بررسی تأثیر اخلاق حرفه‌ای و امنیت شغلی بر تعهد سازمانی با نقش میانجی سرمایة اجتماعی، مطالعه موردی: کارکنان شرکت فولاد مبارکة اصفهان

محورهای موضوعی : مدیریت بازرگانی- بازرگانی

مسعود عطائی قراچه ¹ , سید محمد رضا داودی ²

1 - دانش آموخته دکتری مدیریت، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران
2 - دانشیار گروه مدیریت، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران (نویسنده مسؤول)

تاریخ دریافت : 1402/02/10 تاریخ پذیرش : 1402/05/30 تاریخ انتشار : 1402/03/01

کلید واژه: تعهد سازمانی, امنیت شغلی, سرمایة اجتماعی, اخلاق حرفه‌ای,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر اخلاق حرفه‌ای و امنیت شغلی بر تعهد سازمانی با نقش میانجی سرمایة اجتماعی انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی_همبستگی می‌باشد. جامعة آماری پژوهش، کارکنان شرکت فولاد مبارکه اصفهان می‌باشند، که نمونه‌ای مشتمل بر 285 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از چهار پرسشنامه استاندارد اخلاق حرفه‌ای کادوزیر (2002)، امنیت شغلی، نیسی و همکارن (1379)، سرمایة اجتماعی، ناهاپیت و گوشال (1998) و پرسشنامه تعهد سازمانی می‌یر و آلن (1990) انجام شد. روایی محتوای پرسشنامه‌ها توسط خبرگان تایید و جهت سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. آزمون فرضیه‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل مسیر به کمک نرم افزار AMOS انجام گردید. نتایج پژوهش وجود تأثیر مثبت و مستقیم امنیت شغلی بر تعهد سازمانی را تأیید کرد. این تأثیر در حالت استاندارد برابر با 28/0 بوده و بالاترین ضریب تأثیر را در میان سایر روابط دارا بود. همچنین نتایج وجود رابطه غیر‌مستقیم بین اخلاق حرفه‌ای و امنیت شغلی بر تعهد سازمانی با نقش میانجی سرمایة اجتماعی را نشان داد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to determine investigating the effect of professional ethics and job security on organizational commitment with the mediating role of social capital. The research is an applied and descriptive-correlation type. The statistical population of the research is employees of Esfahan's Mobarakeh Steel Company. A sample of 285 people was selected using available sampling method. Data collection was done using four standard questionnaires of professional ethics by Cadozir (2002), job security, Nissi et al. (2019), social capital, Nahapit and Ghoshal (1998) and organizational commitment questionnaire by Meier and Allen (1990). The content validity of questionnaires was confirmed by the experts and Cronbach's alpha coefficient was used to assess the reliability of the questionnaires. Testing of research hypotheses was done using the path analysis method with using AMOS software. The results of this research confirmed a positive and direct impact of job security on organizational commitment. This effect in the standard state is equal to 0/28 and has the highest impact coefficient among other relationships. Also the results showed the indirect relationship between Professional ethics and job security on organizational commitment with the mediator role of social capital. 

منابع و مأخذ:

