اثرات یک جلسه تمرین تناوبی پرشدت و پیلاتس بر سطوح آیریزین، واسپین، رزیستین و مقاومت به انسولین در مردان دارای اضافه وزن

محورهای موضوعی : طب ورزش و درمان آسیب های ورزشی

نسرین آذرکمند ^{1 *} , امیرعباس لشگری ²

1 - دانشجوی دکتری، گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده علوم ورزشی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استادیار، گروه فیزیولوژی، واحد علوم پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1403/03/25 تاریخ پذیرش : 1403/06/10 تاریخ انتشار : 1403/08/30

کلید واژه: تمرین تناوبی پرشدت, پیلاتس, آیریزین, واسپین, رزیستین, مقاومت به انسولین, اضافه وزن, فعالیت بدنی,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش نیمه‌تجربی و کاربردی حاضر، تعیین و مقایسه اثرات یک جلسه تمرین تناوبی پرشدت و پیلاتس بر سطوح آیریزین، واسپین، رزیستین و مقاومت به انسولین در مردان دارای اضافه وزن بود. تعداد 30 نفر از مردان میان‌سال غیرفعال دارای اضافه وزن شهر تهران با شاخص توده بدنی 30 – 25 کیلوگرم بر مترمربع و درصد چربی بیشتر از 25 به‌صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی‌ها، به طور تصادفی به گروه‌های مساوی پیلاتس، تمرین تناوبی پرشدت و کنترل تقسیم شدند. نمونه‌گیری خونی و اندازه‌گیری متغیرهای پژوهش در پیش آزمون و پس آزمون، 24 ساعت قبل و بعد از پایان پروتکل تمرینات انجام شد. تغییرات بین‌گروهی و درون‌گروهی متغیرها با استفاده از آزمون آماری واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی بررسی گردید. نتایج نشان داد که سطوح آیریزین، واسپین و رزیستین تغییرات معنی‌داری داشتند؛ اما در سطوح مقاومت به انسولین تغییر معناداری دیده نشد. بنابراین، هر دو نوع تمرین تناوبی پرشدت و پیلاتس باعث تغییر و کاهش سطوح آیریزین، واسپین و رزیستین سرمی در مردان غیرفعال دارای اضافه وزن شد. احتمالا، کاهش وزن و اثرگذاری آن بر آدیپوژنز باعث تغییر و کاهش سرمی این فاکتورها بوده است. برای اثبات این یافته‌ها به تحقیقات بیشتری نیاز است.

چکیده انگلیسی:

The aim of the present quasi-experimental and applied study was to determine and compare the effects of a high-intensity interval training session and Pilates on irisin, vaspin, resistin levels, and insulin resistance in overweight men. Thirty overweight, inactive middle-aged men from Tehran with a body mass index of 25-30 kg/m2 and a body fat percentage of more than 25 were selected purposively and conveniently. The subjects were randomly divided into equal groups of Pilates, high-intensity interval training, and control. Blood sampling and measurement of research variables were performed in the pre-test and post-test, 24 hours before and after the end of the exercise protocol. Intergroup and intragroup changes in variables were examined using the repeated measures variance test and Bonferroni post hoc test. The results showed that irisin, vaspin, and resistin levels had significant changes, but no significant change was seen in insulin resistance levels. Therefore, both high-intensity interval training and Pilates caused changes and decreased serum irisin, vaspin, and resistin levels in inactive overweight men. It is likely that weight loss and its effect on adipogenesis caused changes and decreases in serum levels of these factors.

منابع و مأخذ:

