بارزترین تغییراتی که در بافت شهرهای معاصر نسبت به شهرهای کهن ایران صورت گرفته، از دست رفتن انسجام کالبدی است. این امر در شهرهای امروزی به‌سختی یافت می‌شود. باوجود آن انسجام به عنوان کیفیتی ضروری در حیات کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شهرها کمتر مورد توجه واقع‌شده است انسجام شهری همواره از اساسی‌ترین کیفیت‌های ساختاری و از اصول و مفاهیم محوری در شهرها بوده است. ساختار شهری کلان‌شهر کرج، با مشکلات عدیده‌ای در زمینه مشارکتی، رشد اسکان غیررسمی، مدیریتی، کالبدی، رشد بی‌رویه شهر، سیاسی زدگی عملکرد مدیریت شهری و غیره مواجه هستند؛ در نتیجه، توجه به فضا و کالبد شهر و یافتن راه‌ حل‌هایی برای برون رفت از وضع موجود و نحوه انسجام‌بخشی به کالبد شهر و چگونگی کنترل و هدایت شهر از جنبه‌های مختلف از اهمیت دوچندان برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف؛ تحلیل عوامل زمینه ای اثر گذار بر انسجام بخشی کالبدی شهر کرج تدوین شده است، نوع تحقیق کاربردی، روش به کار گرفته شده تحلیلی- کمی است. گردآوری داده ها بر پایه منابع کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه محقق ساخته) صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل صاحب نظران حوزه برنامه ریزی و مدیریت شهری می باشند. شاخص های تحقیق در چند زمینه(انسجام بخشی، مدیریت شهری، نحوه مشارکت مردمی و منابع درآمدی شهرداری)استخراج و با نرم افزار PLS مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل ها نشان می دهد، شاخص های ساختار مدیریت، ضوابط و مقررات، مدیریت شهری، مشارکت و منابع درآمدی با سطح معناداری 000/0 و میانگین مشاهده به ترتیب؛ 388/3، 512/3، 243/3، 179/3، 353/3 با شاخص کل 228/3 دارای تأثیرگذاری بالاتر از حد متوسط بر انسجام بخشی کالبدی شهر کرج می باشند. به عبارتی کلیه عوامل مورد بررسی در انسجام بخشی کالبدی منطقه یک شهرداری کرج اثرگذار بوده و نقش مهمی در افزایش انسجام بخشی کالبدی در محدوده مورد مطالعه دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - طراحی سایبان متحرک در جهت کنترل نور روز در اقلیم گرم و نیمه‌خشک (با الهام از الگوی حرکتی گیاه گوشت‌خوار)
  زهرا یارمحمودی طاهره نصر حامد مضطرزاده
  10.22094/lsj.2023.704902
  هدف: امروزه با پیشرفت تکنولوژی، ساخت بنا‌های پایدار و سبز مورد اهمیت قرار گرفته و به‌دنبال آن مفاهیم جدیدی از ساختمان‌های هوشمند مطرح شده است. درحقیقت معماری که براساس پارامترهای ثابت طراحی می‌شود، به عوامل خارجی واکنش نشان نمی‌دهد. بنابراین برای رسیدن به یک معماری پاسخ چکیده کامل

