شناسایی و رتبه‌بندی متغیرهای اثرگذار ضمانت‌نامه‌های اعتباری بر رشد و توسعه بازارصادراتی با استفاده از تکنیک تصمیم‌گیری گروهی (MCDM)
محورهای موضوعی : مدیریت بازاریابیسمیه حضوری 1 , محمد علی عبدالوند 2 , امیرحسین یاوری نیک 3
1 - دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
کلید واژه: ضمانت‌نامه‌های اعتباری, صادرات, رشد بازار صادراتی, بازارهای هدف صادرکنندگان,
چکیده مقاله :
هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عوامل مؤثر در ضمانت نامه های اعتباری بر توسعه بازارصادراتی در شرکت های بازرگانی و صادرات می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی، پیمایشی و همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق که با استفاده از فرمول Q تعداد نمونه 311 نفر به روش نمونه گیری تصادفی در نظر گرفته شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه ضریب آلفای کرونباخ برابر 0/84 محاسبه گردید که حاکی از پایایی در سطح عالی می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تکنیک معادلات ساختاری و برای رتبه بندی عوامل یاد شده از AHP، از دسته تکنیک های تصمیم گیری گروه (MCDM) استفاده شده است و سایر آزمون های مربوطه که به طور مفصل در این پژوهش شرح داده شده است، تجزیه و تحلیل گردید تا هر یک از مؤلفه های تأثیرگذار و زیر مؤلفه ها مشخص گردد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که این پژوهش شامل 6 مؤلفه اصلی افزایش ظرفیت های تولیدی (با 7 گویه)، کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات (با 3 گویه)، ایجاد درآمدهای ارزی (با 3 گویه)، اصلاح وضعیت رقابتی کالاها و خدمات صادراتی و صادرکنندگان (با 5گویه)، تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادی (با 3 گویه)، فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانت نامه های خود برای خریداران خارجی (با 3 گویه)، و در مجموع 24 زیر معیار بود. با به کارگیری تکنیک تصمیم گیری گروهی و طراحی پرسشنامه مخصوص به آن، عوامل مؤثر ضمانت نامه های اعتباری بر توسعه بازار صادراتی رتبه بندی و اولویت بندی شدند که در نهایت، از میان 24زیر معیار موجود "فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانت نامه های خود برای خریداران خارجی" بر اساس تکنیک MCDM و "کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات" براساس معادلات ساختاری بالاترین رتبه را به خود اختصاص دادند.
The objective of this research is to evaluate the factors affecting credit guarantees on the growth and development of the export market. The method used in this research is applied in terms of purpose and descriptive, survey and correlation nature. The statistical population of this research was Q (311), using random sampling method. To determine the reliability of the questionnaire, the Cronbach's alpha coefficient was 0.84, which indicates a high level of reliability. To data analysis, structural equation technique tests and for grouping of the mentioned factors from AHP, group decision making techniques (MCDM) have been used and other relevant tests, which are described in detail in this study, were analyzed to identify each of the components and sub-components To make .The results indicate that this research consists of 6 main components of Increase production capacity (with 7 Factors), Reduce the cost of goods and services (with 3 Factors), Creating foreign exchange earnings (with 3 Factors), Improving the competitiveness of export goods and services and exporters (with 5 Factors), Facilitate the process of economic growth and development (with 3 Factors), Provide favorable conditions through its guarantees for foreign buyers (with 3 Factors), And a total of 24 sub-criteria. By using structural equation and MCDM techniques and designing a specific questionnaire, effective factors of credit guarantees on the growth and development of the export market were ranked and prioritized. Finally, among the 24 existing subsets of “Provide favorable conditions through its guarantees for foreign buyers” Based on the MCDM technique and “Reduce the cost of goods and services” Based on structural equations ranked highest. The objective of this research is to evaluate the factors affecting credit guarantees on the growth and development of the export market. The method used in this research is applied in terms of purpose and descriptive, survey and correlation nature. The statistical population of this research was Q (311), using random sampling method. To determine the reliability of the questionnaire, the Cronbach's alpha coefficient was 0.84, which indicates a high level of reliability. To data analysis, structural equation technique tests and for grouping of the mentioned factors from AHP, group decision making techniques (MCDM) have been used and other relevant tests, which are described in detail in this study, were analyzed to identify each of the components and sub-components To make .The results indicate that this research consists of 6 main components of Increase production capacity (with 7 Factors), Reduce the cost of goods and services (with 3 Factors), Creating foreign exchange earnings (with 3 Factors), Improving the competitiveness of export goods and services and exporters (with 5 Factors), Facilitate the process of economic growth and development (with 3 Factors), Provide favorable conditions through its guarantees for foreign buyers (with 3 Factors), And a total of 24 sub-criteria. By using structural equation and MCDM techniques and designing a specific questionnaire, effective factors of credit guarantees on the growth and development of the export market were ranked and prioritized. Finally, among the 24 existing subsets of “Provide favorable conditions through its guarantees for foreign buyers” Based on the MCDM technique and “ Reduce the cost of goods and services” Based on structural equations ranked highest .
انصاریفر، م. (1392)." تدوین برنامه‌ریزی استراتژیک مؤسسات بیمه اعتبار صادراتی"، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علوم و تحقیقات دماوند.
کتابچه راهنمای خدمات صندوق ضمانت صادرات. (1389). صص 4-14.
رحمان سرشت، ح. کریمی، غ.ر. (1386). "مدلی برای ارتباط راهبردهای توسعه بازار صادراتی با عملکرد شرکتهای تولیدی صادرکننده محصولات غذایی در ایران"، فصلنامه انجمن علوم مدیریت ایران، دوره 2، شماره 8، صص. 75-101.
میرمحمدی، س.م. (1365)." نقش بیمه‌های صادراتی و اهمیت آن در توسعه صادرات"، واحد فوق برنامه بخش فرهنگی دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی.
نقی‌زاده ثقفی، ش. (1391)." بررسی تأثیر ضمانت‌نامه‌های صندوق ضمانت صادرات ایران در رشد صادرات غیر نفتی"، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه پیام نور تهران.
Douglas, H. & Emma, R. (2013). “Roding Paz Ybarnegaray, Guy Hareau, Andre Devaux, Graham Thiele, Lapses, infidelities, and creative adaptations: Lessons from evaluation of participatory market development approach in the Andes, Evaluation and Program Planning”, PP. 28-41.
Thorsten, B., Leora F, K. & Juan Carlos, M. (2012). “The typology of partial credit guarantee funds around the World”, Journal of Financial Stability, Vol. 6(1), PP. 10-25.
Export Guarantee Fund of Iran [Online] (Cited 15 October 2013) Available From <URL: http://www.egfi.org>
Sousa, C.M.P. & Bradley, F. (2009). “Effects of Export Assistance and Distributor Support on the Performance of SMEs: The Case of Portuguese Export Ventures”, International Small Business Journal, Vol. 27(6), PP. 681-701.
