خوانشی از آسیب های اجتماعی در داستان های اقلیمی رسول پرویزی و نسیم خاکسار

محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

معصومه محمودی ¹ , مریم محمدزاده ^{2 *} , رامین صادقی نژاد ³

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبيّات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر – ايران
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران.
3 - استادیارگروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر‌، ایران

تاریخ دریافت : 1403/06/26 تاریخ پذیرش : 1403/09/01 تاریخ انتشار : 1404/04/12

کلید واژه: داستان های اقلیمی, رسول پرویزی, نسیم خاکسار, آسیب های اجتماعی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر، با این پیش­فرض که بررسی ادبیات و فرهنگ عمومی جامعه می­تواند به عنوان ابزاری قدرتمند برای شناسایی و تحلیل آسیب­های اجتماعی هر دوره مورد استفاده قرار گیرد و به درک بهتر دلایل ایجاد و راه­های مقابله با این آسیب­ها کمک کند، با رویکردی توصیفی­– تحلیلی، به بازخوانی آسیب­های اجتماعی در داستان­های اقلیمی رسول پرویزی و نسیم خاکسار ­می­پردازد. پرویزی در «شلوارهای وصله دار» و «لولی سرمست» به مسائل و مشکلات اجتماعی حوزة روستایی اقلیم جنوب پرداخته است؛خاکسار نیز در داستان‌های «گیاهک» و «نان و گل» به مسائل و مشکلات اجتماعی حوزة دریایی اقلیم جنوب توجّه دارد. یافته­ها نشان می­دهد که هرچند هر دو نویسنده با توجّه به تفاوت‌های جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی حوزة خود­، به نوع خاصی از آسیب‌های اجتماعی پرداخته­اند، اما هر دو با نگاهی انتقادی و واقع‌گرایانه به آسیب‌های اجتماعی تلاش کرده‌اند تا با ارائه تصویری دقیق از این مشکلات، به آگاهی‌بخشی در جامعه کمک کنند. برخی از این آسیب­ها مانند ارتباط­های نامشروع، اعتیاد، کودک­آزاری، دزدی و کمبود امکانات بهداشتی در هر دو اقلیم دیده می­شود. آسیب‌های مختص حوزة دریایی شامل طلاق، بیوه‌گی و بی‌پناهی زنان، خودکشی و قاچاق است. در حوزه روستایی نیز خرافه‌گرایی، عشوه‌گری زنان، تنوّع‌طلبی مردان و چندهمسری به عنوان کژروی‌ها و آسیب‌های اجتماعی مطرح شده‌اند؛ لذا می­توان نوع اقلیم را در پدید آوردن برخی از انواع آسیب­ها و معضلات اجتماعی مؤثر دانست.­

چکیده انگلیسی:

This study, based on the premise that examining the literature and public culture of a society can be used as a powerful tool for identifying and analyzing the social issues of each period, and can help in better understanding the reasons for their emergence and ways to address them, adopts a descriptive-analytical approach to re-read the social issues in the regional stories of Rasoul Parvizi and Nasim Khaksar. Parvizi, in “Patched Pants” and “Drunken Gypsy,” addresses the social issues of the rural areas of the southern region; Khaksar, in the stories “Seedling” and “Bread and Flower,” focuses on the social issues of the coastal areas of the southern region. The findings show that although both authors, considering the geographical, social, and cultural differences of their regions, have addressed specific types of social issues, both have critically and realistically attempted to raise awareness in society by providing an accurate depiction of these problems. Some of these issues, such as illicit relationships, addiction, child abuse, theft, and lack of hygiene facilities, are seen in both regions. Issues specific to the coastal area include divorce, widowhood and the vulnerability of women, suicide, and smuggling. In the rural area, superstition, women’s coquetry, men’s desire for variety, and polygamy are presented as social deviations and issues; thus, it can be concluded that the type of climate is effective in creating certain types of social issues and problems.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع
الف. کتب
- آدلر، پاتریشیا و آدلر، پی.¬(1997). ساختارهای انحراف، ویرایش دوم. ایالات متحده آمریکا: انتشارات وادزورث.
- اکبری، حمیدرضا¬.¬(1392). تبیین آسیب¬ها و مسائل اجتماعی از منظر جامعه¬شناسی و اسلام و بیان زمینه¬های پیدایی آسیب¬ها از منظر اسلام، بی¬جا: کتاب نیل.
- پرویزی، رسول.¬(1389). شلوارهای وصله¬دار، تهران: جاوید.
- --------- .¬(1384). لولی سرمست، تهران: آئینة خوب.
- خاکسار، نسیم¬.¬(1357).¬ نان و گل، تهران: جهان کتاب.
- ........................¬(1358).گیاهک، تهران: جیبی.
- عبداللهی، محمّد.¬(1386). آسیب¬های اجتماعی و روند تحول آن در ایران، مجموعه مقالات همایش ملی آسیب¬های اجتماعی در ایران، ج 1، تهران: آگه.
- گری، مارتین.¬(1382). فرهنگ اصطلاحات ادبی، ترجمة منصوره شریف¬زاده، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ب. مقالات
- آقاحسینی، حسین، دربانی، ‌رسول¬.¬(1385).تحلیل و بررسي آسیب¬های فردی و اجتماعی از دیدگاه بزرگان ادب فارسی، مجلة علوم اجتماعی و انسانی¬دانشگاه شیراز، دورة 25، شمارة 3.
ج. پایاننامه
- بایبردی، عهدیه،1398،بررسی آسیب¬های اجتماعی در داستان¬های غلامحسین ساعدی،به راهنمایی مریم محمّدزاده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر.
- بخت¬آور، حمیده،1394، بررسی آسیب¬های اجتماعی در آثار سیمین دانشور، به ¬راهنمایی مریم محمّدزاده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر.
- بهمنی، ربابه،1397، بررسی آسیب¬های اجتماعی در داستان شوهر آهوخانم، به راهنمایی مریم محمّدزاده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر.
- ولی¬زاده، زینب،¬1397، بررسی آسیب¬های اجتماعی در داستان سال¬های ابری، به راهنمایی مریم محمّدزاده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر.