-
المقاله
1 - شناسایی مناطق مستعد توسعه سکونتگاهها با استفاده از مدل تلفیقی منطق فازی وAHP (مطالعه موردی: شهر پلدختر)جغرافیا و مطالعات محیطی , العدد 2 , السنة 12 , تابستان 1402یکی از مهمترین برنامههای توسعه شهری، مکانیابی بهینه جهات توسعه شهری بر مبنای توانمندیهای محیطی است. انتخاب جهت مناسب توسعه شهری باعث میشود که شهر در آینده با مسائل و مشکلات کمتری ازجمله مخاطرات طبیعی همراه باشد و همچنین روند توسعه شهری بهدرستی صورت گیرد. با توجه أکثریکی از مهمترین برنامههای توسعه شهری، مکانیابی بهینه جهات توسعه شهری بر مبنای توانمندیهای محیطی است. انتخاب جهت مناسب توسعه شهری باعث میشود که شهر در آینده با مسائل و مشکلات کمتری ازجمله مخاطرات طبیعی همراه باشد و همچنین روند توسعه شهری بهدرستی صورت گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به شناسایی مناطق مستعد توسعه سکونتگاهها در محدوده و حاشیهی شهر پلدختر پرداخته شده است. در این پژوهش با توجه به موضوع و اهداف موردنظر، از مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM، نقشه زمینشناسی 1:100000 سازمان زمینشناسی کشور، تصویر ماهواره لندست و لایههای رقومی اطلاعاتی، بهعنوان دادههای تحقیق استفاده شده است. مهمترین ابزارهای تحقیق، Arc GIS (بهمنظور تهیه نقشههای موردنظر) و Expert Choice (جهت اجرای مدل AHP) بوده است. همچنین در این پژوهش از مدلهای منطق فازی (بهمنظور فازیسازی لایهها و همچنین تلفیق لایههای اطلاعات و تهیه نقشه نهایی) و AHP (به منظور وزندهی به لایههای اطلاعاتی) استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصله، بخشهای زیادی از محدوده شهری و حاشیه شهری پلدختر دارای تناسب خیلی کم جهت توسعه شهری هستند. این مناطق که عمدتاً شامل مناطق شمالی محدوده شهری پلدختر است به دلیل ارتفاع و شیب زیاد، قرار گرفتن در واحد کوهستان و دره آبرفتی، پتانسیل کمی جهت توسعه فیزیکی نواحی سکونتگاهی دارند. بر این اساس، تنها بخشهایی از مناطق جنوبی شهر پلدختر به دلیل ارتفاع و شیب کم و همچنین قرار گرفتن در واحد دشت، مستعد توسعه فیزیکی نواحی سکونتگاهی هستند. تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - تدوين و اولويتبندي شاخصهاي مديريت پسماند در مناطق روستايي استان خوزستانجغرافیا و مطالعات محیطی , العدد 49 , السنة 13 , بهار 1403امروزه خطرات زيستمحيطي ناشي از سوء مديريت پسماند به عنوان يکي از مشکلات اساسي کشور مطرح است و اين مشکل در روستاها بيشتر از شهرها نمود دارد. در محيطهاي روستايي، با وجود تفاوتهايي که اين مناطق به لحاظ شيوه زندگي با محيطهاي شهري دارند، به دليل تغ أکثر
امروزه خطرات زيستمحيطي ناشي از سوء مديريت پسماند به عنوان يکي از مشکلات اساسي کشور مطرح است و اين مشکل در روستاها بيشتر از شهرها نمود دارد. در محيطهاي روستايي، با وجود تفاوتهايي که اين مناطق به لحاظ شيوه زندگي با محيطهاي شهري دارند، به دليل تغيير در شيوه زندگي مردم، مديريت پسماند به عنوان امري مهم مطرح ميباشد. آلودگيهاي زيستمحيطي و در نتيجه به خطر افتادن بهداشت و سلامت روستاييان نيازمند الگوي مناسب مديريت پسماند براساس شرايط موجود است. هدف اصلي انجام اين تحقيق تدوين و اولويتبندي شاخصهاي مديريت پسماند در مناطق روستايي استان خوزستان است. اين پژوهش با روش توصيفي– تحليلي انجام ميگيرد و در پردازش از مدل AHP FUZZY استفاده شده است. نتايج به دست آمده نشان ميدهد که شاخص «تفکيک از مبدأ توليد» با ضريب 677/0 در اولويت اول و پس از آن "دفع نهايي پسماندها" با ضريب 323/0 در اولويت دوم بارزترين شاخصهاي مديريت پسماند براي مناطق روستايي در نظرگرفته شده است.
تفاصيل المقالة -
المقاله
3 - بررسی و تحلیل موانع توسعه گردشگری کودک و خانواده در شهر اهوازجغرافیایی فضای گردشگری , العدد 4 , السنة 11 , پاییز 1401اهمیت نگرش به بُعد گردشگری کودک و خانواده به این جهت است که با آرمانهای بنیادین و اصول اخلاقی که زیربنای رشد و توسعه سیستم گردشگری جمعی مدرن است و گردشگری را بهعنوان یک فعالیت مصرف مثبت در جوامع مدرن متمایز میکند، ارتباط دارد. تحلیلگران گردشگری اجتماعی بر نابرابری سا أکثراهمیت نگرش به بُعد گردشگری کودک و خانواده به این جهت است که با آرمانهای بنیادین و اصول اخلاقی که زیربنای رشد و توسعه سیستم گردشگری جمعی مدرن است و گردشگری را بهعنوان یک فعالیت مصرف مثبت در جوامع مدرن متمایز میکند، ارتباط دارد. تحلیلگران گردشگری اجتماعی بر نابرابری ساختاری مختلف دسترسی به فرصتها برای سفر تأکید کردهاند که بهطور سنتی توسط تحقیقات گردشگری نادیده گرفتهشدهاند و مفهوم حقوق شهروندی برای گردشگری و برجسته کردن نقش آن در مقابله با طرد اجتماعی را موردتوجه قرار دادهاند. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل موانع توسعه گردشگری کودک و خانواده در شهر اهواز تدوین شده است. رویکرد حاکم بر این پژوهش، کاربردی- نظری و روش تحقیق آن، توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که ابعاد مدیریتی، اجتماعی- فرهنگی، امنیتی، تکنولوژیکی و زیستمحیطی به ترتیب دارای بیشترین سهم در نامطلوبیت فضای شهری اهواز در توسعه گردشگری کودک و خانواده است. همچنین در بررسی اهمیت عوامل، عامل اجتماعی- فرهنگی با ضریب (371/0) دارای بیشترین اهمیت و عامل زیستمحیطی با ضریب (021/0-) دارای کمترین اهمیت در بین عوامل توسعه گردشگری کودک و خانواده در کلانشهر اهواز میباشد. تفاصيل المقالة -
المقاله
4 - بررسی تطبیقی شاخصهای کیفیت زندگی عشایر در ییلاق و قشلاق ایل بختیاری (مطالعه موردی: عشایر شهرستان لالی)مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی , العدد 5 , السنة 19 , زمستان 1403مقدمه: امروزه بهبود کیفیت زندگی، یکی از اهداف اصلی برنامهریزیها در هر کشور است. برای این منظور در وهله اول باید شناخت دقیق و همهجانبهای از وضعیت موجود کیفیت زندگی به عمل آید که این امر بر اساس یک نگرش نظاممند امکانپذیر خواهد بود.هدف پژوهش: هدف این پژوهش بررسی شاخص أکثرمقدمه: امروزه بهبود کیفیت زندگی، یکی از اهداف اصلی برنامهریزیها در هر کشور است. برای این منظور در وهله اول باید شناخت دقیق و همهجانبهای از وضعیت موجود کیفیت زندگی به عمل آید که این امر بر اساس یک نگرش نظاممند امکانپذیر خواهد بود.هدف پژوهش: هدف این پژوهش بررسی شاخصهای کیفیت زندگی عشایر شهرستان لالی در ییلاق و قشلاق میباشد. روششناسی تحقیق: این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش انجام، توصیفی – تحلیلی میباشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را عشایر شهرستان لالی تشکیل میدهند و حجم نمونه که با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردید، 322 نمونه مشخصشده است. دادههای نظری پژوهش به روش کتابخانهای از طریق کتب موجود و مقالات جمعآوری شد و اطلاعات میدانی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. برای تجزیهوتحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، مد، میانه) و آمار استنباطی (تی تک نمونهای) مبادرت شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، مناطق ییلاق و قشلاق عشایر شهرستان لالی میباشد.