Navarro, A., Acedo, F.J., Robson, M., Ruzo, E. & Losada, F. (2010). “Antecedents and consequences of firms’ export commitment: An empirical study”, Journal of International Marketing, Vol. 18(3), PP. 41-61.
Leonidou, L.C., Palihawadana, D. & Theodosiou, M. (2011). “National Export-Promotion Programs as Drivers of Organizational Resources and Capabilities: Effects on Strategy, Competitive Advantage, and Performance”, Journal of International Marketing, Vol. 19(2), PP. 1-29.
Tantong, P., Karande, K., Nair, A., & Singhapakdi, A. (2010). “The Effect of Product Adaptation and Market Orientation on Export Performance: A Survey of Thai Managers”, Journal of Marketing Theory and Practice, Vol. 18(2), PP. 155-170.
Durmuşoğlu, S.S., Apfelthaler, G., Nayir, D.Z., Alvarez, R. & Mughan, T. (2012). “The effect of government-designed export promotion service use on small and medium-sized enterprise goal achievement: A multidimen-sional view of export performance”, Industrial Marketing Management, Vol. 41(4), PP. 680-691.
Navarro-García, A., Arenas-Gaitán, J., Rondán-Cataluña, F.J. & Rey-Moreno, M. (2016). “Global model of export performance: Moderator role of export department”, Journal of Business Research, Vol. 69(5), PP. 1880-1886.
_||_انصاریفر، م. (1392)." تدوین برنامه‌ریزی استراتژیک مؤسسات بیمه اعتبار صادراتی"، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علوم و تحقیقات دماوند.
کتابچه راهنمای خدمات صندوق ضمانت صادرات. (1389). صص 4-14.
رحمان سرشت، ح. کریمی، غ.ر. (1386). "مدلی برای ارتباط راهبردهای توسعه بازار صادراتی با عملکرد شرکتهای تولیدی صادرکننده محصولات غذایی در ایران"، فصلنامه انجمن علوم مدیریت ایران، دوره 2، شماره 8، صص. 75-101.
میرمحمدی، س.م. (1365)." نقش بیمه‌های صادراتی و اهمیت آن در توسعه صادرات"، واحد فوق برنامه بخش فرهنگی دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی.
نقی‌زاده ثقفی، ش. (1391)." بررسی تأثیر ضمانت‌نامه‌های صندوق ضمانت صادرات ایران در رشد صادرات غیر نفتی"، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه پیام نور تهران.
Douglas, H. & Emma, R. (2013). “Roding Paz Ybarnegaray, Guy Hareau, Andre Devaux, Graham Thiele, Lapses, infidelities, and creative adaptations: Lessons from evaluation of participatory market development approach in the Andes, Evaluation and Program Planning”, PP. 28-41.
Thorsten, B., Leora F, K. & Juan Carlos, M. (2012). “The typology of partial credit guarantee funds around the World”, Journal of Financial Stability, Vol. 6(1), PP. 10-25.
Export Guarantee Fund of Iran [Online] (Cited 15 October 2013) Available From <URL: http://www.egfi.org>
Sousa, C.M.P. & Bradley, F. (2009). “Effects of Export Assistance and Distributor Support on the Performance of SMEs: The Case of Portuguese Export Ventures”, International Small Business Journal, Vol. 27(6), PP. 681-701.
Navarro, A., Acedo, F.J., Robson, M., Ruzo, E. & Losada, F. (2010). “Antecedents and consequences of firms’ export commitment: An empirical study”, Journal of International Marketing, Vol. 18(3), PP. 41-61.
Leonidou, L.C., Palihawadana, D. & Theodosiou, M. (2011). “National Export-Promotion Programs as Drivers of Organizational Resources and Capabilities: Effects on Strategy, Competitive Advantage, and Performance”, Journal of International Marketing, Vol. 19(2), PP. 1-29.
Tantong, P., Karande, K., Nair, A., & Singhapakdi, A. (2010). “The Effect of Product Adaptation and Market Orientation on Export Performance: A Survey of Thai Managers”, Journal of Marketing Theory and Practice, Vol. 18(2), PP. 155-170.
Durmuşoğlu, S.S., Apfelthaler, G., Nayir, D.Z., Alvarez, R. & Mughan, T. (2012). “The effect of government-designed export promotion service use on small and medium-sized enterprise goal achievement: A multidimen-sional view of export performance”, Industrial Marketing Management, Vol. 41(4), PP. 680-691.
Navarro-García, A., Arenas-Gaitán, J., Rondán-Cataluña, F.J. & Rey-Moreno, M. (2016). “Global model of export performance: Moderator role of export department”, Journal of Business Research, Vol. 69(5), PP. 1880-1886.
شناسایی و رتبه بندی متغیرهای اثرگذار ضمانتنامه های اعتباری بر رشد و توسعه بازارصادراتي با استفاده از تکنیک تصمیم گیری گروهي (MCDM)
*سميه حضوري
** محمد علي عبدالوند
*** اميرحسين ياوري نيك
چکیده
هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عوامل موثر در ضمانتنامه های اعتباری بر توسعه بازارصادراتي در شرکت های بازرگانی و صادرات می باشد . روش مورد استفاده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی ، پیمایشی و همبستگی می باشد . جامعه آماری این تحقیق که با استفاده از فرمول Q تعداد نمونه 311نفر به روش نمونه گیری تصادفی در نظر گرفته شد . برای تعیین پایایی پرسشنامه ضریب آلفای کرونباخ برابر 84/0 محاسبه گردید که حاکی از پایایی در سطح عالی می باشد . جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تکنیک معادلات ساختاری و برای رتبه بندی عوامل یاد شده از AHP، از دسته تکنیک های تصمیم گیری گروه (MCDM) استفاده شده است و سایر آزمون های مربوطه که به طور مفصل در این پژوهش شرح داده شده است ،تجزیه و تحلیل گردید تا هر یک از مولفه ها ی تاثیر گذار و زیر مولفه ها مشخص گردد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که این پژوهش شامل 6 مولفه اصلی افزایش ظرفیت هاي تولیدي(با 7 گويه)، کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات (با 3 گويه)، ایجاد درآمدهاي ارزي (با 3 گويه)، اصلاح وضعیت رقابتی کالاها و خدمات صادراتی و صادرکنندگان (با 5گويه)، تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادي(با 3 گويه)، فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانتنامه هاي خود براي خریداران خارجی(با 3 گويه)، و در مجموع24 زيرمعيار بود . با به كارگيري تکنیک تصمیم گیری گروهي و طراحی پرسشنامه مخصوص به آن ، عوامل مؤثر ضمانتنامه های اعتباری بر توسعه بازارصادراتي رتبه بندی و اولويت بندي شدند كه درنهايت، از ميان 24زيرمعيار موجود "فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانتنامه هاي خود براي خریداران خارجی " براساس تكنيك MCDM و" کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات" براساس معادلات ساختاري بالاترين رتبه را به خود اختصاص دادند.
