این آزمایش مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سرابله (ایلام) در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل دو رقم گندم (کراس سبلان و ساجی) و منابع کودی در هشت سطح شامل: 1- عدم مصرف کود شیمیایی فسفر، 2- 100% کود شیمیایی فسفر، 3- باکتری سودوموناس پوتیدا (Pseudomonas putida)، 4- قارچ فانیلی فورمیس موسه (Funeliformis mosseae)، 5- باکتری سودوموناس پوتیدا + قارچ فانیلی فورمیس موسه، 6- باکتری سودوموناس پوتیدا + قارچ فانیلی فورمیس موسه +50% کود شیمیایی فسفر، 7- باکتری سودوموناس پوتیدا +50% کود شیمیایی فسفر و 8- قارچ فانیلی فورمیس موسه + 50% کود شیمیایی فسفر بودند. دراین پژوهش تعداد روز تا سبز شدن، ساقه دهی، گلدهی، گرده افشانی، رسیدگی وزنی و رسیدگی فیزیولوژیکی تحت تاثیر رقم و مخلوط کود شیمیایی و زیستی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که استفاده از کود زیستی در شرایط دیم موجب کاهش اثرات تنش خشکی از طریق بهبود ویژگی های فنولوژیک گردید. بیشترین شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، تجمع ماده خشک، سرعت رشد نسبی و سرعت جذب خالص در رقم ساجی و قارچ میکوریزا +50% کود شیمیایی فسفر حاصل گردید. در اواخر فصل رشد، شاخص سرعت رشد محصول، سرعت جذب خالص و ســرعت رشـد نسبی به دلیل سـایه اندازی و ریزش برگ ها منفی شـدند. رقم سـاجی با کاربـرد قــارچ فانیلی فورمیس موسه به دلیل دارا بودن شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول و تجمع ماده خشک بالا از عملکرد دانه بیشتری در شرایط دیم برخوردار بود. با توجه به نتایج به دست آمده، ترکیب تیماری رقم ساجی × قارچ فانیلی فورمیس موسه می تواند سبب بهبود شاخص های رشد و در نهایت افزایش عملکرد دانه گندم در شرایط کشت دیم گردد. تفاصيل المقالة

به ‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی فسفر بر تجمع عناصر، محتوای کلروفیل، رشد ریشه و عملکرد دانه سه توده بذری ماش، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام در سال 1394، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل سه توده محلی ماش (فریدونی، گتوندی و ارتشی)، کود شیمیایی فسفر در سه سطح شامل عدم مصرف کود شیمیایی (P0)، مصرف 75 (P75) و 150 (P150) کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات‌تریپل و کود زیستی در دو سطح عدم مصرف کود زیستی (B0) و مصرف 100 گرم در هکتار کود فسفر بارور-2 (B100) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد توأم کود زیستی و شیمیایی فسفر (75 و 150 کیلوگرم در هکتار) باعث افزایش غلظت فسفر، نیتروژن، پتاسیم دانه و وزن خشک ریشه در ماش شد. کاربرد کود زیستی فسفر نیز باعث افزایش غلظت فسفر و نیتروژن دانه در هر سه توده بذری ماش گردید. بیشترین غلظت روی و آهن دانه، کلروفیل برگ، تعداد گره و وزن خشک ریشه در توده بذری ارتشی به ‌دست آمد. غلظت روی، کلروفیل برگ، تعداد گره در ریشه با کاربرد کود زیستی افزایش یافت. کود سوپر فسفات‌تریپل به ‌میزان 75 و 150 کیلوگرم در هکتار، غلظت کلروفیل برگ و تعداد گره در ریشه ماش را افزایش دادند. کاربرد توأم کود زیستی فسفر بارور-2 و 75 کیلوگرم سوپر فسفات‌تریپل در هکتار عملکرد دانه را در توده‌های فریدونی، ارتشی و گتوندی در مقایسه با عدم مصرف کود به ‌ترتیب به ‌میزان 32.33%، 64.87% و 81.35% افزایش داد. کاربرد مقادیر کاهش ‌یافته کودهای شیمیایی فسفر توأم با کود زیستی باعث بهبود عملکرد دانه توده‌های بذری ماش در راستای کشاورزی پایدار گردید. تفاصيل المقالة