[1] Abedanzadeh, R., Javadian, K., Kheirandish, R., Ranjbar, R. (2018). The Effect of a Pilates Exercise Session on Positive Emotions of Obese Women: The Study of the Interaction of Situational Motivation and Perceived Intensity of Exercise to Predict Positive Emotions. QUARTERLY JOURNAL OF HEALTH PSYCHOLOGY, 7(26), 62-74.
[2] Abedi. B., Azarbayjani, M. A., Peeri, M., Rasaee, M. J. (2011). The effect of a single session of resistance training on serum adiponectin level and insulin resistance index in sedentary men. J Arak Uni Med Sci; 14 (5) :53-620.
[3] Afzalpour, M. E., Yousefi, M. R., Abtahi, E. H., Ilbeigi, S. (2016). The comparison of continuous and intermittent training impact on glucose-4 transporter protein level and insulin sensitivity in diabetic rats.
[4] Ahadi, F., Emadi, M.H., Kazemi, A., Darvishpour, A. (2019). The effect of eight weeks of aerobic training on resistin and insulin in inactive women, International Conference on New Horizons in Sports and Health Sciences, Tehran, https://civilica.com/doc/884051
[5] Aktaş, H. Ş., Uzun, Y. E., Kutlu, O., Pençe, H. H., Özçelik, F., Çil, E. Ö., Tükek, T. (2022). The effects of high intensity-interval training on vaspin, adiponectin and leptin levels in women with polycystic ovary syndrome. Archives of physiology and biochemistry, 128(1), 37-42.
[6] Al Hannan, F., Culligan, K. G. (2015). Human resistin and the RELM of Inflammation in diabesity. Diabetology & metabolic syndrome, 7(1), 1-11.
[7] Auguet, T., Quintero, Y., Riesco, D., Morancho, B., Terra, X., Crescenti, A. (2011). New adipokines vaspin and omentin. Circulating levels and gene expression in adipose tissue from morbidly obese women. BMC Medical Genetics; 12(1): 60. doi: 10.1186/ 1471-2350-12-60.
[8] Avansar, M. S. (2019). The effects of eight weeks' anaerobic interval training on serum levels of resistin and vaspin and insulin resistance in obese men with type-2 diabetes. Medical Journal of Tabriz University of Medical Sciences, 41(1), 36-46.
[9] Azab, N., Abdel-Aziz, T., Ahmed, A., El-deen, I. M. (2016). Correlation of serum resistin level with insulin resistance and severity of retinopathy in type 2 diabetes mellitus. Journal of Saudi Chemical Society, 20(3), 272-277.
[10] Bahrami, H., Sadatsafavi, M., Pourshams, A., Kamangar, F., Nouraei, M., Semnani, S., Malekzadeh, R. (2006). Obesity and hypertension in an Iranian cohort study; Iranian women experience higher rates of obesity and hypertension than American women. BMC public health, 6(1), 1-9.
[11] Balducci, S., Zanuso, S., Nicolucci, A., Fernando, F., Cavallo, S., Cardelli, P., Pugliese, G. (2010). Anti-inflammatory effect of exercise training in subjects with type 2 diabetes and the metabolic syndrome is dependent on exercise modalities and independent of weight loss. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases, 20(8), 608-617.
[12] Barzegari, A., Asad, M., Dashti KhavIdaki, M., Eri, E. (2022). The effect of High-Intensity Interval Training and Moderate-Intensity Continuous Training on serum Irisin levels and insulin resistance in overweight men. Journal of Practical Studies of Biosciences in Sport, doi: 10.22077/jpsbs.2022.5305.1716
[13] Boström, P., Wu, J., Jedrychowski, M. P., Korde, A., Ye, L., Lo, J. C., Spiegelman, B. M. (2012). A PGC1-α-dependent myokine that drives brown-fat-like development of white fat and thermogenesis. Nature, 481(7382), 463-468.
[14] Buchan, D. S., Ollis, S., Young, J. D., Thomas, N. E., Cooper, S. M., Tong, T. K., Baker, J. S. (2011). The effects of time and intensity of exercise on novel and established markers of CVD in adolescent youth. American Journal of Human Biology, 23(4), 517-526.
[15] Cheragh Birjandi S, Saghebjoo M, Hedayati M. (2017). The effect of high-intensity Interval training and L-arginine supplementation on serum level of Irisin and body fat percentage in overweight and obese men: A Randomized Clinical Trial. Qom Univ Med Sci J 2017; 11 (9) :1-9.
[16] Crujeiras, A. B., Zulet, M. A., Lopez-Legarrea, P., de la Iglesia, R., Pardo, M., Carreira, M. C., Casanueva, F. F. (2014). Association between circulating irisin levels and the promotion of insulin resistance during the weight maintenance period after a dietary weight-lowering program in obese patients. Metabolism, 63(4), 520-531.
[17] Dupont, G., Akakpo, K., Berthoin, S. (2004). The effect of in-season, high-intensity interval training in soccer players. The Journal of Strength & Conditioning Research, 18(3), 584-589.
[18] Enteshary, M., Esfarjani, F., Reisi, J. (2018). The Comparison of 8 week combined training with two different intensities on level of serum Irisin, and glycemic indices of type 2 diabetic women. medical journal of mashhad university of medical sciences, 61(2), 971-984. doi: 10.22038/mjms.2018.11565
[19] Ghanbari-Niaki, A. (2006). Ghrelin and glucoregulatory hormone responses to a single circuit resistance exercise in male college students. Clinical biochemistry, 39(10), 966-970.
[20] Ghanbari-Niaki, A., Saghebjoo, M., Soltani, R., Kirwan, J. P. (2010). Plasma visfatin is increased after high-intensity exercise. Annals of Nutrition and Metabolism, 57(1), 3-8.
[21] Gillen, J. B., Little, J. P., Punthakee, Z., Tarnopolsky, M. A., Riddell, M. C., Gibala, M. J. (2012). Acute high‐intensity interval exercise reduces the postprandial glucose response and prevalence of hyperglycemia in patients with type 2 diabetes. Diabetes, Obesity and Metabolism, 14(6), 575-577.
[22] Gurd, B. J., Perry, C. G., Heigenhauser, G. J., Spriet, L. L., Bonen, A. (2010). High-intensity interval training increases SIRT1 activity in human skeletal muscle. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 35(3), 350-357.
[23] Haghighi, A. H., Hajinia, M., Askari, R., Abbasian, S., Goldfied, G. (2022). Effect of high-intensity interval training and high-intensity resistance training on Irisin and fibroblast growth factor 21 in men with overweight and obesity. Canadian Journal of Physiology and Pharmacology, 100(9), 937-944.
[24] Hee Park, K., Zaichenko, L., Brinkoetter, M., Thakkar, B., Sahin-Efe, A., Joung, K. E., Mantzoros, C. S. (2013). Circulating irisin in relation to insulin resistance and the metabolic syndrome. The journal of clinical endocrinology & metabolism, 98(12), 4899-4907.
[25] Henriksen, E. J. (2002). Invited review: Effects of acute exercise and exercise training on insulin resistance. Journal of applied physiology, 93(2), 788-796.
[26] Hosseini, S.A., Gity, Z., Nouri Zadeh, R., Mohammadpour, F., Noora, M. (2012). The effect of eight weeks aerobic training on Vaspin, Visfatin and Insulin Resistance of middle age females. Journal of Sport Bioscience Researches, 2(6), 53-65. SID. https://sid.ir/paper/240490/en
[27] Huh, J. Y., Panagiotou, G., Mougios, V., Brinkoetter, M., Vamvini, M. T., Schneider, B. E., Mantzoros, C. S. (2012). FNDC5 and irisin in humans: I. Predictors of circulating concentrations in serum and plasma and II. mRNA expression and circulating concentrations in response to weight loss and exercise. Metabolism, 61(12), 1725-1738.
[28] Jafari Ghaleh, S.A., Fathi, M., Hejazi, K., Ziayi, M. (2017). The effects of eight weeks of aerobic interval exercise on omentin-1, resistin, and adiponectin in elderly men with type 2 diabetes. mjms; 20 (3) :17-32.
[29] Jamali, E., Asad, M., Rassouli, A. (2017). Effect of Eight-Week Endurance Exercise on Resistin Gene Expression in Visceral Adipose Tissues in Obese Rats. JSSU; 25(1) :20-31.
[30] Kadoglou, N. P. E., Fotiadis, G., Kapelouzou, A., Kostakis, A., Liapis, C. D., Vrabas, I. S. (2013). The differential anti‐inflammatory effects of exercise modalities and their association with early carotid atherosclerosis progression in patients with type 2 diabetes. Diabetic Medicine, 30(2), e41-e50.
[31] Khodadadi, H., Rajabi, H., Seyyed Reza Attarzadeh, S. R., Abbasian, S. (2014). The effect of high intensity interval training (HIIT) and pilates on levels of irisin and insulin resistance in overweight women. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism, 16(3), 190-196.
[32] Kim, H. J., Lee, H. J., So, B., Son, J. S., Yoon, D., Song, W. (2016). Effect of aerobic training and resistance training on circulating irisin level and their association with change of body composition in overweight/obese adults: a pilot study. Physiological research, 65(2), 271.
[33] Klöting N, Kovacs P, Kern M, Heiker J, Fasshauer M, Schön M. (2011). Central vaspin administration acutely reduces food intake and has sustained blood glucose-lowering effects. Diabetologia;54(7):1819-1823.doi:10.1007/s00125-011-2137-1.
[34] Kraemer, R. R., Durand, R. J., Hollander, D. B., Tryniecki, J. L., Hebert, E. P., Castracane, V. D. (2004). Ghrelin and other glucoregulatory hormone responses to eccentric and concentric muscle contractions. Endocrine, 24, 93-98.
[35] Lecker, S. H., Zavin, A., Cao, P., Arena, R., Allsup, K., Daniels, K. M., Forman, D. E. (2012). Expression of the irisin precursor FNDC5 in skeletal muscle correlates with aerobic exercise performance in patients with heart failure. Circulation: Heart Failure, 5(6), 812-818.
[36] Lee, M. K., Jekal, Y., Im, J-A., Kim, E., Lee, S.H., Park, J-H. (2010). Reduced serum vaspin concentrations in obese children following short-term intensive lifestyle modification. Clinica Chimica Acta; 411(5): 381-385. doi: 10.1016/j.cca.2009.12.003.
[37] Little, J. P., Gillen, J. B., Percival, M. E., Safdar, A., Tarnopolsky, M. A., Punthakee, Z., Gibala, M. J. (2011). Low-volume high-intensity interval training reduces hyperglycemia and increases muscle mitochondrial capacity in patients with type 2 diabetes. Journal of applied physiology, 111(6), 1554-1560.
[38] Liu, Y. P., Liu, L. X., Wei, L. X. (2007). Effects of Exercise Interference on the Serum Resistin and Insulin Sensitivity in Patients with Impaired Glucose Tolerance [J]. Journal of Beijing Sport University, 10, 022.
[39] Moussa, E., Zouhal, H., Vincent, S., Proiux, J., Delamarche, P., Gratas-Delamarche, A. (2003). Effect of sprint duration (6 s or 30 s) on plasma glucose regulation in untrained male subjects. Journal of sports medicine and physical fitness, 43(4), 546-553.
[40] Nezamdoust, Z., Saghebjoo, M., Barzgar, A. (2015). Effect of twelve weeks of aerobic training on serum levels of vaspin, fasting blood sugar, and insulin resistance index in women patients with type 2 diabetes. Iranian Journal of Diabetes and Metabolism, 14(2), 99-104.
[41] Nikkar, H., Rashidlamir, A., Khajei, R., Barjeste, A. (2021). The Effect of Eight Weeks of Combined Rehabilitation Training on Plasma Levels of Resistin and Adiponectin in Middle-Aged Men after Coronary Artery Bypass Grafting. Journal of Safety Promotion and Injury Prevention, 9(2).
[42] Nishida, T., Tsuji, S., Tsujii, M., Arimitsu, S., Haruna, Y., Imano, E. (2006). Oral glucose tolerance test predicts prognosis of patients with liver cirrhosis. Official journal of the American College of Gastroenterology; ACG, 101(1), 70-75.
[43] Oberbach, A., Kirsch, K., Lehmann, S., Schlichting, N., Fasshauer, M., Zarse, K. (2010). Serum vaspin concentrations are decreased after exercise-induced oxidative stress. Obesity facts; 3(5): 328-331. doi: 10.1159/ 000321637.
[44] Riyahi Malayeri, S., Hoseini, M. (2021). The effect of acute exercise on vaspin and chemerin levels in obese men. Journal of Basic Research in Medical Sciences, 8(1), 58-66.
[45] Safarzade, A.R., Gharakhanlou, R., Hedayati, M., Talebi-Garakani, E. (2012). The Effect of 4 Weeks Resistance Training on Serum Vaspin, Il-6, CRP and TNF-Α Concentrations in Diabetic Rats. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism; 14(1): 68-74. [Persian].
[46] Saremi, A. (2017). Plasma Irisin increases after acute endurance exercise in obese and normal weight women. cmja; 7 (2):1887-1896.
[47] Saremi, A., Parastesh, M., Mohammadi, L. (2020). Resistin Changes Following Aerobic Exercise and its Relationship with Fertility in Male Rats with Type 2 Diabetes. Intern Med Today; 26 (2) :156-169.
[48] Schnyder, S., Handschin, C. (2015). Skeletal muscle as an endocrine organ: PGC-1α, myokines and exercise. Bone, 80, 115-125.
[49] Shaw, K. A., Gennat, H. C., O'Rourke, P., Del Mar, C. (2006). Exercise for overweight or obesity. Cochrane database of systematic reviews, (4).
[50] Shirvani, H., Arabzadeh, E. (2020). Metabolic cross-talk between skeletal muscle and adipose tissue in high-intensity interval training vs. moderate-intensity continuous training by regulation of PGC-1α. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, 25, 17-24.
[51] Soltani, M., Aghahaji, M. Nemati, N. (2023). Comparison of the effect of 12 week of endurance training and HIIT on Plasma values of Vaspin in obese male wistar rats. Journal of Sports and Biomotor Sciences, 14(28), 9-17. doi: 10.22034/sbs.2022.372324.0
[52] Timmons, J. A., Baar, K., Davidsen, P. K., Atherton, P. J. (2012). Is irisin a human exercise gene? Nature, 488(7413), E9-E10.
[53] Tofighi, A., Samadian, Z. (2014). Comparison of 12 Weeks Aerobic with Resistance Exercise Training on Serum Levels of Resistin and Glycemic Indices in Obese Postmenopausal Women with Type 2 Diabetes (Comparison of Two Exercise Protocols). Jundishapur Scientific Medical Journal, 12(6).
[54] Trapp, E. G., Chisholm, D. J., Freund, J., Boutcher, S. H. (2008). The effects of high-intensity intermittent exercise training on fat loss and fasting insulin levels of young women. International journal of obesity, 32(4), 684-691.
[55] Tsuchiya, Y., Ando, D., Goto, K., Kiuchi, M., Yamakita, M., Koyama, K. (2014). High-intensity exercise causes greater irisin response compared with low-intensity exercise under similar energy consumption. The Tohoku journal of experimental medicine, 233(2), 135-140.
[56] Tsuchiya, Y., Ando, D., Takamatsu, K., Goto, K. (2015). Resistance exercise induces a greater irisin response than endurance exercise. Metabolism, 64(9), 1042-1050.
[57] Vázquez-Vela, M. E. F., Torres, N., Tovar, A. R. (2008). White adipose tissue as endocrine organ and its role in obesity. Archives of medical research, 39(8), 715-728.
[58] Vincent, S., Berthon, P., Zouhal, H., Moussa, E., Catheline, M., Bentue-Ferrer, D., Gratas-Delamarche, A. (2004). Plasma glucose, insulin and catecholamine responses to a Wingate test in physically active women and men. European journal of applied physiology, 91, 15-21.
[59] Xiong, X. Q., Chen, D., Sun, H. J., Ding, L., Wang, J. J., Chen, Q., Zhu, G. Q. (2015). FNDC5 overexpression and irisin ameliorate glucose/lipid metabolic derangements and enhance lipolysis in obesity. Biochimica et Biophysica Acta (BBA)-molecular basis of disease, 1852(9), 1867-1875.

متن کامل:



41

 

 

Received: 2024/4/13 Accepted: 2024/5/30 (ISSN: 3060 - 6306)

2024 (Autumn), 2 (3): 41-51 DOI:  https://doi.org/10.71702/eps.2024.1201952 Research article Journal of Physiology of Training and Sports Injuries ([e-mail])  ([e-mail]) https://sanad.iau.ir/journal/eps

The Effects of one session high-intensity interval training and Pilates on irisin, vaspin, resistin levels and insulin resistance in overweight men

 

 

Nasrin Azarkamand1,2, Amir Abbas Lashgari3,4

 

1. Ph.D. Student, Department of Exercise Physiology, Faculty of Sport Sciences, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. (Corresponding Author). Email: [e-mail]

2. Instructor and Vice President, Martial Arts Association, Student Sports Federation, Tehran, Iran.

3. Assistant Professor, Department of Physiology, Medical Sciences Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. Email: [e-mail]

4. Head of the Sports and Physical Education Center, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

 

 

 

Abstract:

The aim of the present quasi-experimental and applied study was to determine and compare the effects of a high-intensity interval training session and Pilates on irisin, vaspin, resistin levels, and insulin resistance in overweight men. 