یافتهها و بحث: نتایج حاصل از آزمون t تک نمونهای نشان می دهد که مقدار میانگین بهدستآمده از شاخص اقتصادی در مناطق قشلاق و ییلاق به ترتیب برابر است با (88/1) و (49/1)، شاخص اجتماعی در قشلاق (43/2) و در ییلاق (16/2)، شاخص کالبدی در قشلاق (99/1) و در ییلاق (20/2)، شاخص زیستمحیطی در قشلاق (07/2) و در ییلاق (98/1) که نسبت به میانگین فرض صفر (3) پایینتر است که نشاندهنده این است که شاخصهای مذکور تأثیر مثبتی در کیفیت زندگی عشایر ایل بختیاری شهرستان لالی نداشته است.نتایج: زندگی کوچنشینی از قدیمیترین شیوههای زندگی در مناطق مختلف جهان و ایران است و تداوم آن در طول تاریخ، فراز و نشیبهای مختلفی را تحت تأثیر مسائل اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و بهویژه سیاسی تجربه کرده است. تا آنجا که گاهاً تحولات این جامعه نقطه عطفی در تحولات کشور را به همراه داشته است؛ بدین ترتیب ارائه هرگونه طرح و برنامه در خصوص عشایر نیازمند بررسی و مطالعات عمیق علمی است؛ تا بتوان راهبردهای مناسبی که کمترین آسیب را وارد نماید، ارائه داد. تفاصيل المقالة -
المقاله
5 - ارزیابی نقش شبکههای اجتماعی مجازی در توانمندسازی زنان(مطالعه موردی؛ شهر باغملک)فصلنامه زن و جامعه , العدد 4 , السنة 11 , پاییز 1399امروزه شبکههای اجتماعی به محلی برای حضور اقشار مختلف جامعه، بهویژه زنان و مکان تبادل آرا و افکار آنان جهت تأمین نیازهای مناسب با زندگی اجتماعی زنان و توانمندسازی آنان تبدیلشده است. درواقع، افزایش اطلاعات مجازی کاربران زن و آگاهی آنها از نقش اطلاعات در توانمندسازی و أکثرامروزه شبکههای اجتماعی به محلی برای حضور اقشار مختلف جامعه، بهویژه زنان و مکان تبادل آرا و افکار آنان جهت تأمین نیازهای مناسب با زندگی اجتماعی زنان و توانمندسازی آنان تبدیلشده است. درواقع، افزایش اطلاعات مجازی کاربران زن و آگاهی آنها از نقش اطلاعات در توانمندسازی و نقشآفرینی بالاتر، آنها را به مشارکت بیشتر در دنیای مجازی واداشته است. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکههای اجتماعی مجازی در توانمندسازی زنان شهر باغملک تدوین شده است. رویکرد حاکم بر این پژوهش، به لحاظ هدف، کاربردی - نظری و به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. دادههای نظری پژوهش به روش کتابخانهای از طریق کتب موجود و مقالات جمعآوری شد. همچنین اطلاعات میدانی با استفاده از پرسشنامه، گردآوری و بهوسیله نرمافزار SPSS.22 تجزیهوتحلیل شد. نتایج پژوهش بیانگر این است که مدل مفروض تدوین شده توسط دادههای پژوهش حمایت میشوند، بهعبارتدیگر برازش دادهها به مدل برقرار و همگی شاخصها دلالت بر مطلوبیت مدل معادله ساختاری دارند. همچنین نتایج پژوهش نشاندهنده تأثیر مستقیم و بالای متغیر شبکههای اجتماعی مجازی بر توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و اطلاعاتی زنان است. برآوردهای مربوط به آزمون فریدمن بیانگر این است که در حوزهی توانمندسازی اقتصادی، متغیر ارتقاء روحیه کارآفرینی؛ در حوزهی توانمندسازی اجتماعی– فرهنگی، متغیر بهبود نظرات و ایدهها و در حوزهی توانمندسازی اطلاعاتی، متغیر اخبار و حوادث در رتبه اول قرار دارند. تفاصيل المقالة