آیرونی و رویکرد آن در«چرند و پرند»دهخدا

محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی

غلامرضا انصاری فرد ¹ , شمس الحاجیه اردلانی ² , سید احمد حسینی کازرونی ³

1 - دانش آموخته دکتری/دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر
2 - استادیار /دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر
3 - استاد/دانشگاه ازاد اسلامی واحد بوشهر

تاریخ دریافت : 1395/06/08 تاریخ پذیرش : 1395/06/08 تاریخ انتشار : 1394/09/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

آیرونی(Irony)شیوه‎ای از بیان است که با آن زبان طنز برجسته می‎شود و یا بخشی از یک کلام نسبت به بخش‎های دیگر آن برجسته‎تر می گردد و موجب آشنایی زدایی و غافلگیری مخاطب می‎شود. در آیرونی نوعی دوگانگی در معنا نهفته است، وارونه کردن واقعیت و ارائۀ تصویری دیگر با بار معنایی توام با کنایه و طنز از ویژگی‎های آیرونی است. این شیوۀ بیان در آثار ادبی فارسی سابقه دارد که نمونه‎های آن در "چرند و پرند" دهخدا قابل مشاهده است این مقاله کوششی است با روش کیفی و رویکرد توصیفی-تحلیلی در جهت تبیین انواع آیرونی، در مقالات چرند و پرند دهخدا، برای برجسته کردن کلام خود از این شیوۀ بیانی بهره‎های بسیاری برده است و از تمام گونه های آیرونی به خوبی ، برای بیان مقاصد سیاسی خود سود جسته است.

منابع و مأخذ:

1. آژند یعقوب ،تجدد ادبی در دورة مشروطه( 1388)، انتشارات موسسه انجمن قلم ایران، تهران.


2. انوشه حسن ،فرهنگ نامة ادب فارسی(1381) ، چاپ دوم ،انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.


3. پاینده حسین ،نقد ادبی و دموکراسی( 1388)، چاپ دوم ،انتشارات نیلوفر، تهران.


4. جوادی حسن ،تاریخ طنز در ادبیات فارسی(1384)، انتشارات کاروان، تهران،


5. حلبی علی اصغر ،مقدمه ای بر طنز و شوخ طبعی در ایران، 1365، چاپ دوم ، انتشارات پیک ترجمه و نشر، تهران .


6. داد سیما ،فرهنگ اصطلاحات ادبی (1380 )،انتشارات فکر روز، تهران.


7. دهخدا  علی اکبر ،چرند و پرند(1385)، به کوشش سید علی شاهری لنگرودی، انتشارات گهبد، تهران.


8. دهخدا  علی اکبر ،مجموعه مقالات چرند و پرند( 1391)، به کوشش محمد دبیر سیاقی ، انتشارات اخوان خراسانی، تهران.


9. Compass of irony, D.C.MUecke,Methuen,newyork-London,1980