Thirty overweight, inactive middle-aged men from Tehran with a body mass index of 25-30 kg/m2 and a body fat percentage of more than 25 were selected purposively and conveniently. The subjects were randomly divided into equal groups of Pilates, high-intensity interval training, and control. Blood sampling and measurement of research variables were performed in the pre-test and post-test, 24 hours before and after the end of the exercise protocol. Intergroup and intragroup changes in variables were examined using the repeated measures variance test and Bonferroni post hoc test. The results showed that irisin, vaspin, and resistin levels had significant changes, but no significant change was seen in insulin resistance levels. Therefore, both high-intensity interval training and Pilates caused changes and decreased serum irisin, vaspin, and resistin levels in inactive overweight men. It is likely that weight loss and its effect on adipogenesis caused changes and decreases in serum levels of these factors.

 

Keywords: High-Intensity Interval Training, Pilates, Irisin, Vaspin, Resistin, Insulin Resistance, Overweight, Activity.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

How to Cite: Azarkamand, N., Lashgari, A.A. (2024). The Effects of one session high-intensity interval training and Pilates on irisin, vaspin, resistin levels and insulin resistance in overweight men. Journal of Physiology of Training and Sports Injuries, 2(3):41-51. [Persian].

تاریخ دریافت: 25/3/1403 تاریخ پذیرش: 10/6/1403 مقاله پژوهشی

دورۀ‌ 2 – شماره 3                    پاییز 1403 - صص: 41-51

اثرات یک جلسه تمرین تناوبی پرشدت و پیلاتس بر سطوح آیریزین، واسپین، رزیستین و مقاومت به انسولین در مردان دارای اضافه وزن

نسرین آذرکمند1و2 ، امیرعباس لشگری3و4

1. دانشجوی دکتری، گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده علوم ورزشی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

(نویسندۀ مسئول). آدرس پست الکترونیک: [e-mail]

2. مدرس و نایب رئیس، انجمن ورزش‌های رزمی، فدراسیون ورزش‌های دانشجویی، تهران، ایران. 

3. استادیار، گروه فیزیولوژی، واحد علوم پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. آدرس پست الکترونیک: [e-mail]

4. رئیس مرکز ورزش و تربیت بدنی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

 

 

چکیده:

هدف پژوهش نیمه‌تجربی و کاربردی حاضر، تعیین و مقایسه اثرات یک جلسه تمرین تناوبی پرشدت و پیلاتس بر سطوح آیریزین، واسپین، رزیستین و مقاومت به انسولین در مردان دارای اضافه وزن بود.

تعداد 30 نفر از مردان میان‌سال غیرفعال دارای اضافه وزن شهر تهران با شاخص توده بدنی 30 – 25 کیلوگرم بر مترمربع و درصد چربی بیشتر از 25 به‌صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی‌ها، به طور تصادفی به گروه‌های مساوی پیلاتس، تمرین تناوبی پرشدت و کنترل تقسیم شدند. نمونه‌گیری خونی و اندازه‌گیری متغیرهای پژوهش در پیش آزمون و پس آزمون،  24 ساعت قبل و بعد از پایان پروتکل تمرینات انجام شد. تغییرات بین‌گروهی و درون‌گروهی متغیرها با استفاده از آزمون آماری واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی بررسی گردید.

نتایج نشان داد که سطوح آیریزین، واسپین و رزیستین تغییرات معنی‌داری داشتند؛ اما در سطوح مقاومت به انسولین تغییر معناداری دیده نشد. بنابراین، هر دو نوع تمرین تناوبی پرشدت و پیلاتس باعث تغییر و کاهش سطوح آیریزین، واسپین و رزیستین سرمی در مردان غیرفعال دارای اضافه وزن شد. احتمالا، کاهش وزن و اثرگذاری آن بر آدیپوژنز باعث تغییر و کاهش سرمی این فاکتورها بوده است. برای اثبات این یافته‌ها به تحقیقات بیشتری نیاز است.

واژگان کلیدی: تمرین تناوبی پرشدت، پیلاتس، آیریزین، واسپین، رزیستین، مقاومت به انسولین، اضافه وزن، فعالیت بدنی.

 

 

 

شیوه استناددهی: آذرکمند، نسرین: لشگری، امیرعباس. اثرات یک جلسه تمرین تناوبی پرشدت و پیلاتس بر سطوح آیریزین، واسپین، رزیستین و مقاومت به انسولین در مردان دارای اضافه وزن. فصلنامه فیزیولوژی تمرین و آسیب های ورزشی، پاییز 1403، 2(3)؛ 41-51.

1. مقدمه

بررسي‌هاي آماري نشان داده است که چاقي يک عامل مهم منفي در راستاي سلامتي و طول عمر افراد يک جامعه است. براساس آخرين تخمين سازمان بهداشت جهاني 6/1 ميليارد بزرگ‌سال در دنيا اضافه وزن داشته و بيش از 400 میلیون نفر نیز چاق هستند. چاقي و اضافه وزن، بزرگ ترين چالش بهداشت عمومي در قرن حاضر است و بخش سلامت و درمان در بيشتر كشورهاي دنيا درگير مسائل و عوارض ناشي از بروز فزاينده چاقي هستند. شيوع اضافه وزن در بين مردان ايراني بيشتر از مردان آمريكايي است، در حالی که شيوع چاقي به طور تقريبي بين مردان ايراني و آمريكايي یکسان است [10]. 

بافت چربي سفید به عنوان يک ارگان آندوکرين و نمايانگر بخش عمده بافت چربي در انسان و ناحيه فيزيولوژيک ذخيره کننده تري‌گليسريد، هورمون‌ها و فاکتورهای مختلفی را ترشح مي‌کند [57]. پژوهشگران در سال ۲۰۱۲ نشان دادند که موش‌هايي که به صورت تراريخته داراي PGC-1α افزايش يافته بودند، در مقابل چاقي مرتبط با افزايش سن و ديابت مقاوم بودند. افزايش PGC-1α با افزايش بيان FNDC5 همراه است. اين پروتئين غشايي، پس از تجزیه، از غشاي سلولي جدا شده و در خون ترشح مي‌شود که با نام آيريزين معرفی شده است [13]. تزريق آيريزين در موش‌هاي چاق، منجر به افزايش مصرف اکسيژن، کاهش وزن، کاهش انسولين ناشتا و افزايش بيان UCP1 و PRDM16 شد. يافته‌هاي بوستروم و همکاران (۲۰۱۲) نشان داد که در اثر تمرين‌هاي استقامتي دويدن و شنا، بيان UCP1 بافت چربي سفيد افزايش مي‌يابد که سبب تبديل بافت چربی سفید به بافت چربي قهوه‌اي و در نهايت افزايش گرمازايي و کاهش وزن مي‌شود [13]. تیمونز و همکاران (۲۰۱۲) روي ۲۰۵ فرد سالم و مبتلا به ديابت نوع دو به مدت شش هفته، تمرين استقامتي و قدرتي را اجرا کردند. يافته ها، بيانگر بيان بيشتر FNDC5 افراد تمرين کرده نسبت به گروه تمرين نکرده بود [52]. هم‌چنین لکر و همکاران (2012)،  در ۲۴ بيمار دچار عارضه سيستولي قلبي عنوان کردند که بيان عضلاني بيشتر FNDC5 و PGC-1α در بیماران داراي عملکرد هوازي، بهتر بوده و همبستگي مثبتی بين بيان عضلاني بيشتر FNDC5 و PGC-1α پس از محدوديت هاي کالریکی وجود داشت [35]. در مطالعات هو جي و همکاران (2012) دو مطالعه مقطعي و مداخله‌اي پيرامون سطح آیریزین و FNDC5 انجام شد که در مطالعه مقطعي، ۱۸ مرد سالم، ۱۷ زن سالم و ۱۴ آزمودني چاق انتخاب شدند. در مطالعه مداخله‌اي، ۱۴ فرد قبل و پس از جراحي بارياتريک و ۱۵ آزمودني سالم نيز پس از فعاليت ورزشي حاد تک جلسه‌ای و تمرين ورزشي هشت هفته‌ای مورد ارزيابي قرار گرفتند. يافته‌ها، بيانگر افزايش سطح آيريزين پس از ۳۰ دقيقه فعاليت ورزشي حاد و افزایش پس از هشت هفته تمرين، کاهش سطح آيريزين و بیان FNDC5 پس از کاهش وزن به دنبال جراحي بارياتريک و عدم تغيير سطح آيريزين و بيان عضلاني FNDC5 پس از محدوديت‌هاي کالريکي بود [27]. هم‌چنين، انسولين با هماهنگي ذخيره و مصرف مولکول‌هاي سوختي عضلات اسکلتي، کبد و بافت چربي، نقش بسيار مهمي در حفظ تعادل سوخت و ساز انرژي ايفا می‌کند. مقاومت به انسولين به حالتي اشاره دارد که غلظت‌هاي فيزيولوژيک انسولين، کمتر موثر است. در وضعيت مقاومت به انسولين، سلول‌هاي بتاي پانکراس در تلاش براي حفظ قند طبيعي خون و غلبه بر کاهش توانايي بعضي بافت‌ها براي پاسخ به انسولين، با ترشح انسولين بيشتر به گلوکز مازاد پلاسما پاسخ مي‌دهند. مقاومت به انسولين يکي از ويژگي‌هاي مهم ديابت شيرين نوع دو است و بيشتر به چاقي نسبت داده مي‌شود. اين رويدادها در ترکيب با يکديگر، خطر بيماري‌هاي قلبي عروقي و مرگ و مير وابسته به چاقي را افزايش مي‌دهند و شواهد زيادي وجود دارد که به نقش چاقي در شروع مقاومت به انسولين اشاره دارد [42].

