مقایسه‌ی دو چامه‌ی خاقانی شروانی و ملا محمود بیخود
محورهای موضوعی : زبان و ادب فارسی
سیداحمد پارسا
1
(عضو هیأت علمی دانشگاه کردستان)
کلید واژه: poetry, قصیده, خاقانی, Khaqani, ode, بیخود, نعت حضرت رسول(ص), Bikhod, praise of Islamic Prophet Mohammed,
چکیده مقاله :
نظیره‌گویی، اقتباس و استقبال سرایندگان از سروده‌های یکدیگر در ادب پارسی، از پیشینه‌ی دیرینه‌ای برخوردار است. یکی از سرایندگانی که سروده‌هایش مورد توجه و اقتباس و نظیره‌گویی سرایندگان بعد از خود قرار گرفته و مورد توجه آنان واقع گشته خاقانی شروانی (520-595 هـ .ق) شاعر کرد عراقی است. در این پژوهش ضمن مقایسه‌ی این دو سروده، تأثیر سروده‌ی خاقانی بر شعر بیخود در دو حوزه‌ی فرم و محتوا مورد توجه قرار می‌گیرد. نتیجه نشان می‌دهد با این بررسی می‌توان به شناخت بهتری از تأثیرگذاری سروده‌های خاقانی و اهمیت آن‌ها از دیدگاه سرایندگان دیگر دست یافت.
The burlesque , adaptation , and imitation of poets of one another dated back to the One of the poets whose poetry has been imitated and adapted past times by succeeding poets was Khaqani of Shervan (A.D.1199-1121). The aim of this article ode is to study the influence of Khaqani's ode on another ode composed by Mohmood Bikhod , a mystic Kurdish poet of Iraq , in praise of prophet Mohammed (pbuh) . In this study, while a comparison is made between two odes, the effect of Khaqani's ode on that of Bikhod is also considered in two domains namely form and content . The results of the study give us a better understanding of how Khaqani's poetry has influenced other poets in different lands.
1- بیخود، محمود (بی‌تا). دیوان بیخود. تصحیح محمدملاکریم، سقز: محمدی
2- ترجانی‌زاده، احمد (1382). شرح معلقات سبع. با مقدمه و تعلیقات جلیل تجلیل، تهران: سروش
3- حافظ، شمس‌الدین (1370). دیوان حافظ. تصحیح حسین الهی قمشه‌ای، تهران: سروش، چاپ چهارم
4- حکمت، علی‌اصغر (1363). جامی. تهران: توس
5- خاقانی شروانی، افضل‌الدین بدیل (1357). دیوان خاقانی شروانی، به کوشش سید ضیاءالدین سجادی، تهران: زوار
6- (1375). دیوان خاقانی. ویراسته‌ی میرجلال‌الدین کزازی. تهران: نشر مرکز
7- خرمشاهی بهاءالدین، (1368)، حافظ‌نامه، تهران: سروش: چاپ سوم.
8- صفا، ذبیح‌الله (1369). تاریخ ادبیات در ایران. تهران: فردوسی
9- طالبانی،رضا(2000م.) .دیوان شیخ رضا طالبانی.تصحیح وشرح: شُکر مصطفی،عراق:اربیل
10- عبدالباقی، فؤاد (1364)، المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم. قاهره: مکتبة دارالکتب الضریه
11- فخرالزمانی قزوینی، ملاعبدالنبی (1362). تذکره میخانه، تصحیح احمد گلچین معانی، تهران: اقبال، چاپ سوم
12- قیصری، ابراهیم (1372): "بث الشکوای دو شاعر" (خاقانی و فصیحی). کتاب پاژ، شماره اول، تابستان 1372
13- لـجنة من الاساتذه (1986)، المجانی الحدیثه عن مجانی الاب شیخو، جددها لـجنة من الاساتذه بادارة فؤاد افرام بستانـی، بیروت: دارالمشرق، الطبعة الثالثه
14- ماحوزی، مهدی (1377)، آتش اندر چنگ. تهران: سخن
15- محمدی،محمد(1370). درس اللغة و الادب. الجزء الثانی(فی شعر العربی الحدیث)،تهران: مؤلف، الطبعه الثانیه.
_||_