عدم وجود فضای تنفس در محلات به دلیل فشردگی ناشی از افزایش شهرنشینی در شهرها، استفاده از روش های نوین راجهت رفع این کمبود ضروری نموده است؛ بنابراین پژوهش باهدف کاربست مفهوم فضاهای تنف سگاهی ب هعنوان فضاهای سبزو باز کوچک مقیاس در بافت فشرده شهرها با تأکید بر مؤلفه زیست محیطی مطرح می شود. در این پژوهش برای چگونگی ایجادفضاهای تنف سگاهی در بافت-های مختلف و تأثیر آن بر کیفیت زندگی محلات، معیارهای مرتبط با فضاهای تنف سگاهی بااستفاده ازنظر متخصصان و روش دلفی مشخص شده و سپس با استفاده از روش AHP رتبه بندی می شوند؛ درنهایت معیارها را دردو محله با ویژگی های متفاوت موردبررسی قرار داده و این نتیجه حاصل شد، معیارهای ب هدست آمده از پژوهش، تأثیر مستقیم برمعیارهای کیفیت زندگی در محلات دارند و به دلیل ماهیت این فضاها، اجرای آنها در بافت های فشرده و نیاز به بهسازی-نوسازیبا اتخاذ سیاست های متناسب کاربرد دارند. تفاصيل المقالة

کیفیت شهرها تابع ملاحظات منطقى طراحانه در فرایند کیفیت دهى به فضاها است. شهرهاى امروزى ایران که دستخوش,تحولات تاریخى، فرهنگى، اجتماعى و رویدادهاى بسیارطى تاریخ بوده است و واجد بستر لازم براى برقرارى تعاملات اجتماعىنمى باشد و در راستاى آن شکل گیرى قرارگاه هاى رفتارى آن نیز مهیا نمى باشد . این بحث در صدد شناسایى و تشخیص هویتگذشته شهرها و بررسى مولفه هاى هویتى است تا با مداخلات طراحانه بتوان به احیاى هویت پیشین آن ها دست یافت و با ارائهسنتزى از مولفه ها این مهم نائل آید. لذا فعالیت ها و رفتارهاى انسانى و ارتباط متقابل محیط و رفتار شناسایى گردید تا نوعىهویت مطلوب در شهرها از طریق بسترسازى الگوهاى رفتارى مشخص تبیین گردد. در این راستا با بررسی یک نمونه موردی،تاثیرات متقابل الگوهای رفتاری در احیای هویت محیط شهری مشخص گردید. تفاصيل المقالة

Iranian traditional architecture has been changed by modernity during the era of Naser al-Din Shah Qajar. This led to combination of residential context and the first modern streets of the capital. In addition this development create new residential spaces above commercial functions and make challenges for traditional values and respond to activities and interactins of residents. The main goals of research are firstly achiving residential pattern in combination to urban space and secondly changes in concept of Iran traditional values in this era. Residential spaces in the streets of Lalezar, Ala-al-Dawa, and Sani-al-Dowleh, as well as the passageways between them are studied. Four mansions with traditional residential patterns and six modern style apartments were selected as deliberate case studies. The residential plans based on field surveys and reports from the cultural heritage ministry. The measurement components of connectivity, integration, and depth were conducted with quantitative analysis tools of E-Graph and DepthMap software which are space syntax analysis instruments. Comparative assessment led to some changes, such as the omission of some traditional elements like the courtyard and entrances, and altering the nature of some spaces like the livingroom. The result of research via deductive reasoning explaing changes in qualities of some values in Iranian tradition architecture.These qualities are privacy and hierarchy. The main reasons of these changes are having the balconies in the first floor like the older model but facing the street and locating majority of spaces in the similar depths. تفاصيل المقالة

This research seeks to answer what process should be done for a comprehensive analysis and s‌tudy of producing urban space. The research method of the present s‌tudy is influenced by the qualitative nature of the research ques‌tion and to explain a conceptual framework. It has been prepared based on the analytical-descriptive method and sources. Data collection was done by documentary and library methods, and a three-s‌tep process was performed. In the firs‌t s‌tage, document analysis and direct observation of urban spaces and review of some of the lates‌t research and global experiences of urban space production have been used, which makes the reliability and validity of the research guaranteed by triangulation of evidence sources. In the second s‌tage, an analytical framework related to producing and reproducing urban space, which includes four general layers, has been developed by summarizing and analyzing them. Then, in the third s‌tage, the sub-layers of this framework with emphasis on power relations (influence) of related actors have been refined, and the proposed model of space production has been developed. The production and reproduction of space in the city consis‌t of 4 layers. These four s‌tages mus‌t be examined to s‌tudy the production or reproduction of a specific area. 1-Geographical context (natural context), 2-Time, 3-Formal urban planning sys‌tem, 4-Social organization or networks of actors (or s‌takeholders). In this s‌tudy, a model for s‌tudying the production of different urban spaces has been proposed from the collection of findings and analyses. تفاصيل المقالة