رزیستین، آدیپوکاینی است که در پاتوفیزیولوژی چاقی و مقاومت به انسولینی نقش دارد. ژن رزیستین در انسان، روی کروموزم 19 قرار دارد و پروتئین آن به صورت پلی پپتیدی اولیه از 108 اسیدآمینه، ساخته شده و متعلق به خانواده‌ای با انتهای کربوکسیل غنی از سیستئین به نام مولکول‌های شبه رزیستینی یا پروتئین موجود در نواحی التهابی است که اغلب در ذخایر چربی شکمی سنتز می‌شود. افزایش ترشح رزیستین سبب اختلال در عملکرد انسولین و متابویسم گلوکز شده و به عنوان یک رابط مهم بین مقاومت به انسولین و چاقی عمل می‌کند. در افراد دیابتی و چاق، سطح سرمی این هورمون بالا است. افزایش رزیستین، انتقال گلوکز وابسته به انسولین را کاهش می‌دهد که در نهایت، به افزایش مقاومت به انسولین منجر می‌شود؛ در حالی‌که مصرف آنتی بادی‌های ضد رزیستین، ظرفیت انتقال گلوکز به وسیله انسولین را افزایش می‌دهد. بیان رزیستین با عواملی همچون افزایش اسید چرب سرم و تری‌گلیسرید عضلات، اختلال متابولیسم گلوکز اسکلتی- عضلانی و عدم تحمل گلوکز همراه است. رزیستین از طریق اختلال در متابولیسم گلوکز و لیپید، موجب افزایش خطر آترواسکلروز می‌شود. بیان رزیستین در آدیپوسیت‌ها در حالت ناشتا، کاهش و با تغذیه، افزایش می‌یابد [9]. برخی تحقیقات انجام گرفته روی انسان نشان داده است که سطوح بالای رزیستین سرم با چاقی همراه است، ولی برخی دیگر این مطلب را تاکید نکردند.

واسپین (سرپین مشتق شده از بافت چربی احشایی) مولکولی از خانواده آدیپوکاین‌ها است که به عنوان نوعی آدیپوکاین در موش‌های دارای بیماری دیابت نوع دو تشخیص داده شده و پروتئین آن، ترکیبی از 392- 395 اسید آمینه می‌باشد. واسپین با عوامل خطرساز متابولیک ارتباط داشته، بر مقاومت به انسولین تاثیرگذار بوده و می‌تواند نقش ضد التهابی داشته باشد [26]. بیان ژن واسپین در بافت‌های مختلف بدن به مقدار متفاوتی است؛ به‌طوری که بیشترین مقدار واسپین در بافت چربی سفید بیان می‌شود. تغییرات سرمی واسپین به رژیم غذایی، فعالیت بدنی، تغییرات هورمونی، کنترل متابولیک و توده چربی بستگی دارد. بیان احشایی واسپین با نمایه توده بدن و درصد چربی بدن رابطه دارد. برخی تحقیقات گزارش کرده‌اند که در انسان‌های دارای متابولیسم طبیعی گلوکز، واسپین سرم، به‌طور معنی‌داری رابطه منفی با نمایه توده بدن دارد و سطح واسپین موجود در جریان خون زنان بیشتر از مردان است [7]. آزمودنی‌های چاق و افرادی که در معرض ابتلا به دیابت و پیش دیابت قرار دارند، دارای بیشترین مقدار غلظت واسپین هستند، با وجود این، در مرحله دیابتی شدن، مقدار غلظت واسپین همراه با کاهش وزن بدن کم می‌شود [33].

فعاليت‌های بدني کوتاه مدت و تمرين ورزشي استقامتي، به افزايش سوخت و ساز گلوکز با واسطه انسولين در افراد سالم و جوندگان طبيعي منجر مي‌شود. تمرين استقامتي شديد يا متوسط، مي‌تواند تحمل گلوکز، حساسيت به انسولين و عملکرد انسولين در انتقال گلوکز عضله اسکلتي را بهبود بخشد. به نظر مي‌رسد که بيان پروتئين GLUT4 و پاسخ‌هاي انتخابي آنزيم‌هاي درگير در فسفوريلاسيون اکسيداتيو گلوکز ارتباط دارد. بر اساس اين مشاهدات، فعاليت ورزشي، سهم زيادي در بهبود وضعيت متابوليکي افراد مبتلا به مقاومت به انسولين دارد [25]. يکي از پروتکل‌هاي فعاليت ورزشي قابل توجه، تمرين تناوبي پرشدت است که شامل تناوب‌هاي فعاليت ورزشي با شدت بسيار زياد و وهله‌هاي استراحت فعال با شدت پايين است. تمرين تناوبي پرشدت، يک مدل بسيار کارآمد زماني در طراحی تمرين ورزشي بوده و بسياري از سازگاري‌هاي متابوليکي با تمرين استقامتي و مقاومتی را تحريک مي کند. در همين راستا، تراپ و همکاران (2008) و لیتل و همکاران (2011(، اثرات تمرين تناوبي شديد را بر ميزان مقاومت به انسولين تعیین نمودند و يافته‌ها بيانگر کاهش مقاومت انسوليني آزمودني‌ها بود [37 ، 54]. احتمالا، تمرين تناوبي شديد روی بافت چربي اثرگذار بوده و سبب تحريک PGC-1α عضلاني شود که قابليت و ظرفيت اکسيداتيو چربي را افزايش می‌دهد [22]. بنابراين، به نظر مي‌رسد که تمرینات تناوبی پرشدت مي‌تواند در کاهش درصد چربي بدن و کاهش مقاومت به انسولين موثر باشد [49]. هم‌چنين، به دليل اثر چاقي روي مقاومت انسوليني و تاثير متقابل مدت زمان اين گونه فعاليت‌های ورزشي بر هر دو عامل چاقي و مقاومت انسوليني، اين سوال در ذهن شكل مي‌گيرد که آيا يک جلسه تمرين تناوبي پرشدت و تمرین پیلاتس بر سطوح واسپین، رزیستین، آيريزين و مقاومت به انسوليني در مردان داراي اضافه وزن اثر دارد يا خير؟

2. روش پژوهش

تحقیق نیمه­تجربی حاضر در گروه‌های مساوی پیلاتس، تمرین تناوبی پرشدت و کنترل، به صورت پیش­آزمون و پس­آزمون اجرا شد. تعداد 30 نفر از مردان میان‌سال (دامنه سنی 30 تا 40 سال) غیرفعال دارای اضافه وزن شهر تهران با شاخص توده بدنی 30 – 25 کیلوگرم بر مترمربع و درصد چربی بیشتر از 25 به‌صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. شرکت در این پژوهش به صورت داوطلبانه و اختیاری بوده و هیچ یک از آزمودنی‌ها از مکمل‌های غذایی و دارویی کاهنده وزن استفاده نکرده و سابقه بیماری خاصی نداشتند. این مردان ورزشكار نبوده و سابقه فعاليت منظم ورزشي در طی شش ماه اخیر را نداشتند. معیارهای خروج شامل عدم تمایل به شرکت در پژوهش، ابتلا به بیماری در زمان اجرای تحقیق، بروز آسیب دیدگی در حین اجرای تمرین و انجام فعالیت‌های بدنی سنگین خارج از پژوهش بود. 

نمونه‌گیری خون به میزان 5 سی سی از ورید آنتی‌کوبیتال چپ در حالت نشسته و توسط پرستار کارآزموده، 24 ساعت قبل از شروع پروتکل تمرینات در ساعت 8 صبح و پس از 12 ساعت ناشتایی شبانه انجام شد. شاخص­های پیکرسنجی آزمودنی­ها شامل قد، وزن، نمایه توده بدن و درصد چربی بدن اندازه­گیری شد. ضربان قلب به وسیله ضربان سنج پولار ثبت شد. ضربان قلب بیشینه با استفاده از فرمول 220 منهای سن برآورد شد. دامنه هدف ضربان قلب تمرین با فرمول کاروونن تعیین شد. تمرين تناوبي شديد به اين صورت بود که آزمودني‌ها يک وهله ۳۰ ثانيه‌اي شامل ۱۵ ثانيه دويدن با ۱۲۰ درصد بيشينه سرعت هوازي و ۱۵ ثانيه استراحت را انجام ‌دادند. در آزمون تعیین بيشينه سرعت هوازي، آزمودني پس از گرم کردن اوليه، با سرعت ۸ کيلومتر بر ساعت، شروع به دويدن کرد. پس از سپري شدن هر ۱۲۰ ثانيه، یک کيلومتر بر ساعت به سرعت نوارگردان افزوده شد تا جايي که آزمودني ديگر قادر به ادامه فعاليت روي نوار گردان نبود. در اين مرحله، بيشينه سرعت هوازي تعيين و ۱۲۰ درصد آن به عنوان پروتکل تمرين تناوبي شديد در نظر گرفته شد [17]. برنامه تمرینی پیلاتس به مدت یک ساعت در یک جلسه انجام شد که شامل مراحل گرم کردن، تمرین اصلی و سرد کردن مطابق جدول 1 بود [1]. 

برای تحلیل داده‌ها، ابتدا با استفاده از آزمون آماری شاپیرو - ویلک نحوه توزیع داده‌ها بررسی شد. تغییرات بین گروهی و درون گروهی متغیرها با استفاده از واریانس دو راهه با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی بررسی گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 تحت ویندوز و در سطح آلفای کوچکتر و برابر 05/0  انجام شد.

 

3. یافته ها

توصیف آماری ویژگی­های آنتروپومتریک آزمودنی‌ها در جدول 2 ارائه شده است. آزمودنی‌ها در دامنه سنی 30-40 سال بودند. تمامی داده­ها از توزیع طبیعی برخوردار بودند. نتایج آزمون شاپیرو - ویلک در جدول 3 خلاصه شده است.

جدول1. برنامه تمرینی پیلاتس

متغیر	نوع حرکت
حرکات اصلی (پیلاتس) تعداد هر حرکت (3*8) استراحت بین هر حرکت (1 دقیقه) استراحت بین هر ست  (2 دقیقه)	تعادل یک پا از رو برو با پای خم، پایین رفتن از پشت به زمین، دایره تک پا و چرخش پنجه پا، رساندن کف هر دو دست به زمین، چهار دست و پا با ضربه دست و پا، پری دریایی، پل سرشانه با سوپرمن، حرکت یک پا، فشار لوزی، کبری، کبری با چرخش گردن، شنای کامل، ستاره کامل، کشش تک پا، کشش دارت، کن کن با پای جمع و صاف و دو پای صاف، خم شدن از پهلو خوابیده، دو پا، کشش تک پا با پیج بالا تنه، حرکت اره

 

جدول 2. مشخصات آنتروپومتريك آزمودني‌ها

گروه	سن (سال)	قد (CM)	وزن (Kg)	BMI (kg/m2)
کنترل	35.2±3.1	178.6±4.91	77.81±5.31	27.2±1.90
تمرین	34.3±4.1	175.4±2.87	78.22±6.39	28.1±0.76
پیلاتس	35.6±1.1	177.1±9.25	79.18±4.22	29.2±0.37

 

جدول 3. نتایج آزمون شاپیرو - ویلک

متغیر	آزمون شاپیرو - ویلک
	استاتیک	درجه آزادی	معناداری
آیریزین	.913	1	0.051
مقاومت به انسولین	.991	1	0.067
رزیستین	.913	1	0.076
واسپین	.993	1	0.065

 

جدول 4. سطوح آیریزین قبل و بعد از مداخله

Index

Groups

Time

P

pre

post

T

G

T*G

Irisin (μg/ml)

Control

5.04±1.3

5.01±2.2

0.0001

0.0003

0.0041

HIIT

4.97±1.7

7.20±2.4

Pilates

5.11±2.1

5.81±1.4

 

نتایج آزمون آنالابز واریانس با اندازه‌گیری مکرر نشان داد که اثر زمان برای متغیر آیریزین معنادار بود (p=0.0001). در بررسی تغییرات درون گروهی مشاهده شد که سطوح آیریزین در گروه تمرین تناوبی پرشدت (p=0.001) تغییر و افزایش معنی‌داری داشته است. هم‌چنین در گروه پیلاتس (p=0.056)، در پس آزمون نسبت به پیش آزمون تغییر و  افزایش دیده شد؛ اما از نظر آماری معنی‌دار نبود. تغییر معناداری در گروه کنترل (p=0.774) دیده نشد. اثر گروه (p=0.0003) و اثر تعاملی زمان*گروه (p=0.0041) در فاکتور آیریزین معنادار بود. برای تعیین دقیق محل تفاوت با استفاده از آزمون تعقیبی بونفرونی، مشاهده شد که تفاوت معناداری بین اثرگذاری گروه‌های تمرینی بر شاخص آیریزین وجود نداشت و تنها گروه تمرین تناوبی پرشدت (p=0.001) نسبت به گروه پیلاتس و کنترل، افزایش معنادار در آیریزین داشت. تفاوت معنادار بین گروه کنترل و پیلاتس دیده نشد (نمودار 1).

 

نمودار 1. مقایسه گروه‌ها در میزان آیریزین 

 

 

نمودار 2. مقایسه گروه‌ها در شاخص مقاومت به انسولین

 

نتایج آزمون آنالابز واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که اثر زمان برای شاخص مقاومت به انسولین معنادار نبود (p=0.78). در بررسی تغییرات درون گروهی مشاهده شد که مقادیر مقاومت به انسولین در هیچ‌کدام از گروه‌ها تغییر معناداری نداشت. اثر گروه (p=0.768) و اثر تعاملی زمان*گروه (p=0.691) در شاخص مقاومت به انسولین معنادار نبود. برای تعیین دقیق محل تفاوت با استفاده از آزمون تعقیبی بونفرونی مشاهده شد که تفاوت معناداری بین اثرگذاری گروه‌های تمرینی بر شاخص مقاومت به انسولین وجود نداشت. تفاوت معنی‌داری بین گروه کنترل با پیلاتس، پیلاتس با تمرین تناوبی پرشدت و کنترل با تمرین تناوبی پرشدت دیده نشد (جدول 5). 

جدول 5. سطوح مقاومت به انسولین قبل و بعد از مداخله

Index	Groups	Time		P
		pre	post	T	G	T*G
HOMA-IR	Control	31.03±8.2	31.43±12.2	0.78	0.76	0.69
	HIIT	31.99±9.1	31.67±7.3
	Pilates	31.78±12.9	31.70±8.7

 

جدول 6. سطوح رزیستین قبل و بعد از مداخله

Index

Groups

Time

P

pre

post

T

G

T*G

Resistin

Control

6.30±0.2

6.77±0.7

0.001

0.003

0.005

HIIT

6.77±0.7

4.37±0.2

Pilates

6.98±0.4

4.81±0.8

 

جدول 7. سطوح واسپین قبل و بعد از مداخله

Index

Groups

Time

P

pre

post

T

G

T*G

Vasepin

Control

13.71±0.9

14.11±1.1

0.001

0.005

0.007

HIIT

13.79±0.2

9.26±1.2

Pilates

13.90±0.1

10.18±1.1

 

 

 

نمودار 3. مقایسه گروه‌ها در میزان رزیستین

 

نتایج نشان داد که اثر زمان برای متغیر رزیستین معنادار بود (p=0.001). در بررسی تغییرات درون گروهی مشاهده شد که سطوح رزیستین در گروه‌های تمرین تناوبی پرشدت (p=0.001) و پیلاتس (p=0.006) در پس آزمون نسبت به پیش آزمون به طور معنی‌داری تغییر و کاهش یافته است. تغییری در گروه کنترل وجود نداشت. اثر گروه (p=0.003) و اثر تعاملی زمان*گروه (p=0.005) در مورد شاخص رزیستین معنادار بود. تفاوت معناداری بین اثرگذاری گروه‌های تمرینی بر شاخص رزیستین وجود نداشت؛ اما، دو گروه تمرین تناوبی پرشدت و پیلاتس، کاهش رزیستین در مقایسه با گروه کنترل داشتند (نمودار 3). نتایج نشان داد که اثر زمان برای متغیر واسپین معنادار بود (p=0.001). در بررسی تغییرات درون گروهی مشاهده شد که سطوح واسپین در گروه های تمرین تناوبی پرشدت (p=0.05) و پیلاتس (p=0.07) در پس آزمون نسبت به پیش آزمون به طور معنی‌داری تغییر و کاهش یافته است؛ اما، تغییری در گروه کنترل وجود نداشت. اثر گروه (p=0.005) و اثر تعامل زمان*گروه (p=0.007) در شاخص واسپین معنادار بود. تفاوت معناداری بین اثرگذاری گروه‌های تمرینی بر شاخص واسپین وجود نداشت؛ اما، دو گروه تمرین تناوبی پرشدت و پیلاتس کاهش معنادار در واسپین در مقایسه با گروه کنترل داشتند (نمودار 4). 

 

 

نمودار 4. مقایسه گروه‌ها در میزان واسپین

4. بحث و نتیجه گیری

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثر یک جلسه تمرین تناوبی پرشدت و تمرین پیلاتس بر سطوح سرمی آيريزين، واسپین، رزیستین و مقاومت به انسولین در مردان دارای اضافه وزن شهر تهران بود. در این مطالعه، سطوح سرمی آیریزین در گروه تمرین تناوبی پرشدت نسبت به گروه های پیلاتس و کنترل تفاوت معنی داری داشت که با نتایج انتشاری و همکاران [18]، چراغ بیرجندی و همکاران [15]، برزگری و همکاران [12] و حقیقی و همکاران [23] همسو؛ اما با نتایج تسویا و همکاران [55 ، 56] و صارمی [46] ناهمسو بود. دلیل این ناهمسویی، احتمالا، سطح آمادگی بدنی و جنسیت آزمودنی ها، مدت و نوع ورزش است. در رابطه با تأثیر طولانی مدت تمرین تناوبی پرشدت بر مقادیر آیریزین، پژوهش‌های محدود و متناقضی وجود دارد. اثر دو تمرین اینتروال با حداکثر سرعت دویدن و ورزش مداوم در یک جلسه را مورد بررسی قرار گرفت که در میزان آیریزین تغییر معناداری مشاهده نشده و با توجه به تک جلسه‌ای بودن تمرین، با نتایج پژوهش حاضر همسو نبود [55 ، 56]. از سازوکارهای دیگری که بر آیریزین تأثیر دارد می‌توان به نقش سیستم عصبی سمپاتیک اشاره کرد. به نظر می‌رسد که سیستم عصبی سمپاتیک با تنظیم FGF21 و آیریزین به عنوان بخشی از کنترل هماهنگ در بافت چربی قهوه‌ای باشد. فعالیت ورزشی یک محرک قوی برای بیان 1 PGC- α از عضلات اسکلتی است که بخشی از آن به وسیله اعصاب سمپاتیک صورت می‌گیرد و باعث فعال شدن FNDC5 و آیریزین می‌شود [50].

آیریزین در طول فعالیت ورزشی، رها شده و سبب تغییر سلول های چربی سفید به قهوه‌ای یا سفید مایل به قهوه‌ای یا فنوتیپی مشابه سلول‌های چربی قهوه‌ای می‌شود [50]. در نمونه‌های انسانی، مقادیر پلاسمایی آیریزین بعد از 10 هفته تمرین استقامتی منظم، به‌طور معنی‌داری افزایش یافته و پیشنهاد شد که آیریزین عضلانی ناشی از فعالیت ورزشی، قادر به درمان بیماری متابولیکی دیابت نوع دو انسانی است [32]. تمرین ورزشی، بیان ژن PGC-1α را افزایش می‌دهد که متعاقب آن، بیان ژن FNDC5 افزایش می‌یابد و در نهایت، منجر به افزایش مقادیر آیریزین می‌گردد. به نظر می‌رسد که آیریزین، قهوه‌ای شدن بافت چربی سفید را با افزایش بیان ژن UCP1 افزایش می‌دهد و از این طریق، موجب افزایش هزینه انرژی در مسیر ترموژنز مستقل از تمرین و مصرف غذا در نمونه‌های حیوانی می‌شود [59]. همانند فاکتورهای دیگر، تنظیم آیریزین نیز می‌تواند وابسته به پروتکل تمرین (به عنوان مثال؛ شدت تمرین، استقامتی در مقابل مقاومتی، حاد در مقابل مزمن)، زمان نمونه‌گیری بعد از ورزش، سن، جنسیت، نژاد و تناسب اندام باشد [31]. بیان ژن آیریزین عضله اسکلتی ارتباط مثبتی با شاخص توده بدنی [52] و ارتباط معکوسی با غلظتگلوگز و تری‌گلیسرید دارد [48]. به‌علاوه، مقادیر آیریزین همبستگی مثبتی با توده عضلانی و همبستگی منفی با توده چربی دارد [32]. با این حال، به نظر می‌رسد که تمرین تناوبی پرشدت در پژوهش حاضر، از طریق تغییر در ترکیب بدن، افزایش نسبت بافت عضلانی به بافت چربی، کاهش شاخص توده بدنی، تغییر در نوع چربی (تبدیل بافت چربی سفید به بافت چربی قهوه ای) و افزایش UCP1 منجر به گرمازایی و اتلاف انرژی شود و زمینه را برای افزایش مقادیر مایوکاین‌هایی همچون FNDC5، PGC-1α و آیریزین به‌وجود آورد [24].

سطوح مقاومت به انسولین در هیچ کدام از گروه‌ها تغییر معنی داری پیدا نکرد. یافته‌های این تحقیق با نتایج انتشاری و همکاران [18]، عابدی و همکاران [2] بوچان و همکاران [14] و تسویا و همکاران [55 ، 56] همسو و با نتایج حقیقی و همکاران [23]، برزگری و همکاران [12]، صارمی [46]، روجریاس و همکاران [16] ناهمسو بود، که احتمالا، دلیل این ناهمخوانی سطح و جنسیت آزمودنی‌ها و نوع، شدت و مدت تمرین باشد.

ﻣﻘﺎﻭﻣت به ﺍﻧﺴﻮﻟﻴن ممکن است یکی از ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺩﺭ آﺗﺮﻭﺍسکلروز ﺑﺎﺷﺪ. ﻫم‌چنین ممکن ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺳﺒﺐ ﺁﺳﻴﺐ ﺷﺮﻳﺎﻥﻫﺎ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﻧﺴﻮﻟﻴﻦ ﺳﺮﻡ شود. ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱﻫﺎﻱ ﻗﻠﺒﻲـﻋﺮﻭﻗﻲ  ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺑﻪ ﺍﻧﺴﻮﻟﻴﻦ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﻧﺴﻮﻟﻴﻦ ﻭ ﺍﺛﺮ ﻭﻳژﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﺮ کاهش ﺁﻥﻫﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻗﺮﺍر گرفته ﺍﺳﺖ؛ به گونه‌ای که ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻭﺭﺯﺷﻲﺣﺎﺩ، ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺍﻧﺴﻮﻟﻴﻨﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﺍﻭﻝ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻭﺭﺯﺷﻲکاهش ﻣﻲﺩﻫﺪ [2]. گیلن و همکاران (2012) به مدت 24 ساعت ﺑﻌﺪ ﺍﺯ یک ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺗﻨﺎﻭﺑﻲ ﺷﺪﻳﺪ، کنترل ﻗﻨﺪ ﺧﻮﻥ هفت ﻓﺮﺩ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﺑﺖ ﻧﻮﻉ دو ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻲکردند. ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺗﻨﺎﻭﺑﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﻮﺩ که ﻫﺮ ﻓﺮﺩ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺟﻠﺴﻪ 10 وهله ۶۰ ﺛﺎﻧﻴﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﺪﺕ ۹۰ درصد ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺿﺮﺑﺎﻥ ﻗﻠﺐ ﺭکاب ﻣﻲﺯﺩ. ﺍﺳﺘﺮﺍﺣﺖﻫﺎﻱ ۶۰ ﺛﺎﻧﻴﻪ‌ای ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻦ ﺳﺖﻫﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ. ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ که ﺣﺘﻲ یک ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺗﻨﺎﻭﺑﻲ ﺷﺪﻳﺪ، ﺳﺒﺐ ﺑﻬﺒﻮﺩ کنترل ﺧﻮﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﺑﺖ ﻧﻮﻉ دو می‌شود [21]. کرامر و همکاران [34] و قنبری نیاکی و همکاران [19] نیز کاهش ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺍﻧﺴﻮﻟﻴﻨﻲ ﺭﺍ پس ﺍﺯ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎﻱ ﻣﻘﺎﻭﻣﺘﻲ ﺩﺍﻳﺮﻩﺍﻱ ﺑﺎ ﺷﺪﺕ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺑﺎﻻ گزارش ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ. ﺩﺭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دیگری (۲۰۱۰)، اثر یک ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﺎ ﺷـﺪﺕ ﺑـﺎﻻ ﺑـﺮ ﺳـﻄﺢ ﺍﻧـﺴﻮﻟﻴﻦ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ پسر ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲﺩﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺍﻧﺴﻮﻟﻴﻦ ﻭ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺑﻪ ﺍﻧﺴﻮﻟﻴﻦ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ پس ﺍﺯ ﺗﻤـﺮﻳﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ گردید [20]، ﻣﻮﺳﻲ ﻭ همکاران [39] و وینست و همکاران [58] ﻧﻴﺰ ﺳﻄﺢ ﺍﻧﺴﻮﻟﻴﻦ ﻭ گلوکز ﺑﺎﻻ ﺭﺍ پس ﺍﺯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﻲﻫﻮﺍﺯﻱ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﺪﺕ گزارش کردند که ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎﻱ یک ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ پیلاتس ﻫﻤﺴﻮ ﺑﻮﺩ، ﺍﻣﺎ ﺑﺎ یک ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺗﻨﺎﻭﺑﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﻫﻤﺴﻮ ﻧﺒﻮﺩ.

در موقعیت‌های متابولیکی خطرناک مثل چاقی، دیابت نوع دو و سندروم متابولیک، افزایش فعالیت بدنی باعث کاهش گلوکز خون ناشتا و سطح انسولین خون می‌شود که نشان دهنده افزایش حساسیت به انسولین است. هم‌چنین، بافت عضله اسکلتی، بیشترین سهم را در ایجاد مقاومت به انسولین دارد و تمرین ورزشی می‌تواند با بهبود متابولیسم گلوکز، حساسیت به انسولین عضله اسکلتی و کل بدن را بهبود دهد. مطالعات بالینی نشان می‌دهد که پیام رسان انسولین و فعالیت فیزیکی، فسفواینوزیتید3-کیناز(PI3K) در عضله اسکلتی افراد مقاوم به انسولین و دیابت نوع دو کاهش می یابد، در حالی‌که بهبود جذب گلوکز ناشی از انسولین کل بدن پس از فعالیت ورزشی در انسان و موش ها، مربوط به افزایش سوبسترای گیرنده انسولین 1 و 2(IRS1-2) و نیز PIK3 عضله اسکلتی است. هم‌چنین، تنظیم افزایشی پروتئین کیناز میانجی شده با  AMPمکانیسم قوی دیگری است که تمرین ورزشی به واسطه آن، حساسیت به انسولین را بهبود می بخشد، به طوری‌که در اثر تمرین ورزشی، بیان پروتئین ناقل گلوکز (GLUT4) و انتقال آن به غشای پلاسمایی در عضله اسکلتی از طریق AMPK افزایش می یابد و در نهایت ورود گلوکز به درون سلول‌های عضلانی و استفاده از آن تسهیل می‌شود [3]. 

سطوح رزیستین سرمی در گروه تمرین تناوبی پرشدت و گروه تمرین پیلاتس کاهش معنی‌داری داشت که با نتایج سلیمی آوانسر و همکاران [8]، جعفری قلعه و همکاران [28]، نیک کار و همکاران [41]، بالدوچی و همکاران [11]، کاداغلو و همکاران [30] و لی یو و همکاران [38] همسو بود. بالدوچی و همکاران گزارش کردند که در بیماران مبتلا به دیابت و دارای اضافه وزن، 12 ماه فعالیت بدنی منظم منجر به کاهش رزیستین سرمی می‌شود [11]. کاداوغلو و همکاران کاهش رزیستین و مقاومت به انسولین را در افراد مبتلا به دیابت، پس از 16 هفته تمرین هوازی با شدت 50 تا 85 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی، البته، بدون کاهش وزن مشاهده نمودند [30]. هم‌چنین لی یو و همکاران کاهش رزیستین و مقاومت به انسولین را پس از 24 هفته تمرین در بیماران دارای اختلال تحمل گلوکز مشاهده کردند [38]. نیک کار و همکاران به بررسی تاثیر هشت هفته تمرین ترکیبی بر سطوح پلاسمایی رزیستین و آدیپونکیتن در مردان میان‌سال پس از انجام عمل بای پس عروق کرونری پرداختند که کاهش رزیستین سرمی را در این بیماران مشاهده کردند [41]. جعفری و همکاران (2017) به بررسی تأثیر هشت هفته تمرین تناوبی هوازی بر امنتین-1، رزیستین و آدیپونکتین در مردان سالمند مبتلا به دیابت نوع دو پرداختند که کاهش سطوح رزیستین سرمی را گزارش کردند [28]. نتایج این مطالعه با نتایج حقیقی و همکاران [23]، احدی و همکاران [4]، جمالی و همکاران [29]، صارمی و همکاران [47]، توفیقی و همکاران [53] ناهمسو بود. توفیقی و همکاران به بررسی اثرات 12 هفته تمرین ترکیبی بر سطوح رزیستین و نیمرخ گلیسمی زنان یائسه مبتلا به دیابت نوع دو پرداختند. آنان، تغییرات معنی‌دار در سطوح سرمی رزیستین مشاهده نکردند [53]. حقیقی و همکاران (1392) به بررسی تاثیر یک دوره تمرینات هوازی بر میزان رزیستین سرم در مردان چاق پرداختند که تغییر معناداری در سطوح رزیستین مشاهده نکردند [23]. احدی و همکاران (1398) به بررسی تاثیر هشت هفته تمرین هوازی بر رزیستین و انسولین زنان غیرفعال پرداختند که تاثیر معنی‌داری گزارش نکردند [4]. دلیل این ناهمخوانی در مطالعات ذکر شده با نتیجه پژوهش حاضر، تفاوت در نوع آزمودنی‌ها، سن و جنس آزمودنی ها، نوع، مدت و شدت تمرینات تجویز شده است. در ارتباط با کاهش رزیستین بر اثر تمرینات ورزشی، برخی مطالعات، کاهش شاخص‌های آنتروپومتریک و برخی سایتوکین‌های پیش التهابی مانند IL-1،IL-6 و TNF آلفا را موثر دانسته‌اند؛ زیرا این سایتوکین‌ها موجب تحریک بیان ژن رزیستین در سلول تک هسته‌ای خون می‌شود. از طرفی، در انسان، رزیستین علاوه بر بافت چربی از سلول‌های خون و لکوسیت‌ها نیز تولید می‌شود. بنابراین ممکن است فعالیت بدنی با ویژگی‌های ضد التهابی خود موجب کاهش رزیستین پلاسما شود [6].

