چالش های فراروی توسعه اقتصاد گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
محورهای موضوعی : مربوط به گردشگریعبدالرحیم هاشمی دیزج 1 , ژیلا فرزانه سادات زارنجی 2 , مریم جامی اودولو 3
1 - دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2 - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل، ایران
3 - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
کلید واژه: توسعه گردشگری, اقتصاد گردشگری, چالش ها, مدل ساختاری- تفسیری ((ISM,
چکیده مقاله :
امروزه صنعت گردشگری به عنوان سومین صنعت، اهرم اقتصادی مهم برای تأمین منابع مادی در شهرها در دستور کار قرار گرفته است. به گونه ای که با مدیریت و ساماندهی، پتانسیل با ارزشی چون گردشگری می توان منابع درآمدی خوبی برای شهرها ایجاد نموده و به توسعه ی پایدار شهری نایل آمد. از این رو هدف اصلی این پژوهش شناسایی چالش های فراروی توسعه اقتصاد گردشگری شهری می باشد که به صورت موردی در شهراردبیل انجام یافته است. پژوهـش حاضـر از نـوع توصیفی ـ اکتشـافی اسـت و جامعه ی آمـاری تحقیـق را کارشناسـان آشـنا بـه صنعـت گردشـگری شـهر اردبیل تشـکیل میدهنـد کـه بـه روش گلوله برفـی، تعـداد 15 نفـر از آنهـا به عنوان نمونه آمـاری تحقیـق انتخـاب شـدند. برای سنجش پایایی پرسشنامة ، از روش آزمون مجدد استفاده شده است.. در این خصوص مجموع هم بستگی بین پاسخ های اعلام شده از طرف کارشناسان، بار اول، برابر با 780/0 و بار دوم برابر 763/0 محاسبه شد. که نشان از پایایی قابل قبول پرسشنامه دارد. برای روایــی ابــزار تحقیــق نیز از روش تحلیــل محتوایــی، جهت تجزیه و تحلیــل داده هــا نیز از مدل ســازی ساختاری ـ تفســیری ((ISM استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد چالش های آموزشی، ناآگاهی با قدرت نفوذ 9 و چالش برنامه ریزی و سازمانی با قدرت نفوذ 8 بیشترین تاثیر، چالش اجتماعی- فرهنگی نیز با قدرت نفوذ 5 کمترین تاثیر را دارند.
The tourism industry, ranking as the third-largest sector, plays a crucial role in providing economic resources for cities. Effective management of tourism potential can create substantial income and support sustainable urban development. This research aims to identify challenges obstructing urban tourism development, focusing on Ardabil city as a case study. Employing a descriptive-exploratory approach, the study involves experts familiar with Ardabil's tourism industry as the research population. Fifteen experts were selected using the snowball sampling method as the statistical sample. The questionnaire's reliability was assessed through the retest method, yielding an initial correlation of 0.780 and a repeated correlation of 0.763, indicating acceptable reliability. Validity was ensured through content analysis, with data analyzed using Structural Interpretive Modeling (ISM). Findings reveal that an organization with an influence power of 8 has the greatest impact, while socio-cultural challenges hold the least influence at 5.
:
1- بیرانوندزاده، م.1397. مطالعه اهميت دره خرم آباد در توسعه پایدار گردشگري استان و فراهم نمودن زمينه ثبت در فهرست جهاني، طرح پژوهشی، كارفرما: اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگري استان لرستان
2- بیرانوندزاده، م؛ سبحانی، ن؛ نجفی، ا؛ رشیدی، س .1399. گردشگری شهری و نقش آن در توسعه اقتصاد شهری (مورد: شهر شاهین دژ). مهندسی جغرافیای سرزمین، 8(4): 370-355.
3- بهمنی، پ؛ نمامین، ف .1399. طراحی مدل اقتصاد گردشگری شهری با رویکرد ساختاری تفسیری، مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 2 (4): 177-157.
4- پاپلی یزدی، م.ح، سقایی، م. .1385 .گردشگری، ماهیت و مفاهیم، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت
5- تقدیســی، س.، دانشــور، ف . 1386. توریســم روسـتایی، تصویـری مجـازی یـا الگویـی حقیقـی در برنامه ریـزی روسـتایی، مجله ی جغرافیـا و توسعه ناحیـه ای، 8 (4): 192-179.
6- دیناري، احمد.1384، گردشگري شهري در ایران و جهان، مشهد: انتشارات دانشگاه مشهد.
7- رستگار، م.، غلامی، م.، ز، م.، مقدم، م . 1390. تحلیل عوامل مؤثر بر گسترش گردشگري پایدار شهري مجموعه مقالات همایش بین المللی مدیریت گردشگري و توسعۀ پایدار، ، با استفاده از مدل سوات، نمونۀ موردي، زنجان مرودشت، 148-160
8- زمانــی فراهانــی، ح .1392. شــناخت صنعــت جهانگــردی ایــران و جهــان. تهــران: انتشــارات زهــد.
9- سرایی، م. ح.، شمشیري، م .1392. بررسی وضعیت گردشگري در شهر شیراز، جغرافیا و برنامه ریزي ، در راستاي توسعه پایدار با استفاده از تکنیک SOWT ، 1(24): 88069.
10- سازمان جهانی جهانگردی .1379. برنامه ریزی ملی و منطقه ای جهانگردی، مترجم، محمود عبداله زاده ویرایش تخصصص نصرالله مستوفی، چاپ اول، تهران، دفتر پژوهش های فرهنگی
11- خاکسپاري، ع؛ ابراهیم نیا سم اکوش.، س.، دامادي، م.، معزز، و.1392، ارزیابی تأثیرات اجتماعی- فرهنگی گردشگری شهری بر نحوه زندگی مردم شهر بابلسر، برنامه ریزي و توسعۀ گردشگري، 7 (2): 147-126.
12- فرج زاده اصل، م .1384. سیستم مطالعات جغرافیایی و کاربرد آن در برنامه ریزی توریسم، چاپ اول، تهران: سمت.
13- قهرمانی فرد، ح؛ حسین زاده دلیر، ک؛ موسی ، م.س .1400،.شناخت و ارزیابی پیشران های حیانی موثر بر آینده توسعه گردشگری مطالعه موردی: کلان شهر تبریز، فصلنامه گردشگری شهری، 1(8): 82-67.
14- قبادی، پ.، پــاپزن، ع.، زرافشــانی، ك.، گراونــدی، ش .1391. مطالعه وضــعیت گردشــگری روستایی در روستای خانقــاه از دیـدگاه اهــالی روسـتا: بـا استفاده از تئــوری بنیانــی، فصلنامه مســكن و محیــط روســتا، 137 (31):82-71
15- متقی، س .1399. تحليل مقایسه اي گردشگري منطقه اي با رویكرد درآمد محور، نشریه گردشگري شهري، 2(7): 96-85
16- مدهوشی، م.، ناصرپور.1382. ارزیابی موانع توسعه صنعت گردشگری در استان لرستان، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، 28: 25-28.
17- محسنی، ر.ع. 1388. گردشگری پایدار در ایران: کارکرد، چالش ها و راهکارها. فصلنامه فضای جغرافیایی، 9(28): 171-149
18- مهدیـان بروجنـی، م.، احمدونـد، م .1393. واكاوی موانــع و چالش هــای توسعه ی گردشــگری روســتایی در منطقه‌ی دنــا؛ دیــدگاه جامعه میزبــان،. جغرافیــا و آمایــش شــهری ـ منطقه ای، 10 (4): 128-113.
19- موسایی، م.، هاشمی، س.، ابراهیمی، م .1391،. بررسی جامعه شناختی توسعه پایدار گردشگری در ایران: موانع، چالش ها، راهکارها، فصلنامع تخصصی علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد شوشتر، 6(16): 50-25.
20- منتظر، ف.، نظم فر، ح.، یزدانی، م.ح.1397.تحلیل توسعه ی فضایی شهر اردبیل در دوره‌ی زمانی (1335-1390). مطالعات عمران شهری، 2(5): 120-136
21- نوربخش، م.، اکبرپور، م .1389، نقش گردشگری در اقتصاد کلان شهرها، ویژه نامه اقتصاد گردشگری، (2):21-34
22- واگی، چ .1377. جهانگردی در چشم اندازی جامع، مترجمان: علی پارسائیان و محمد اعرابی، چاپ اول، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی
23- یاوری، ح.، خوشنویس، م.، غلامی، ا .1391. اقتصاد گردشگری، تهران، انتشارات، سیمای دانش، چاپ اول
24- Alzbun.N.M.2019. “ Domestic Tourism in Jordan:Patterns,Challenges and Opportunities” Journal of Eniviromental Management and Tourism.2(34).281-291
25- Dwyer, L.2016. Planning for Sustainable Tourism: An Alternative Paradigm, International Journal of Tourism and Spirituality, 1(1): 28-43
26- Cooper, C., J. Fletcher, D. Gilbert, S. Wanhill & R. Shepherd.1998. Tourism: Principles and Practice, 2nd Ed. New York: Longm
27- Hudson, S. Huang, L., Roth, M. S., & Madden, T. J. 2016. The influence of social media interactions on consumer–brand relationships: A three-country study of brand perceptions and marketing behaviors, International Journal of Research in Marketing, 33(1): 27-41
28- Kachniewska, M.A.2015. Tourism development as a determinant of quality of life in rural areas, Worldwide, Hospitality and Tourism Themes, 7(5): 500-515
29- Leitao, N. C.2011,. " 'Tourism and economic growth: a panel data approach
30- Liu, A.,A & Pratt,.S.2017. Tourisms Tourism .terrorism to resilience and vulnerability and resilience to terrorism.Tourism Mangement 60,404-417
31- Mitchell,M.,& Hall,D.R .2005. Rural Tourism and Sustanable Business:Key themes and issues (pp.3-14).Channel View Publications
32- Sharpley,R.2002. “Rural Tourism and the Challenge of Tourism Diversification : The Case of Cyprus” .Tourism Management, 23(3), 233-24
33- Timothy, D. J. and Wall, G.1995. Tourist Accommodation in an Asian historic city, The Journal of Tourism Studies, 6(2): 23-24
34- Tourism .M .H ,Paul,B.20115. :Sustainability for Opportunities the and Challenges .“Tobago and ,Barbados ,Grenada of Study Case A ,Management Hospitality and Tourism of Journal 204-213. ,(9-10)3