واژگان کلیدی : ضمانتنامه های اعتباری ، رشد بازار صادراتی ، بازارهای هدف صادرکنندگان، صادرات
*دانشجو دکتری مدیریت بازرگانی ( گرایش بازاریابی ). دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات ، تهران ، ایران.
**عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات ، تهران ، ایران.
***دانش آموخته كارشناسي ارشد مدیریت بازرگانی ( گرایش بازرگاني بين الملل ). دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد قزوين، تهران ، ایران.
Identifying and ranking the variables affecting credit guarantees on the growth and development of the export market Using Group Decision Making Technique (MCDM)
The objective of this research is to evaluate the factors affecting credit guarantees on the growth and development of the export market. The method used in this research is applied in terms of purpose and descriptive, survey and correlation nature. The statistical population of this research was Q (311), using random sampling method. To determine the reliability of the questionnaire, the Cronbach's alpha coefficient was 0.84, which indicates a high level of reliability. To data analysis, structural equation technique tests and for grouping of the mentioned factors from AHP, group decision making techniques (MCDM) have been used and other relevant tests, which are described in detail in this study, were analyzed to identify each of the components and sub-components To make .The results indicate that this research consists of 6 main components of Increase production capacity (with 7 Factors), Reduce the cost of goods and services (with 3 Factors), Creating foreign exchange earnings (with 3 Factors), Improving the competitiveness of export goods and services and exporters (with 5 Factors), Facilitate the process of economic growth and development (with 3 Factors), Provide favorable conditions through its guarantees for foreign buyers (with 3 Factors), And a total of 24 sub-criteria. By using structural equation and MCDM techniques and designing a specific questionnaire, effective factors of credit guarantees on the growth and development of the export market were ranked and prioritized. Finally, among the 24 existing subsets of “Provide favorable conditions through its guarantees for foreign buyers” Based on the MCDM technique and “ Reduce the cost of goods and services” Based on structural equations ranked highest .
Keywords: Credit Guarantees, Export Market Growth, Exporter Target Markets, Export
*Somayeh Hozouri,
Department of Business Management, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
**Mohammad ail abdolvand,
Department of Business Management, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
***Amir Hossein Yavari Nik,
Department of Business Management .Islamic Azad University, Qazvin.Iran
مقدمه
در عصر حاضر، قدرت اقتصادی مهم ترین عامل قدرت و نفوذ هر کشور در معادلات بین المللی محسوب می شود. موضوع صادرات یکی از عوامل مهم و استراتژیک در اقتصاد هر کشور است. رشد و توسعه اقتصادي کشورها در گرو رشد و توسعه بخش صادرات می باشد و با پذیرش این قضیه می توان اظهار داشت که توسعه صادرات از یک سو نیازمند سرمایه گذاري به منظور رشد و گوناگونی تولیدات داخلی و از دیگر سو شناسایی بازارهاي جدید و ورود موفق به آنهاست. امروزه اهميت توسعه صادرات در شرايط نوظهور جهاني شدن اقتصاد و از بين رفتن مرزهاي تجاري كشورها كه به شدت در حال شكل گيري است و در آينده اي نه چندان دور كشورها به سختي قادر خواهند بود خود را از اين جريان كنار نگهدارند و در حاشيه تنها نظاره گر تحولات جهاني باشند دوچندان مي شود. بدين سبب انتظار مي رود كه ايران نيز به نحوي خود را با توسعه تجارت جهاني همگام كند و براي رقابت و ورود به صحنه تجارت بين المللي و مشاركت فعال و ثمربخش با ترتيبات اقتصادي منطقه اي آماده شود .لذا به منظور تأمين امنيت مالي صادركنندگان ايراني و در نتيجه توسعه مؤثر صادرات غير نفتي كشور، صندوق ضمانت صادرات ايران بعنوان يكي از زيرمجموعه هاي وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت با شخصيت مالي و حقوقي مستقل تأسيس گرديد كه به پشتوانه حمايتهاي مالي دولت، علاوه بر پوشش ريسك هاي سياسي و تجاري صادرات، با صدور انواع ضمانتنامه اعتباري، به تأمين منابع مالي مورد نياز صادركنندگان نيز كمك مي نمايد. (انصاریفر،1392).
چهارچوب نظری و فرضیه های پژوهش:
ضمانتنامه اعتبارتولیدي سند تعهدآوري است که به عنوان وثیقه مورد درخواست تولیدکننده (مضمون له) و جهت تضمین تعهدات صادرکننده (مضمون عنه) به منظور خرید نسیه کالاي تولید شده براي صدور، از سوي صندوق(ضامن) به نفع تولیدکننده صادر می شود تا ایشان به پشتوانه این وثیقه مطمئن، کالاي تولیدي خود را با شرایط بازپرداخت مدت دار در اختیار صادرکننده جهت صادرات قرار دهند و بدین وسیله زمینه صدور کالاي تولیدي به بازارهاي صادراتی بدون تبادل وجه نقد فراهم شود. با استفاده از این پوشش ضمانتی، صادرکننده امکان می یابد که فارغ از نگرانی تأمین مالی سرمایه در گردش لازم و بدون تحمل هزینه سود تسهیلات بانکی، به صورت نسیه اقدام به خرید کالاي صادراتی نموده و پس از فروش آن در بازار هدف صادراتی، مبادرت به تسویه دین با تولید کننده کالا نماید. در صورت عدم پرداخت به موقع