مدلسازی عوامل تعیین کننده لحن و خوانایی گزارشگری مالی براساس مؤلفه های حاکمیت شرکتی

مدلسازی عوامل تعیین کننده لحن و خوانایی گزارشگری مالی براساس مؤلفه های حاکمیت شرکتی

محورهای موضوعی : حسابداری مدیریت

مرتضی تشکری ¹ , حسین بدیعی ^{2 *} , رویا دارابی ³

1 - گروه حسابداری ، واحد تهران جنوب ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران
2 - گروه حسابداری ، واحد تهران جنوب ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران (نویسنده مسئول)
3 - گروه حسابداری ، واحد تهران جنوب ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

تاریخ دریافت : 1403/03/17 تاریخ پذیرش : 1403/05/31 تاریخ انتشار : 1404/04/17

کلید واژه: حاکمیت شرکتی, استراتژی شرکتی, لحن گزارشگری مالی, خوانایی گزارشگری مالی ,

چکیده مقاله :

هدف اصلی تحقیق حاضر مدلسازی عوامل تعیین کننده لحن و خوانایی گزارشگری مالی براساس مؤلفه های حاکمیت شرکتی در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در این پژوهش مؤلفه های حاکمیت شرکتی (مالکیت مدیریتی، مالکیت نهادی، مالکیت خانوادگی، اندازه هیئت مدیره، استقلال هیئت مدیره، تنوع جنسیتی هیئت مدیره، استقلال کمیته حسابرسی، تعداد جلسات کمیته حسابرسی و اندازه کمیته حسابرسی) به عنوان متغیرهای مستقل تحقیق هستند. متغیرهای لحن و خوانایی گزارشگری مالی به عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفته شده اند. نمونه آماری تحقیق شامل 125 شرکت طی دوره زمانی ده ساله 1392 تا 1401 می باشد. روش تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آزمون رگرسیون چندگانه انجام شده است. نتایج فرضیه اول نشان داد مالکیت نهادی، استقلال هیئت مدیره و استقلال کمیته حسابرسی بر لحن گزارشگری مالی تأثیر مستقیم و معناداری دارند و متغیرهای مالکیت مدیریتی و مالکیت خانوادگی بر لحن گزارشگری مالی تأثیر معکوس و معناداری دارند. نتایج فرضیه دوم نشان داد تعداد جلسات کمیته حسابرسی، استقلال هیئت مدیره و استقلال کمیته حسابرسی بر خوانایی گزارشگری مالی تأثیر مستقیم و معناداری دارند و متغیرهای مالکیت مدیریتی و مالکیت خانوادگی بر خوانایی گزارشگری مالی تأثیر معکوس و معناداری دارند.

چکیده انگلیسی:

The main goal of the current research is to model the factors that determine the tone and readability of financial reporting based on the components of corporate governance in the Tehran Stock Exchange. In this research, the components of corporate governance (managerial ownership, institutional ownership, family ownership, board size, board independence, board gender diversity, audit committee independence, number of audit committee meetings, and audit committee size) are the independent variables of the research. The variables of tone and readability of financial reporting are considered as dependent variables. The statistical sample of the research includes 125 companies during the ten-year period from 1392 to 1401. The method of data analysis is done through multiple regression test. The results of the first hypothesis showed that institutional ownership, independence of the board of directors and independence of the audit committee have a direct and significant effect on the tone of financial reporting, and the variables of managerial ownership and family ownership have an inverse and significant effect on the tone of financial reporting. The results of the second hypothesis showed that the number of audit committee meetings, the independence of the board of directors and the independence of the audit committee have a direct and significant effect on the readability of financial reporting, and the variables of managerial ownership and family ownership have an inverse and significant effect on the readability of financial reporting.

