مسئولیت مدنی ناشی از فسخ قرارداد در حقوق ایران و بیع بین الملل و اصول قراردادهای بین‌المللی
محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق اسلامیسیده سادات علوی 1 , بختیار عباسلو 2 , محمد بهمنی 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه حقوق ، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران
2 - استادیار ، گروه حقوق ، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران ( نویسنده مسئول)
3 - استادیار، گروه حقوق ، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران
کلید واژه: مسئولیت مدنی, فسخ قرارداد, خیارات, انفساخ, کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا,
چکیده مقاله :
امروزه تجار در مبادلات بین‌المللی خود اغلب از عقد بیع استفاده می‌نمایند که گاهی از سوی یکی از طرفین نقض می‌گردد و به ناچار برای جبران خسارت بایستی از روش‌های جبران در نظام‌های مختلف دنیا بهره برد. در این راستا جبران خسارات قراردادی به صورت کامل در اغلب سیستم‌های حقوقی و اسناد بین‌المللی که شامل اصول قراردادهای اروپایی و اصول قراردادهای تجارتی بین‌المللی و همین‌طور کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا می‌باشد مورد پذیرش قرار گرفته است، ولی در ایران همچنان از قواعد حقوقی موضوعه داخلی در مواقع لزوم استفاده می‌شود که این امر موجب چالش‌های حقوقی در این خصوص شده است. در صورت فسخ قرارداد، طرفین عقد ملزم به استرداد عوضین بوده و در برخی موارد امکان مطالبه خسارت نیز وجود دارد.بنابراین یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد در حقوق ایران فسخ اثر قهقرایی نخواهد داشت در حالی که در کنوانسیون اثر فسخ به گذشته نیز سرایت می‌نماید و همچنین در کنوانسیون بیع بین المللی کالا و اصول قراردادهای بین‌المللی، اساساً اجرای حق فسخ منوط به امکان اعاده کالا می‌باشد لیکن در حقوق ایران چنین نیست. مضافاً آنکه شروط و تعهدات تبعی در هر دو نظام حقوقی پس از فسخ از پایداری برخوردارند و خسارت ناشی از فسخ نیز تحت شرایطی قابل مطالبه می‌باشد.
Today, businessmen in their international transactions often use the sales contract, which is sometimes violated by one of the parties, and they must use compensation methods in different systems of the world to compensate for the damage. In this regard, the compensation of contractual damages has been fully accepted in most legal systems and international documents, which include the principles of European contracts and the principles of international commercial contracts, as well as the Convention on the International Sale of Goods, but in Iran, it is still based on domestic legal rules when It is necessary to use that this has caused legal challenges in this regard. In case of termination of the contract, the parties to the contract are required to return the change and in some cases it is possible to claim damages. Therefore, the findings of the present study showed that in Iranian law, termination will not have a retroactive effect, while in the convention, the effect of termination also extends to the past and Also, in the Convention on the International Sale of Goods and the principles of international contracts, basically, the implementation of the right of cancellation depends on the possibility of returning the goods, but this is not the case in Iranian law. In addition, the conditions and obligations in both legal systems are stable after the termination and the damage caused by the termination can also be claimed under certain conditions.
- اخلاقي، بهروز، امام، فرهاد،(1395). اصول قراردادهاي تجاري بين‌المللي، چاپ دوم، شهر دانش، تهران.
- امامی، سید حسن(1393). حقوق مدنی، ج 1، چاپ چهاردهم، تهران: انتشارات اسلامیه
- امینی، سید ابراهیم(1392). مطالعه تطبیقی شیوه پرداخت و تعیین ثمن در حقوق ایران، اصول قراردادهای تجاری بین المللی و کنوانسیون بیع بین المللی کالا، نشریه مطالعات حقوق تطبیقی، شماره 4: 23-39.
- بیات، فرهاد(1396). شرح جامع حقوق مدنی، تهران: انتشارات ارشد
- بابائی، ایرج(1394). نقد اصل قابلیت جبران کلیه خسارات در حقوق مسئولیت مدنی ایران، نشریه پژوهش حقوق عمومی، شماره 16: 83-45
- ثمره، روح الله و محمدی، گلناز(1396). اصول حاکم بر بیع کالا و قراردادهای بین‌المللی در حقوق ایران و بین‌الملل با تاکید بر کنوانسیون 1980وین، همایش بین‌المللی حقوق و فقه اسلامی، تهران
- داراب پور، مهراب(1394). ترجمه تفسیری بر حقوق بیع بین المللی، تهران: انتشارات گنج دانش
- رمضانی، پونه؛ مشهدی، علی(1394). آثار تسلیم مبیع در حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین‌الملل، نخستین کنگره بین‌المللی جامع حقوق
- رمضانی نوری، محمود(1373). فرهنگ حقوقی مدنی، چاپ اول،تهران
- سماواتی، حشمت‌الله،(1396). حقوق معاملات بین‌المللی، چاپ اول، تهران: انتشارات ققنوس
- شعاریان، ابراهیم؛ رحیمی، فرشاد(1393). حقوق بیع بین المللی، تهران: انتشارات شهر دانش
- شعاریان، ابراهیم(1396). حقوق تعهدات، تهران: انتشارات شهر دانش، 1396
- صفایی، میرحسین، عادل، مرتضی، کاظمی، محمود، میرزانژاد، اکبر(1397).حقوق بیع بین‌الملل، چاپ دوّم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- فخرآبادی، مریم و سربازیان اسفندآبادی، مجید(1399). ضمانت اجراهای عدم ایفای تعهد در کنوانسیون بیع بین‌الملل، پنجمین همایش بین‌المللی فقه و حقوق، وکالت و علوم اجتماعی، همدان
- قدیریان، معصومه؛ باشکو، مظفر(1399). بررسی فسخ قرارداد در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی با اصول قراردادهای تجاری بین‌المللی، فصلنامه پژوهش های اخلاق، شماره 1
- میرزانژاد جویباری، اکبر(1392). فسخ جزئی یا تجزیه قرارداد در کنوانسیون بیع بین المللی کالا و حقوق ایران، مجله دفتر حقوقی بین المللی، شماره 29
- Bonell, M. J. (2017). International Investment Contracts and General Contract Law: a Place for the UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts, Available, at: www.Heinonline.org, Accessed: 2017/1/26
- Honnold. john. (2018) uniform law for international sales under the 1980 United Nations Convention, p313.2ed kluwer law international, available at,http://www.cisg.law.pace.edu /cisg/ biblio/honnold.html
- Kritzer, Albert (2021), Guide to practical applications, of the united Nation convention on contracts for the international, sale of goods.
- Lando O & Beale (2019). The Principles of European Contract Law; Prepared by the Commission on European Contract Law, Kluwer Law International, The Hague.
- Saidov, D. (2019). the present state damages under the CISG: A CriticalAssessment,Available,at:http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/bIblio/saidov6.html,