دیون تحت پوشش ضمانت نامه توسط صادرکننده و براساس اعلام خسارت تولیدکننده درسررسید، صندوق نسبت به پرداخت خسارت اقدام خواهد نمود. صدور این نوع ضمانت نامه بر اساس قرارداد بین تولیدکننده و صادرکننده براي تهیه اعتباري کالا به منظور صادرات صورت می گیرد. این نوع ضمانت نامه ضمن فراهم آوردن زمینه صدور کالاهاي ایرانی، باعث تعامل بیشتر بخش هاي تولیدي و تجاري شده و فعال سازي مزیت هاي موجود در بخش تولید و اشتغال افزونتر به منظور صادرات با حمایت صندوق را در برخواهد داشت. ضمانت نامه هاي اعتبار تولیدي به اعتبار مفاد ماده 1 قانون چگونگی اداره صندوق مصوب مهرماه 75 مجلس شوراي اسلامی و به نفع تولیدکنندگان ایرانی، حقیقی و حقوقی، خصوصی و دولتی صادرشده و ضمن تضمین تعهدات صادرکننده، به عنوان جایگزین وثایق مورد مطالبه از صادرکنندگان کالا نیز تلقی می گردد(گزارش سالانه صندوق ضمانت صادرات ایران ،1389)
در جهان امروزي كه دائم دستخوش تغيير ميشود و محيط بازرگاني به شكل پيچيدهاي درآمـده است، عملكرد صادراتي راهنمايي ضروري براي هر شركتي كه در بازارهـاي بـين المللـي فعاليـت ميكند به حساب ميآيد (پوتوراك و ديومن، 2014) عملكـرد صـادرات عامل تعيين كننده تصميم گيري در ميدان هاي جهاني است (ناوارو و ديگران1، 2016)
امروز دیگر سیاست‌هاي سنتی مشوق‌هاي صادراتی و استرداد حقوق گمرکی و ... به تنهایی نمی‌تواند صادرات را توسعه بخشد. چه تقاضا براي کالاهاي کشورهاي در حال توسعه از حساسیت کمتري برخوردار است و تنها تغییرات قیمت نیست که در ایجاد تقاضا مؤثر می‌باشد، بلکه عوامل دیگري نیز از قبیل سنت‌هاي مصرفی، روابط سنتی بین کشورها، مطلوبیت و مرغوبیت کالا، نوع ارائه و بسته‌بندي و تسهیلات فروش اعتباري در تقاضاي جهانی مؤثر می‌باشد. در این میان فروش نسیه و اعتباري با زمان طولانی و مناسب حائز اهمیت خاصی است.( تحورستن بکا و همكاران 2،2012)
از کشورهایی که در این زمینه پیش قدم شده‌اند می‌توان انگلستان، آلمان، فرانسه، آمریکا، هلند، استرالیا، بلژیک، ژاپن و هندوستان را نام برد، که برخی سابقه هفتاد ساله دارند که صادرکنندگان خود را از بدو تولید تا مرحله صدور و دریافت مطالباتشان از خریداران خارجی تضمین می‌نمایند و در این راه هم پیشرفت‌هاي شایانی داشته‌اند.(میرمحمدي، 1365)
به طور کلی ایجاد اعتماد در صادرکننده، حمایت از صادرکننده در قبال خطرات بازرگانی و غیربازرگانی که توسط شرکت‌هاي بیمه عادي بیمه نمی‌شوند، بهبود وضعیت رقابتی صادرکننده در زمینه‌هاي مختلف، تسهیل دسترسی به منابع مالی بانکها، تسهیل تأمین مالی صادرات، کسب اطلاعات اعتباري و تجاري و وجود خطرات سیاسی از جمله مهمترین عوامل توجیه‌کننده وجود سازمان‌هاي ضمانت صادرات می‌باشد.(نقی زاده ثقفی، 1391)
انطباق دادن تاكتيكهاي بازاريابي صادرات، چندين مزيت را به ارمغـان مـيآورد: 1- بـه شـركت
اجازه ميدهد پيشنهاد خود را با خصوصيات منحصربه فرد هر بـازار منطبـق كنـد كـه خـود عـدم
قطعيت مشتريهاي خارجي يا فاصلة رواني را كاهش خواهد داد؛ .2موجب بهبود روابط شـركت با واسطه هاي محلي ميشود؛ .3شركت ميتواند به بهره وري بيشتري دست پيدا كند، زيرا انطباق
بهتر بين محصول ـ بازار موجب رضايت بيشتر مشتري ميشود كه ايـن مسـئله مـيتوانـد آزادي
قيمت گذاري بهتري در مقايسـه بـا رقبـا در اختيـار شـركت قـرار دهـد. درنتيجـه، انطبـاق دادن
تاكتيكهاي بازاريابي صادرات به بهبود عملكرد صادراتي منجـر خواهـد شـد (نـاوارو3 و ديگـران،
2010؛ تانتونگ، كارانده، ناير و سينقاپاكدي4، 2010).
با توجه به ماموریت تعریف شده برای صندوق ضمانت صادرات ایران به عنوان تنها شركت دولتي بيمه اعتبار صادراتي وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت جمهوري اسلامي ايران و یکی از اهداف دولت از تاسیس این صندوق، تسهیل تأمین منابع مالی مورد نیاز صادرکنندگان از طریق صدور انواع ضمانتنامه های اعتباری و بانکی به نحویکه میزان اعتبار صادرکنندگان پس از اعتبارسنجی دقیق، نزد بانکهای تأمین کننده مالی/تولیدکنندگان از طریق این ضمانتنامه ها تضمین گردد و همچنین بررسی دوره ای وضعیت اقتصادی کشورها/بازارهای هدف و تعیین رتبه سقف اعتباری کشورها، ارزیابی بانکها و خریداران معتبر و مورد قبول، و تعیین سیاست پوششی کلی در قبال هر کشور می باشد. Export Guarantee Fund of Iran ،2013)
بسیاري از صاحب نظران اقتصادي بر این باورند که رشد و توسعه اقتصادي کشورها در گرو رشد و توسعه بخش صادرات می باشد و با پذیرش این قضییه می توان اظهار داشت که توسعه صادرات از یک سو نیازمند سرمایه گذاري به منظور رشد و گوناگونی تولیدات داخلی و از دیگر سو شناسایی بازارهاي جدید و ورود موفق به آنهاست. در هر دوي این زمینه ها، امنیت و اعتماد صادرکننده و اعطاي تسهیلات، تأمین و تضمین سرمایه گذاري ها و کالاهاي صادراتی در برابر خطرهاي موجود، شرط اساسی جذب منابع و بازده مطلوب آنهاست. همکاري بانک ها، مؤسسات اعتباري، شرکت هاي بیمه و سازمان هاي ضمانت صادرات در ایجاد جو اطمینان و اعتماد و به وجود آوردن فضایی که در متن آن فعالیت هاي اقتصادي، صنعتی، تولیدي و بازرگانی با امنیت و آرامش صورت پذیرد، نقش اساسی و کلیدي دارد. (میرمحمدي،1365)
لئونيدو 5و همكاران (2011) با رويكرد مبتني بر منابع و توانمندي هاي درون بنگاه و از طريق تاثير اين منابع و توانمندي ها بر راهبرد بازاريابي صادرات و اهميت اين راهبرد در ايحاد مزيت هاي رقابتي به بررسي تاثير برنامه توسعه صادرات بر عملكرد صادراتي بنگاه پرداخته اند . آن ها برنامه هاي توسعه صادرات را به چهار دسته تقسيم بندي نمودند : 1- برنامه هاي مرتبط با اطلاعات 2- برنامه هاي مرتبط با آموزش و ايجاد مهارت 3- برنامه هاي مرتبط با تحرك تجاري 4- برنامه هاي مرتبط با حمايت هاي مالي .
