نشانه- معنا‌شناسی گفتمانی، برآیند نشانه‌شناسی ساخت‌گرا و نظام روایی مطالعات معنایی است. این دیدگاه، جریان تولید معنا را تابع فرآیندی می‌داند که عوامل نشانه -معنایی در آن دخیل اند. نشانه- معناشناسی گفتمان، در قالب فرایندها و در ابعاد مختلف شناختی، حسّی- ادراکی، عاطفی و زیبایی‌شناختی و... مطرح می‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نشانه معناشناسی حکایت های حدیقه الحقیقه، با روش تحقیق کتابخانه ای و روش تجزیه و تحلیل توصیفی-تحلیلی به سامان رسید. نتیجه حاصل شد که در بررسی نظام های گفتمانی موجود در حدیقه الحقیقه، گونه های مختلف این نظام ها ازجمله هوشمند و شوشی، مشاهده می شود که نظام های غالب گفتمانی حدیقه هم هستند. گفتمان شناختی در حکایات حدیقه الحقیقه به عنوان یک گفتمان عرفانی، از جایگاه مهم تری برخوردار است و با توجه به رویکرد چنین گفتمانی، فرآیند شناختی در حکایات حدیقه مسیر متفاوت و گاه گوناگونی را طی می کند. در گفتمان های شناختی حدیقه سنایی، عواملی همچون ارتباط فعل مؤثر دانستن و باور داشتن با مسألۀ شناخت مطرح می گردد و نیز به ارتباط زاویۀ دید با شناخت پرداخته می شود. هم چنین به این نتیجه رسیدیم که در برخی حکایات حدیقه، تولید معنا در بستر آمیختگی طرحواره ای به شناخت منجر می شود. تفاصيل المقالة

گرمَس که از پایه گذاران معناشناسی ساختارگراست، روشی ساختارمند را به نام نشانه شناسی زایا از نشانه شناسی گسترش داده است.گرمس ادعا داشت معنا تنها در قالب روایت قابل درک است. در روش گرمس تمام جنبههای گفتمان به صورت ساختارمند، تجزیه و تحلیل و دستهبندی میشوند تا نشانه استخراج شده و روش رسیدن به معنا از طریق آن درک شود. نشانه- معناشناسی گفتمانی، زمینهای فراهم میآورد تا برای گونههای عاطفی، سازههای زبانشناختی قائل شویم. مطالعۀ جریان عاطفی گفتمان، به معنی بررسی شکلگیری و تولید نظام عاطفی و چگونگی ایجاد معنا از طریق آن است. این تحقیق با هدف بررسی نشانه معناشناختی نظام عاطفی گفتمان در حدیقه الحقیقة سنائی، با روش مطالعات کتابخانهای-اسنادی به سامان رسید. از نتایج تحقیق اینکه دریافتیم نشانه معناشناختی نظام عاطفی گفتمان سنائی در حدیقه الحقیقه؛ مبتنی بر دو نوع شکلگیری معناست: نظام تنشی-شوشی و رخدادی-شوشی. با بررسی حکایات حدیقه الحقیقه به این نتیجه میرسیم که سنائی با به کار گیری جریان تولید معنا در بستر نظام عاطفی و عرفانی؛ از دو نوع نظام یادشده، بهره برده است و ضمن تولید معنا با استفاده از حکایتی دلنشین، شناخت را از مسیر انتقال فعل دانستن به مخاطب منتقل می‌کند. تفاصيل المقالة