طراحی مدل عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده مبتنی بر رهبری دانش و سطوح یادگیری
محورهای موضوعی : توانمندسازی سرمایه انسانیرضا بیجاری 1 , علیرضا منظری توکلی 2 , سمانه مهدی زاده 3 , سنجر سلاجقه 4
1 - دانشجوی دکتری، رشته مدیریت دولتی گرایش رفتار سازمانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران.
2 - استادیار، رشته روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی کرمان، کرمان، ایران.
3 - استادیار، رشته مدیریت دولتی گرایش رفتار سازمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمان، کرمان، ایران.
4 - دانشیار، گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
کلید واژه: سازمان یادگیرنده, سطوح یادگیری, رهبری دانش, توسعه و تجهیز مدارس کشور, سازمان نوسازی,
چکیده مقاله :
هدف: هدف این پژوهش ارائه مدل عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده مبتنی بر رهبری دانش و سطوح یادگیری در سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور است.روش: این پژوهش به روش توصیفی و از نوع همبستگی که به روش پیمایشی انجام شده و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور که از تعدد 2149 نفر با استفاده از جدول نمونه-گیری مورگان- کرجسی و روش نمونه‌گیری تصادفی- طبقه‌ای تعداد 340 نفر در پژوهش شرکت نمودند و ابزار گردآوری اطلاعات سه پرسشنامه محقق ساخته رهبری دانش، سطوح یادگیری و عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده و یک پرسشنامه استاندارد سازمان یادگیرنده سنگه بود. پایایی پرسشنامه‌ها بر اساس آلفای کرونباخ در پرسشنامه عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده (923/0)، سازمان یادگیرنده (893/0)، سطوح یادگیری (895/0) و رهبری دانش (871/0) بود و به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و از نرم‌افزارهای SPSS و AMOS استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که مقدار t همه مسیرهای بین متغیرهای تحقیق بزرگتر از 96/1 است و در نتیجه بین تمامی متغیرهای پژوهش رابطه معنی‌داری وجود دارد. همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد که مدل عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده مبتنی بر رهبری دانش و سطوح یادگیری در سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور از برازش خوبی برخوردار است.نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده نشان می دهد که عوامل مرتبط با سازمان یادگیرنده، رهبری دانش و سطوح یادگیری با یادگیرنده شدن سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور ارتباط مستقیم و معناداری داشتند و مورد تأیید قرار گرفتند.
Objective: The purpose of this study is to present a model of factors related to the learning organization based on knowledge leadership and learning levels in the organization of renovation, development and equipment of schools in the country. Methods: This research is a descriptive and correlational study that was conducted by survey method and the statistical population of the study includes all employees of the Organization for Renovation, Development and Equipping of Schools in the country. A total of 340 people participated in the study and the data collection tools were three questionnaires made by knowledge leadership, learning levels and factors related to the learning organization and a standard questionnaire of the learning organization. The reliability of the questionnaires was based on Cronbach's alpha in the questionnaire of factors related to learning organization (0.923), learning organization (0.893), learning levels (0.895) and knowledge leadership (0.871) and in order to analyze the data. Structural equation modeling method and SPSS and AMOS software were used. Findings: The results showed that the t-value in all paths between the variables is greater than 1.96 and as a result there is a significant relationship between all variables. Also, Also, the research findings showed that the model of these factors has a good fit.Conclusion: The results show that the factors related to the learning organization, knowledge leadership and learning levels were directly and significantly related to become learning Organization for Development, Renovation and Equipping schools of Iran and were approved.
باقری، زهرا و عادل مهربان، مرضیه. (1399). مؤلفه‌های سازمان یادگیرنده در بیمارستان‌های آموزشی اصفهان، دیدگاه پرستاران. راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی، ۷(۲)، 22-14.
بهروزی، محمد؛ فرخ‌نژاد، خدانظر و امیراحمدی، طاهره. (1388). بررسی عامل‌های مؤثر بر تمایل اعضای سازمان‌های فرهنگی-آموزشی برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 1(3)، 36-19.
