اثر پیش‌تیمار بذر با هورمون اسید جیبرلیک، نیترات پتاسیم و پراکسیدهیدروژن بر شکست رکود بذری و برخی ویژگی‌های جوانه‌زنی فندق (Corylus avellana) تحت شرایط آزمایشگاهی
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی
رویا رضازاده
1
,
شهرام صداقت حور
2
,
Marafet Mostafavi Rad
3
1 - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه باغبانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
2 - گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت
3 - Department of Horticulture Crops Research, Guilan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Rasht, Iran.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
جوانه¬زنی بذر فندق (Corylus avellana L.) تحت شرایط طبیعی به دلیل پوسته سخت و رکود بذری طولانی، کم، نامنظم و غیریکنواخت است. این آزمایش، در سال 1397 در آزمایشگاه ثبت و گواهی بذر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان به¬صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح اسید جیبرلیک صفر، 75 و 150 میلی‌گرم در لیتر، سه سطح نیترات پتاسیم صفر، 1 و 2 درصد و سه سطح پراکسید هیدروژن صفر، 5/0 و 1 درصد بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل سه‌جانبه اسید جیبرلیک × نیترات پتاسیم × پراکسید هیدروژن بر تمامی صفات اندازه‌گیری¬شده معنی‌دار بود. حداکثر میانگین شاخص‌های جوانه‌زنی در واکنش به کاربرد اسید جیبرلیک با غلظت 150 میلی‌گرم در لیتر به¬دست آمد. ولی، اثر سطوح مختلف نیترات پتاسیم و پراکسید هیدروژن بر شاخص‌های جوانه‌زنی، متفاوت بود. حداکثر مهم¬ترین شاخص¬های جوانه¬زنی از قبیل متوسط جوانه¬زنی، درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی بذرها به¬ترتیب در واکنش به اثرات متقابل سه¬جانبه GA150 + K0 + H1، GA150 + K1 + H1 وGA150 + K2 + H0 مشاهده شد. براساس نتایج این آزمایش، کاربرد اسید جیبرلیک با غلظت 150 میلی‌گرم در لیتر همراه با نیترات پتاسیم یک درصد + پراکسید هیدروژن یک درصد سبب افزایش درصد جوانه‌زنی بذرهای فندق گردید، ولی در شرایط مشابه کاربرد نیترات پتاسیم دو درصد بدون استفاده از پراکسید هیدروژن منجر به افزایش سرعت جوانه‌زنی بذرهای فندق گردید.
The seed germination of hazelnut (Corylus avellana L.) under natural condition due to hard shells and prolonged seed dormancy, is low, irregular and non-uniform. This experiment carried out in seed registration and certification laboratory of Agricultural Research Center and Natural Resources of Guilan Province, Rasht, Iran, as factorial based on completely randomized design with three replications during 2018. Three levels of gibberellic acid (GA3) 0 (GA0), 75(GA75) and 150(GA0) mg/L), three levels of KNO3 0 (K0), 1 (K1) and 2 (K2) percent and three levels of hydrogen peroxide (H2O2) 0 (H0), 0.5 (H1) and 1(H2) percent, comprised experimental treatments. The results showed that the triple interaction effect of GA3 × KNO3 × H2O2 on all measured traits was significant. The maximum of seed germination indices was observed in response to GA3 application with the dose of 150 mg/L. But, the different levels of KNO3 and H2O2 showed different impacts on germination indices. The greatest of important germination indices including the main germination of hazelnut seeds, seed germination percentage and seed germination rate were observed in response to the triple interaction effects of GA150 × K0 × H1, GA150 × K1 × H1 and GA150 × K2 × H0, respectively. Based on results of this experiment, the application of GA150 along with KNO3 1% + H2O2 1%, caused an increase in hazelnut seed germination percentage. But, the application of KNO3 2% without using of H2O2 led to enhance seed germination rate of hazelnut, in similar condition.