ارائه چارچوبی برای حاكميت شركتي با رویکرد اسلامی - ایرانی و تبيين كاركرد آن در حسابداري مسئوليت پذيري اجتماعي شركتها
ارائه چارچوبی برای حاكميت شركتي با رویکرد اسلامی - ایرانی و تبيين كاركرد آن در حسابداري مسئوليت پذيري اجتماعي شركتها
محورهای موضوعی : حسابداری مدیریت
تیمور جباری
1
,
جواد رمضانی
2
*
,
مهدی خلیل پور
3
1 - گروه حسابداري ،واحدنور ،دانشگاه آزاد اسلامي، نور،ايران
2 - استادیار،گروه حسابداري ،واحدنور ،دانشگاه آزاد اسلامي، نور، ايران (نويسنده مسئول)
3 - استادیار،گروه حسابداري ،واحدنور ،دانشگاه آزاد اسلامي، نور،ايران
کلید واژه: مسئوليت پذيري اجتماعي شركت ها, حاكميت شركتي با رويكرد اسلامي -ايراني , روش تحليل تم (مضمون).,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر مطالعه و بررسی ارائه چارچوب حاکمیت شرکتی با رویکرد ایرانی – اسلامی و تبيين كاركرد آن با حسابداري مسئولیت پذيري اجتماعی شرکتها بود. روش مورد استفاده در این پژوهش روش ترکیبی شامل روش کیفی مبتنی بر رویکرد تحلیل مضمون (تم) و روش کمی مبتنی بر رویکرد توصیفی - پیمایشی بود. پژوهش در دو مرحله اجرا شد. در مرحله كيفي،از روش تحليل تم (مضمون)با انجام مصاحبه از بين خبرگان ابعاد و مولفه هاي(تم هاي اصلي و فرعي)حاكميت شركتي با رويكرد ايراني –اسلامي مشخص گردید. در مرحله كمي ارتباط آن (ابعاد و مولفه ها) با افشاي مسئوليت اجتماعي شركتها ،توسط پرسشنامه از بين مديران مالي شركتها آزمون آماري صورت گرفته است. 10مولفه شامل توسعه اقتصادی جامعه، التزام به قانون، فرهنگ، محیط زیست، مقوله اجتماعی، اصول اخلاقی، تعهد اجتماعی، پاسخگویی، شفافیت و نظارت اسلامی شناسايي شده اند. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش، ارتباط هر یک از مولفه های ایرانی-اسلامی حاکمیت شرکتی با حسابداري مسئولیت پذيري اجتماعی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی گردیده و ضریب مسیر، خطای معیار و آماره t مسیرهای مطرح شده در پژوهش و نتایج آنها بر اساس خروجی مدل یابی معادلات ساختاری ارائه شد. با توجه به اینکه مقدار آماره تی استیودنت بیشتر از 1.96 بود هر یک از مولفه های ایرانی-اسلامی حاکمیت شرکتی با افشای مسئولیت اجتماعی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دارای ارتباط معنی داري داشت.
The aim of the current research was to study and investigate the presentation of the framework of corporate governance with the Iranian-Islamic approach and to explain its function with the accounting of corporate social responsibility. The method used in this research was a mixed method including a qualitative method based on the theme analysis approach and a quantitative method based on a descriptive-survey approach. The research was carried out in two stages. In the qualitative phase, the dimensions and components of corporate governance with an Iranian-Islamic approach were determined by the theme analysis method by conducting interviews among experts. In the quantitative stage of its relationship (dimensions and components) with the disclosure of corporate social responsibility, a statistical test was conducted among the financial managers of the companies through a questionnaire.10 components including economic development of society, adherence to law, culture, environment, social category, ethical principles, social commitment, accountability, transparency and Islamic supervision have been identified.in the relationship of each of the Iranian-Islamic components of corporate governance with the social responsibility accounting of the companies accepted in the Tehran Stock Exchange was investigated and the path coefficient, standard error and t-statistic of the paths proposed in the research and results They were presented based on the output of structural equation modeling. Considering that the value of Student's t-statistic was more than 1.96, each of the Iranian-Islamic components of corporate governance had a significant relationship with the disclosure of social responsibility of companies admitted to the Tehran Stock Exchange
افجه ای، علی اکبر، خسرو پناه ،عبدالحسین و عباداله بانشی .(1393) ، طراحی الگوی جامع رهبری اثربخش سازمانی با رویکرد الگوی اسلامی- ایرانی ،مدیریت در دانشگاه اسلامی 7 ،سال سوم ،شماره 1.صص95-113.
-باقرپور ولاشانی ، محمد علی ، جهانبانی ، مصطفی و سمیه ظفرزاده.(1393)، برررسی دیدگاه استفاده کنندگان صورتهاي مالی در خصوص چارچوب ومحتواي گزارشگري اجتماعی، دوره 3،شماره 2-شماره پیاپی 8،صص 40-16.
-بدری، احمد. مبانی و ضرورت راهبری شرکتی، مجموعه مقالات همایش راهبری شرکتی سازمان بورس اوراق بهادار تهران، 1387.
-بیاتی، محمدعلی، صیادی، سعید، گیوکی، ابراهیم، سلاجقه، سنجر، 1401، ارائه مدل مسئولیت اجتماعی با استفاده از روش فراترکیب، جامعه¬شناسی آوزش و پرورش ایران، دوره 15، شماره 1، صفحه 207-217.