تفرشی، سیدمحمد؛ حسین‌زاده، علی؛ تفتی، مهدی و عبداللهی، مریم. (1396). بررسی تأثیر رهبری دانش و سرمایه اجتماعی بر سرعت نوآوری به واسطه تسهیم دانش (مورد مطالعه: شرکت عالیس در شهر مشهد). پژوهشنامه مدیریت تحول، 9(17)، 163-136.
جعفری، مصطفی و اخوان، پیمان. (1385). طراحی مدل مفهومی مدیریت دانش با تأکید و عوامل کلیدی موفقیت. مدیریت فردا، 4(13-14)، 32-23.
حاجی هاشمی، زهرا؛ سعدی، حشمت‌اله و موحدی، رضا. (1398). رابطه بین ابعاد رهبری تحول‌آفرین و سازمان یادگیرنده (مورد مطالعه: سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان). تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران،50 (4)، 848-833.
حبییب، آرش. (1391). آموزش لیزرل، تهران، انتشارات پارس مدیر، ویرایش دوم.
حیدرعلی، هومن. (393). مدل یابی مدلات ساختاری، تهران، انتشارات سمت، چاپ ششم.
حیدریه زاده، سیدعلی و اولیاء، محمد صالح. (1392). به‌کارگیری مدیریت دانش در سازمان نوسازی مدارس، چالش‌ها و راهکارهای پیش‌رو. ششمین کنفرانس مدیریت دانش، تهران، موسسه اطلاع‌رسانی نفت، گاز و پتروشیمی. https://www.civilica.com/Paper-IKMC06-IKMC06_443.html.
خواجه‌ای، سعید؛ درودی، هما؛ مرادی، شهلا و حسنی، داوود. (1393). بررسی ویژگی‌های سازمان یادگیرنده در دانشگاه علوم پزشکی زنجان از دیدگاه مدیران و کارکنان. مجله توسعه آموزش در علوم پزشکی، ۷(۱۵)، 38-30.
دهقانی سلطانی، مهدی؛ مصباحی، مریم و طالبی، یاسمن. (1397). تأثیر ارزش‌های سازمانی و رهبری دانش‌گرا بر عملکرد نوآوری با تبیین نقش تسهیم دانش. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8(3)، 74-43.
ذوالفقارنسب حاجی‌زاده، عاطفه و اعظمی، محمد. (1399). بررسی رابطه میان رهبری دانش و سازمان یادگیرنده در دانشگاه علوم پزشکی کرمان. هفتمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های مدیریت و علوم انسانی در ایران. تهران: https://civilica.com/doc/1179845.
ساکاران، اوما. (1392). روش های تحقیق در مدیریت، ترجمه، محمدصائبی و محمود شیرازی، تهران: انتشارات مرکز آموزشی مدیریت دولتی، چاپ دوازدهم.
سهرابی، هستی؛ رضوی، سید علی اصغر و طاهرخانی، لیلی. (1397). بررسی رابطه بین رهبری دانش با بهبود سازمانی از دیدگاه کتابداران کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. دانش شناسی، 11(43)، 46-32.
شهلایی، ناصر و خیراندیش، مهدی. (1389). ارزیابی میزان آمادگی سازمان‌های فعال در صنعت هوانوردی برای تبدیل آن‌ها به سازمان یادگیرنده. مهندسی هوانوردی، 12(2)، 72-65.
صالحی، سید محمدرضا و میرسپاسی، ناصر. (1396). بررسی چگونگی ایجاد سازمان یادگیرنده در سازمان صدا و سیما. پژوهش‌های مدیریت راهبردی، 20(56)، 78-59.
صنوبر، ناصر؛ صبوری فرد، محمد؛ شعاران، افرا و امینی، جعفر. (1394). تأثیر مؤلفه‌های رهبری دانش بر بهبود عملکرد سازمانی با بررسی نقش میانجی مدیریت دانش مشتری. پژوهش‌ها و مطالعات علوم رفتاری، 7(24)، 120-102.
