بررسی مربوط بودن ارزش اطلاعات حسابداری با استفاده از روش CART: یک مطالعه در بورس اوراق بهادار تهران

محورهای موضوعی : حسابداری

نوراله خدادادی ¹ , مهرداد قنبری ² , بابک جمشیدی نوید ³ , جواد مسعودی ⁴

1 - دانشجوی دکتری حسابداری، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.
2 - استادیار، گروه حسابداری، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران (نویسنده مسئول)
3 - استادیار، گروه حسابداری، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.
4 - استادیار، گروه حسابداری، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.

تاریخ دریافت : 1403/05/13 تاریخ پذیرش : 1403/07/09 تاریخ انتشار : 1403/08/16

کلید واژه: مربوط بودن ارزش, درختان رگرسیون و طبقه‌بندی , دارایی‌های نامشهود, فرصت‌های رشد, معیارهای عملکرد جایگزین.,

چکیده مقاله :

اعتبار گزارش‌های مالی به مربوط بودن ارزش اطلاعات حسابداری بستگی دارد. برای این‌که اطلاعات مالی مربوط باشند، باید بین اقلام حسابداری و ارزش شرکت رابطه معنی‌دار وجود داشته باشد.هدف از این پژوهش تعیین اهمیت مربوط بودن ارزش متغیر‌های حسابداری در پیش‌بینی قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور تعداد 93 شرکت برای دوره زمانی 1379 تا 1398 مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش برای برآورد مربوط بودن ارزش از یک روش ناپارامتریک به نام درخت رگرسیون و طبقه‌بندی (CART) که به‌طور خود‌کار روابط غیر‌خطی و تعاملات بین متغیر‌ها را در‌بر می‌گیرد، استفاده شده است . نتایج نشان می‌دهد که متغیرهای سود خالص، سود قابل تقسیم، ارزش دفتری و وجوه نقد عملیاتی به ترتیب دارای بیشترین درصد مربوط بودن ارزش در تعیین قیمت سهام می‌باشند. همچنین یافته‌ها نشان می‌دهد که متغیرهای درآمد، جمع کل دارایی‌ها، نوع صنعت، وجوه نقد و سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت از نظر مربوط بودن، در الویت بعدی قرار دارند. همچنین نتایج حاکی از آن است که درصد مربوط بودن ارزش متغیرهای هزینه تحقیق و توسعه و سایر سود جامع برابر صفر می‌باشد. يافته‌هاي اين پژوهش ديدگاه‌هايي را در زمينه اطلاعات حسابداري كه ممكن است براي منعكس كردن بهتر اطلاعات براي سرمايه‌گذاران در هنگام ارزيابي شركت و ارائه بينش بالقوه در رابطه با ارزش‌گذاري سهام مفيد باشد ارائه می‌دهد‌.

چکیده انگلیسی:

The credibility of financial reports depends on the relevance of accounting information. In order for the financial information to be relevant, there must be a meaningful relationship between the accounting items and the value of the company. The purpose of this research is to determine the importance of the relevance of the value of accounting variables in predicting stock prices in the Tehran Stock Exchange. For this purpose, 93 companies were investigated for the period 2001 to 2020. In this research, a non-parametric method called Classification and Regression Trees (CART) was used to estimate the relevance of value, which automatically includes non-linear relationships and interactions between variables. The results show that the variables of net incomet, dividends declured, book value and operating cash have the highest percentage of relevance in determining the stock price, respectively. Also, the findings show that the variables of revenue, total assets, type of industry, cash equivalents and short-term investments are in the next priority in terms of relevance. Also, the results indicate that the percentage of relevance of the variables of research and development cost and other comprehensive income is equal to zero. The findings of this research provide perspectives on accounting information that may be useful for better reflecting information for investors when evaluating a company and providing potential insight regarding stock valuatio.

منابع و مأخذ:

حمدي، كريم؛ فعال قيومي، علي برزوزاده زواره، محسن و تقي‌خاني، نسترن (1392)‌. مربوط بودن ارزش اطلاعات حسابداري و عوامل تأثير‌گذار بر آن‌. پژوهش‌هاي حسابداري مالي و حسابرسي، سال پنجم، شماره نوزدهم، صص 173- 193‌.
خانی‌، عبداله ؛صادقی‌، محسن و محمدی هوله سو‌، مهراج (1393). تاثیر هزینه‌های تحقیق و توسعه بر بازده سهام شرکت‌های داروسازی فعال در بورس اوراق بهادار تهران‌، حسابداری مالی‌، دوره 6‌، شماره 21‌، صص153-174.
رحماني، علي و قاسمي، مهسا (1392)، ارتباط ارزش سرقفلي گزارش شده، پژوهش‌هاي تجربي حسابداري، دوره 3، شماره 1، صص 111- 134‌.
ستایش، محمدحسین؛ رضایی، غلامرضا و کبریایی‌، علی‌اصغر (1393)‌. مربوط بودن داده‌های حسابداری و عوامل موثر بر آن‌، بررسی‌های حسابداری، دوره اول شماره 3‌، صص41-61‌.
فغاني ماكراني، خسرو (1394)‌. مربوط بودن ارزش دفتري، سود حسابداري و جريان وجه نقد با قيمت سهام، فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مديريت، سال هشتم، شماره 24‌.
مرادي، جواد؛ ولي‌پور، هاشم و صالحي، مهرداد (1392)‌. مربوط بودن دارايي‌هاي نامشهود در هر يك از مراحل چرخه عمر، پژوهش‌هاي تجربي حسابداري، سال سوم، شماره 11، صص 237- 250‌.
Aboody, D., and B. Lev. 1998. The value relevance of intangibles: The case of software capitalization. Journal of Accounting Research 36 (Supplement): 161-191.
Amir, E., & Lev, B. (1996). Value-relevance of nonfinancial information: The wireless communications industry. Journal of accounting and economics, 22(1): 3-30.
Balachandran, S., and Mohanram, P. (2011). Is the decline in value relevance of accounting driven by increased conservatism?. Review of Accounting Studies, 16(1): 272-301.
Barth, M. E., Beaver, W. H., and Landsman, W. R. (2001). The relevance of the value relevance literature for financial accounting standard setting: Another view. Journal of Accounting and Economics, 31(1): 77-104.
Barth, M. E., Clement, M. B., Foster, G., and Kasznik, R. (1998). Brand values and capital market valuation. Review of Accounting Studies, 3(1): 41-68.
Barth, Mary. E., Li, Ken., Mcclur Charles G. (2018). Evolution in value relevance of accounting information. Graduate school of Business Stanford university.
Beisland, L.A. (2009). A review of the value relevance literature. The Open Business Journal, 2(1): 7-27.
Brown, S., Lo, K., and Lys, T. (1999). Use of R2 in accounting research: Measuring changes in value relevance over the last four decades. Journal of Accounting and Economics, 28(1): 83-115.
Collins, D. W., Maydew, E. L., and Weiss I. S. (1997). Changes in the value-relevance of earnings and book values over the past forty years. Journal of Accounting and Economics, 24(1): 39-67.
Collins, D. W., Pincus, M., and Xie, H. (1999). Equity valuation and negative earnings: The role of book value of equity. The Accounting Review, 74(1): 29-61.
Core, J. E., Guay, W. R., and Van Buskirk, A. (2003). Market valuations in the New Economy: An investigation of what has changed. Journal of Accounting and Economics, 34(1): 43-67.
Dichev, I. D., & Tang, V. W. (2008). Matching and the changing properties of accounting earnings over the last 40 years. The Accounting Review, 83(6): 1425-1460.
Donelson, D. C., Jennings, R., & McInnis, J. (2011). Changes over time in the revenue-expense relation: Accounting or economics?. The Accounting Review, 86(3): 945-974.
Feltham, G. A., & Ohlson, J. A. (1995). Valuation and clean surplus accounting for operating and financial activities. Contemporary accounting research, 11(2): 689-731.
Francis, J., & Schipper, K. (1999). Have financial statements lost their relevance?. Journal of accounting Research, 37(2): 319-352.
Halonen E, pavlovic P, person R. (2013). value relevance of accounting information and its impact on stock prices:evidence from Sweden. Journal of contemporary Accounting and economics. 9(1): 47-59.
Hayn, C. (1995). The information content of losses. Journal of accounting and economics, 20(2): 125-153.
Jones, D. A., & Smith, K. J. (2011). Comparing the value relevance, predictive value, and persistence of other comprehensive income and special items. The Accounting Review, 86(6): 2047-2073.
Lev, B., & Gu, F. (2016). The end of accounting and the path forward for investors and managers. John Wiley & Sons.
Lev, B., & Zarowin, P. (1999). The boundaries of financial reporting and how to extend them. Journal of Accounting research, 37(2): 353-385.
Miller, M., and F. Modigliani. 1966. “Some Estimates of the Cost of Capital to the Electric Utility Industry, 1954–57”. American Economic Review, 19(2): 333-391.
Ohlson, J. A. (1995). Earnings, book values, and dividends in equity valuation. Contemporary accounting research, 11(2): 661-687.
Opler, T., Pinkowitz, L., Stulz, R., & Williamson, R. (1999). The determinants and implications of corporate cash holdings. Journal of financial economics, 52(1): 3-46.
Ou, J. A., & Penman, S. H. (1989). Financial statement analysis and the prediction of stock returns. Journal of accounting and economics, 11(4): 295-329.
Palepu, K. G., P. M. Healy. (2008). Business analysis and valuation: Using financial statements, text and cases. 4th ed. Cengage learning.
Srivastava, A. (2014). Why have measures of earnings quality changed over time?. Journal of Accounting and Economics, 57(2): 196-217.
Watts, R. (1973). The information content of dividends. The Journal of Business 46(2): 191-211.