ارزیابی تاثیر فنّاوری اطلاعات بر بهره وری در شرکت توزیع برق استان آذربایجان غربی

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

تاریخ دریافت : 1391/07/14 تاریخ پذیرش : 1391/09/15 تاریخ انتشار : 1391/12/15

کلید واژه: رشد اقتصادی, بهره وری, واژگان کلیدی: فنّاوری اطلاعات, مدل اقتصادسنجی, مهندسی مجدد فرایند‌های سازمانی طبقه بندی JEL : P47-P51-O47-O14-O32,

چکیده مقاله :

بهره‌وری یکی از مفاهیم مهم اقتصادی است که عبارت از به حداکثر رساندن استفاده از منابع و نیروی انسانی و کاهش هزینه‌های تولید آن‌گونه که به سود کارکنان، مدیریت و عموم مصرف‌کنندگان باشد. یکی از عوامل موثر بر رشد بهره‌وری، سرمایه‌گذاری در به‌کارگیری فنّاوری اطلاعات در سازمان‌ها است. بسیاری از اقتصاددانان فناوری اطلاعات و ارتباطات را به‌عنوان هسته اصلی تغییرات فنی زمان حاضر می‌دانند و سعی در کمی کردن اثرات آن دارند. از سویی دیگر مهندسی مجدد به معنی بازاندیشی بنیادین و طراحی مجدد ریشه‌ای فرایندها به‌منظور دستیابی به بهبود چشمگیر در معیارهای مهم عملکرد از قبیل هزینه، کیفیت، سرعت و خدمت است. شرکت‌ها با اینکه سرمایه عظیمی برای توسعه فناوری اطلاعات صرف می‌کنند. هدف از این تحقیق در مرحله اول بررسی اثر سرمایه‌گذاری فنّاوری اطلاعات بر بهره وری در شرکت توزیع برق استان آذربایجان غربی است. در مرحله دوم، ارزیابی وضعیت مهندسی مجدد فرایندهای سازمانی به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری مکمل در جهت بهبود اثرات فنّاوری اطلاعات انجام گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که نه فقط رابطه مثبت بین سرمایه‌گذاری فنّاوری اطلاعات و بهره‌وری در شرکت توزیع برق استان آذربایجان غربی وجود دارد بلکه بازگشت مثبت سرمایه‌گذاری فنّاوری اطلاعات بیشتر از سرمایه‌گذاری غیر فنّاوری اطلاعات است. Abstract Productivity is one of the important factors in economy that is defined as making optimum usage of human resources and decreasing production costs، so that it is beneficial to employees، managers and all users. One of the effective factors in productivity growth is investing in using information technology in organizations. Information technology potentially affect economic growth with making production easier، developing knowledge based economy، generating job opportunities and increasing R&D activities. Meanwhile it is possible that IT investment has little contribution in productivity improvement and organizations performance. This will show the essence of complementary investments for increasing effectiveness of IT investment. Information technology has major role in business process reengineering، so business process re engineering can be used as a complementary investment for increasing IT effectiveness. In this research، cobb-douglass model is used for studying information technology effect on productivity of West Azerbaijan Power Distribution company. WLS is calculated for examination of proposed hypothesis using Eviews software. Economic and financial data is collected for this research from 1999 to 2009. Results of this research indicates that investment in information technology has positive contribution in West Azerbaijan Power Distribution company’s income after costs reduced. Also return on investment in information technology is higher than non-IT investments. However، combination of IT investment with complementary investments is essential for stability and durability of this positive contribution. Final analysis indicates that according to business process re engineering methodology، there is meaningful difference between current and desirable condition in power distribution company. In the other words، Business process re engineering is a complementary investment for West Azarbaijan’s Power distribution company. Finally، productivity analysis shows positive correlation between information technology and total factor productivity.

منابع و مأخذ:

منابع

1. اخوان زنجانی، شادی (1384)، "بررسی تاثیر ICT  بر اشتغال در صنایع استان تهران"، رساله کارشناسی ارشد ، دانشگاه شهید بهشتی.


2. اکبری، نعمت الله و محسن رنانی (1375)، "درآمدی بر اقتصاد تولید کشاورزی"،  چاپ اول اصفهان، نشر هشت بهشت.


3. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران 1388-1362-گزارش های اقتصادی جداول حسابهای ملی و ترازنامه ،اداره بررسی اقتصادی ساله ی 1389-1362


4. بخشوده، محمد و احمد اکبری (1375)، "اصول اقتصاد تولید محصولات کشاورزی"، چاپ اول،کرمان. انتشارات دانشگاه شهید باهنر.


5. جهانگرد، اسفندیار (1384)، "اثر فناوری اطلاعات بر تولید صنایع کارخانه‌ای در ایران"، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال هفتم شماره 25،ص 107-83، تهران


6. دومینیک سالواتوره (1375)، "تئوری و مسایل اقتصاد خرد" ، ترجمه حسن سبحانی،چاپ پنجم ، نشر نی.


7. دهقان، علی (1384) "اقتصاد خرد"، چاپ پنجم انتشارات ترمه ،تهران.


8. رشید نژاد عمران،آزاده (1385)، "بررسی بهره‌وری نیروی‌کار در بخش‌های مختلف اقتصادی طی سال‌های 1380-1370 براساس تکنیک داده–ستانده" ، پایان نامه کارشناسی ارشد ،دانشگاه الزهرا ،دانشکده علوم انسانی و اجتماعی


9. سایت بانک مرکزی ایران ، گزارش های اقتصادی . http://www.cbi.ir


10. صنعتی، غلام محمد (1385)، "بهره‌وری و فناوری اطلاعات"،مجله تدبیر، ،دفتر تحقیق و توسعه معاونت پشتیبانی دانشگاه اصفهان جزوه شماره 2.


11. علیرضایی، محمدرضا و محسن افشاریان(1386)، "محاسبه رشد بهره‌وری کل عوامل به کمک مدل‌های ناپارامتری، تحلیل پوششی داده‌ها- با یک مطالعه موردی در صنعت برق-1378- 1386" مجله تحقیقات اقتصادی شماره 78


12. کاوسی، اسماعیل ، هاشمی، محمود ، اسلام پناه، مهدی و مهرزاد سرفرازی (1387)،  "بررسی بکارگیری تکنولوژی اطلاعات و نقش آن در افزایش بهره‌وری سازمانی در سازمان بیمه خدمات درمانی استان فارس"


13. کیانی هژیر، کامبیز(1383)، "بررسی کلان اقتصادی پروژه امکان سنجی راه اندازی تجارت الکترونیکی در ج.ا.ایران" ،وزارت بازرگانی ،تهران.


14. محمودزاده، محمود ، فرخنده اسدی(1386) ، "اثرات فنّاوری اطلاعات بر رشد بهره‌وری نیروی‌کار در اقتصاد ایران"  ؛ پژوهشنامه بازرگانی شماره 43 صص 153-185


15. محمود زاده، محمود و فرخنده اسدی (1384)، "زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات و اشتغال بخش خدمات" ، اقتصاد و تجارت نوین،معاونت برنامه ریزی و بررسی های اقتصادی ، تهران


16. نوری، روح الله (1388)، "مهندسی مجدد فرایند نقش فن آوری اطلاعات در اجرا و استقرار آن"  پژوهشگر موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی [e-mail]


17. هانت دایانا (1386)، "نظریه های اقتصادی توسعه " دکتر غلامرضا آزاد برمکی چاپ دوم تهران، نشر نی

18. Gholami, R., Moshiri, S. and lee, Sang – yang, S. (2004) “ICT and productivity of Manufacturing Industries in Iran”EJISDC,19,4,pp,1-19, Available at: www.ejisdc.org.

19. Hacker, M & Morsink, J2002,"You say you want a revolution: Information Technology and Growth. IMF w p02/70.

20. Klein,Lawrence,R,”An Introduction to Econoetrics Prentice” ,Lnc,Englewoad cliffs,N.J.1962

21. Pohjola، M. 2001 “Information Technology and economics growth : A cross-coutry analysis in Information Technologiy and economic development “ pohjola، MED. Oxford University press. Cambridge ، U.K.

22.  Schrer, Paul2000,"The Contribution of Information and Communication Technology to output growth: A Study of the G7 Countries, OECD Directorate for Paris: organization for Economic Cooperation and development"