عامری شهرابی، محسن. (1394). بررسی دانشگاه صنایع و معادن ایران بر اساس شاخص‌های سازمان یادگیرنده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر.
عمران زاده، اسماعیل؛ خوش چهره، محمد؛ منوریان، عباس و علائی، حسین. (1396). تبیین الگوی یادگیری سازمانی در کارکنان شرکت ملی صنایع پتروشیمی کشور. مدیریت سازمان‌های دولتی، 5(3)، 118-97.
قربانی زاده، وجه الله. (1387). ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش ویژگی‌های سازمان یادگیرنده. مدرس علوم انسانی، 13(2)، 238-210.
قربانی زاده، وجه الله. (1392). یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده با نگرشی بر مدیریت دانش. تهران: انتشارات بازتاب.
قیومی، صدیقه؛ حسین‌قلی‌زاده، رضوان و آهنچیان، محمدرضا. (1399). بازخوانی مؤلفه‌های رهبری دانش و بررسی وضعیت آن‌ها در گروه‌های آموزشی: مورد مطالعه دانشگاه فردوسی مشهد. نامه آموزشی عالی، 13(49)، 159-129.
مشدئی، علی؛ تقوی، زهرا و مشدئی، امیر. (1390). بررسی الگوهای رفتاری یادگیری کارآفرینانه با رویکرد شایستگی. مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی، 2(2)، 35-23.
نجف‌پور، علیرضا؛ نجف‌بیگی، رضا و دانش فرد، کرم اله. (1399). ارزیابی تحقق ابعاد سازمان یادگیرنده در بانک‌های دولتی ایران. علوم مدیریت ایران، 14(58)، 133-109.
Alerasoul, S. A., Afeltra, G., Hakala, H., Minelli, E., & Strozzi, F. (2021). Organisational learning, learning organisation, and learning orientation: An integrative review and framework. Human Resource Management Review, 100854.
Alipour, F., & Karimi, R. (2018). Creating and developing learning organization dimensions in educational settings; role of human resource development practitioners. International Journal of Management, Accounting and Economics, 5(4), 197-213.
Alonazi, W. B. (2021). Building learning organizational culture during COVID-19 outbreak: a national study. BMC Health Services Research, 21(1), 1-8.
Altınay, F., Dagli, G., & Altınay, Z. (2016). The role of information technology in becoming learning organization. Procedia Computer Science, 102, 663-667.
Antunes, H. D. J. G., & Pinheiro, P. G. (2020). Linking knowledge management, organizational learning and memory. Journal of Innovation & Knowledge, 5(2), 140-149.
Argote, L., & Miron-Spektor, E. (2011). Organizational learning: From experience to knowledge. Organization Science, 22(5), 1123-1137.
Asadnezhad, A., Kordi, N., & Jafari, A. (2021). The leadership of knowledge in organization: The media needs of the audience with emphasis on Habermas Public Sphere Theory in media organizations. International Journal of Organizational Leadership, 10(1), 103-114.
Bennet, A., & Bennet, D. (2004). Organizational survival in the new world. Routledge.
Caldwell, R. (2012). Leadership and learning: A critical reexamination of Senge’s learning organization. Systemic Practice and Action Research, 25(1), 39-55.
Choi, M., & Ruona, W. E. (2011). Individual readiness for organizational change and its implications for human resource and organization development. Human Resource Development Review, 10(1), 46-73.
Chou, S. Y., & Ramser, C. (2019). A multilevel model of organizational learning: incorporating employee spontaneous workplace behaviors, leadership capital and knowledge management. Learning Organization, 26(2), 132-145.
Davis, S. M. (2001). Lessons from the future: Making sense of a blurred world: From the world's leading futurist. Capstone Pub.
Donate, M. J., & de Pablo, J. D. S. (2015). The role of knowledge-oriented leadership in knowledge management practices and innovation. Journal of Business Research, 68(2), 360-370.
Donate, M. J., & Guadamillas, F. (2011). Organizational factors to support knowledge management and innovation. Journal of Knowledge Management, 15(6), 890-914.
