چالش‌ها و راهکارهای حسابرسی مستقل صورتهای مالی بانک‌ها و موسسات اعتباری بر مبنای رویکرد نظارت بانکی موثر مبتنی بر اسناد کمیته بال
محورهای موضوعی : اقتصاد مالی
سیدمحمدرضا رضوی عراقی
1
*
,
آزیتا جهانشاد
2
*
1 - گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران .
2 - گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: نظارت بانکی, حسابرسی مستقل, کمیته بال, روش دلفی-فازی, معادلات ساختاری,
چکیده مقاله :
جایگاه نظام بانکی در اقتصاد کشور و وابستگی سایر بخش‌های اقتصادی به آن، طوری است که هرگونه اخلال در عملکرد بانک‌ها و مؤسسات اعتباری، موجب عملکرد نامطلوب بقیه بخش‌های اقتصادی خواهد شد. این پژوهش درصدد شناسایی چالش‌ها و موانع موجود در فرآیند حسابرسی مستقل بانک‌ها و مؤسسات اعتباری و همچنین ارائه راهکارهای لازم به منظور بهبود فرآیند مزبور بر مبنای رویکرد نظارت بانکی موثر و سپس تعیین رابطه بین متغیرهای شناسایی شده با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری است. در بخش کیفی برای شناسایی چالش‌ها و راهکارها از روش نمونه‌گیری هدفمند به منظور انتخاب و مصاحبه با خبرگان حوزه بانکی و حسابرسی و از روش دلفی-فازی استفاده شد. موارد مرتبط با چالش‌های حسابرسی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری در سه بعد چالش‌های درونی، چالش‌های فرآیندی و چالش‌های محیطی و تعداد 29 گویه شناسایی شدند. راهکارهای احصا شده نیز در قالب ابعاد راهکارهای مرتبط با حسابرسان مستقل و راهکارهای مرتبط با ناظران بانکی و تعداد 26 گویه مشخص گردیدند و سپس در بخش کمی و به منظور تدوین الگوی پژوهش، پرسشنامه‌ها بین کارشناسان و ناظران بانکی و حسابرسان مستقل توزیع گردید و به کمک مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزار PLS داده‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد، هر سه بعد شناسایی شده مرتبط با چالش‌های حسابرسی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری تاثیر منفی و معنادار و همچنین راهکارهای پیشنهادی مرتبط با حسابرسان مستقل و ناظران بانکی نیز تاثیر مثبت و معناداری بر فرآیند حسابرسی مستقل بانک‌ها و مؤسسات اعتباری دارند.
This research identifies challenges to the process of external audit of banks with an effective banking supervision approach and offers solutions for improving this process. Using the structural equation modeling, it provides a model of challenges and solutions related to the external audit of banks. For the qualitative part, the challenges and solutions were identified by interviewing the banking and auditing experts and by adopting the fuzzy Delphi method. In this research, judgmental sampling, a subcategory of purposive sampling, was used to apply the Delphi technique. Effective factors related to the challenges to the bank audit process were identified in three aspects of internal, procedural, and environmental challenges, with 29 items in total. The solutions found were identified as those related to external audit ors and to banking supervisors, with 26 items in total. For the quantitative part, to develop the research model, a questionnaire was distributed among the banking experts and supervisors as well as the external audit ors of banks. The data were analyzed using the structural equation modeling with SmartPLS. The results showed that all three aspects identified for the challenges to the bank audit process have a negative significant effect, and the solutions proposed for external auditors and banking supervisors have a positive significant effect, on external audit of banks.