بررسی تغییرات الکتروکاردیوگرام متعاقب تزریق عضلانی مدروکسی پروژسترون استات در سگ ماده

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

مهرداد نشاط قراملکی ¹ , میر هادی خیاط نوری ² , بهرنگ اسلامی ³ , سیامک مشهدی رفیعی ⁴

1 - استادیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
2 - استادیار گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
3 - دانش آموخته دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
4 - استادیار گروه تخصصی جراحی و بیماری‌های درونی دام‌های کوچک، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1389/02/11 تاریخ پذیرش : 1389/07/10 تاریخ انتشار : 1389/09/01

کلید واژه: الکتروکاردیوگرام, سگ, مدروکسی پروژسترون استات,

چکیده مقاله :

پروژستین ها به طور کلی برای جلوگیری از بارداری به روش هورمونی در انسان و حیوانات کاربرد فراوان دارند.فرآورده‌های پروژسترون و مدروکسی پروژسترون استات دردرمان سندرم ناراحتی قبل از قاعدگی و همچنین بعد از قاعدگی در انسان برای کاهش اثرات مخرب استروژن تراپی نیز به کار می‌روند. تجویز پروژسترون در سگ‌ها معمولاً برای کنترل و به تأخیر انداختن فحلی صورت می‌گیرد. استفاده از این دارو در هنگام آنستروس مانع افزایش ترشح گنادوتروپین بیش از حد پایه شده و از برگشت چرخه‌ فحلی جلوگیری می‌کند.تجویز پروژسترون در سگ‌های ماده بی خطر نیست و می تواند در مواردی باعث ایجاد مشکلاتی همچون هایپرپلازی کیستیک آندومتروپیومترگردد. در مطالعه پیش رو تأثیر تزریق مدروکسی پروژسترون استات بر تغییرات الکتروکاردیوگرام قلب سگ ماده بررسی شده است. برای انجام این تحقیق ابتدا پس از یکسان سازی محیطی و تغذیه ای و بررسی‌های لازم سگ های ماده به دو گروه 6 تایی تقسیم شدند. داروی مدروکسی پروژسترون استات به میزان 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن برای گروه اول و 20 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن برای گروه دوم در نظر گرفته شد. از تمامی سگ‌های گروه اول و دوم در زمان صفر الکتروکتردیوگرام اخذ گردید و بلافاصله داروی مدروکسی پروژسترون استات به صورت عضلانی به حیوانات تزریق شد. زمان تزریق دارو ثبت شده و یک ECG دیگر در زمان های نیم ساعت و دو ساعت پس از تزریق دارو از هر حیوان در هر دو گروه اخذ گردید. پس از ارزیابی اطلاعات به دست آمده مشاهده شد که تجویز مدروکسی پروژسترون استات در دوز 20 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن سبب افزایش ضربان قلب و در نتیجه کاهش فاصله PR، کاهش فاصله RR به میزان معنی‌داری در محدوده نرمال گردیده است و همچنین تجویز این دارو در دوز 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن باعث کاهش ضربان قلب در نتیجه افزایش فاصله PR، افزایش فاصله‌ QT و فاصله RR به میزان معنی‌دار در حد نرمال شد. گمان می‌رود این مشاهدات ناشی از اثرات وابسته به دوز مدروکسی پروژسترون استات و خاصیت وازودیلاتوری آن بر عروق باشد که قلب را مجبور به نشان دادن واکنش های جبرانی همانند افزایش تعداد ضربان کرده است.

چکیده انگلیسی:

Progestins are useful for hormonal prevention of pregnancy in humans and animals. Progestrone and medroxy progestrone acetate are used for treatment of premenopausal syndrome and decreasing complications of estrogen therapy after menopause. Prescription of progesterone in dogs is usually done to control or delay estrus. If this drug is used at anestrous it will inhibit the gonadotropin excretion beyond the basic level and it will prevent cycle from happening again in proestrus or at the beginning of estrus progesterone will prevent ovulation. Use of progesterone is not totally safe in bitches. It can cause several problems such as cystic endometrial hyperplasia and pyrometera. In this study the effects of medroxy progestrone acetat (MPA) on electrocardiographic changes are evaluated. After nutritional and environmental uniformity and other evaluations, the animals were divided into two groups with six bitches in each group. MPA was used at 10 mg/kg for the first group and 20 mg/kg for the second group. An ECG was recorded from the first group in time zero. MPA was injected intramuscularly and immediately after ECG recording and the time of injection was noted. Another ECG was recorded 0.5 and 2 hours after injection. The same process was repeated for the second group. It was observed that MPA at 20 mg/kg increased the heart rate and consequently PR interval and RR interval were decreased significantly in normal range. Also administration of drug at 10 mg/kg decreased the heart rate and increased PR interval, QT interval and RR interval significantly in normal range. It is probable that these observations are the result of MPAs dose dependent vasodilatory nature that induces the heart to exhibit compensative reactions such as increasing heart rate.

