اثر متغیرهای اقتصادی بر رفتار قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

لیلا آسیابی اقدم ¹ , اشکان رحیم زاده ² , یداله رجائی ³

1 - گروه اقتصاد ، واحد زنجان ،دانشگاه آزاد اسلامی ،زنجان ، ایران
2 - گروه اقتصاد ،واحد زنجان ،دانشگاه آزاد اسلامی ،زنجان ، ایران
3 - ، گروه اقتصاد، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

تاریخ دریافت : 1401/01/14 تاریخ پذیرش : 1401/03/17 تاریخ انتشار : 1401/06/01

کلید واژه: G41, واژه‌های کلیدی: متغیرهای اقتصادی, قیمت سهام , TAR. طبقه بندی JEL :, G42, D9 D91,

چکیده مقاله :

چکیدهروابط علی و تعاملات پویا میان متغیرهای کلان اقتصادی و شاخص قیمت سهام در تدوین سیاستهای کلان اقتصادی و سیاستهای سیاسی یک کشور بسیار مهم است. در این مقاله به بررسی اثر متغیرهای اقتصادی بر رفتار قیمت سهام شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار شد. روش تحقیق مقاله حاضر بر اساس هدف مقاله (بررسی اثر متغیرهای اقتصادی بر رفتار قیمت سهام شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار) از نوع کاربردی میباشد. در این مقاله تلاش شد؛ تا با تبیین تئوریک و طراحی یک مدل و با استفاده از روشهای اقتصاد سنجی الگوی خود بازگشت آستانهای TAR به بررسی اثر متغیرهای اقتصادی بر رفتار قیمت سهام شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار پرداخته شد. در بررسی و تدوین ادبیات موضوع بهره گرفته شد و برای جمع‌آوری آمار و اطلاعات کمی مورد نیاز نیز، از جداول آماری و بانک‌های اطلاعاتی جهانی استفاده گردید. جامعه آماری این تحقیق، کلیه متغیرهای اقتصادی تحقیق میباشد که دادههای متغیرهای تحقیق1370الی 1398 (دوره بیست و نه ‌ساله) است. نتایج تجزیه و تحلیلها با استفاده از روشهای اقتصاد سنجی الگوی خود بازگشت آستانهای TAR بین متغیرهای اقتصادی و شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار رابطه معناداری وجود دارد ولی در رژیم رفتار متغیرها بر روی شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار متفاوت است.

چکیده انگلیسی:

AbstractCausal relationships and dynamic interactions between macroeconomic variables and stock price index are very important in formulating macroeconomic policies and political policies of a country. In this article, the effect of economic variables on the behavior of the stock price of the company admitted to the stock exchange was investigated. The research method of this article is based on the purpose of the article (examining the effect of economic variables on the behavior of the stock price of a company admitted to the stock exchange) and is of an applied type. An attempt was made in this article; By explaining the theory and designing a model and using the econometric methods of the TAR threshold self-return model, the effect of economic variables on the behavior of the stock price of the company admitted to the stock exchange was investigated. In reviewing and compiling the subject literature, statistical tables and global databases were used to collect the required statistics and quantitative information. The statistical population of this research is all the economic variables of the research, which are the data of the research variables from 1370 to 1398 (a period of twenty-nine years). The results of the analyzes using the econometric methods of the TAR threshold self-return model, there is a significant relationship between the economic variables and the stock price index in the stock exchange, but in the regime of the behavior of the variables on the stock price index in the stock exchange. Is different.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع 
ابراهیمی، م.(1398). بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازار سهام ایران با استفاده از الگوریتم های داده کاوی، فصلنامه اقتصاد مالی، سال سیزدهم، شماره49: 283-309.
آسیابی اقدم، ل. رحیم زاده، ا. فلیحی، ن. و رجایی، ی.(1400). انتخاب سبد دارایی سهام مبتنی بر روش اقتصاد رفتاری: مورد مطالعه بازار بورس تهران، فصلنامه اقتصاد مالی،دوره 15، شماره 55 - شماره پیاپی 55
:190-155
بیات، م. افشاری، ز. توکلیان، ح.(1395). بررسی ارتباط سیاست پولی و شاخص کل قیمت سهام )با در نظر گرفتن اثر ثروت رونق بازار سهام( در چارچوب یک مدل DSGE،فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادیِ کاربردی ایران سال پنجم، شمارهی 20: 33-61.
پارسا، ح. هادیان، ا.(1385).تاثیر نوسانات قیمت نفت بر عملکرد اقتصاد کلان در ایران، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، 22 (44) ؛132-11.
پاشایی امیری، س(1393). بررسی تاثیر بخش مسکن برسهام با صنایع مرتبط در بورس اوراق بهادار تهران بورس اوراق بهادارتهران، پایان نامه کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی.
پورزمانی، ز؛ جهانشاد، آ. و کمالی رضایی،ه (1390)، بررسی تاثیر نوسانات شاخص های کلان اقتصادی بر بازده سهام، آینده پژوهی مدیریت (پژوهش های مدیریت)، 23 (89) ،47-37.
ترابی، م.(1392). بررسی رابطه بین قیمت سکه بهار آزادی و نرخ ارز با شاخص قیمت ارزش سهام در بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه آزاد اسالمی واحد شاهرود.
دایی کریمزاده، س. شریفیرنانی، ح. و قاسمیان مقدم، ل. (1392). اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص قیمت سهام بانکها، مجله اقتصادی، 13(11) ،90-65.
دهقان، ع.؛ خلیل کردی، ف. و عبدالباقی عطاآبادی، ع.(1399). سنجش اثرگذاری عوامل اقتصادی درون شرکتی در شرایط نوسانات نفتی بر جریان نقدینگی در بورس تهران، فصلنامه اقتصاد مالی، سال چهاردهم ،52: 197-222.
رضازاده، ع. (1395). تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بیثباتی بازدهی سهام بورس اوراق بهادار تهران: مشاهداتی بر پایه مدل X-GARCH .فصلنامه نظریههای کاربردی اقتصاد، 1 ، 136-121.
زارع نژاد، م. و معتمدی، س. (1391).بررسی رابطه متغیرهای کلان اقتصادی و شاخص کل قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهشنامه اقتصادی، 4612(12) ،116-101.
عباسیان، ع. مرادپوراولادی، م. و عباسیون، و (1391). اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، پژوهشهای اقتصادی ایران، 12 (36 )، 152-135.
فدائینژاد، م. فراهانی، ر.(1396). اثرات متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامـه اقتصاد مالی سال یازدهم / شماره 93: 1-25.
کریمزاده، م.(1385) . بررسی رابطه بلندمدت شاخص قیمت سهام بورس با متغیرهای کلان پولی با استفاده از روش همجمعی در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، 12 : 54-41.
کیامهر، ع. جناحی، م. و همتفر، م.(1399). تبیین نقش ناهنجاریهای بازار سهام در قیمتگذاری داراییهای سرمایهای، فصلنامه اقتصاد مالی، سال چهاردهم؛ 53: 193-212.