مقدمه و هدف پژوهش: تولید فضای شهری، مفهومی پیچیده است که توسط اندیشمندان مختلف از زوایای گوناگون موردبررسی قرارگرفته است. قدرت یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای تأثیرگذار بر تولید فضاهای شهری است. این پژوهش به دنبال تعیین معیارها و شاخص‌ها و ارائه روشی برای سنجش قدرت کنشگران تولید فضاهای شهری است.روش پژوهش پژوهش حاضر با توجه به هدف تحقیق، بنیادی و با توجه به پرسش تحقیق، توصیفی-اکتشافی است. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش اسنادی و مصاحبه نیمه ساخت‌یافته استفاده‌شده است. نمونه‌گیری برای دستیابی به خبرگان موضوع، با استفاده از روش گلوله برفی انجام‌شده است.برای تحلیل داده ها از روش تحلیل شبکه و نرم افزار SuperDecision استفاده شده است.جامعه آماری: در این پژوهش از جامعه متخصصین حوزه شهرسازی و مسئولین و کارشناسان اجرایی در بخش دولتی و نیمه دولتی و خصوصی (30نفر) انجام شده است.یافته ها: معیارها و شاخص‌هایی برای سنجش قدرت کنشگران تولیدفضای شهری شناسایی شده و با تحلیل شبکه، وزن هر کدام بدست آمده است و روشی برای اندازه گیری میزان قدرت کنشگران در قالب جدول امتیازگذاری شده، تدوین گردیده است.نتیجه گیری: این پژوهش در راستای توسعه روش‌شناسی تحلیل‌های روابط قدرت کنشگران تولید فضای شهری انجام شد. با توجه به نتایج بدست آمده، معیار دسترسی به منابع قدرت دارای بیشترین وزن در بین معیارهای قدرت کنشگران است و معیارهای میزان تاثیرگذاری در فضا و میزان مشارکت و حضور درفضا، در رده بعدی اهمیت قرار دارند. تفاصيل المقالة

Lack of attention to the quality of the concept of development in urban management, especially the development of internal development, has created many problems for today's cities. Indiscriminate and scattered expansion of the city, increase in the costs of urban services, increase in the use of new land are among these problems. However, most of the time there is space for development within the city boundaries and one of the suitable options for development is to use the intermediate development approach,which should be considered in big cities. Therefore, in this study, whit using an analytical-descriptive method, development potentials and important indicators of infill development in Qazvin city are determined. For this purpose, by collecting the views of a sample of people living in this city and urban management specialists, with using the hierarchical method of AHP, the weight and prioritization of the important criteria of infill development were determined and then in GIS software the weights obtained from the Dimtel method are multiplied in the layers, and finally, the layers are overlapped by using Fuzzy Overlay Gamma, and the final map is obtained, which determines the capacity of infill development of Qazvin city. The results showed that the variables of management and economic group are in the weakest condition in the target neighborhoods in Qazvin. According to experts' opinions, among the 13 important criteria for feasibility study of the development of Qazvin city, 3 building quality criteria such as floor of building( with 0.229), age of building(with 0.186) and slope( with 0.150) had the greatest impact on land suitability for Qazvin's infill development. Another results showed that the detailed zoning map of Qazvin city shows that out of the total 64132000 square meters of Qazvin lands, 6.57% of the lands are completely suitable for infill development, 15.45% of the suitable lands, 26.21% somewhat unsuitable, 31.19% unsuitable And 19% is completely inappropriate.The amount of development of the city in the next 5 years was determined to be 1,411,000 square meters. Also, the amount of land that can be considered as reserve land was estimated to be around 3924000. Therefore, based on the findings of the research, Qazvin city has a good potential for infill development and using sustainable urban growth benefits. تفاصيل المقالة

