اثر سطوح مختلف شوری بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک چند رقم سویا

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

رضا افشین مهر ¹ , امید علیزاده ² , برمک جعفری حقیقی ³ , مهدی زارع ⁴

1 - دانش آموخته دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
2 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
4 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد آباده

تاریخ دریافت : 1393/03/07 تاریخ پذیرش : 1393/03/07 تاریخ انتشار : 1392/08/10

کلید واژه: سویا, تنش شوری, صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی اثر شوری بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک چند رقم سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان شیراز در سال 1389 انجام شد. در این آزمایش ارقام سویا در سه سطح (سحر، BP و ساری JK) و تیمارهای شوری در چهار سطح (صفر، 25، 50 و 75 میلی مول NaCl) بود. آزمایش در محیط کشت گلدانی و تغذیه با محلول غذایی هوگلند بدون نیتروژن تا مرحله غلاف دهی انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، وزن تر اندام هوایی و ارتفاع گیاه به طور معنی داری کاهش یافت. در تمامی سطوح شوری بیشترین میزان سطح برگ مربوط به رقم ساری JK و کمترین میزان آن در رقم BP مشاهده شد. با افزایش تنش شوری،‌ رقم ساری JK از وزن خشک اندام هوایی و ریشه بیشتری نسبت به ارقام BP و سحر برخوردار بود. همچنین نتایج نشان داد که در صفت وزن تر اندام هوایی و ارتفاع گیاه، ارقام ساری JK و سحر از برتری بیشتری نسبت به رقم BP برخوردار بودند. در مجموع و با توجه به نتایج بدست آمده چنین بنظر می رسد که رقم ساری JK در مقابله با تنش شوری نسبت به ارقام سحر و BP برتر بود.

چکیده انگلیسی:

In order to study the effects of salt stress on morphological and physiological traits of some Glycine max (L.) cultivars, an experiment was conducted as factorial based on a completely randomized block design with three replicates in Shiraz in 2010.In this experiment the first factor was cultivars treatment were Sahar, BP and Sari JK and the second factor was salinity treatment were in four levels of 0, 25, 50 and 75 mmol NaCl. The experiment soil was sandy and used the Hogland solution without nitrogen as fertilizer. Data were analyzed by SAS program procedure and means comparisons were tested by LSD in 5% level statistically. The Results showed that leaf area, shoot dry weight, root dry weight, shoot wet weight and height, were decreased by increasing the salinity levels.  The highest  leaf area in all salinity levels was for Sari JK cultivar and the lowest was for BP cultivar. By increasing salt stress, Sari JK had the most shoot and root dry weight, than BP and Sahar cultivars. Results also indicated that, in shoot wet weight and height, Sari JK and Sahar cultivars were better than BP. In general, it seems that Sari JK was the best cultivar than Sahar and BP against salt stress spa�pn`�(�� style='font-size:11.0pt;mso-bidi-font-family:"B Lotus"'>JK و کمترین میزان آن در رقم BP مشاهده شد. با افزایش تنش شوری،‌ رقم ساری JK از وزن خشک اندام هوایی و ریشه بیشتری نسبت به ارقام BP و سحر برخوردار بود. همچنین نتایج نشان داد که در صفت وزن تر اندام هوایی و ارتفاع گیاه، ارقام ساری JK و سحر از برتری بیشتری نسبت به رقم BP برخوردار بودند. در مجموع و با توجه به نتایج بدست آمده چنین بنظر می رسد که رقم ساری JK در مقابله با تنش شوری نسبت به ارقام سحر و BP برتر بود.