Fariz, F., Margono, S., Wirawan, I. D., & Sumiati, S. (2016). Analysis the effect of human resources competence and organization of learning toward performance: studies in Economics-based college in indonesa. Russian Journal of Agricultural and Socio-Economic Sciences, 60(12).
Fischer, T., Dietz, J., & Antonakis, J. (2017). Leadership process models: A review and synthesis. Journal of Management, 43(6), 1726-1753.
Garavan, T. N., & McCarthy, A. (2008). Collective learning processes and human resource development. Advances in Developing Human Resources, 10(4), 451-471.
García-Morales, V. J., Jiménez-Barrionuevo, M. M., & Gutiérrez-Gutiérrez, L. (2012). Transformational leadership influence on organizational performance through organizational learning and innovation. Journal of Business Research, 65(7), 1040-1050.
Garvin, D. A., Edmondson, A. C., & Gino, F. (2008). Is yours a learning organization?. Harvard Business Review, 86(3), 109.
Gil, A. J., Rodrigo-Moya, B., & Morcillo-Bellido, J. (2018). The effect of leadership in the development of innovation capacity: A learning organization perspective. Leadership and Organization Development Journal, 39(6), 694-711.
Goh, S. C. (1998). Organizational learning capability: Lessons from. The Learning Organization, 10(4-2003), 216-227.
Guinot, J., Chiva, R., & Mallén, F. (2016). Linking altruism and organizational learning capability: A study from excellent human resources management organizations in Spain. Journal of Business Ethics, 138(2), 349-364.
Guo, H., Zhang, L., Huo, X., & Xi, G. (2019). When and how cognitive conflict benefits cross-functional project team innovation: The importance of knowledge leadership. International Journal of Conflict Management, 30(4), 514-537.
Hoe, S.L., & McShane, S. (2010). Structural and informal knowledge acquisition and dissemination in organizational learning: An exploratory analysis. The Learning Organization: An International Journal, 17(4), 364-386.
Hooi, L.W. (2019). Firm performance: is organizational learning capability the magic wand?. International Journal of Productivity and Performance Management, 68(8), 1411-1433.
Hsu, J. S. C., Chu, T. H., Lin, T. C., & Lo, C. F. (2014). Coping knowledge boundaries between information system and business disciplines: An intellectual capital perspective. Information & Management, 51(2), 283-295.
Jamali, D. (2006). Insights into triple bottom line integration from a learning organization perspective. Business Process Management Journal, 12(6), 809-821.
James-Gordon, Y., & Bal, J. (2003). The emerging self-directed learning methods for design engineers. The Learning Organization: An International Journal, 10(1), 63-69.
Jo, S. J., & Joo, B. K. (2011). Knowledge sharing: The influences of learning organization culture, organizational commitment, and organizational citizenship behaviors. Journal of Leadership & Organizational Studies, 18(3), 353-364.
Kim, E. J., & Park, S. (2020). Transformational leadership, knowledge sharing, organizational climate and learning: an empirical study. Leadership and Organization Development Journal, 41(6), 761-775.
Lakshman, C. (2009). Organizational knowledge leadership: An empirical examination of knowledge management by top executive leaders. Leadership and Organization Development Journal, 30(4), 338-364.
Nafukho, F. M., Graham, C. M., & Muyia, M. H. (2009). Determining the relationship among organizational learning dimensions of a small-size business enterprise. Journal of European Industrial Training, 33(1), 32-51.
Naqshbandi, M. M., & Jasimuddin, S. M. (2018). Knowledge-oriented leadership and open innovation: Role of knowledge management capability in France-based multinationals. International Business Review, 27(3), 701-713.
Mabey, C., Kulich, C., & Lorenzi-Cioldi, F. (2012). Knowledge leadership in global scientific research. The International Journal of Human Resource Management, 23(12), 2450-2467.
Marsick, V. J., & Watkins, K. E. (2003). Demonstrating the value of an organization's learning culture: the dimensions of the learning organization questionnaire. Advances in Developing Human Resources, 5(2), 132-151.