سوسا و برادلي6 (2009 ) در مطالعه خود به بررسي تاثير برنامه هاي حمايت از صادرات و حمايت از توزيع بر عملكرد صادراتي 487 شركت كوچك و متوسط در كشور ايرلند پرداختند . دو عامل فوق را بر بر عملكرد صادراتي موثر دانستند و بيان مي دارند كه تجربه بنگاه و برنامه هاي حمايت از صادرات به طور مستقيم بر عملكرد صادراتي آن موثر است و تجربه بنگاه و ميزان مبتني بودن بنگاه بر فناوري از طريق تاثير بر عامل حمايت از توزيع در سايه متغيرهاي كنترل تحقيق بر عملكرد صادراتي تاثير غير مستقيم دارند .
دوموسو گلو 7و همكاران (2012) در مطالعه خود تاثير خدمات و ابزارهاي توسعه طراحي شده توسط دولت را روي 143 شركت كوچك و متوسط در كشور در حال توسعه تركيه مورد بررسي قرار دادند . الگو ارائه شده توسط آن ها با يك نگاه چهار بعدي به عملكرد صادراتي مي نگرد و نشان مي دهد كه برنامه هي توسعه صادرات دولت هر چهار بعد عملكرد را تحت تاثير قار مي دهد . اين چهار بعد عبارتند از : 1- عملكرد مالي 2- اهداف مرتبط با ذي نفعان 3- اهداف راهبردي 4- اهداف مرتبط با يادگيري سازماني
با مطالعه اسناد و مدارک سازمان، سوابق قبلی، گزارشات ارائه شده به مجمع عمومی صاحبان سهام، گزارشات حسابرسی سازمان و با کمک صاحب نظران با استفاده از تکنیک مصاحبه و تشکیل جلسات، نقاط قوت و ضعف درون سازمانی در خصوص ضمانتنامه ها شناسایی که عبارتند از:
- امکان استفاده از خزانه دولت در صورت عدم کفایت درآمدها جهت پرداخت خسارت (تبصره 4 ذیل ماده 7 قانون چگونگی اداره صندوق)
- طراحی الگوی مناسب اعتبارسنجی به منظور کاهش ضریب خسارت صندوق
- پرداخت الکترونیکی کارمزد از طریق سایت
- دریافت و تکمیل فرم اولیه درخواست اعتبارسنجی داخلی و صدور ضمانتنامه از طریق سایت
- تلاش در جهت ارتقای فناوری اطلاعات سازمان از طریق توسعه پایگاه اطلاعاتی مشتریان، سیستم زونکن و ...
نقاط ضعف
- خسارت بالای ضمانتنامه های اعتباری
- هدر رفتن بخشی از سرمایه صندوق به علت عدم رعایت موازین قانونی در خصوص صدور محصولات و پرداخت خسارت( انصاریفر، 1392)
در ادبیات بازاريابي بين المللي، راهبرد توسعه بازار صادراتي به اين صورت تعريف شده است:تصميم راهبردي بلندمدت راجع به ميزان گستردگي بازار صادراتي در طول زمان و تخصيص تلاشهاي بازاريابي ميان بازارهاي صادراتي مختلف در اين خصوص دو رويكرد به ديل در ادبيات صادرات شناسايي شده و مورد بحث قرارگرفته است: تمركز بازار، به معني تمركز استراتژيك شركت بر تعدادي از بازارهاي صادراتي به دقت انتخاب شده و تخصيص منابع براي فعاليتهاي صادراتي در همين بازارها؛ و گسترش بازار، به معني صادرات به هر تعداد بازاري كه مقدور باشد، بدون توجه ويژه به بازاري خاص. انتخاب راهبرد توسعه بازار صادراتي مي تواند تأثير مهمي بر تدوين راهبردهاي آميخته بازاريابي صادراتي كل شركت داشته و نهايتاً بر عملكرد صادراتي آن مؤثر باشد. (رحمان سرشت،1386)
H1: افزایش ظرفیت هاي تولیدي بر رشد بازار صادراتی تاثیر دارد .
افزایش ظرفیت هاي تولیدي
معمولاً میزان تولید در هر کشوري بر مبناي تقاضا شکل می گیرد و تقاضا ممکن است ناشی از عوامل داخلی یا خارجی یا ترکیبی از آن دو باشد. فقدان عوامل خارجی تقاضا در یک اقتصاد بسته سبب خواهد شد که تولید تنها بر مبناي عوامل داخلی تقاضا شکل گرفته و بنابراین علی رغم امکان وجود ظرفیت تولیدي میزان عرضه در حدود میزان تقاضاي داخلی متعادل شود. اما چنانچه از طریق توسعه و گسترش صادرات، تقاضاي خارجی نیز ایجاد گردد، طبیعی است که می توان فعالیت هاي بلا استفاده را نیز به کار گرفت و اقدام به تأمین تقاضاي بازارهاي صادراتی نمود. حتی در صورت فقدان ظرفیت هاي بلا استفاده براي پاسخ گویی به تقاضاي خارجی می توان از طریق سرمایه گذارهاي تولیدي جدید به توسعه و گسترش ظرفیت هاي تولیدي در صنایع و بخش هاي صادراتی پرداخت. بنابراین، می توان اظهار داشت که بین توسعه و گسترش بازارهای صادرکنندگان و استفاده از ظرفیت هاي تولیدي و سرمایه گذاري هاي تولیدي یک رابطه مستقیم و متقابل وجود دارد.صندوق ضمانت صادرات با حمایت و فضاي امنی که ایجاد می کند موجب تنوع، توسعه و گسترش صادرات گردیده و گسترش صادرات نیز موجب افزایش استفاده از ظرفیت هاي خالی موجود و حتی افزایش ظرفیت هاي تولیدي در برخی بخش هاي اقتصادي می گردد و نهایتاً از این طریق می توان مشکل اشتغال، رکود و تورم را کاهش و حتی ریشه کن نمود. زیرا به حداکثر رسانیدن استفاده از ظرفیت هاي تولیدي می تواند نقش تعیین کننده اي در از بین بردن بیکاري، رکود و تورم داشته باشد( نقی زاده ثقفی،1391)
H2 : کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات بر رشد بازار صادراتی تاثیر دارد .
کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات به سبب تولید به مقیاس اقتصادي
توسعه و گسترش صادرات و حضور فعال و مداوم در بازار هاي خارجی که در نتیجه برنامه ریزي منطقی و فضاي اعتماد و اطمینان حاصل از عملکرد صندوق ضمانت صادرات حاصل می گردد موجب می شود بخش هاي تولیدي و تولیدکنندگان از ظرفیت کامل و تولید به مقیاس اقتصادي استفاده نمایند که نتیجه این حرکت کاهش هزینه تولید می باشد. هم چنین به این نکته برسند که لازمه حضور فعال کالاها و خدمات صادراتی در بازارهاي جهانی علاوه بر کیفیت مرغوب و خوب، ( قیمت مناسب را نیز طلب می نماید Export Guarantee Fund of Iran،2013)
:H3 ایجاد درآمدهاي ارزي بر رشد بازار صادراتی تاثیر دارد .
