حقوق شهروندی در حکومت اسلامی (بازنگری فقهی حکم قتل مرتد به سبب تکرار ارتداد)

محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق اسلامی

عبدالله باقری ¹ , سید محمدصادق احمدی ² , غلامحسین مسعود ³

1 - دانشجوی دکترای گروه حقوق،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد، ایران.
2 - گروه حقوق،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران (نویسنده مسئول). استادیارگروه حقوق،واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
3 - استادیارگروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

تاریخ دریافت : 1398/01/09 تاریخ پذیرش : 1398/05/14 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه: دولت اسلامی, حقوق شهروندان, مجازات اعدام, ارتداد,

چکیده مقاله :

در باب مجازات مرتد ملی در صورت تکرار ارتداد، بین فقیهان امامیه اختلاف رخ داده است. مشهور فقیهان با استناد به اجماع و اصل احتیاط در دماء، قتل در مرتبه چهارم را ثابت دانسته. در مقابل دیدگاه مشهور، نگارندگان با استقصای در متون فقهی به چهار دیدگاه متفاوت از فقیهان دست یافت؛ لذا نوشتار حاضر در پژوهشی تحلیلی-انتقادی به طرح این پرسش پرداخته است که آیا مستند کافی برای حکم به اعدام کسی که در مرتبه دوم ویا سوم و یا چهارم(به نسبت اختلاف دیدگاه‌ها)، جرم ارتداد را تکرار نموده، وجود دارد. با توجه به اینکه در قانون مجازات اسلامی، ارتداد به طور کلی جرم انگاری نشده و وفق اصل ۱۶۷ قانون اساسی، در چنین مواردی باید به فقه اسلامی‌رجوع کرد، اهمیت پرداختن به مسأله بیش‌تر می شود، لذا پژوهش حاضر به نقدو تحلیل دیدگاه های موجود در مسأله پرداخته و با خدشه در ادله سایر اقول، در نهایت قول به عدم قتل را برگزیده است.

چکیده انگلیسی:

As far as the penalty of the apostasy is concerned, in case of the repetition of the crime by the accused people, there is a debate among Imamieh religious scholars.  The majority of the jurisprudents believe that in case of the repletion of the crime in the fourth time, the death penalty is unavoidable.  On the contrary, other religious scholars are of the different on the issue.  The present study, adopting an analytic and critical stance, has answered the question whether there is a sufficient evidence for accusing the people in the second or third and even the fourth time of apostasy to be sentenced to death penalty or not? The present study capitalizing on Iranian constitution which recommends that we should refer to the Islamic jurisprudence. The present study recommends that not to perform the death penalty in case of repeating the crime considering the fact the in Islamic punishment law, the crime has not been formalized