نسبت مفهومی «معنویت» و «دین»
محورهای موضوعی : مسیحیت
بهزاد حمیدیه
1
(عضو هیات علمی دانشگاه تهران)
کلید واژه: معنویت, عرفان, «ماتقدم», «ماتأخر», جهت گیری وجودی,
چکیده مقاله :
معنویت[1] در دوران معاصر، هم در میان توده مردم و هم در میان اندیشمندان بسیار مورد توجه واقع شده و به مفهومی کارآمد بدل گشته است. با رجوع به ارتکاز عرفی که از معنای این واژه وجود دارد و تعاریفی که اندیشمندان از آن به دست داده‌اند می‌توان به تعریفی گویا از آن دست یافت. معنویت، مفهومی مستقل جدا از مفهوم دین، عرفان، اخلاق و مفاهیمی از این دست است، هرچند به لحاظ مصداقی و تحقق خارجی، با آنها ارتباط وثیقی دارد. به عنوان مثال، در تفاوت دین و معنویت می‌توان گفت دین به امر قدسی در قالب تشکیلاتی نهادی نظر دارد در حالی که معنویت به عناصری هم‌چون معنا و تعالی معطوف است، عناصری که به صورت فردی باید به تجربه درآیند. در یک جمع‌بندی، باید گفت مفهوم معنویت، چرخش قطب نمای فکری، احساسی و جسمانی انسان است به سوی امر فرامادی، متعالی و قدسی. این چرخش بنیادین، همه ابعاد وجودی انسان را اعم از بُعد روانی- تنی، بُعد شناختی، بُعد شهودی و بُعد رفتاری تحت الشعاع قرار می‌دهد و به زندگی و جهان معنا می‌بخشد. [1]. spirituality
The subject of spirituality is now an important academic field. Certainly a growing interest in spirituality is one of the most striking aspects of contemporary culture. So, we have to provide a correct definition of it. According to several definitions and popular usage, spirituality differs from religion, mysticism and ethics. Spirituality, as an apriori concept, is not dependent to the concept of religion. There is now a prevalent idiom that says: “I am spiritual but not religious” (SBNR). Why so many people are SBNR? One reason is that religion is more dogmatic and stable than spirituality. Spirituality is interwoven with some kind of freedom, but religion impose and dictate complete obedience. The key features of spirituality consists of an existential return toward a transcendental and sacred entity. This return which manifests in many aspects such as pschico-somatic, cognitive, intuitive and behavioral aspects of men, is an essential factor in making life meaningful.
_||_