-پاک مرام ،عسگر ،فتحی عبدالهی ،احمدو لطف اله تقی زاده .(1394)، تأثیر عقاید اسلامی بر مدیریت سود ، دو فصلنامه علمی -پژوهشی پژوهشات مالی اسلامی ،سال چهارم ،شماره دوم (پیاپی 8)،صص 97-132 .
-تقی پوریان، یوسف ، نیکو مرام، هاشم ، عباس طلوعی اشلقی. (1392)، تبیین رويكردهاي اخلاقي حسابداران و تاثیرآن بر ویژگی‌های كيفي اطلاعات حسابداري و ارائه مدل موثر ،رساله دکترا ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و پژوهشات تهران .
-حاجی زاده ،مهین ، محی الدین آورجه .(1393)،مسئولیت پذیری اجتماعی در قرآن کریم با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی در المیزان ،دو فصلنامه قرآن در آینه پژوهش فسال اول،شماره اول ،صفحات 123-156.
-حساس یگانه ، یحیی و قدرت اله برزگر ، .(1393)، مبانی نظري مسئولیت اجتماعی شرکتها و پارادایم پژوهشاتی آن در حرفه حسابداري،فصلنامه علمی پژوهشی حسابداري مدیریت،سال هفتم ،شماره بیست و دوم.
-حنیفر ،حسین ؛میرزایی ،نقی؛ پریشانی ،علی و علی پور بهروزان .(1397)،"آسیب شناسی پژوهش های داخلی در زمینه مسئولیت پذیری اجتماعی با رویکرد فرا ترکیب " . فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت سازمان های دولتی ،دوره 6،شماره 3 ،ص 83-98.
-خرم آبادی، مهدی، لشگرآرا، سهیلا، پورغلامرضا، ندا، 1401، بررسی نقش کیفیت حاکمیت شرکتی بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت ها و اجتناب مالیاتی، پژوهش های راهبردی بودجه ومالی، دوره 3، شماره 1، صفحه 97-125.
-غلامی جمکرانی ،رضا ،نیکو مرام ،هاشم،موسویان ،سید عباس ؛ و فریدون رهنمای رودپشتی.(1393)، مولفه های کلیدی مفاهیم نظری گزارشگری مالی با رویکرد اسلامی، دانش حسابداري و حسابرسي مديريت،سال چهارم ،شماره 13، صص 23-39.
-کرمی ،غلامرضا ؛قیومی ،زهره ؛و علی ابراهیمی کردلر.(1393)،ارزیابی شاخص افشای مسئولیت پذیری اجتماعی و بررسی ارتباط این شاخص با عملکرد مالی بانکها در ایران، دو فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت اسلامی ،سال 22،شماره 2 ،ص 149-131.
-وکیلی فرد ،حمید رضا ؛حسین پور فاطمه .(1396) .بررسی اثر شدن نگرش مذهبی حسابداران بر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت .دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری -سال دوم ،شماره سوم ،صص 185-214 .
Adnan Khurshid, M., A .Abdulrahman ., A.A. Soliman, and S. Mohamad Amin. 2014. Developing an Islamic corporate social responsibility model (ICSR). Competitiveness Review. Vol. 24 No. 4, 2014. pp. 258-274. DOI 10.1108/CR-01-2013-0004.
Aguilera, R. V., Rupp, D., Williams, C. A. and Ganapathi, J. (2007) ‘Putting the S Back in Corporate Social Responsibility: A Multi-level Theory of Social Change in Organizations’,
-Ali Y., A. Khan; “Shari’ah Governance: A Solution to Corporate Governance Problem”; In: Kaur H. (eds) Facets of Corporate Governance and Corporate Social Responsibility in India, 2021.
-Alsaadi ,A., Ebrahim. M. S. & Aziz Jaafar., (2016), "Corporate Social Responsibility, Shariah-Compliance, and Earnings Quality".J Financ Serv Res (2017) 51:169–194., DOI 10.1007/s10693-016-0263-0.
-Bahari, Z., Yusuf, M.Y. (2014). Corporate Socail Responsibility in Islamic Banking Institutions in Aceh: Analysis of Criteria and Perception. Journal of Educational and Social Research. MCSER Publishing, Rome- Itly
-Haniffa, R. & Hudaib, M. (2007). Exploring the Ethical Identity of Islamic Banks via Communication in Annual Reports. Journal of Business Ethics, 76(1), 97–116.
-International Accounting Standard Board (IASB),(2010).The Conceptual Framework for financial reporting ,IASB,London,UK.
-Isa, S. M. (2012). Corporate Social Responsibility: What can we Learn from the Stakeholders?. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 65, 327-337.
-Islam, M. A. & Deegan, C., (2008), "Motivations for an organization within a developing country to report social responsibility information: Evidence from Bangladesh", Accounting, Auditing and Accountability Journal, Vol. 21, No. 6, PP. 850–874.
-Kirat, M. (2015) ‘The Islamic roots of modern public relations and corporate social responsibility’, Int. J. Islamic Marketing and Branding, Vol. 1, No. 1,pp.97–112.
-Pijourlet, G. (2013); “Corporate social responsibility and financing decisions”, European Financial Management Association Annual Conference, Reading, United Kingdom, ٢٦-٢٩ June.
-Thirumanickam, N., Rajamanoharan, I. D., Nordin, N. (2008); Stakeholders’ perceptions and expectations of corporate social responsibility reporting in Malaysia, Proceedings of the ٧th Australasian -Conference for Social and Environmental Accounting Research (A-CSEAR 2008).
-Yasir Yusuf, Muhammad, bin Bahari .Zakaria (2011) ,”Islamic Corporate Social Responsibility in Islamic Banking; Towards Poverty Alleviation”.