  هدف: امروزه با پیشرفت تکنولوژی، ساخت بنا‌های پایدار و سبز مورد اهمیت قرار گرفته و به‌دنبال آن مفاهیم جدیدی از ساختمان‌های هوشمند مطرح شده است. درحقیقت معماری که براساس پارامترهای ثابت طراحی می‌شود، به عوامل خارجی واکنش نشان نمی‌دهد. بنابراین برای رسیدن به یک معماری پاسخگو، این پارامترها باید قابل تغییر باشند. ساختمان‌های غیرهوشمند قابلیت تغییر با مسیر حرکت خورشید، تغییرات باد و غیره نداشته و همین امر موجب ایجاد جدایی بین ساختمان و محیط پیرامون می‌شود. بنابراین امروزه به ساختمان‌هایی نیاز است که با استفاده از اطلاعاتی که به بنا داده می‌شود، بیاموزند، انطباق‌پذیر باشند. در این راستا، طبیعت که یکی از بهترین سیستم‌های پاسخگو را دارا است، می‌تواند الگوی مناسبی در جهت ارائه راهکار برای حل این مسئله باشد. باتوجه به اینکه نمای ساختمان‌ به‌عنوان عامل ارتباطی فضای داخل و خارج ساختمان است، هدف از انجام پژوهش حاضر، ارائه مدل سایبان متحرک، سازگار با اقلیم شیراز (گرم و نیمه‌خشک) در جهت کنترل انرژی تابشی و نور روز جداره‌ی شفاف جنوبی ساختمان است. گیاه گوشت‌خوار به‌عنوان منبع الهام این پژوهش انتخاب شده و الگوی حرکتی منحصربه‌فرد گیاه در پژوهش حاضر مورد تحلیل قرار گرفته است. روش پژوهش: روش تحقیق دارای ماهیت ترکیبی (کمی-کیفی) و به‌صورت مدلسازی-شبیه‌سازی است. به این صورت که پوسته‌ی متحرک در نرم افزار راینو6 و افزونه گرس‌هاپر مدل شده و توسط افزونه لیدی‌باگ آنالیزهای انرژی تابشی ناشی از برخورد نور خورشید به سطح جداره‌ی شفاف بنا در جبهه‌ی جنوبی ساختمان (اقلیم شیراز) و توسط افزونه هانی‌بی آنالیزهای میزان دریافت نور روز توسط سطح تعریف شده در کف بنا بدست آمده است. نتیجه‌گیری: نتایج حاصله حاکی از آن است که سایبان متحرک الهام گرفته شده از الگوی حرکتی گیاه گوشت‌خوار، پویا و انطباق‌پذیر بوده و قابلیت کنترل انرژی تابشی وکاهش ورود نور روز تا 30درصد را در فصول گرم سال دارا است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - واکاوی مولفه‌های کالبدی فضای بینابینی و معماری زیست گرا مجتمع مسکونی در کلان شهر اصفهان (نمونه موردی: مجتمع مسکونی زیتون)
  زهره پور اعتصامی مهدیه معینی منصور نیک پور
  10.22094/lsj.2023.704903
  مجتمع‌های مسکونی در دوران معاصر در شهر اصفهان بدون توجه به عوامل معماری زیست‌گرا بنا شده‌اند و این عمل علاوه بر خدشه دار شدن کیفیت کالبد فضای بینابینی این مجتمع‌ها شده است. این فضاها، صرفاً فضاهایی خالیو باقی مانده نیستند، بلکه بالعکس به طور دائم در حال حرکت می‌باشند و چکیده کامل

  مجتمع‌های مسکونی در دوران معاصر در شهر اصفهان بدون توجه به عوامل معماری زیست‌گرا بنا شده‌اند و این عمل علاوه بر خدشه دار شدن کیفیت کالبد فضای بینابینی این مجتمع‌ها شده است. این فضاها، صرفاً فضاهایی خالیو باقی مانده نیستند، بلکه بالعکس به طور دائم در حال حرکت می‌باشند و به خوبی می‌توانند ارتباط میان انسان و محیط را برقرار نماید. فقدان این فضا در مجتما‌های مسکونی موجب عدم آسایش روحی ساکنین گشته است. از این‌روهدف پژوهش حاضر، بررسی فضای بینابینی در مجتمع مسکونی زیتون اصفهان مبتنی بر رویکرد معماری زیست گرا است. سئوال مطرح این است که میان مولفه‌های کالبدی(مصالح، هندسه، ارتفاع ساختمان‌های همجوار و ابعاد) فضای بینابینی مجتمع مسکونی زیتون شهر اصفهان با معماری زیست‌گرا از دیدگاه ساکنین چه رابطه‌ای برقرار است؟. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق کیفی- کمی از نوع توصیفی- تحلیلی و استفاده از روش استدلال منطقی همراه با شیوه گردآوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی با ابزار پرسشنامه و استفاده از آزمون همبستگی به این نتیجه رسید که مولفه‌های کالبدی فضای بینابینی زیست‌گرا در مجتمع مسکونی زیتون شهر اصفهان، (مصالح، هندسه، ابعاد، ارتفاع ساختمان‌ها همجوار) علاوه بر بهبود عملکرد اقلیمی و زیست محیطی موجب ارتقاء کیفیت زندگی ساکنین و سلامت روحی آن‌ها به دلیل استفاده از سیستم و فرآیندهای طبیعی گشته است و رابطه‌ای پیوسته از کنش‌های متقابل میان مولفه‌های کالبدی فضای بینابینی مجتمع مسکونی زیتون کلان شهر اصفهان و معماری زیست گرا در جهت بهبود رابطه انسان و محیط، آفرینش فضا و ادراک آن نهفته است. همچنین نتایج با توجه به دیدگاه مخاطبین نتایج نشان داد که میان مولفه‌های کالبدی (مصالح، هندسه، ارتفاع ساختمان‌های همجوار و ابعاد(طول و عرض) فضای بینابینی با معماری زیست گرا از دیدگاه ساکنین در مجتمع مسکونی زیتون ارتباطی معنادار با سطح میانگین معناداری98% برقرار است و متغیرها با یکدیگر هم جهت و مثبت ارزیابی شده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - موارد موثر بر طراحی بهینه جداره تصفیه‌کننده هوا به منظور تجهیز نماهای ساختمان های موجود در مراکز شهری با ضریب آلودگی هوای بالا (نمونه موردی بیمارستان پارس در منطقه 6 تهران)
  احسان نجف زاده فاطمه امیریان امین اله احدی
  10.22094/lsj.2023.704904
  این پژوهش در پی شناخت راهبرد های طراحی نمای تصفیه کننده هوا به عنوان نمایی ثانویه برای بیمارستان پنج‌طبقه پارس است. هدف اصلی این پژوهش، تجهیز نمای ابنیه موجود در مناطق شهر با درصد بالای آلودگی هوا بوسیله نمای تصفیه‌کننده هوا به منظور افزایش طول عمر نمای ابنیه و بهبود سط چکیده کامل

  این پژوهش در پی شناخت راهبرد های طراحی نمای تصفیه کننده هوا به عنوان نمایی ثانویه برای بیمارستان پنج‌طبقه پارس است. هدف اصلی این پژوهش، تجهیز نمای ابنیه موجود در مناطق شهر با درصد بالای آلودگی هوا بوسیله نمای تصفیه‌کننده هوا به منظور افزایش طول عمر نمای ابنیه و بهبود سطح سلامت شهروندان است. جهت انتخاب نمونه موردی سه عامل مورد توجه قرار گرفت. اول آنکه، براساس آمارهای ایستگاه‌های سنجش کنترل کیفیت هوا، منطقه شش تهران به عنوان یکی از مناطق آلوده شهر مورد انتخاب قرار گردید. این امر ریشه در موقعیت قرارگیری آن در ساختار شهر تهران، تمرکز مراکز اداری، آموزشی و تفریحی و همچنین حجم بالای تردد روزانه در آن دارد. سپس، تمرکز این پژوهش بر بیمارستان‌های واقع در این منطقه و به طور خاص در امتداد بلوار کشاورز قرار گرفت که پذیرای مراکز بیمارستانی متعددی است و از این نظر یکی از محورهای شکننده در مقابل آلودگی هوا می‌باشد. در نهایت از میان مراکز