منابع و مأخذ:

باقری، ابوطالب، حصارزاده، رضا، عباس زاده، محمدرضا. (1397). خوانایی صورتهای مالی و حساسیت سرمایه¬گذاران به استفاده از اطلاعات حسابداری. چشم انداز مدیریت¬مالی، شماره 23. ص ص 87-103
بشیری منش و صمیمی (1400). خوانایی متن صورتهای مالی و استراتژی های حسابرسان در مواجه با ریسک حسابرسی. پژوهش های تجربی حسابداری. دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 39، بهار 1400. صفحه137-169.
پورکریم، محمد جبارزاده ،کنگرلویی، سعید، بحری‌ثالث، جمال، قلاوندی، حسن. (1397). تأثیر مدیریت سود بر لحن گزارشگری مالی در نظام حسابداری ایران، پژوهش‌های حسابداری مالی، ۱۰(۳): ۲۱-۴۴.
رضائی‌پیته‌نوئی، یاسر و صفری‌گرایلی، مهدی (1397). خوانایی گزارشگری مالی و احتمال گزارشگری مالی متقلبانه. پژوهش‌های حسابداری مالی، 10(4)، 43-58.
رﺿﻮاﻧﯽ، ﻓﺮﯾﺒﺎ، ﺑﺮﻧﺪك، ﺳﺠﺎد. (1399). ﺧﻮاﻧﺎﯾﯽﮔﺰارﺷﮕﺮي ﻣﺎﻟﯽ و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﯽ. ﭼﺸﻢ اﻧﺪاز ﺣﺴﺎﺑﺪاري و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ. (2 112-126:18).
سروی، اعظم، طالب‌نیا، قدرت‌اله، پورزمانی، زهرا، جهانشاد، آزیتا (1397). ارزیابی خوانایی و قابلیت فهم استانداردهای حسابداری از منظر حسابداران و حسابرسان با استفاده از شاخص‌های فلش و کلوز. پژوهش‌های کاربردی در گزارشگری مالی، 7(13)، 241-274.
شفیع‌زاده، بهاره، حسینی، سیدعلی، رحمانی، علی، سلطانی، محمد. (1397). نقش گزارشگری مالی، شفافیت و راهبری شرکتی در حمایت از حقوق سرمایه گذاران، فصلنامه بورس اوراق بهادار، 11(42): 74-95.
صفری گرایلی، مهدی و رضایی، یاسر. (1397). توانایی مدیریت و خوانایی گزارشگری مالی: آزمون نظریه علامت دهی. دانش حسابداری، شماره 2. ص ص 218-191. عباس زاده ، محمدرضا و صالحی مهدی و نسیم طوسی فرهاد (1399). بررسی عوامل موثر بر خوانایی گزارش حسابرس: یک رویکرد زبانی. مطالعات تجربی حسابداری مالی. مقاله 2، دوره 16، شماره 64، زمستان 1398، صفحه 31-57 .
غفورمغربی، یگانه، سجادی، سیدحسین، اثنی‌عشری، حمیده و رضاییان، علی (1399). تبیین اثر میانجی درک، تسلط پردازش و برداشت سرمایه‌گذاران از اعتبار افشا بر رابطه بین احساس زبانی، خوانایی، خبرگی و قضاوت و تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 27(1)، 87-113.
کاشانی‌پور، محمد، آقائی، محمد، محسنی‌نامقی، داود (1398). لحن افشای اطلاعات و عملکرد آتی. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 26(4)، 570-594.
کاظمی علوم مهدی و عبدی مصطفی و زلقی حسن و جلالوند حسین (1399). تأثیر خوانایی گزارشگری مالی بر معیارهای ریسک پروژه حسابرسی. بررسیهای حسابداری و حسابرسی. دوره 27، شماره 2.1399. صفحه 202-230.
میرزایی سعیده و عبدالی محمدرضا و کوشکی جهرمی علیرضا (1399). بررسی تاثیر لحن بدبینانه گزارشگری مالی بر گزارشگری مالی متهورانه: حفاظت از حقوق سهامداران. مطالعات تجربی حسابداری مالی سال شانزدهم بهار 1239 شماره 65.
میرعلی، مهدیه، غلامی مقدم، فایزه، حصارزاده، رضا. (1397). بررسی رابطه لحن گزارشگری مالی با عملکرد آتی شرکت و بازده بازار، دانش حسابداری مالی، 5(3): 81-98.
نوروزی، محمد، آذین‌فر، کاوه، عباسی، ابراهیم، داداشی، ایمان (1399). طراحی مدل و ارزیابی نقش تعدیلی توانایی مدیریت بر رابطه بین خوانایی گزارشگری مالی و هزینه نمایندگی. پژوهش‌های حسابداری مالی، 12(1)، 1-18.