تمرین تناوبی پرشدت و پیلاتس باعث کاهش واسپین سرمی شد که با یافته‌های سلیمی آوانسر و همکاران [8]، حسینی و همکاران [26]، نظام دوست و همکاران [40]، سلطانی و همکاران [51]، ریاحی و همکاران [44]، لی و همکاران [36]، کلوتینگ و همکاران [33] و اوبرباخ و همکاران [43] همسو بود. غلظت واسپین سرم در افراد با سطح بالای آمادگی جسمانی در مقایسه با افراد دارای سطح آمادگی جسمانی پایین کمتر است [53]. لی و همکاران نشان دادند که غلظت‌ سرمی واسپین پس از هفت روز تعدیل سبک زندگی در کودکان چاق کاهش یافت [36]. کلوتینگ و همکاران نشان دادند که حساسیت به انسولین در واقع تعیین کننده مهم و قوی بیان ژن واسپین در بافت چربی است و سطوح بالای واسپین در افراد دیابتی و چاق در واقع یک سازوکار جبرانی در پاسخ به کاهش حساسیت به انسولین و کاهش متابولیسم گلوکز می‌باشد و کاهش سطوح واسپین را به افزایش حساسیت به انسولین نسبت دادند [33]. اوبرباخ و همکاران مشاهده کردند که سطح واسپین سرم پس از چهار هفته تمرین بدنی کاهش می یابد و بیان کردند که تغییرات واسپین مستقل از مقاومت به انسولین است و تغییرات آن را وابسته به شرایط استرس اکسایشی ناشی از تمرینات ورزشی بیان کردند [43]. بررسی تأثیر 12 هفته‌ تمرینات استقامتی و تناوبی پرشدت بر مقادیر پلاسمایی واسپین در رت‌های نر چاق نشان دهنده کاهش معنادار سطوح سرمی واسپین بود [51]. یافته‌های تحقیق حاضر با نتایج آکتاش و همکاران [5]، صفرزاده و همکاران [45] ناهمسو بود. در مطالعه صفرزاده و همکاران نشان داده شد که افزایش سطح واسپین در موش‌های صحرائی دیابتی در اثر تمرین سازوکار حفاظتی در برابر عوارض ناشی از افزایش قند خون و التهاب متعاقب آن است [45]. آکتاش و همکاران (2019) به بررسی اثرات متابولیک ورزش تناوبی شدید و چگونگی تأثیر آن بر آدیپونکتین، واسپین و لپتین پرداختند که عدم تغییر معنادار را گزارش کردند [5]. 

با توجه به نتایج مطالعه حاضر، شاید بتوان گفت که تمرینات تناوبی با شدت بالا و متوسط باعث اثر قابل ملاحضه بر روندهای متابولیسمی شده و با تاثیری که بر عملکرد میانجی‌های درون سلولی دارد سبب بهبود متابولیسم چربی شده که پیامد آن، بهبود مقاومت به انسولین است. با توجه به کاهش وزن بدن در آزمودنی‌های پژوهش حاضر و متعاقب آن کاهش درصد چربی، سرعت آدیپوژنز کاهش یافته که شاخص مهمی برای پاتوژنز بیماران دیابتی و افراد دارای اضافه وزن محسوب می‌شود. برای تایید این یافته‌ها به نتایج بیشتری نیاز است. با توجه به اثرگذاری واسطه‌های التهابی و همچنین حساسیت به انسولین بر رزیستین و واسپین سرمی، می‌توان عدم اندازه‌گیری این موارد را از محدودیت‌های پژوهش حاضر ذکر کرد. تغییرات حاصل از تمرینات پیلاتس و تمرین تناوبی با شدت بالا باعث اثربخشی بر سطوح رزیستین و واسپین و آیریزین شده و با توجه به کوتاه بودن مدت پژوهش و پاسخ فعالیت‌های حاضر، هرکدام از متدهای تمرینی برای گروه سنی خاصی مدنظر است. پیلاتس برای افراد دارای اضافه وزن با محدودیت حرکتی و تمرین تناوبی با شدت بالا برای افراد با اضافه وزن بدون محدودیت می‌تواند مناسب باشد. برای اثبات اثربخشی بیشتر این دو متد تمرینی بر علائم اضافه وزن به زمان بیشتری جهت تمرین کردن نیاز است. برای اثبات این یافته ها به تحقیقات بیشتری نیاز است.

تضاد منافع

نویسندگان اعلام کردند که هیچ گونه تضاد منافعی در پژوهش وجود ندارد.

منابع

[1] Abedanzadeh, R., Javadian, K., Kheirandish, R., Ranjbar, R. (2018). The Effect of a Pilates Exercise Session on Positive Emotions of Obese Women: The Study of the Interaction of Situational Motivation and Perceived Intensity of Exercise to Predict Positive Emotions. QUARTERLY JOURNAL OF HEALTH PSYCHOLOGY, 7(26), 62-74.

[2] Abedi. B., Azarbayjani, M. A., Peeri, M., Rasaee, M. J. (2011). The effect of a single session of resistance training on serum adiponectin level and insulin resistance index in sedentary men. J Arak Uni Med Sci; 14 (5) :53-620.

[3] Afzalpour, M. E., Yousefi, M. R., Abtahi, E. H., Ilbeigi, S. (2016). The comparison of continuous and intermittent training impact on glucose-4 transporter protein level and insulin sensitivity in diabetic rats.

[4] Ahadi, F., Emadi, M.H., Kazemi, A., Darvishpour, A. (2019). The effect of eight weeks of aerobic training on resistin and insulin in inactive women, International Conference on New Horizons in Sports and Health Sciences, Tehran, https://civilica.com/doc/884051

[5] Aktaş, H. Ş., Uzun, Y. E., Kutlu, O., Pençe, H. H., Özçelik, F., Çil, E. Ö., Tükek, T. (2022). The effects of high intensity-interval training on vaspin, adiponectin and leptin levels in women with polycystic ovary syndrome. Archives of physiology and biochemistry, 128(1), 37-42.

[6] Al Hannan, F., Culligan, K. G. (2015). Human resistin and the RELM of Inflammation in diabesity. Diabetology & metabolic syndrome, 7(1), 1-11.

[7] Auguet, T., Quintero, Y., Riesco, D., Morancho, B., Terra, X., Crescenti, A. (2011). New adipokines vaspin and omentin. Circulating levels and gene expression in adipose tissue from morbidly obese women. BMC Medical Genetics; 12(1): 60. doi: 10.1186/ 1471-2350-12-60.

[8] Avansar, M. S. (2019). The effects of eight weeks' anaerobic interval training on serum levels of resistin and vaspin and insulin resistance in obese men with type-2 diabetes. Medical Journal of Tabriz University of Medical Sciences, 41(1), 36-46.

[9] Azab, N., Abdel-Aziz, T., Ahmed, A., El-deen, I. M. (2016). Correlation of serum resistin level with insulin resistance and severity of retinopathy in type 2 diabetes mellitus. Journal of Saudi Chemical Society, 20(3), 272-277.

[10] Bahrami, H., Sadatsafavi, M., Pourshams, A., Kamangar, F., Nouraei, M., Semnani, S., Malekzadeh, R. (2006). Obesity and hypertension in an Iranian cohort study; Iranian women experience higher rates of obesity and hypertension than American women. BMC public health, 6(1), 1-9.

[11] Balducci, S., Zanuso, S., Nicolucci, A., Fernando, F., Cavallo, S., Cardelli, P., Pugliese, G. (2010). Anti-inflammatory effect of exercise training in subjects with type 2 diabetes and the metabolic syndrome is dependent on exercise modalities and independent of weight loss. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases, 20(8), 608-617.

[12] Barzegari, A., Asad, M., Dashti KhavIdaki, M., Eri, E. (2022). The effect of High-Intensity Interval Training and Moderate-Intensity Continuous Training on serum Irisin levels and insulin resistance in overweight men. Journal of Practical Studies of Biosciences in Sport, doi: 10.22077/jpsbs.2022.5305.1716

[13] Boström, P., Wu, J., Jedrychowski, M. P., Korde, A., Ye, L., Lo, J. C., Spiegelman, B. M. (2012). A PGC1-α-dependent myokine that drives brown-fat-like development of white fat and thermogenesis. Nature, 481(7382), 463-468.

[14] Buchan, D. S., Ollis, S., Young, J. D., Thomas, N. E., Cooper, S. M., Tong, T. K., Baker, J. S. (2011). The effects of time and intensity of exercise on novel and established markers of CVD in adolescent youth. American Journal of Human Biology, 23(4), 517-526.

[15] Cheragh Birjandi S, Saghebjoo M, Hedayati M. (2017). The effect of high-intensity Interval training and L-arginine supplementation on serum level of Irisin and body fat percentage in overweight and obese men: A Randomized Clinical Trial. Qom Univ Med Sci J 2017; 11 (9) :1-9.

[16] Crujeiras, A. B., Zulet, M. A., Lopez-Legarrea, P., de la Iglesia, R., Pardo, M., Carreira, M. C., Casanueva, F. F. (2014). Association between circulating irisin levels and the promotion of insulin resistance during the weight maintenance period after a dietary weight-lowering program in obese patients. Metabolism, 63(4), 520-531.

[17] Dupont, G., Akakpo, K., Berthoin, S. (2004). The effect of in-season, high-intensity interval training in soccer players. The Journal of Strength & Conditioning Research, 18(3), 584-589.

[18] Enteshary, M., Esfarjani, F., Reisi, J. (2018). The Comparison of 8 week combined training with two different intensities on level of serum Irisin, and glycemic indices of type 2 diabetic women. medical journal of mashhad university of medical sciences, 61(2), 971-984. doi: 10.22038/mjms.2018.11565

[19] Ghanbari-Niaki, A. (2006). Ghrelin and glucoregulatory hormone responses to a single circuit resistance exercise in male college students. Clinical biochemistry, 39(10), 966-970.

[20] Ghanbari-Niaki, A., Saghebjoo, M., Soltani, R., Kirwan, J. P. (2010). Plasma visfatin is increased after high-intensity exercise. Annals of Nutrition and Metabolism, 57(1), 3-8.

[21] Gillen, J. B., Little, J. P., Punthakee, Z., Tarnopolsky, M. A., Riddell, M. C., Gibala, M. J. (2012). Acute high‐intensity interval exercise reduces the postprandial glucose response and prevalence of hyperglycemia in patients with type 2 diabetes. Diabetes, Obesity and Metabolism, 14(6), 575-577.