بیمارستانی فوق‌الذکر، بیمارستان پارس، به دلیل مراجعه افراد با پیش زمینه بیماری‌های تنفسی و اولویت نیاز آنان به هوای تازه به عنوان نمونه موردی انتخاب شد. روش تحقیق پژوهش حاضر، شبیه‌سازی بر مبنای دینامیک سیالات محاسباتی است که در آن با استفاده از نرم‌افزار انرژی پلاس با واسط کاربری دیزاین بیلدر (v6.1.0.6) طی چندین مرحله شبیه‌سازی و تحلیل پارامترها، طرحی بهینه در راستای افزایش گردش جریان هوا برای نمای ثانویه بیمارستان پارس ارائه می‌شود. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که: 1-فاصله بهینه نمای ثانویه به نسبت نمای اصلی ساختمان 150 سانتیمتر است. 2- فضای میانی جهت توزیع یکسان جریان هوا باید به وسیله طبقات از یکدیگر جدا شود.3- حالت تهویه بهینه خارج به داخل است. 4- نسبت مساحت بازشوهای ورود و خروج هوا به مساحت دیوار 075/0 است. 5- فرم بهینه نمای پیشنهادی به صورت شیاردار در جهت موافق باد است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - سنجش آسایش روشنایی شبانه و آلودگی نوری در محیط‌های رفاهی مجتمع‌های تجاری
  پریسا مردی علی عسگری
  10.22094/lsj.2023.705331
  آلودگی بصری در محیط‌های اجتماع‌پذیر غیررسمی اماکن تجاری معاصر، ضمن کاهش کیفیت کالبدی فضاها و تعاملات اجتماعی، می‌تواند به‌مرور منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیری به دلیل عدم اطلاع کاربران از حضور در فضای آلوده و غیرقابل‌اندازه‌گیری بودن خیرگی، کنتراست نامناسب و یا وجود نور چکیده کامل

  آلودگی بصری در محیط‌های اجتماع‌پذیر غیررسمی اماکن تجاری معاصر، ضمن کاهش کیفیت کالبدی فضاها و تعاملات اجتماعی، می‌تواند به‌مرور منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیری به دلیل عدم اطلاع کاربران از حضور در فضای آلوده و غیرقابل‌اندازه‌گیری بودن خیرگی، کنتراست نامناسب و یا وجود نور مستقیم گردد. که این موضوع در محوطه کافه‌-رستوران‌های تجاری که در دهه‌ اخیر سهم بالایی از جذب مخاطب و ایجاد پیوندهای انسانی به‌واسطه ماهیت مکث و توقف مشابه با فضاهای رفاهی دارند، حائز اهمیت بالاتر می‌باشد. هدف پژوهش حاضر شناسایی نقاط و شرایط تشدیدکننده‌ حداکثری خیرگی و آشفتگی نوری در محیط‌های اجتماع‌پذیر کافه‌-‌رستوران‌‌های مجتمع‌های تجاری‌-‌اداری شمیران سنتر، سون سنتر و سام سنتر به عنوان سه مجموعه شهری معاصر و جدید تهران است. پژوهش حاضر دارای هدف کاربردی علمی و ماهیت علّی - تجربی است که بر پایه مدل‌های ریاضی و ارزیابی فتومتریک فضا به سنجش فضای موجود در محدوده‌ مطالعه با نمونه‌گیری غیر‌تصادفی و وابسته به استقبال مخاطبین می‌پردازد. برای این منظور تحلیل شدت روشنایی به کمک طیف لومیننس ناشی از تصویربرداری دینامیک نرم‌افزار لوپین متر، نسخه 1.1.8 سال 2017 م. حین عکاسی صورت می‌پذیرد. از بین عوامل ایجادکننده‌ خیرگی در فضاهای داخلی، نورپردازی‌های نقطه‌ای (به‌ویژه بر روی بستر روشن یا صیقلی سطوح) و سطوح شفاف و جداره‌های دارای ضریب