براي تأمین درآمدهاي ارزي از بخش صادرات غیر نفتی باید ابتدا به تدوین و اجراي یک برنامه بلندمدت پرداخت، سپس از طریق ابزارها و سیاست هاي مختلف که یکی از مؤثرترین آنها حمایت از صندوق ضمانت صادرات ایران است به توسعه و گسترش صادرات همت گمارد. در نتیجه این اقدامات طبیعی است که افزایش و توسعه صادرات منجر به افزایش و ثبات در درآمدهاي ارزي کشور می گردد و فرصت برنامه ریزي کلان اقتصادي را بدون وابستگی به درآمدهاي بی ثبات نفتی مهیا می گردد. تجربه کشورهاي توسعه یافته و کشورهاي تازه صنعتی شده و به ویژه کشورهاي آسیاي جنوب شرقی که از الگوي توسعه صادرات استفاده نموده اند به خوبی مؤید این ادعاست که می شود از این طریق درآمدهاي ارزي فراوان و قابل اعتماد و اطمینان و با ثباتی را به دست آورد. ( نقی زاده ثقفی، 1391)
اصلاح وضعیت رقابتی کالاها و خدمات صادراتی و صادرکنندگان
از جمله نقش دیگر که صندوق ضمانت صادرات می تواند ایفا کند این است که موجب بهبود وضع رقابتی صادرکنندگان در بازارهاي جهانی می شود. صندوق ضمانت صادرات از طریق تسهیلاتی که در اختیار صادرکنندگان قرار می دهد می تواند توان رقابتی آنها را در بازارهاي بین المللی با کالاها و خدمات رقبا و اعتبارات و تأمین هاي مالی اعطا شده به آن ها بالا ببرد. همچنین به صادرکنندگان کالاها و خدمات جرأت ورود به بازارهاي جهانی را اعطا می کند و همین عامل موجب کیفیت کالاها و خدمات صادراتی گردیده و توان رقابتی آنها را در بازارهاي جهانی افزایش می‌دهد. زیرا تا زمانی که مؤسسات و واحدهاي تولیدي در یک بازار محدود داخلی فعالیت می کنند و قادرند هر کالایی را با هر کیفیتی به دست مصرف کننده بدهند، هرگز درصدد بر نمی آیند که کیفیت کالاي تولیدي خود را تا سطح استانداردهاي قابل قبول بین المللی بالا ببرند، اما هنگامی که یک صادرکننده بخواهد براي محصول خود در یک بازار خارجی خریدار پیدا کند، در می یابد که با دهها کالاي رقیب باید رقابت کند و تنها با افزایش کیفیت کالا و بهبود ویژگی هاي آن می تواند در بلند مدت رقبا را از میدان به در کند. بنابراین حضور کالاها و خدمات یک کشور در سایر کشورها مستلزم رویارویی با رقباي فراوانی است که تنها در سایه کیفیت و مرغوبیت کالا و خدمات امکان پذیر است. ( نقی زاده ثقفی، 1391)
H5 :عامل تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادي بر رشد و توسعه بازار صادراتی تاثیر دارد .
تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادي
یکی از شاخص هاي رشد و توسعه اقتصادي کشور، میزان تجارت خارجی و به ویژه صادرات آن کشور است (توسعه اقتصادي بسیاري کشورهاي دنیا از جمله آلمان، انگلستان، ژاپن، کره جنوبی، سنگاپور، هنگ کنگ و تایوان در درجه اول به توسعه صادرات آن ها بستگی داشته است) نگاهی به آمارهاي سازمان جهانی تجارت گویاي اهمیت تجارت و به ویژه صادرات در اقتصاد کشورهاست.(دوگلاس هورتون و اما روتوندو8, ۲۰۱۳).
بنابراین وجود صندوق ضمانت صادرات ایران و عملکرد موفق آن می تواند موجب ظهور وشکوفایی استعدادها، خلاقیت ها و ابتکارات شود که می تواند در امر تجارت و به ویژه صادرات بسیار مؤثر و مفید باشد. عملکرد موفق صندوق موجب افزایش کیفیت واحدهاي تولید، تهیه مواد اولیه مرغوب، بالا بردن اطلاعات تکنولوژیکی، سطح بهره وري نیروي انسانی و... می گردد که اینها همه موجب توسعه صادرات شده و توسعه صادرات نیز ضمن به گردش درآوردن چرخ هاي اقتصاد و افزایش درآمد ملی، درآمد مالیاتی و اشتغال باعث رشد و توسعه اقتصادي می گردد
( Export Guarantee Fund of Iran،2013)
H6 : فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانتنامه هاي خود براي خریداران خارجی بر رشد و توسعه بازار صادراتی تاثیر دارد .
صندوق ضمانت صادرات ایران می تواند با تضمین خریدارن خارجی نزد سیستم بانکی و صادرکنندگان داخلی سبب گردید که بانک ها وام هایی در اختیار آن ها قرار دهند و یا صادرکنندگان بدون هراس و نگرانی از وصول مطالبات خود به فروش اعتباري و مدت دار بپردازند، طبیعی است که هر خریدار در سعی در خرید کالا و خدمات مورد نیاز، با شرایط سهل تر می نماید. به طور کلی می توان گفت فروش نسیه و اعتباري و یا به اقساط یکی از مهم ترین راه هاي جذب خریداران خارجی به سوي کالاها و خدمات صادراتی است که از طریق ضمانتنامه هاي صادره صندوق ضمانت صادرات میسر می گردد Export Guarantee Fund of Iran،2013)
روش شناسی پژوهش
اين تحقيق از نظر هدف «كاربردي» و از نظر روش گردآوری دادهها «توصيفي- پیمایشي» است. جامعه آماري تحقيق در مرحله اول كه به دنبال یافتن متغیرهای پيشنهادي است، متشکل از 10 نفر از گروه هاي خبره زير مي باشد: اساتيدو پژوهشگران آشنا با حوزه صادرات و ضمانت نامه هاي اعتباري ، مديران، معاونين و كارشناسان خبره حوزه صادرات و صادرکنندگان صندوق ضمانت صادرات ایران مي باشد .