مجیدی، ع. شهیدی، ف.(1397). تأثیرپذیری شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران از شاخص صنعت، شاخص ‏مالی و متغیرهای کلان اقتصادی: رویکرد چرخشی مارکوف، فصلنامه نظریههای کاربردی اقتصاد/ سال ‏پنجم/ شماره 1 :12-8.‏
مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی (1394)، تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، مجموعه گزارشات منترش شده سازمان بورس.
منصورفر، غ.؛ غیور، ف. و خلاقپرست اطهری، ش.(1394). پیشبینی نوسان شاخص صنعت شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران با تأکید بر نقش متغیرهای مالی شرکتی منتخب و استفاده از ماشینبردارپشتیبان. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات تجربی حسابداری مالی، 02 ،813-888.
ورهرامی، و. عباسقلینژاد اسبقی،ر.(1397). بررسی تأثیر متغیرهای خرد و کلان پولی بر شاخص قیمت سهام دوازده گروه شرکتی فعال‌تر در بازار بورس اوراقبهادار با استفاده از روش داده‌های تابلویی پویا، فصلنامه کاربردی دوره 8، شماره 27: 14-30.
Alzahrani, M.,and Lasfer, M ( 2012). Investor protection, taxation, and dividends. Journal of Corporate Finance.18(4), p.745-762.
Amarasinghe, A. (2015). Dynamic Relationship between Interest Rate and Stock Price: Empirical Evidence from Colombo Stock Exchange, International Journal of Business and Social Science, 6(4): 92-97.
Bencivenga, V.R. and B.D. Smith (1991), "Financial Intermediation and Endogenous Growth", Review of Economic Studies, Vol. 58, PP. 195–209.
Boubakri. N, Claude. J, Saffar. W (2012). The impact of political connection on firm operating performance and financing decisions. The Journal of Financial Reaserch. Vol. XXXv,No3, 397-423.
Braggion, F and Moore, M (2013) .The economic Benefits of Political Connection in Late Victorian Britain. Journal of Economic History, 73(1), 142-
Chung, S. and A. Tai (1998), "On the Dynamic Relation Between Stock Prices and Exchange Rates", Journal of Financial Research, Vol. 19, PP. 193 – 207.
Datta.D( 2012). Political connection and firm value- Theory and Indian evidence. papers.ssrn.com/sol13/papers.cfm.
Elton E.J. & M.J. Gruber. (1991). Modem portfolio theory and investment analysis, 4, 840.
Emenike Kalu, O., and Okwuchukwu, O. (2016). Stock market return volatility and macroeconomic variables in Nigeria. International journal of empirical finance, 2(2), 75-82.
Humpe,R. and Macmillan,T.(2009) Macroeconomic news and risk factor innovations, Managerial Finance, Vol.36, No 7)2010) 566–582.
Jengwen,Y and Dongren,M.(2020).Political turnover and stock crash risk: Evidence from China, Pacific-Basin Finance Journal,Volume 61,101324
Karamustafa, A. and  S. Kucukkale (2004), "Exchange Rate and Stock Price Interactions in Turkey", Applied Financial Economics, Vol. 7, PP. 25-35.
Mohammad Hasan Saleh, M. (2018). The effect of internal and external factors on stock market prices - evidence from Saudi Arabia, The Business and Management Review, 9(3): 413- 423.
Levine, R. (1998), "Stock Markets, Banks, and Economic Growth", American Economic Review, Vol. 88, PP. 688–726.
Mosco, Vincent (2009). Political Economy of Communication: Rethinking and Renewal. Second Edition. London: Sage [“Overview of the Political Economy of Communication,” and “What is Political Economy?: Definitions and Characteristics”: 1-36.
Miller, K. and G. Show Fang (2001), "Is There a Long-Run Relationship Between Stock Returns and Monetary Variables: Evidence From an Emerging Market", Applied Financial Economics, Vol. 11, PP. 641-649.
Nwaolisa, E. F., & Chijindu, A. A. (2016). The relationship between index of industrial production and stock market liquidity: A co-integration evidence from stock exchange of Nigeria’s value of stock traded ratio. Frontiers of Accounting and Finance, 1(1).
Paetz,and Gupta,D.(2014). Oil price shocks and stock return volatility: New evidence based on volatility impulse response analysis. Economics Letters, https://doi.org/10.1016/j.econlet.2018.08.022
Salah,T . Zakaria, Z., and Shamsuddin, S. (2016). Empirical evidence on the relationship between stock market volatility and macroeconomics volatility in Malaysia. Journal of Business Studies Quarterly, 4(2), 61-71.
Schuknecht, L., Von Hagen, J., and Wolswijk, G. (2009). Government risk premiums in the bond market: EMU and Canada. European Journal of Political Economy, 25(3), 371-384.
Wei, Z. (2012). A svm approach in forecasting the moving direction Chinese stock indices, Department of industrial and systems engineering, Thesis of Master of Sciences, Lehigh University.