انعکاس بالاتر در محوطه کافه‌-‌رستوران‌‌های انتخابی حداکثر خیرگی را سبب شده‌اند. خیرگی‌ها و آلودگی‌های روشنایی در بخش‌های مرتبط با قسمت‌های مرکزی بیشتر و در مقابل در قسمت‌های کنج کمتر است. همچنین تحقیق میدانی پژوهش نشان داد که با وجود رعایت زاویه‌ استقرار و میزان روشنایی لامپ‌های انتخابی در محیط‌های مورد نظر پژوهش، تاثیر هم‌زمان درخشندگی مصالح صیقلی، رنگ پس‌زمینه و تجمع نورپردازی در محیط‌های مرکزی و فضاهای اتصال در هر سه مجموعه، باعث بوجود آمدن خیرگی ناشی از میزان درخشندگی خطوط و سطوح مقابل رویت کاربران در این حوزه‌ها گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - استخراج و تحلیل مولفه‌های خلوت در فضاهای باز مجموعه‌های مسکونی شهر همدان
  سوده محمدی منوچهر فروتن سارا جلالیان نصراله عرفانی
  10.22094/lsj.2023.704905
  فضاهای بیرونی و باز مجموعه‌های مسکونی محل تعامل و ارتباط بین افراد با محیط پیرامونی است. از سویی دیگر خلوت مولفه ای موثر بر مطلوبیت فضاهای جمعی در مجتمع‌های مسکونی است. در مجموعه‌های مسکونی جدید شهری، تامین خلوت در دو بعد اصلی خود، یعنی حفظ حریم خانوادگی و حریم خصوصی، ب چکیده کامل

  فضاهای بیرونی و باز مجموعه‌های مسکونی محل تعامل و ارتباط بین افراد با محیط پیرامونی است. از سویی دیگر خلوت مولفه ای موثر بر مطلوبیت فضاهای جمعی در مجتمع‌های مسکونی است. در مجموعه‌های مسکونی جدید شهری، تامین خلوت در دو بعد اصلی خود، یعنی حفظ حریم خانوادگی و حریم خصوصی، به‌عنوان مولفه‌ای موثر در تامین آرامش و آسایش ساکنان، در اولویت قرارگرفته است. این پژوهش با هدف استخراج مولفه‌های خلوت، سعی دارد میزان سهم هر یک از مولفه ها در پدید آوردن مفهوم خلوت در فضاهای باز مجموعه های مسکونی شهر همدان را تبیین نماید. ازاین‌رو روش تحقیق در این پژوهش، ترکیبی از نوع تودرتو (کیفی در کمی) با وزن دهی تحلیلی در بخش کمی است. در بخش کیفی به تدقیق‌سازی مولفه‌های متناسب با محدوده مطالعاتی با مصاحبه نیمه ساختاریافته از متخصصان و کارشناسان صورت پذیرفته است؛ برای تقلیل داده‌ای متنوعی که از مصاحبه به‌دست‌آمده با استعانت از تکنیک‌های گراند تئوری به کدگذاری باز و محوری کدهای مفهومی در نرم‌افزار Atlasti نسخه 23.1.1.0 پرداخته شد. در بخش کمی پس از تدوین پرسشنامه از مولفه‌های به‌دست‌آمده و توزیع آن در بین کاربران فضایی نتایج وارد نرم‌افزار Originpro نسخه 2022 شده و مورد تحلیل با آماره‌های استنباطی قرار گرفت. نمونه‌گیری در بخش کیفی با هیات دلفی در سه فاز و با مشخص نمودن ضریب کندال صورت گرفت. در بخش کمی حد بالای جدول مورگان به تعداد 384 نفر مشخص ‌شد. نتایج نشان می‌دهند که کمترین همبستگی مربوط به متغیر فرم کلی ساختمان با مقدار (246/0) است و بیشترین مربوط به عدم اشرافیت با مقدار (883/0) با دیگر متغیرها است. طبق برداشت های صورت گرفته، در مجتمع های مسکونی موردمطالعه، مجتمع هایی که بعد از سال 1370 ه.ش. ساخته شده بودند، دارای خلوت بهینه هستند. فضاهای باز در مجتمع هایی که قبل از این سال احداث شده بودند به صورت فشرده ساخته شده بودند و به ایجاد خلوت توجه چندانی نشده بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - واکاوی عوامل موثر بر مدیریت بحران در مرحله پاسخ و بازسازی، پس از سانحه آتش‌سوزی (مورد پژوهش: ساختمان پلاسکو)