Nathai-Balkissoon, M., & Pun, K. F. (2011). A holistic model and research agenda for organisational learning in manufacturing. World Journal of Entrepreneurship. Management and Sustainable Development, 7(1), 27-38.
Nyukorong, R. (2016). Leadership, Learning Organization and Job Satisfaction in Ghanaian Telecommunications Companies. Available from: https://www.academia.edu/download/50190923/3c.pdf
Park, S., & Kim, E. J. (2018). Fostering organizational learning through leadership and knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 22(6), 1408-1423.
Pedler, M., Burgoyne, J., & Boydell, T. (1991). The Learning Company: A Strategy for Sustainable Development. London: McGraw-Hill.
Raj, R. (2015). Impact of Culture, HRM Practices, Organizational Learning, and Innovativeness on Organizational Effectiveness and Learning Organization (Doctoral dissertation).
Rehman, U. U., & Iqbal, A. (2020). Nexus of knowledge-oriented leadership, knowledge management, innovation and organizational performance in higher education. Business Process Management Journal, 26(6), 1731-1758.
Ribière, V. M., & Sitar, A. S. (2003). Critical role of leadership in nurturing a knowledge-supporting culture. Knowledge Management Research & Practice, 1(1), 39-48.
Rijal, S. (2016). Leadership Style And Organizational Culture In Learning Organization: A Comparative Study. International Journal of Management & Information Systems, 20(2), 17-26.
Rus, C. L., Chirică, S., Raţiu, L., & Băban, A. (2014). Learning organization and social responsibility in Romanian higher education institutions. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 142, 146-153.
Salas-Vallina, A., López-Cabrales, Á., Alegre, J., & Fernández, R. (2017). On the road to happiness at work (HAW): Transformational leadership and organizational learning capability as drivers of HAW in a healthcare context. Personnel Review, 46(2), 314-338.
Senge, P. M. (2006). The Fifth Discipline: The Art and Practice of the Learning Organization. Broadway Business.
Serban, I. D. (2021). From organisational learning and knowledge acquisition to the learning organisation: the case of the European Commission through DG DEVCO. European Politics and Society, 1-18.
Shamim, S., Cang, S., & Yu, H. (2019). Impact of knowledge-oriented leadership on knowledge management behaviour through employee work attitudes. The International Journal of Human Resource Management, 30(16), 2387-2417.
Shariq, S. M., Mukhtar, U., & Anwar, S. (2019). Mediating and moderating impact of goal orientation and emotional intelligence on the relationship of knowledge-oriented leadership and knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 23(2), 332-350.
Sousa, M. J., Cascais, T., & Rodrigues, J. P. (2015). Action research study on individual knowledge use in organizational innovation processes. In New Contributions in Information Systems and Technologies (pp. 75-82). Springer, Cham.
Srirama, M. V., Iyer, P. P., & Reddy, H. (2020). Dimensions of social capital and learning culture: a case of an IT organization. Learning Organization, 27(4), 337-349.
Stewart, J. E. (2013). Leadership style and learning organization: A survey of information technology professionals (Doctoral dissertation, Capella University).
Svensson, R. B., & Taghavianfar, M. (2020, September). Toward Becoming a Data-Driven Organization: Challenges and Benefits. In International Conference on Research Challenges in Information Science (pp. 3-19). Springer, Cham.
Von Krogh, G., Nonaka, I., & Rechsteiner, L. (2012). Leadership in organizational knowledge creation: A review and framework. Journal of Management Studies, 49(1), 240-277.
Williams, P. (2012). The role of leadership in learning and knowledge for integration. Journal of Integrated Care, 20(3), 164.
Yang, L. R., Huang, C. F., & Hsu, T. J. (2014). Knowledge leadership to improve project and organizational performance. International Journal of Project Management, 32(1), 40-53.
Zhang, L., & Cheng, J. (2015). Effect of knowledge leadership on knowledge sharing in engineering project design teams: the role of social capital. Project Management Journal, 46(5), 111-124.
_||_