Alzahrani, M.,and Lasfer, M ( 2012). Investor protection, taxation, and dividends. Journal of Corporate Finance.18(4), p.745-762.
Amarasinghe, A. (2015). Dynamic Relationship between Interest Rate and Stock Price: Empirical Evidence from Colombo Stock Exchange, International Journal of Business and Social Science, 6(4): 92-97.
Bencivenga, V.R. and B.D. Smith (1991), "Financial Intermediation and Endogenous Growth", Review of Economic Studies, Vol. 58, PP. 195–209.
Boubakri. N, Claude. J, Saffar. W (2012). The impact of political connection on firm operating performance and financing decisions. The Journal of Financial Reaserch. Vol. XXXv,No3, 397-423.
Braggion, F and Moore, M (2013) .The economic Benefits of Political Connection in Late Victorian Britain. Journal of Economic History, 73(1), 142-
Chung, S. and A. Tai (1998), "On the Dynamic Relation Between Stock Prices and Exchange Rates", Journal of Financial Research, Vol. 19, PP. 193 – 207.
Datta.D( 2012). Political connection and firm value- Theory and Indian evidence. papers.ssrn.com/sol13/papers.cfm.
Elton E.J. & M.J. Gruber. (1991). Modem portfolio theory and investment analysis, 4, 840.
Emenike Kalu, O., and Okwuchukwu, O. (2016). Stock market return volatility and macroeconomic variables in Nigeria. International journal of empirical finance, 2(2), 75-82.
Humpe,R. and Macmillan,T.(2009) Macroeconomic news and risk factor innovations, Managerial Finance, Vol.36, No 7)2010) 566–582.
Jengwen,Y and Dongren,M.(2020).Political turnover and stock crash risk: Evidence from China, Pacific-Basin Finance Journal,Volume 61,101324
Karamustafa, A. and  S. Kucukkale (2004), "Exchange Rate and Stock Price Interactions in Turkey", Applied Financial Economics, Vol. 7, PP. 25-35.
Mohammad Hasan Saleh, M. (2018). The effect of internal and external factors on stock market prices - evidence from Saudi Arabia, The Business and Management Review, 9(3): 413- 423.
Levine, R. (1998), "Stock Markets, Banks, and Economic Growth", American Economic Review, Vol. 88, PP. 688–726.
Mosco, Vincent (2009). Political Economy of Communication: Rethinking and Renewal. Second Edition. London: Sage [“Overview of the Political Economy of Communication,” and “What is Political Economy?: Definitions and Characteristics”: 1-36.
Miller, K. and G. Show Fang (2001), "Is There a Long-Run Relationship Between Stock Returns and Monetary Variables: Evidence From an Emerging Market", Applied Financial Economics, Vol. 11, PP. 641-649.
Nwaolisa, E. F., & Chijindu, A. A. (2016). The relationship between index of industrial production and stock market liquidity: A co-integration evidence from stock exchange of Nigeria’s value of stock traded ratio. Frontiers of Accounting and Finance, 1(1).
Paetz,and Gupta,D.(2014). Oil price shocks and stock return volatility: New evidence based on volatility impulse response analysis. Economics Letters, https://doi.org/10.1016/j.econlet.2018.08.022
Salah,T . Zakaria, Z., and Shamsuddin, S. (2016). Empirical evidence on the relationship between stock market volatility and macroeconomics volatility in Malaysia. Journal of Business Studies Quarterly, 4(2), 61-71.
Schuknecht, L., Von Hagen, J., and Wolswijk, G. (2009). Government risk premiums in the bond market: EMU and Canada. European Journal of Political Economy, 25(3), 371-384.
Wei, Z. (2012). A svm approach in forecasting the moving direction Chinese stock indices, Department of industrial and systems engineering, Thesis of Master of Sciences, Lehigh University.