[22] Gurd, B. J., Perry, C. G., Heigenhauser, G. J., Spriet, L. L., Bonen, A. (2010). High-intensity interval training increases SIRT1 activity in human skeletal muscle. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 35(3), 350-357.

[23] Haghighi, A. H., Hajinia, M., Askari, R., Abbasian, S., Goldfied, G. (2022). Effect of high-intensity interval training and high-intensity resistance training on Irisin and fibroblast growth factor 21 in men with overweight and obesity. Canadian Journal of Physiology and Pharmacology, 100(9), 937-944.

[24] Hee Park, K., Zaichenko, L., Brinkoetter, M., Thakkar, B., Sahin-Efe, A., Joung, K. E., Mantzoros, C. S. (2013). Circulating irisin in relation to insulin resistance and the metabolic syndrome. The journal of clinical endocrinology & metabolism, 98(12), 4899-4907.

[25] Henriksen, E. J. (2002). Invited review: Effects of acute exercise and exercise training on insulin resistance. Journal of applied physiology, 93(2), 788-796.

[26] Hosseini, S.A., Gity, Z., Nouri Zadeh, R., Mohammadpour, F., Noora, M. (2012). The effect of eight weeks aerobic training on Vaspin, Visfatin and Insulin Resistance of middle age females. Journal of Sport Bioscience Researches, 2(6), 53-65. SID. https://sid.ir/paper/240490/en

[27] Huh, J. Y., Panagiotou, G., Mougios, V., Brinkoetter, M., Vamvini, M. T., Schneider, B. E., Mantzoros, C. S. (2012). FNDC5 and irisin in humans: I. Predictors of circulating concentrations in serum and plasma and II. mRNA expression and circulating concentrations in response to weight loss and exercise. Metabolism, 61(12), 1725-1738.

[28] Jafari Ghaleh, S.A., Fathi, M., Hejazi, K., Ziayi, M. (2017). The effects of eight weeks of aerobic interval exercise on omentin-1, resistin, and adiponectin in elderly men with type 2 diabetes. mjms; 20 (3) :17-32.

[29] Jamali, E., Asad, M., Rassouli, A. (2017). Effect of Eight-Week Endurance Exercise on Resistin Gene Expression in Visceral Adipose Tissues in Obese Rats. JSSU; 25(1) :20-31.

[30] Kadoglou, N. P. E., Fotiadis, G., Kapelouzou, A., Kostakis, A., Liapis, C. D., Vrabas, I. S. (2013). The differential anti‐inflammatory effects of exercise modalities and their association with early carotid atherosclerosis progression in patients with type 2 diabetes. Diabetic Medicine, 30(2), e41-e50.

[31] Khodadadi, H., Rajabi, H., Seyyed Reza Attarzadeh, S. R., Abbasian, S. (2014). The effect of high intensity interval training (HIIT) and pilates on levels of irisin and insulin resistance in overweight women. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism, 16(3), 190-196.

[32] Kim, H. J., Lee, H. J., So, B., Son, J. S., Yoon, D., Song, W. (2016). Effect of aerobic training and resistance training on circulating irisin level and their association with change of body composition in overweight/obese adults: a pilot study. Physiological research, 65(2), 271.

[33] Klöting N, Kovacs P, Kern M, Heiker J, Fasshauer M, Schön M. (2011). Central vaspin administration acutely reduces food intake and has sustained blood glucose-lowering effects. Diabetologia;54(7):1819-1823.doi:10.1007/s00125-011-2137-1.

[34] Kraemer, R. R., Durand, R. J., Hollander, D. B., Tryniecki, J. L., Hebert, E. P., Castracane, V. D. (2004). Ghrelin and other glucoregulatory hormone responses to eccentric and concentric muscle contractions. Endocrine, 24, 93-98.

[35] Lecker, S. H., Zavin, A., Cao, P., Arena, R., Allsup, K., Daniels, K. M., Forman, D. E. (2012). Expression of the irisin precursor FNDC5 in skeletal muscle correlates with aerobic exercise performance in patients with heart failure. Circulation: Heart Failure, 5(6), 812-818.

[36] Lee, M. K., Jekal, Y., Im, J-A., Kim, E., Lee, S.H., Park, J-H. (2010). Reduced serum vaspin concentrations in obese children following short-term intensive lifestyle modification. Clinica Chimica Acta; 411(5): 381-385. doi: 10.1016/j.cca.2009.12.003.

[37] Little, J. P., Gillen, J. B., Percival, M. E., Safdar, A., Tarnopolsky, M. A., Punthakee, Z., Gibala, M. J. (2011). Low-volume high-intensity interval training reduces hyperglycemia and increases muscle mitochondrial capacity in patients with type 2 diabetes. Journal of applied physiology, 111(6), 1554-1560.

[38] Liu, Y. P., Liu, L. X., Wei, L. X. (2007). Effects of Exercise Interference on the Serum Resistin and Insulin Sensitivity in Patients with Impaired Glucose Tolerance [J]. Journal of Beijing Sport University, 10, 022.

[39] Moussa, E., Zouhal, H., Vincent, S., Proiux, J., Delamarche, P., Gratas-Delamarche, A. (2003). Effect of sprint duration (6 s or 30 s) on plasma glucose regulation in untrained male subjects. Journal of sports medicine and physical fitness, 43(4), 546-553.

[40] Nezamdoust, Z., Saghebjoo, M., Barzgar, A. (2015). Effect of twelve weeks of aerobic training on serum levels of vaspin, fasting blood sugar, and insulin resistance index in women patients with type 2 diabetes. Iranian Journal of Diabetes and Metabolism, 14(2), 99-104.

[41] Nikkar, H., Rashidlamir, A., Khajei, R., Barjeste, A. (2021). The Effect of Eight Weeks of Combined Rehabilitation Training on Plasma Levels of Resistin and Adiponectin in Middle-Aged Men after Coronary Artery Bypass Grafting. Journal of Safety Promotion and Injury Prevention, 9(2).

[42] Nishida, T., Tsuji, S., Tsujii, M., Arimitsu, S., Haruna, Y., Imano, E. (2006). Oral glucose tolerance test predicts prognosis of patients with liver cirrhosis. Official journal of the American College of Gastroenterology; ACG, 101(1), 70-75.

[43] Oberbach, A., Kirsch, K., Lehmann, S., Schlichting, N., Fasshauer, M., Zarse, K. (2010). Serum vaspin concentrations are decreased after exercise-induced oxidative stress. Obesity facts; 3(5): 328-331. doi: 10.1159/ 000321637.

[44] Riyahi Malayeri, S., Hoseini, M. (2021). The effect of acute exercise on vaspin and chemerin levels in obese men. Journal of Basic Research in Medical Sciences, 8(1), 58-66.

[45] Safarzade, A.R., Gharakhanlou, R., Hedayati, M., Talebi-Garakani, E. (2012). The Effect of 4 Weeks Resistance Training on Serum Vaspin, Il-6, CRP and TNF-Α Concentrations in Diabetic Rats. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism; 14(1): 68-74. [Persian].

[46] Saremi, A. (2017). Plasma Irisin increases after acute endurance exercise in obese and normal weight women. cmja; 7 (2):1887-1896.

[47] Saremi, A., Parastesh, M., Mohammadi, L. (2020). Resistin Changes Following Aerobic Exercise and its Relationship with Fertility in Male Rats with Type 2 Diabetes. Intern Med Today; 26 (2) :156-169.

[48] Schnyder, S., Handschin, C. (2015). Skeletal muscle as an endocrine organ: PGC-1α, myokines and exercise. Bone, 80, 115-125.

[49] Shaw, K. A., Gennat, H. C., O'Rourke, P., Del Mar, C. (2006). Exercise for overweight or obesity. Cochrane database of systematic reviews, (4).

[50] Shirvani, H., Arabzadeh, E. (2020). Metabolic cross-talk between skeletal muscle and adipose tissue in high-intensity interval training vs. moderate-intensity continuous training by regulation of PGC-1α. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, 25, 17-24.

[51] Soltani, M., Aghahaji, M. Nemati, N. (2023). Comparison of the effect of 12 week of endurance training and HIIT on Plasma values of Vaspin in obese male wistar rats. Journal of Sports and Biomotor Sciences, 14(28), 9-17. doi: 10.22034/sbs.2022.372324.0

[52] Timmons, J. A., Baar, K., Davidsen, P. K., Atherton, P. J. (2012). Is irisin a human exercise gene? Nature, 488(7413), E9-E10.

[53] Tofighi, A., Samadian, Z. (2014). Comparison of 12 Weeks Aerobic with Resistance Exercise Training on Serum Levels of Resistin and Glycemic Indices in Obese Postmenopausal Women with Type 2 Diabetes (Comparison of Two Exercise Protocols). Jundishapur Scientific Medical Journal, 12(6).

[54] Trapp, E. G., Chisholm, D. J., Freund, J., Boutcher, S. H. (2008). The effects of high-intensity intermittent exercise training on fat loss and fasting insulin levels of young women. International journal of obesity, 32(4), 684-691.

[55] Tsuchiya, Y., Ando, D., Goto, K., Kiuchi, M., Yamakita, M., Koyama, K. (2014). High-intensity exercise causes greater irisin response compared with low-intensity exercise under similar energy consumption. The Tohoku journal of experimental medicine, 233(2), 135-140.

[56] Tsuchiya, Y., Ando, D., Takamatsu, K., Goto, K. (2015). Resistance exercise induces a greater irisin response than endurance exercise. Metabolism, 64(9), 1042-1050.

[57] Vázquez-Vela, M. E. F., Torres, N., Tovar, A. R. (2008). White adipose tissue as endocrine organ and its role in obesity. Archives of medical research, 39(8), 715-728.

[58] Vincent, S., Berthon, P., Zouhal, H., Moussa, E., Catheline, M., Bentue-Ferrer, D., Gratas-Delamarche, A. (2004). Plasma glucose, insulin and catecholamine responses to a Wingate test in physically active women and men. European journal of applied physiology, 91, 15-21.

[59] Xiong, X. Q., Chen, D., Sun, H. J., Ding, L., Wang, J. J., Chen, Q., Zhu, G. Q. (2015). FNDC5 overexpression and irisin ameliorate glucose/lipid metabolic derangements and enhance lipolysis in obesity. Biochimica et Biophysica Acta (BBA)-molecular basis of disease, 1852(9), 1867-1875.

فصلنامه فیزیولوژی تمرین و آسیب های ورزشی؛ پاییز 1403 ، 2(3).