منابع و مأخذ:

1. اینگلند، گ. 1382. باروری و مامایی در سگ، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، ترجمه: نیما، ف.، فرهودی مقدم، م. و هورشتی، پ. صفحات: 278-271.


2. باراگری، ت.ب. و فاطمی، ا. 1385.فارماکولوژیبالینی دامپزشکی، انتشارات سازمان دامپزشکی، صفحات: 369-367.


3. تلی، پی. ال. 1370. الکتروکاردیوگرافی سگ، ترجمه: رضا خانی، ع.، انتشارات دانشگاه شیراز صفحات: 22- 10.


4. کاتزونگ، ت. 1377. فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ، ترجمه: مژدهی آ.، انتشارات ارجمند، صفحات: 98-73.


5. Altunkeser B.B., Özdemir, K., Îçli, A., Çelik, C., Akyürek, C. and Gök, H. 2002. Effects of Long-Term Hormone Replacement Therapy on QT and Corrected QT Dispersion during Resting and Peak Exercise Electrocardiography in Post-Menopausal Women. Japanese Heart Journal. 4(1):1-7.


6. Bokhari, S. 2003. The effect of estrogen compared to estrogen plus progesterone on the exercise electro cardiogram. Journal of the American College of Cardiology. 40(6):1092-1096.


7. Cheng, J. 2006. Evidences of the gender-related differences in cardiac repolarization and the underlying mechanisms in different animal species and human. Fundam Clin Pharmacol. 20(1):1-8.


8. Doodipala, S. R., Bert W.O.M. and Michael. A.R. 2005. Anxiolytic activity of progesterone in progesterone receptor knockout mice. Neuropharmacology. 48:14-24.


9. Drici, M.D., Burklow, T.R., Haridasse, V., Glazer, R.I. and Woosley, R.L. 1996. Sex hormones prolong the QT interval and downregulate potassium channel expression in the rabbit heart. Circulation. 94(6):1471-1479.


10. Formby, B. and Wiley, T.S. 1998. Progesterone inhibits growth and induces apoptosis in breast cancer cells: inverse effects on Bcl-2 and p53. Annals of Clinical and Laboratory Science. 28(6):360-369.


11. Hara, M., Danilo, P.Jr. and Rosen, M.R.J. 1998. Effects of gonadal steroids on ventricular repolarization and on the response to E4031. J Pharmacol Exp Ther. 285(3):1068-72.


12. Lamping, K.G. and Nuno, D.W. 1996. Effects of 17âestradiol on coronary microvascular responses to endothelin1. American Journal of Physiology. 271:1117-1124.


13. Jiang, C.W., Sarrel, P.M., Lindsay, D.C., PooleWilson, P.A. and Collins, P. 1992. Progesterone induces endotheliumindipendent relaxation of rabbit coronary artery in vitro. European Journal of Pharmacology. 211:163-167.


14. Miller, V.M., Vanhoutte, P.M. 1991. Progesterone and modulation of endothelium-dependent responses in canine coronary arteries. Am. J. Physiol. 261:1022-1027.


15. Miyagawa, K., Rosch, J., Stanczyk, F. and Hermsmeyer, K. 1997. Medroxyprogesterone acetate interferes with ovarian steroid protection against coronary vasospasm. Nature Medicine. 3:324-327.


16. Molinari, C., Battaglia, A., Grossini,E., Mary, D.A.S.G., Stoker, J.B., Surico,N. and Vacca, G. 2000. The effect of progesterone on coronary blood flow in anaesthetized pigs. Experimental Physiology.  86(1): 101–108.


17. Möller, C. and Netzer, R. 2006. Effects of estradiol on cardiac ion channel currents. Eur J Pharmacol. 532(1-2):4-9.


18. Saaresranta, T., Uotila, P., Saraste, M., Irjala, K., Hartiala, J. and Polo, O. 2002. Effect of medroxyprogesterone on pulmonary arterial pressure, exhaled nitric oxide, ECG and arterial blood gases. J Intern Med. 251(5):421-8.


19. Samaan, S.A. and Crawford, M.H. 1995. Esterogen and Cardiovascular Function After Menopause. J Am Coll Cardiol. 26(6):1403-10.


20. Soto, P. 2008. Roles of estrogen and progesterone in myocardial fatty acid utilization and oxidation in healthy postmenopausal women. National Heart, Lung and Blood Institute. PP: 329-330.


21. Szmuilowicz, E. 2007. Blood levels of progesterone may impact blood vessel function Blood levels of progesterone, a major female sex hormone, may play an important role in modifying vascular function in postmenopausal women. Journal of Clinical Endocrinology Metabolism. pp:7-27.


22. Williams, J.K., Honore, E.K., Washburn, S.A. and Clarkson, T.B. 1994. Effects of hormone replacement therapy on reactivity of atherosclerotic coronary arteries in cynomolgus monkeys. J. Am. Coll. Cardiol. 24:1757-1761.