زمینه و هدف: در دهه‌های اخیر استفاده از نانوتکنولوژی در زمینه‌های مختلف کشاورزی افزایش یافته است و خاک به عنوان یکی از اجزای مهم محیط زیست دریافت‌کننده انواع نانوذرات می‌باشد ولی به اثر این ذرات بر بخش زنده خاک توجه کم‌تری شده است. هدف این پژوهش بررسی اثرات نانو ذرات آهن و نقره روی برخی از شاخص‌‌های زیستی خاک بود.روش بررسی: آزمایشی فاکتوریل با پنج سطح نانوذره آهن و نقره (0،20، 50، 100 و 200 mgkg-1) در سه تکرار انجام شد. خاک‌های آغشته به نانوذرات، با حفظ رطوبت و دما نگهداری و 10، 17 و 30 روز پس از انکوباسیون، فعالیت فسفاتاز اسیدی و قلیایی و تنفس خاک اندازه‌گیری شد.یافته‌ها: اثر سطوح مختلف نانوآهن، نانونقره و زمان انکوباسیون بر روی تنفس میکروبی خاک، در سطح آماری یک درصد معنی‌دار گردید. اثرات متقابل فاکتورها به استثناء اثر سه‌گانه نانوذره آهن و نقره و زمان، تاثیر معنی‌داری بر تفس میکروبی خاک داشت. در اثرات متقابل نانوذرات آهن و نقره، بیش‌ترین تنفس میکروبی به میزان 33/47 gCg-1d-)µ( در غلظت 200 (mgkg-1) نانوذره آهن و نقره بدست آمد. در اثر متقابل نانوآهن و زمان، بیش‌ترین تنفس میکروبی به میزان 37/51 gCg-1d-)µ( در غلظت 100 (mgkg-1) نانوذره آهن پس از 17 روز انکوباسیون بدست آمد و در اثرات متقابل نانو نقره و زمان، بیش‌ترین تنفس میکروبی (02/49 gCg-1d-1µ( در غلظت 50 (mgkg-1) نانو نقره پس از 17روز انکوباسیون مشاهده شد. بیش‌ترین فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی به میزان 20/288 (gPNPg-1h-1µ)در غلظت 200 (mgkg-1) نانوذره آهن پس از10روز انکوباسیون بدست آمد.بحث و نتیجه‌گیری:نتایج این تحقیق، تأثیر معنی‌دار نانوذرات بر روی تنفس خاک را نشان داد. تأثیر به غلظت و نوع نانوذرات بستگی داشت. اثر نانوذرات روی فعالیت آنزیم‌های خاک بسته به نوع نانوذرات و آنزیم متفاوت بود، فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی تحت تأثیر نانوذره آهن قرار گرفت در صورتی‌کهنانوذرات روی فعالیت فسفاتاز اسیدی اثر معنی‌دار نداشتند. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: یکی از روش‌های ارزیابی زیست‌فراهمی آلاینده‌های فلزی در خاک، آگاهی از توزیع شکل‌های شیمیایی این فلزات است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تغییر شکل‌های شیمیایی کادمیم و سرب تحت تأثیر باکتری حل کننده ی فسفات انجام پذیرفت. روش بررسی: دو خاک با درصد رس متفاوت انتخاب و تیمار فسفر از منبع نمک KH2PO4 و سرب از منبع نمک Pb(NO3)2 جهت تشکیل کانی‌های فسفره و آلوده‌سازی خاک‌ها اعمال گردید. بعد از 2 ماه، خاک‌ها با دو گونه‌ی انتروباکتر تلقیح و پس از گذشت 5، 25، 60 و 90 روز، شکل‌های شیمیایی کادمیم و سرب به روش متوالی و قابل استخراج با DTPA استخراج و اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد باکتری‌ حل‌کننده فسفر میزان کادمیم و سرب قابل استخراج با DTPA را کاهش داد. در خاک‌های تلقیح‌یافته با باکتری، کادمیم محلول و تبادلی به طور معنی‌دار کاهش و شکل همراه با موادآلی و اکسیدهای آهن و منگنز افزایش یافت، همچنین سرب محلولی و تبادلی و کربناتی افزایش و سرب همراه با اکسید آهن و منگنز و مواد آلی کاهش یافت. بیش‌ترین غلظت کادمیم و سرب، به ترتیب به شکل‌های کربناتی و اکسیدهای آهن و منگنز و کم‌ترین غلظت به شکل‌های محلول و تبادلی اختصاص داشت. بحث و نتیجه‌گیری: شکل‌های شیمیایی کادمیم و سرب تحت تأثیر باکتری حل‌کننده فسفر قرار گرفت اما رفتار کادمیم و سرب در این مورد متفاوت و عکس هم بود. می توان نتیجه گرفت تغییر شکل فلزات توسط باکتری‌ها به نوع فلز و خصوصیات خاک بستگی دارد. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: بررسی تغییر رفتار فلزات سنگین در خاک به عنوان یکی از چالش‌های زیست محیطی، موضوع بحث برانگیزی می‌باشد که توجه محققین زیادی را به خود جلب کرده است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تغییر شکل‌های شیمیایی عناصر سنگین کادمیوم و سرب تحت تأثیر دو گونه باکتری حل‌کننده فسفات Pseudomonas sp. P169 و Pseudomonas koreensis P56 انجام پذیرفت. روش بررسی: دو خاک با درصد رس متفاوت انتخاب و همزمان با فسفر(منبع نمک پتاسیم‌دی‌هیدروژن‌فسفات)، کادمیوم و سرب (منبع نمک نیترات کادمیوم و سرب) جهت تشکیل کانی‌های فسفره این فلزات و آلوده‌سازی مصنوعی خاک، تیمار گردیدند. پس از گذشت دو ماه، خاک‌ها با دو گونه‌ی سودوموناس ( با جمعیت 108 باکتری در هر میلی‌لیتر) تلقیح یافتند. پس از گذشت 5، 25، 60 و 90 روز از تلقیح، شکل‌های شیمیایی کادمیوم و سرب، با روش عصاره‌گیری متوالی و دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد استفاده از باکتری باعث تغییر شکل‌های شیمیایی کادمیوم و سرب شد. باکتری کادمیوم محلول و تبادلی را نسبت به شاهد به طور معنی‌دار کاهش و جزء همراه با مواد آلی را به طور معنی‌دار افزایش داد. همچنین کاربرد باکتری، سرب کربناتی را به طور معنی‌دار افزایش و سرب همراه با اکسیدهای آهن و منگنز و همراه با مواد آلی را به طور معنی‌دار کاهش داد. به‌عبارت دیگر استفاده از باکتری باعث کاهش ترکیبات کادمیوم با حلالیت بیشتر و افزایش ترکیبات سرب با حلالیت بیشتر شد. بحث و نتیجه‌گیری: واکنش کادمیوم و سرب نسبت به باکتری‌های حل‌کننده فسفر در دو خاک متفاوت بود. رفتار فلزات سنگین تحت تأثیر باکتری حل‌کننده فسفر بسته نوع فلز و خصوصیات خاک متفاوت است. باکتری‌های مورد استفاده در این تحقیق باعث تثبیت کادمیوم و تحرک مجدد سرب شدند. تفاصيل المقالة

وجود کربنات کلسیم فراوان و واکنش خاک قلیایی در اغلب خاک‌های کشور، فراهمی زیستی برخی از عناصر برای گیاهان را کاهش داده است. استفاده از اصلاح کننده‌هایی مانند گوگرد و ماده آلی می‌تواند باعث بهبود وضعیت عناصر غذایی در خاک شود. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار بر روی خاک سایه‌انداز درختان گردو اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل باکتری تیوباسیلوس در دو سطح (بدون تلقیح و با تلقیح)، گوگرد در سه سطح (صفر، 1000 و 2000 کیلوگرم در هکتار) و ماده آلی در سه سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) بودند. نتایج نشان داد تیمار گوگرد بر روی pH خاک در سطح یک درصد و بر روی فسفر و آهن قابل جذب در سطح 5 درصد معنی‌دار شد. بیشترین مقدار فسفر (06/9 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و آهن قابل جذب (34/6 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در تیمار 2000 کیلوگرم گوگرد در هکتار مشاهده شد. تیمار ماده آلی بر روی pH و روی قابل جذب خاک در سطح 5 و بر روی فسفر و آهن قابل جذب در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. با افزایش سطح ماده آلی، pH کاهش یافت. بیشترین مقدار فسفر، آهن و روی قابل جذب در تیمار 10 تن در هکتار ماده آلی مشاهده شد. تلقیح با باکتری تیوباسیلوس باعث کاهش pH خاک و افزایش فسفر قابل جذب خاک شد. بر اساس نتایج، مصرف توأم گوگرد، تیوباسیلوس و ماده آلی می‌تواند باعث افزایش قابلیت جذب عناصر فسفر، آهن و روی در سایه انداز درختان گردو شود. تفاصيل المقالة

تفاصيل المقالة