جامعه آماری پژوهش حاضر در مرحله دوم، با استفاده از فرمول نمونهگیری 5Q<Q<15Q ، مشتمل بر 311 نفر صادرکنندگان صندوق ضمانت صادرات ایران در نظر گرفته شد و پرسشنامه در اختیارشان قرار د اده شد. ابزار گردآوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و پرسشنامه استاندارد بود که اعتبار و روایی آن مورد بررسی قرار گرفت . با توجه به نوع تحقیق دو روش آمار توصیفی و استنباطی جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات مورد استفاده قرار گرفته است. از روش آمار توصیفی به منظور دسته بندی گروه های آزمودنی از نظر صفات مختلف و توصیف ویژگی های جامعه آماری، میانگین، درصد، فراوانی، واریانس و انحراف معیار و...... و از روش های استنباطی نیز به صورت ضرایب همبستگی استفاده شده است. نرم افزار رایانه ای مورد استفاده SPSS می باشد. برای مدل سازی و تجزیه و تحلیل نتایج نهایی، از نرم افزار SPSS و Amos ورتبه بندی EXPERT CHOICE استفاده گردید.
تجزیه و تحلیل داده ها وارائه نتایج
در این قسمت با توجه به داده های گردآوری شده ، به بررسی فرضیات پژوهش پرداخته ، درصدد دستیابی به اهداف تحقیق می باشیم . در این پژوهش ، ميشود52.4 % (164نفر) پاسخ دهندگان مذکر ،47.6% (147 نفر) مونث می باشند . از طرفی اکثریت پاسخ دهندگان دارای تحصیلات دانشگاهی یا بالاتر هستند . :
از مجموع 230 نفر افراد با تحصیلات فوق دیپلم 20.4%(66 نفر)، لیسانس51.0% (159نفر)،فوق لیسانس 24.3%(75 نفر) و4.4%(13 نفر) دارای مدرک دکتری هستند.
اکثریت پاسخ دهندگان دارای سابقه کاری 5 الی 10 سال با 54% بودند . 34% با سابقه 10 الی 15 سال و 12% با سابقه بالای 15 سال تجربه کاری بودند .
تجزیه و تحلیل متغیر ها
روش مطالعاتی این پژوهش با طراحی پرسشنامه انجام شده است که شامل 311 پرسشنامه بر مبنای طیف لیکرت بوده است .. ضمناً دراین مقاله از تحلیل عاملی برای مطالعه داده ها استفاده شده است . آلفا کرنباخ محاسبه شده برای این پژوهش 84% می باشد که پایایی مناسبی برای پرسشنامه تحقیق به حساب می آید .در ادامه با استفاده از آزمون KMO مناسب بودن حجم نمونه برای تحلیل عاملی استفاده گردیددر این تحقیق پس از جمع آوری و تجزیه و تحلیل پاسخ خبرگان جهت رد یا پذیرش متغیرهای اولیه پژوهش ، متغیرهایی که 9 نفر به بالا آن را پذیرش کرده بودند، انتخاب و به تحليل عاملي و سپس به استخراج عوامل پرداخته شد . در اين مرحله نتايج حاصل از تحليل عاملي مورد بررسي قرار مي‌گيرند. به طور کلي براي پرسشنامه تحقيق حاضر ماتريس چرخش يافته با استفاده از روش چرخش واريماکس حاصل شده که این شش عامل به "افزایش ظرفیت هاي تولیدي
، کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات ، ایجاد درآمدهاي ارزي ،اصلاح وضعیت رقابتی کالاها و خدمات صادراتی و صادرکنندگان ، تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادي، فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانتنامه هاي خود براي خریداران خارجی"دسته بندی گردید.
نتایج آزمون:
جدول 1: عوامل و بار عاملی مربوط به عوامل موثر بر ضمانتنامه‌هاي اعتباري
وزن عاملی | متغیر | مولفه |
677/0 | فرايند اخذ كارمزد الكترونيكي | |
656/0 | نرخ کارمزد | |
582/0 | وثایق نوع اول |
|
484/0 | ریسک اعتباری مشتریان | |
376/0 | تأمین مالی صادرات | |
362/0 | تعداد رقبا در بازار | |
692/0 | فعاليتهاي مشاوره اي صندوق | |
387/0 | روند صادرات شرکت | کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات |
450/0 | نحوه کار کارگزاران صندوق در استانها | |
414/0 | میزان مدارک درخواستی حقوقی | |
773/0 | سنوات صادراتی | ایجاد درآمدهاي ارزي |
747/0 | نقش دولت بر کمک به صندوق و افزایش سرمایه | |
600/0 | ریسکهای صادراتی | |
روند تعامل صندوق با بانکها | ||
626/0 | مدت زمان اعتبارسنجی | |
624/0 | نحوه ارتباط پرسنل صندوق با صادرکننده | |
592/0 | فرایندهای خسارت و بازیافت | |
330/0 | فرایند حقوقی | |
765/0 | سرمایه در گردش جاری | تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادي |
652/0 | نرخ بهره تسهیلات | |
604/0 | گروه ریسک کشوری خریداران خارجی | |
760/0 | فرایند وثیقه سپاری الکترونیکی | فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانتنامه هاي خود براي خریداران خارجی |
572/0 | میزان مدارک درخواستی اعتبارسنجی | |
424/0 | پاسخگویی مدیران و پرسنل صندوق |
جدول 2 - رتبه بندی نهایی عوامل و بار عاملی ماده های مربوط به عوامل موثر بر ضمانتنامه‌هاي اعتباري
معیار | متغیر | اولویت | ||||
افزایش ظرفیت هاي تولیدي | نرخ کارمزد | ٪27 | ||||
ریسک اعتباری مشتریان | ٪11 | |||||
فرايند اخذ كارمزد الكترونيكي | ٪7 | |||||
تأمین مالی صادرات | 32% | |||||
کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات | میزان مدارک درخواستی حقوقی | ٪40 | ||||
نحوه کار کارگزاران صندوق در استانها | ٪24 | |||||
روند صادرات شرکت | ٪4 | |||||
فعاليتهاي مشاوره اي صندوق | 31% | |||||
ایجاد درآمدهاي ارزي | سنوات صادراتی | ٪59 | ||||
نقش دولت بر کمک به صندوق و افزایش سرمایه | ٪29 | |||||
ریسکهای صادراتی | ٪12 | |||||
اصلاح وضعیت رقابتی کالاها و خدمات صادراتی و صادرکنندگان | فرایند حقوقی | ٪26 | ||||
فرایندهای خسارت و بازیافت | ٪24 | |||||
مدت زمان اعتبارسنجی | ٪21 | |||||
نحوه ارتباط پرسنل صندوق با صادرکننده | 20% | |||||
روند تعامل صندوق با بانکها | 9% | |||||
تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادي | گروه ریسک کشوری خریداران خارجی | ٪67 | ||||
نرخ بهره تسهیلات | ٪13 | |||||
سرمایه در گردش جاری | ٪20 | |||||
فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانتنامه هاي خود براي خریداران خارجی | فرایند وثیقه سپاری الکترونیکی | ٪43 | ||||
میزان مدارک درخواستی اعتبارسنجی | ٪32 | |||||
پاسخگویی مدیران و پرسنل صندوق | ٪24 | |||||
جدول 3- رتبه بندی عوامل بر اساس معادلات ساختاری
متغیروابسته | معیار | اولویت وزنی |
توسعه و رشد بازارصادراتي | کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات | 93% |