  محسن منوچهری امیر حسین گرکانی
  10.22094/lsj.2023.704908
  مدیریت بحران، از عوامل موثر در کاهش میزان خسارات و تلفات انسانی هنگام بروز حوادث است. اگر قبل از وقوع بحران آمادگی لازم کسب شود و افراد از آموزش و تمرین کافی برخوردار باشند و از بحران‌های گذشته نیز تجربه کافی اندوخته باشند، شانس موفقیت بیشتری در اداره بحران وجود دارد. ه چکیده کامل

  مدیریت بحران، از عوامل موثر در کاهش میزان خسارات و تلفات انسانی هنگام بروز حوادث است. اگر قبل از وقوع بحران آمادگی لازم کسب شود و افراد از آموزش و تمرین کافی برخوردار باشند و از بحران‌های گذشته نیز تجربه کافی اندوخته باشند، شانس موفقیت بیشتری در اداره بحران وجود دارد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی و تبیین مشکلات و موانع و رعایت عوامل بحران در بعد از بازسازی ساختمان پلاسکو می‌باشد که بازسازی ساختمان پلاسکو با سه عامل (ساختاری، غیرساختاری، مدیریت بحران) بررسی شده است. این پژوهش یک تحقیق کاربردی و توصیفی- تحلیلی می‌باشد. محدوده مورد مطالعه در این پژوهش ساختمان پلاسکو واقع در شهر تهران می‌باشد، که در اثر آتش‌سوزی سال 1395 ه.ش. ساختمان به طور کامل ریزش کرد. جامعه آماری کلیه افرادی می‌باشند که در امر بازسازی منطقه مورد مطالعه نقش داشته‌اند که شامل 15 الی 60 نفر می‌باشند در این پژوهش نمونه‌گیری تا حدی ادامه داده شد که داده‌های به نتیجه رسیده به اشباع برسند و در این تحقیق از 15 نفر شروع کرده و به نتیجه رسیده شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهند که میانگین نمره از طیف آگاهی از بعد منابع و تجهیزات که 7/9 است که بیشتر از حد متوسط نمره طیف یعنی 6 است که این تفاوت معنا‌دار است. تجزیه‌وتحلیل صورت‌گرفته بر روی میزان دانش افراد از سامانه‌های هشداردهنده نشان داد برنامه‌ریزی و یا سیاست‌گذاری مناسب بازسازی ساختمان پلاسکو از وجود سامانه‌های هشداردهنده از وضعیت مناسبی برخوردار می‌باشد. همچنین یافته‌های آماری نشان داده‌اند که میانگین نمره پاسخگویان از بعد ساز‌و‌کار پاسخگویی 45 است که درنتیجه در بازسازی ساختمان پلاسکو از نحوه پاسخگویی به بحران آتش‌سوزی از وضعیت مناسبی برخوردار خواهد بود. میانگین نمره پاسخگویان از طیف وجود خط مشی و سیاست لازم برای مقابله با آتش‌سوزی32/43 است پس وضعیت برنامه‌ریزی سیاست‌گذاری‌های مناسبی در عامل ساختاری، غیر ساختاری، مدیریت بحران، تشکیلات، سازماندهی، آمادگی، بعد از بازسازی ساختمان پلاسکو صورت گرفته مناسب می‌باشد. آتش‌سوزی همواره از عواملی بوده است که خسارت‌های بسیاری به انسان وارد آورده است. پرونده مقاله