فهرس المقالات سید جمال الدین مرتضوی


  • المقاله

    1 - بررسی و تحلیل بومی گرایی و ادبیات عامه در آثار ابراهیم گلستان
    تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) , العدد 2 , السنة 13 , تابستان 1400
    در دهه های اولیۀ قرن حاضر، در ادبیات داستانی، جریان بازگشت به اصل، با عنوان بومی گرایی پدید آمد. بومی گرایی را در گسترده ترین معنا می توان آموزه ای دانست که خواستار باز آمدن، باز آوردن یا ادامه رسوم، باورها و ارزش های فرهنگی و بومی است. ابراهیم گلستان که با زبان أکثر
    در دهه های اولیۀ قرن حاضر، در ادبیات داستانی، جریان بازگشت به اصل، با عنوان بومی گرایی پدید آمد. بومی گرایی را در گسترده ترین معنا می توان آموزه ای دانست که خواستار باز آمدن، باز آوردن یا ادامه رسوم، باورها و ارزش های فرهنگی و بومی است. ابراهیم گلستان که با زبان خاص خود موفق به خلق آثاری مانا در زمینۀ داستان های بومی شده، به زیبایی و در موارد ضروری از فضای بومی محلی برای رساندن مفهوم به خواننده بهره گرفته است. زبان و بیان بومی و محلی و اعتقادات محلی از زبان شخصیت های داستانی این نویسنده، نه تنها در پیشبرد داستان مؤثر است، بلکه زبان و بیان محلی به همراه باورهای بومی، راهی برای بیان و مقابله و مبارزۀ نویسندگان با معضلات و مشکلات اجتماعی، اعتقادات نادرست و خرافی، فقر اقتصادی و به همراه آن فقر فرهنگی است. این زبان، به خواننده یاری می رساند تا خود را در فضای مورد نظر نویسنده قرار دهد و شخصیت های داستان برای او باورپذیر شود. گلستان به نحوی شایسته از عناصر بومی بهره گرفته و در عرصۀ ادبیات بومی محلی به موفقیت دست یافته. در این تحقیق کوشیده شده تا پس از بررسی ویژگی های بومی گرایی در ادبیات، براساس شیوه کتابخانه ای و با دیدگاه تحلیلی – توصیفی، به تطبیق داده ها با آثار بومی گرایی ابراهیم گلستان پرداخته شود و ویژگی های بهره گیری نویسنده از فضا، اندیشه، آداب و رسوم و کلام بومی و در نهایت شکل گیری فرم داستانی و سبک نگارشی وی تبیین شود. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - بررسی تطبیقی-ساختاری وضعیّت آغازین عالم هستی در اسطوره‌های جهان
    ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی , العدد 2 , السنة 13 , تابستان 1396
    نگرش به هستی و چگونگی وضعیّت آغازین جهان، از موارد مهم مطرح‌شده در اسطوره‌ها است. اسطوره‌های آفرینش منعکس‌کنندۀ ذهنیت انسان ابتدایی هستند، اما اغلب ساختاری هدفمند دارند و هدف آنها رفع ابهام از مرحلۀ پیش از آفرینش است. اسطوره‌ها با رفع ابهام از ناشناخته‌ها تلاش می‌کنند ب أکثر
    نگرش به هستی و چگونگی وضعیّت آغازین جهان، از موارد مهم مطرح‌شده در اسطوره‌ها است. اسطوره‌های آفرینش منعکس‌کنندۀ ذهنیت انسان ابتدایی هستند، اما اغلب ساختاری هدفمند دارند و هدف آنها رفع ابهام از مرحلۀ پیش از آفرینش است. اسطوره‌ها با رفع ابهام از ناشناخته‌ها تلاش می‌کنند با بیان فرایند آفرینش، انسان را وارد زمان بیکران کنند. مشخص کردن شباهت‌ها و تفاوت‌ها در بین اسطوره‌ها و تأثیر محیط جغرافیایی بر اسطوره‌ها از اهداف این مقاله است. برای رسیدن به این هدف اسطوره‌هایی از تمام قاره‌ها انتخاب شد. با بررسی وضعیّت پیش از آفرینش در اسطوره‌ها، وجوه مشترک و افتراق آنها مشخص شد. علی‌رغم تنوّع محیط جغرافیایی در اسطوره‌ها، در این بررسی مشخص شد اسطوره‌ها شباهت‌های زیادی با یکدیگر دارند. این شباهت‌ها نشان می‌دهد که انسان‌ها دغدغه‌های مشترکی دارند. تاریکی آغازین، وجود آب و فراگیر بودن آن در جهان، بی‌کرانگیِ زمان و وجود آشوبِ آغازین از نکات مهم و مشترک اغلب اسطوره‌ها است. هر چند اسطوره‌ها متأثّر از محیطی هستند که به وجود آمده‌اند، تأثیر محیط بر مرحلۀ آغازین کمتر از بخش‌های دیگر اسطوره است. تفاصيل المقالة