الواني، سيد‌مهدي؛ ناطق، تهمينه و فراحي، محمدمهدي (1386). نقش سرمایة اجتماعي در توسعة مدیریت دانش سازماني. فصلنامة علوم مدیریت ایران،2 (5)‌، 35-75.
پورکیانی، مسعود و حسینی کهنوج، نرگس (۱۳۹۲). بررسی رابطه بین امنیت شغلی و رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان، اولین کنفرانس ملی حسابداری و مدیریت، شیراز، موسسه بین المللی آموزشی و پژوهشی خوارزمی.
توکلی، عبدالله؛ عزیزپور لیندي، عبدالصمد؛ رضایی، الهام و میرزایی، اشراف (‌1393‌)، بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی بر مؤلفه‌هاي سرمایه فکري (مورد مطالعه: اداره کل امور مالیاتی استان قم)، مدیریت سرمایة اجتماعی، (1)، 265-287.
خدامرادی، محمد و سلیمانی زاده، الهام (۱۳۹۴). بررسی تاثیر اخلاق حرفه‌ای بر تعهد سازمانی در دستگاههای دولتی شهر اهواز، اولین کنفرانس بین المللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری‌ و علوم اجتماعی، مشهد، انجمن مدیریت ایران، گروه پژوهشی اترک.
خورشید، صدیقه (1391). تاثیر سرمایة اجتماعی بر تعهد سازمانی كاركنان (بررسی موردی بانکهای دولتی شهر كرمان). نشریه فرایند توسعه، 25، 115-147.
ذبیحی؛ اسماعیل و کلاته‌سیفری، معصومه (۱۳۹۵). رابطه بین رضایت شغلی با تعهد سازمانی دبیران تربیت بدنی استان سمنان فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی،10 (1)، صفحه ۹-۲۸.
رحیمی، صالح؛ سهیلی، فرامرز؛ ناصری، وجیهه و بهرامی نیا، سارا. (1402). بررسی روابط بین رضایت شغلی با تعهد سازمانی و جو اخلاقی در میان کتابداران کتابخانه‌‌های عمومی استان کرمانشاه با استفاده از الگویابی معادلات ساختاری. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 9(1)، 333-356.
رونقی، محمدحسین (1398). رابطه اخلاق حرفه ای اسلامی و مسوولیت‌پذیری اجتماعی بر سرمایة اجتماعی (نمونه پژوهش: دانشگاه شیراز). فصلنامه مدیریت اسلامی،27(3)، 163-184.
ژونی، محمد و مهربان، شیرین (1401). تاثیر اخلاق حرفه‌ای بر سرمایة اجتماعی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان فنی و حرفه‌ای استان لرستان، نخستین کنفرانس ملی تحول‌گرایی در مدیریت، شیراز.
سلطانینبی‌پور، زهرا (1401). سرمایة اجتماعی و چگونگی تاثیر آن بر تعهد سازمانی و رضایت شغلی مطالعه موردی: شهرداری منطقه ۵ تهران، هفتمین همایش ملی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری ایران، تهران.
صیدایی، سید اسکندر؛ احمدي شاپورآبادي، محمدعلی و معین آبادي، حسین (‌1388). دیباچه‌اي بر سرمایة اجتماعی و رابطه آن با مؤلفه هاي توسعه اجتماعی در ایران، مجله راهبرد یاس، 19، 188-225.
طاهری عطار، غزاله؛ پوراحمدی، معین و هراتی، مسعود (1398). تحلیل اثر ‌اخلاق حرفه‌ای بر عملکرد شغلی و اعتماد سازمانی با میانجی‌گری جو اخلاقی. پژوهش نامه مدیریت تحول، 11(1)، 27-56.
عابدینی، صمد و اسمعیل‌زاده، علی (1388). بررسی رابطه تعهد سازمانی با کیفیت زندگی کاری کارکنان بیمارستان شهید مدنی تبریز. مطالعات جامعه شناسی، 2(2)، 117-133.
عبدالشاه، محمد؛ مقیمی، مصطفی و محمد خطیبی، سید‌امیر (1396). رهبری اخلاقی و تأثیر آن بر سرمایۀ اجتماعی در سازمان های خدماتی دولتی مورد مطالعه: سازمان ثبت اسناد و املاک تهران، مدیریت سرمایة اجتماعی، 4 (2)، 245-264.
عبودی، عبدالرضا؛ سجادی، سید نصرالله و زارع، فاطمه (1397). نقش ابعاد سرمایة اجتماعی بر تعهد سازمانی اداره کل ورزش و جوانان استان فارس. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی 14(28)، 45-58.
غفاری‌اقدم، معصومه و خدایی‌محمودی، رضا (۱۳۹۵‌). بررسی رابطه امنیت شغلی با تعهد سازمانی معلمان در مدارس متوسطه شهر خسروشاه در سال تحصیلی 94-93، چهارمین کنفرانس ملی مدیریت، اقتصاد و حسابداری، تبریز، سازمان مدیریت صنعتی آذربایجان شرقی، دانشگاه تبریز.
قزل ایاغ، محمد؛ مخملی، عبداله و مخملی، هادی (1395). سنجش تعهد سازمانی کارکنان شرکت مخابرات با تأثیر ابعاد سرمایۀ اجتماعی با رویکرد تئوری مجموعه های راف، مدیریت سرمایۀ اجتماعی، 3 (2)، 251-273.
محمدی، مهناز (1400). بررسی تأثیر تناسب فرد و سازمان بر تعهد سازمانی با نقش میانجی توانمندسازی روان‌شناختی. پژوهش‌نامه مدیریت تحول، 13(1)، 258-308
محرابی، جواد و گلناری، مجتبیی (1394). بررسی ارتباط بین امنیت شغلی با رفتارشهروندی سازمانی کارکنان دائمی و موقت در دانشگاه علوم پزشیکی قزوین. مدیریت توسعه و تحول، 21، 41-60.
مقتدایی، لیلا (1396). بررسی رابطة بین سرمایة اجتماعی و فراموشی سازمانی (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه اصفهان)، نشریه مدیریت سرمایة اجتماعی، 4 (4)، 501-526.
