اثربخشی برنامه گروهی فرزندپروری مثبت بر کاهش استرس والدگری مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم

محورهای موضوعی : تربیتی

جواد صابری ¹ , منصوره بهرامی پور ² , امیر قمرانی ³ , احمد یار محمدیان ⁴

1 - کارشناس ارشد روان‌شناسی، دانشگاه آزاد قوچان
2 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان
3 - عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان
4 - عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان

تاریخ دریافت : 1396/07/25 تاریخ پذیرش : 1396/07/25 تاریخ انتشار : 1393/07/01

کلید واژه: برنامه گروهی فرزندپروری مثبت, استرس والدگری, اختلال اوتیسم,

چکیده مقاله :

  هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی «برنامه گروهی فرزندپروری مثبت» بر میزان استرس والدگری مادران کودکان 6ـ12 ساله مبتلا به اختلال اوتیسم در سال 1391 بود. طرح پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم در شهر اصفهان بود که از میان آنان 30 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب و در 2 گروه 15 نفری آزمایش و گواه قرار داده شدند. ابزار پژوهش پرسشنامۀ شاخص تنیدگی والدین (آبیدین، 1990) بود. ابتدا پیش‌آزمون در دو گروه اجرا شد، سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت آموزش برنامه گروهی فرزندپروری مثبت بر مبنای الگوی ساندرز قرار گرفت. این جلسات به‌صورت گروهی و هفتگی برگزار شد. در پایان، هر دو گروه مورد سنجش پس‌آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که برنامۀ آموزش گروهی فرزندپروری مثبت موجب کاهش معنادار استرس والدگری در قلمرو والدین (05/0 P < ) و قلمرو کودک (05/0 P < ) شده است و بین گروه آزمایش و گواه در کاهش استرس والدگری تفاوت معناداری وجود دارد (05/0 P < ). میانگین استرس در گروه آزمایش از میانگین گروه کنترل کمتر بود. همچنین، میانگین شایستگی یا تبحّر در گروه آزمایش از میانگین گروه کنترل بیشتر بود. در نتیجه اثربخشی آموزش برنامۀ گروهی فرزندپروری مثبت بر کاهش استرس والدین مبتلا به اختلال اوتیسم مورد تأیید قرار گرفت.

چکیده انگلیسی:

The goal of present study was to investigate the effectiveness of "group positive parenting program" on parental stress of mothers of children, aged six to twelve, with autism disorder in 2012 (1391 s.c.). This semi-experimental study was conducted as pre-test and post-test with control group. Statistical population included all methers of children with autism disorder in the city of Isfahan. From among these mothers, 30 mothers were randomly selected and put into the experimental and control groups of 15 persons each. The parenting Stress index (PSI) questionnaire (Abidin, 1990) was the instrument of this study. First, the pretest was conducted on the two groups. Then, the experimental group was exposed to an eight-session training of group positive parenting program based on Sanders pattern these sessions were weekly held in group. At the end, the post-test was applied on both groups. The results of Covariance analysis indicated that group positive parenting program has significantly decreased parenting stress in the realm of parents (P < 0.05) and the realms of child (P < 0.05) and there is a significant difference between the experimental and control groups in terms of the parenting stress of the mothers of children with autism disorder (P < 0.05). The mean of stress in the experimental group was lower than the mean of the control group. Also, the mean of competences in the experimental group was higher than that of the control group. Thus, the effectiveness of group positive parenting program on decreasing the level of parental stress of mothers of children with autism disorder was confirmed.

منابع و مأخذ:

Abidin, R.R. (1990). Introduction to the special issue: The stress of parenting. Journal of clinical psychology, 298-301.
American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic &amp; statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV-TR). Washington DC: Author.
Anastopoulos, A.D., Guevremont, D.C., Shelton, T.L., Dupal, G.Y. (1992), Parenting stress among families of children with Attention Deficit Hyperactirity Disorddder. Journal of Abnormal of Psy chology, 20,503-518
Autism Society of American (2012). Newsletter. Available in http://www.autism society. org .
Barkley, R.A., Guevremont, D.C., Anastopoulos, A.D &amp; Fletcher, K.E. (1992). A Comparison of Three family conflicts in adolescents with Attention defecit Hyperactivity. Journal of consulting and clinical psychology, 60, 45-462.
Cann, W., Rogers, H. &amp; Matthews, J. (2003). Family Intervention Services program evaluation: A brief report on initial out comes for families Australian e- Journal for the advancement of Mental Health, 2(3).
Costin, Y., Lichle, C., Hill- Smith, A. (2004). Parent group treatments for Children with positional Defiant Disorder Australian. E-Journal for the Advancement of Mental Health. 3, 1.
Goldstein, S; Goldstein, M; Jones, C.B.; Braswell, L.; Sheridan, S. (1998). Managing ADHD in Children: A Guide for practitioners use. New york: John wiley &amp; sons, Inc.
Hahlweg, K., Heinrichs, N, &amp; Naumann, S. (2010). Long-term outcome of a randomized Controlled universal prevention trial through a positive parenting program: is it worth the effort? Child &amp; Adolescent psychiatry &amp; Mental Healt, (4)14.
Howlin, P., Goode, S., Hutton, J., &amp; Rutter, M. (2004). Adult outcome for children with autism. Journal of child Psychology and Psychioatry, 45, 212-229.
Kendall, PH,C. (2000). childhood Disorders. New York: Guilford press.
Leung, C., sanders, M.R., Leung, S., Mark, R., Lau, J. (2003). An outcome evaluation of the implementation of the Triple P-positive parenting program in Hongkong. Family process. 42(2), 531- 544.
Markie-Dadds, C. &amp; sanders, M. (2006). self-directed triple (positive parenting progrom) for mothers with children at risk of developing conduct problems. Cambridge journals online.
Matson, J.L., &amp; Rivet, T. (2008). Characteristics of challenging behaviors in adults with autistic disorder, PDD-NOS, and intellectual disability. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 33, 323-329.
Morawska, A. &amp; Ramadewi, M, &amp; Sanders, M. (2014). Using Epidemiological survey Data of Examine factors in fluencing participation in paxent-Training programs available. http://www.pfsc.uq.edu.au
Morawska, A. Tometzki, H. &amp; sanders, M. (2014). An Evaluation of the Efficacy of a Triple p-positive parenting program podcast series. Journal of Developmental and behavioral pediatrics:10/1097.
Newsom, C. (1998). Autistic Disorders. In E. Mash &amp; R. Barkley (Eds). Treatment of childhood Disorder. New York : Guilford press.
Sanders, M.R. (2005). Triple P:A multi-level system of parenting intervention: workshop participant notes. The university of Queensland: Australia, Brisbane.
Sanders, M.R., Markie-Dadds, C.M., &amp; Turner, K. (2002) Every parent,s group work book. Triple p international. Pty. Ltd, 1-101.
Sanders, M.R., Mmarkie-Dadds, C;M.T; Turner, K. (2002). Every parent`s Group work book. Triple p International. Pty. Ltd, 1- 101.
Turner, K.M.T., Mrkie-Daddds, C., Sanders, M.R. (2002). Facilitator, smanual group Triple p. (ed. IIRevised). Milton: Triple p international pty.ltd.
Tellegen, C.L., &amp; Sanders, M. (2013). Stepping stones Triple p-positive parenting program for children with disability: n systematic Review and Meta– analysis. Research in developmental Disabilities, 1556-1571.
Volkmar, F.R. (2000). Medical problems. Treatments and professionals. In power MD, ed. children with Autism. A parents’ Guide, Bethesda, MD: Woodbine house.