تاثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی بر مفهوم حقوقی بزه دیده گی دانش آموزان در نهاد فرهنگی آموزش و پرورش در ایام شیوع ویروس کووید- 19

محورهای موضوعی : مطالعات میان فرهنگی

بهرام نیک بخش ¹ , علی حمیدی ² , مهران حافظی بیرگانی ³

1 - استادیار گروه علوم ‌انسانی، دانشکده علوم‌انسانی، دانشگاه پیام‌نور واحد آبادان خوزستان، ایران.
2 - مربی، گروه حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
3 - مربی ،گروه اقتصاد، واحد مسجد سلیمان،دانشگاه آزاد اسلامی ، مسجد سلیمان، ایران

تاریخ دریافت : 1401/03/08 تاریخ پذیرش : 1401/04/14 تاریخ انتشار : 1401/09/01

کلید واژه: عوامل اقتصادی, دانش آموزان, عوامل اجتماعی, کلان شهر اهواز, بزه دیده گی,

چکیده مقاله :

بزه دیدگی دانش آموزان یکی از مسائل مهم جامعه ایران است. هدف پژوهش حاضر بررسی بزه دیدگی دانش آموزان در ایام شیوع ویروس کووید-19 و عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر آن درکلان شهر اهواز است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و با کمک تحلیل معادلات ساختاری و رگرسیون چند گانه از طریق نرم افزار های pls-smart3 و spss25 انجام گرفته است. با استفاده از ابزار پرسشنامه، داده های لازم از طریق 384 نفر دانش آموز در نواحی 4 گانه آموزش و پرورش کلان شهر اهواز به روش خوشه بندی چند مرحله ای جمع آوری گردید. تمام ابعاد متغیر اجتماعی (اعتماد، همسالان، بعد خانوار، خشونت و طلاق عاطفی) در سطح 05/0 دارای رابطه معنی دار و مثبت با متغیر وابسته بزه دیده گی است. متعیرهایی جمعیت شناختی (سن، جنس، رشته تحصیلی و نوع مدرسه) با متغیر بزه دیده گی در همین سطح دارای ارتباط معنی دار هستند. ولی ارتباط ابعاد مربوط به متغیر اقتصادی (شغل، تحصیلات و درآمد) بر متغیر بزه دیده گی تایید نشد. خروجی مدل و ضرایب رگرسیون استاندارد شده نشانگر میزان تاثیر متغیر عوامل اجتماعی(997/0)، عوامل جمعیت شناختی(003/0) بر متغیر بزه دیده گی است. همچنین مقدار ضریب تعیین (006/0-)، بیان کننده عدم تبیین واریانس عوامل اقتصادی بر متغیر بزه دیدگی دانش آموزاناست. تفاوت مقادیر پیش بینی از واقعیت در هر سه متغیر اجتماعی، اقتصادی و بزه دیدگی مطابق دستور العمل Q2-PREDICT مناسب ارزیابی گردید.

چکیده انگلیسی:

Student victimization is one of the most important issues in Iranian society. The aim of this study is to investigate the victimization of students during the outbreak of Covid-19 and the social and economic factors affecting it in the metropolis of Ahvaz. The present study is a survey and with the help of structural equation analysis and multiple regression through pls-smart3 and spss25 software. Using a questionnaire, the necessary data were collected through 384 students in the four education districts of Ahvaz metropolis by multi-stage clustering. All dimensions of social variables (trust, peers, family dimension, violence and emotional divorce) at the level of 0.05 have a significant and positive relationship with the dependent variable of victimhood. Demographic variables (age, sex, field of study and type of school) have a significant relationship with the victim variable at the same level. However, the relationship between the dimensions of the economic variable (occupation, education and income) and the victim variable was not confirmed. The output of the model and standardized regression coefficients indicate the effect of social variables (0.997) and demographic factors (0.003) on the victim variable. Also, the value of the coefficient of determination (-0.006) indicates the lack of explanation of the variance of economic factors on the "student victimization variable". The difference between the predicted values of reality in all three variables of social, economic and victimization was evaluated according to the Q2-PREDICT guideline.

منابع و مأخذ:

الستی، ساناز، حسن‌پور، معصومه (1385)، بزه دیده شناسی و پیشگیری از بزه دیدگی، فصلنامه دادرسی، شماره 56، 24-27

جلایی پور حمیدرضا، حسینی نثار، مجید (1387)، عوامل اجتماعی مؤثر بر بزه‌کاری نوجوانان در رشت، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی ویژه‌نامه پژوهش‌های اجتماعی، 8 (2)، 77-102.