شوری از جمله عوامل اصلی کاهش تولیدات زراعی در مناطق خشک جهان محسوب می گردد. در این آزمایش اثرات شوری بر خصوصیات فیزیولوژیک، مورفولوژیک و اجزای عملکرد گندم (رقم سرداری) تحت پیش تیمار بذر با پراکسید هیدروژن بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح شوری (صفر، 80، 120 میلی مولار) و پراکسید هیدروژن در چهار سطح شامل غلظت های 0، 25، 50 و 80 میلی مولار بودند. در این مطالعه، تنش شوری تمامی اجزای عملکرد و نیز سطوح آنتی اکسیدان ها، رنگیزه ها و تعداد و طول روزنه های برگ را تحت تاثیر قرار داد. پیش تیمار بذر با پراکسید هیدروژن از طریق تأثیر مثبت بر روابط آبی گیاه، رنگیزه ها و نیز مساحت سطح برگ و روزنه اثر سوء شوری را بر عملکرد کاهش داد. گیاهان حاصل از بذرهای پیش تیمار شده با پراکسید هیدروژن از محتوای نسبی آب، رنگیزه کلروفیلی و کاروتنوئیدی بالاتر، مساحت سطح برگ بیشتر و تعداد روزنه کمتر و طول روزنه بیشتر تحت تنش شوری نسبت به شاهد برخوردار بوده و در عین حال دارای اثر سودمند پیش تیمار بذر با پراکسید هیدروژن بر کاهش اثر سوء تنش شوری بودند. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی صفات کمی و کیفی دانه گندم، این پژوهش به صورت دو آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو منطقه ایلام و بوشهر در سال زراعی 93-1392 اجرا گردید.فاکتورهای آزمایشی شامل کاربرد دوسطح سایکوسل (صفر و 2/5 گرم درلیتر)، سولفات‌روی در 3 سطح (0، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار) و نیتروکسین در 2سطح (تلقیح و عدم تلقیح بذر) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد سایکوسل در هردو منطقه اثر معنی‌داری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد داشت. محلول‌پاشی سایکوسل در مقایسه با شاهد سبب افزایش تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه به‌ترتیب به‌میزان 14/6، 19/1، 28/5 درصد شد. بیشترین میزان پروتئین‌ دانه (13/8درصد)، گلوتن(36/1درصد)، گلیادین(35/6درصد) و گلوتنین (31/8درصد) از تیمارمحلول‌پاشی 2/5گرم درلیتر سایکوسل، کاربرد50 کیلوگرم درهکتارسولفات‌روی وتلقیح بذر با نیتروکسین بدست آمد. بالاترین عملکرد دانه (1710 کیلوگرم درهکتار)، میزان اسیدهای آمینه لیزین، متیونین و ترئونین به‌ترتیب به‌میزان 510، 545 و 772 میلی‌گرم در100 گرم پروتئین از برهمکنش تیمارهای محلول‌پاشی سایکوسل در غلظت 2/5 گرم در لیتر، 50 کیلوگرم در هکتارسولفات‌روی و تلقیح بذر با نیتروکسین حاصل شد. به طور کلی می‌توان دریافت که در شرایط دیم، کاربرد سایکوسل درغلظت 2/5 گرم درلیتر، 50 کیلوگرم درهکتار سولفات‌روی به صورت آمیخته با خاک و تیمار بذر با مصرف 1/5لیتر در هکتار نیتروکسین، در بهبود و افزایش عملکرد دانه گندم می‌تواند مؤثر واقع شود. تفاصيل المقالة