افزایش ظرفیت هاي تولیدي | 88% | |
ایجاد درآمدهاي ارزي | ٪100 | |
تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادي | ٪۶0 | |
تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادي | 73% | |
فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانتنامه هاي خود براي خریداران خارجی | 83% |
جدول 4- رتبه بندی عوامل بر اساس MCDM
متغیروابسته | معیار | اولویت وزنی |
توسعه و رشد بازارصادراتي | فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانتنامه هاي خود براي خریداران خارجی | ٪45 |
کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات | ٪۲0 | |
تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادي | 3% | |
افزایش ظرفیت هاي تولیدي | ٪15 | |
ایجاد درآمدهاي ارزي | 10% | |
تسهیل روند رشد و توسعه اقتصادي | 7% |
جدول4- رتبه بندي زير عوامل ضمانتنامه هاي اعتباري
شرح اولویت عوامل | درصدهای عوامل |
نرخ کارمزد | %57 |
وثایق نوع اول | %55 |
ریسک اعتباری مشتریان | %37 |
میزان مدارک درخواستی حقوقی | %54 |
نحوه کار کارگزاران صندوق در استانها | %39 |
فرایند حقوقی | %32 |
روند صادرات شرکت | %44 |
نقش دولت بر کمک به صندوق | %48 |
سنوات صادراتی | %51 |
فرایندهای خسارت و بازیافت | %60 |
نحوه ارتباط پرسنل صندوق با صادرکننده | %41 |
مدت زمان اعتبارسنجی | %29 |
روند تعامل صندوق با بانکها | %57 |
سرمایه در گردش جاری | %43 |
نرخ بهره تسهیلات | %67 |
گروه ریسک کشوری خریداران خارجی | %52 |
پاسخگویی مدیران و پرسنل صندوق | %21 |
میزان مدارک درخواستی اعتبارسنجی | %44 |
فرایند وثیقه سپاری الکترونیکی | %51 |
بحث و نتیجه گیری کلی
این پژوهش با هدف تعیین عوامل موثر بر ضمانتنامه های اعتباری در میان شرکت های صادراتی شهر تهران و صادرکنندگان صندوق ضمانت صادرات صورت گرفته است . نتایج به دست آمده نشان می دهد که سوالات يا به عبارتي "فراهم نمودن شرایط مساعد از طریق ضمانتنامه هاي خود براي خریداران خارجی " براساس تكنيك MCDM و" کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات" براساس معادلات ساختاري به عنوان مهترين زيرمعيار انتخاب شده و در زمره مهمترين اجزاي تاثيرگذار بر ضمانتنامه های اعتباری بر توسعه بازارصادراتي جاي گرفتند. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده از تحقیق حاضر و تایید آن توسط تحقیقات قبلی و نظریه های موجود می توان نتیجه گرفت که چهارچوب پیشنهادی از یک پشتوانه نظری و تجربی و اعتبار کافی برخوردار است و این پژوش می تواند گام موثری در جهت ارتقا کیفیت و رشد بازارهای صادراتی باشد .
منابع و ماخذ
انصاریفر، محمد. (1392)." تدوین برنامه ریزی استراتژیک موسسات بیمه اعتبار صادراتی"، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم و تحقیقات دماوند.
کتابچه راهنمای خدمات صندوق ضمانت صادرات.( 1389) . صص 4-14 .
رحمان سرشت و همکاران.( 1386)." مدلی برای ارتباط راهبردهای توسعه بازار صادراتی با عملکرد شرکتهای تولیدی صادرکننده محصولات غذایی در ایران". فصلنامه علوم مدیریت. دروه 2، شماره 8.
ميرمحمدي، سيد محمد. (1365)." نقش بيمه هاي صادراتي و اهميت آن در توسعه صادرات".واحد فوق برنامه بخش فرهنگي دفتر مركزي جهاد دانشگاهي.
نقي زاده ،ثقفي شهريار.( 1391) ." بررسي تاثير ضمانت نامه هاي صندوق ضمانت صادرات ايران در رشد صادرات غير نفتي". پايان نامه كارشناسي ارشد. دانشگاه پيام نور تهران.
Douglas Horton, Emma Rotondo. (2013)." Roding Paz Ybarnegaray, Guy Hareau, Andre Devaux, Graham Thiele, Lapses, infidelities, and creative adaptations: Lessons from evaluation of participatory market development approach in the Andes, Evaluation and Program Planning", pp. 28-41.
Thorsten Becka, Leora F. Klapperd, Juan Carlos Mendozae. (2012) ".The typology of partial credit guarantee funds around the World، Journal of Financial Stability ،"vol6, pp. 10-25.
Export Guarantee Fund of Iran [Online] (Cited 15 October 2013) Available From <URL: http://www.egfi.org>
Sousa, Carlos M.P. and Frank Bradley.(2009). "Effects of Export Assistance and Distributor Support on the Performance of SMEs: The Case of Portuguese Export Ven-tures", International Small Business Journal, No. 27.
Navarro, A., Acedo, F. J., Robson, M. J., Ruzo, E., & Losada, F. (2010). "Antecedents and consequences of firms’ export commitment: An empirical study". Journal of International Marketing, 18(3), pp. 41–61.
Leonidou, Leonidas C. Palihawadana, Dayananda. Theodosiou, Marios.(2011)".National Export-Promotion Programs as Drivers of Organizational Resources and Ca-pabilities: Effects on Strategy, Competitive Advantage, and Performance", Journal of International Marketing, Vol. 19, No. 2.
Tantong, P., Karande, K., Nair, A., & Singhapakdi, A. (2010). "The Effect of Product Adaptation and Market Orientation on Export Performance: A Survey of Thai Managers". The Journal of Marketing Theory and Practice, 18, pp. 155–170.
Durmuşoğlu, Serdar S. Apfelthaler, Gerhard. Nayir, Dilek Zamantili. Alvarez, Roberto, Mughan, Terry .(2012). "The effect of government-designed export promotion service use on small and medium-sized enterprise goal achievement: A multidimen-sional view of export performance". Industrial Marketing Management, No 41.
Navarro-García, A., Arenas-Gaitán, J., Javier Rondán-Cataluña, F., Rey-Moreno, M., Rondán-Cataluña, F. J., & Rey-Moreno, M. (2016). "Global model of export performance: Moderator role of export department". Journal of
Business Research, 69(5), pp. 1880–1886.
[2] Thorsten Becka and etal
[3] Navarro
[4] Tantong, Karande, Nair & Singhapakdi.
[5] Leonidou
[6] Sousa and Bradley
[7] Durmuşoğlu
[8] Douglas Horton, Emma Rotondo