اسکندری چراتی، آذر (1396)، بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مؤثر بر بزهکاری نوجوانان (مطالعه موردی: نوجوانان پسر 13 تا 19 سال شهر آزادشهر)، فصلنامه تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، شماره 4 (پیاپی 34)، 185- 206

غفاری، داریوش، مرادی، علی (1395)، عوامل مرتبط با بزهکاری نوجوانان با تأکید بر نقش خانواده در شهر کرمانشاه، زن و مطالعات خانواده، 9 (33)، 113-140.
 عبدالهی، اسماعیل، حسینی، فرزاد، مطهری زاده، یاسین (1397)، عوامل اجتماعی مؤثر در بزهکاری نوجوانان شهر کازرون و راه‌های پیشگیری از آن، تمدن حقوقی (دوفصلنامه)، 1 (1)، 113-130.
حیدرنژاد، کیوان و زارع جعفری، غلامرضا (1396)، پیشگیری از بزه دیدگی اطفال و نوجوانان در حقوق ایران، کنفرانس ملی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی، کازرون.
میرحسینی، زهرا، صادقی فسایی، سهیلا (1390)، بررسی عوامل مؤثر بر بزه دیدگی زنان شهر تهران، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، 1 (32)، 35-62.
صفاری، علی، ایمانی، مهرنوش (1399)، تأثیر بزه‌دیدگی اطفال و نوجوانان بر بزهکاری و پیشگیری از آن، فصلنامه‌ی علمی رهیافت پیشگیری از جرم، 3 (2)، 151-178.
چاووشی، محمدصادق، کرامتی معز، هادی (1397)، پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال در آموزه‌های قرآنی، فصلنامه‌ی مطالعات قرآنی، 9 (35)، 145-164.
کرامتی معز، هادی، میرخلیلی، سید محمود، عالی پور، حسن، شیدائیان، مهدی (1398)، پیوند گرایش به شبکه‌های اجتماعی مجازی و بزه دیدگی نوجوانان (مطالعه موردی دانش آموزان بین 12 تا 15 سال منطقه پنج شهر تهران)، فصلنامه علمی تحقیقات حقوقی بین‌المللی، 12(45)، 1-27.
مهدوی، محمود، اختری، نیکزاد، اختری، نیکزاد (1391)، خانواده، کنترل اجتماعی و پیشگیری از بزهکاری اطفال و نوجوانان، فصلنامه علمی مطالعات پیشگیری از جرم، 1391(25)، 95-114.
عباچی، مریم (1398)، پیشگیری از بزه دیدگی مجدد، مجموعه مقالات همایش ملی پیش‌گیری از جرم، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس ناجا.
نیک بخش، بهرام (1400)، مدل یابی تأثیر سرمایه‌ی اجتماعی آنلاین بر سلامت روانی - اجتماعی با تأکید بر مطالعات درون فرهنگی، فصلنامه مطالعات میان فرهنگی، 16(49)، 157-187.

Anderson, A. L (2012), Individual and Contextual Influences on Delinquency: The Role of The Single-Parent Family, Journal of Criminal Justice,  30, 575-587.
Bette L. Bottoms, Cynthia J. Najdawski, Gail S. Goodman (2009), Children as victims, witnesses and offenders, The Guilford press.
Berkowitz,O (2020), Students’ physical victimization in schools: The role of gender, grade level, socioeconomic background and ethno cultural affiliation, Children and Youth Services Review, Volume 114, July 2020, 105048
Chung, H. L.& Steinberg, L (2006), Relations Between Neighborhood Factors,  Parenting Behaviors, Peer Deviance, and Delinquency Among Serious Juvenile Offenders, Developmental Psychologhy, Vol. 42, No. 2, 319-331.
Hong,J.Dorothy,A. Lee,SH.Delara.W. Min lee,j (2021), Adolescent bullying victimization and psychosomatic symptoms: Can relationship quality with fathers buffer this association? Journal of Affective Disorders, Volume 295, 1 December 2021, Pages 1387-1397.
Huang, l (2021), Bullying victimization, self-efficacy, fear of failure, and adolescents’ subjective well-being in China, Children and Youth Services Review, Volume 127, August 2021, 106084
Krisberg Barry and Angela M. Wolf (2005), juvenile offending, oxford University Press.  Choo, W. -Y.; Dunne, M. P.; Marret, M. J.; Fleming M. & Wong, Y. L (2011), Victimization experiences of adolescents in Malaysia, Journal of Adolescent Health, 49(6), pp 627-634.
Timothy.O.Peresioc.O. Stephany,C (2021), Association Between Bully Victimization and Vaping Among Texas High School Students, Volume 61, Issue 6, December 2021, Pages 910-918
Zhao,Z. Liy,J. Nie,Q.Teng,Z. Ceng,J. Zhang,D (2021), School climate and bullying victimization among adolescents: A moderated mediation model, Children and Youth Services Review, Volume 131