مهاجران، بهناز؛ قلعه‌ای، علیرضا و علیزاده، معصومه (1395). تبیین رابطة بین اخالق حرفه‌ای و سازمانی با سرمایة اجتماعی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی در میان مدیران مقطع اول متوسطة شهرستان نقده. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، رشتة مدیریت آموزشی، دانشگاه ارومیه.
نظری، فرهاد؛ سوری، ابوذر و عیدی، حسین.(1394). پیش‌بینی تعهد سازمانی معلمان تربیت بدنی استان کرمانشاه از طریق امنیت شغلی و مولفه‌هاي آن. پژوهش‌نامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. 11(21)، 175-184.
نياز آذري، كيومرث؛ صالحي، محمد و خليلي، سليمه (1387). ارزيابي عملكرد سازمان بر اساس كارت امتيازيِ متوازن در مراكز تامين اجتماعي استان مازندران، مجله مديريت صنعتي، 6، 111-122.
ودادی، احمد؛ رضایی زاده، محمود و نجفی، حسین علی (1390). تعهد سازمانی و ترک خدمت، نشریه مدیریت کسب و کار، 2(9)، 191-211.
یعقوبی، محسن و پیری یوسف‌آبادی، عبدالباسط (1397). بهبود فرایندهای نظام مدیریت استعداد در پرتو سرمایة اجتماعی، پژوهش‌های مدیریت عمومی، 11 (‌41)، 191 ـ 215.
Amani, M., Shabahang, M.J (2022). Investigating the Mediating Role of Social Capital in the Relationship Between Personality Traits and Organizational Commitment. Public Organiz Rev 22, 919–934.
Anand, A., Dalmasso, A., Vessal S. R., Parameswar N., Rajasekar J., & Dhal, M.,(2023). The effect of job security, insecurity, and burnout on employee organizational commitment. Journal of Business Research, 162, 113843.
Ashrafi, H., Hosseinnia, M., & Domsky, J. (2017) . EFL teachers commitment of professional ethics and their emotional intelligence: A relationship study. Educational Psychology & Counselling, 4 (1), 1-9.
Barron, A., Pereda, A., & Stacey, S. (2019). Exploring the performance of government affairs subsidiaries: A study of organization design and the social capital of Europeangovernment affairs managers at Toyota Motor Europe and Hyundai Motor Company inBrussels, Journal of World Business, 52(2), pp. 186-196.
Breakey, H. (2016). Supply and demand in the development of professional ethics research in Ethical Issues in Organizations, 15(3), 1-28.
Coleman, J. S. (1990). Foundations of Social Theory. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Ellinger A. E., Musgrove C. C., Ellinger A. D., Bachrach D. G., Bas A. B & Wang Y. L. (2013). Influences of organizational investments in social capital on service employee commitment and performance. Journal of business Research, 66(8): 1124-1133.
Erdem, k. (2013). The Impact of Social Capital on Managerial Reputation Kirkbesoglu. Social and Behavioral Sciences, 99, 439–445.
Fedor, C.G. (2019). Social Capital and Community Development: Case Study, journal of Social Research Reports, 11(1), pp. 65-77.
Hador, B. B. (2017). Three levels of organizational social capital and their connection to performance. Journal of Management Development, 36(3), 348-360.
Kramer, R. M. (1999). Trust and distrust in organizations: Emerging perspectives, enduring perspectives. Annual Review of Psychology 50: 569–598.
Marjo-Riitta, P., Volker, G.K. (2012). Understanding the antecedents, the outcomes and the mediating role of social capital: An employee perspective. human relations 65(4) 447– 472.
Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1997). Commitment in the workplace: Theory, research, and application, Sage Thousand Oaks, CA.
Nahapiet, J., & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital and the organizational advantage. Academy of management review, 23 (2), 242-266.
Preacher, K. J., & Hayes, A. F. (2008) Asymptotic and resampling strategies for assessing and comparing indirect effects in multiple mediator models. Behavior Research Methods 40(3): 879–891.
Rahim Emhan, A., Töngür, A., Turkoglu, I (2016). An Analysis of the Social Capital, Organizational Commitment and Performance in the Public Sector of Southeastern Turkey, Transylvanian Review of Administrative Sciences, (47),49-62.
Shah, R., & Ward T. (2007). Ward, Defining and developing measures of lean production. Journal of Operations Management, 25 (4), 785-805.