As an urban life support system and as a new method in planning,green infrastructure design can be more effective in the function of natural systems of cities through integration in sustainable regeneration processes as well as integrated and coordinated management of organizations involved. Multiple management systems and disharmony of state organizations and institutions in charge of urban regeneration in green infrastructure is one of the main issues in urban management. In this regard, using green infrastructure indicators in regeneration programs, in this research, conducted in Lahijan in 2019,the organizational relationships of staff members, including state institutions of the city were examined. Also,using descriptive-analytical method and library information, as well as 400 questionnaires distributed among local residents and 50 interviews with city managers as the staff members, after analysis and implication of the data through Pearson correlation,SPSS and social network analysis in UCINET environment, the connection between urban green infrastructure indicators and sustainable regeneration was determined, and the interactions of institutions involved in regeneration were studied.According to the results of the questionnaires, a significance level of under 0.01 was found for green infrastructure and sustainable regeneration components; therefore,as a certain level, the relationship between the indicators of green infrastructure and sustainable regeneration was measured 0.95. In terms of environmental indicators,due to higher correlation coefficients and mean, the impact was higher than the other two indicators.State institutions have a high ability to preserve the urban green heritage by increasing the inter-institutional interactions and awareness.Therefore,in order to realize this approach,it is necessary to raise the awareness of each institution and collaboration among actors to increase the executive power of the staff committee members.Accordingly,the executive power of institutions is based on inter-institutional relations and collaboration and increasing the managers' knowledge about sustainable indicators of regeneration in the rehabilitation of urban green infrastructure of Lahijan. تفاصيل المقالة

Not long ago, city gates and entryways had high spatial value and were among the landmarks for marking city boundaries. Today with cities having been expanded and developed, such aspect of the entrance concept is lost and entryways are turned to passages for transportation. In fact, the rich spatial value of such entrances has decreased as they are solely spaces for passing through out or into the city. The dissonant expansion of entryways causes irregularities in thresholds of urban structure. This is due to imprudent intrusion into city landscape entailed by ill-considered planning activities. The main problem is the lack of comprehensive visual or mental definitions in the field. In other words, the challenge includes improper sequencing, zoning, and lack of lucid scenario and interfere procedure. Through defining a scenario, this study aims to set a spatial hierarchy for urban entryways. It then uses a comparative study to examine the scenario for an existing case study. This study provides a new definition for designing and planning for the fields concerned with city entryways. This implies methods by which authorities can interfere in the process of urban design. تفاصيل المقالة

One of the important issues for the majority of the planners is the optimized concentration and distribution of service centers. The well-balanced distribution of these centers and services need appropriate site selection so that all walks of life have easy access to these services. From among service centers, site selection for higher education centers is important in terms of their importance and the quality of environmental and physical conditions such as comfort, efficiency, health and safety, vicinity to compatible centers and distance from incompatible centers. This is important in quality of the services. For realization of this type of site selection various data should be gathered and it is very difficult to extract outputs from these data to remove the problems. During the recent years, new systems and models have been added to the urban planning and land use planning, which have become good instruments for understanding and confrontation with everyday complications of cities thanks to the advancements made in the information technology. One of the recent technological developments is the geographical information system or GIS that has high capabilities in spatial analysis. Due to the complexity and abundance of information on the subject matter of this research, we have used GIS. This research, that has been conducted by descriptive-analytical-applied method and based on GIS system, spatial analysis, using spatial data, and reviewing and comparing sites proposed in upstream plan of Qazvin (Sharmand), reviewed selection of best sites for higher education centers in Qazvin. The selected sites were compared and contrasted with the land use of the existing parcels of land and finally sites with first and second priority were selected for construction of higher education centers in District 3 in a concentrated way. The selected sites were located in Ayatollah Abutorabi Blvd. and around Mir Emad Blvd. with first priority. The lands on Abutorabi Blvd. gained priority due to certain reasons we will mention in the coming pages. In the second priority, the downstream areas of ShahrakMinoo were proposed for establishment of higher education centers. تفاصيل المقالة

Tourism is rapidly developing as a profitable and clean industry in the world. Today, tourists consider urban areas as tourist attractions since, in addition to the body which has its own charm,every space is dominated by an identity. In this descriptive, comparative study, the criteria determining the urban space identity are attempted to be specified through documentary studies. Then, 105 questionnaires were distributed among various user groups of the space including the residents and shopkeepers at Imam KhomeiniStreet, the citizens of Qazvin, tourists coming to the city since the beginning of the year 2014 and experts on Qazvin urban area. The urban space identity was specified by analyzing the questionnaires. Moreover, the main criteria determining such an identity were determined according to each group’s view point using the Friedman test. The results of the study indicated that Imam Khomeini Street and its micro spaces had strong cultural and religious identities in the past. Furthermore, it was revealed thata historical identity had been also added to them over time. However, for various reasons, the identity dominating such urban spaces has declined in recent years, and have somewhat been forgotten. Based on the findings of this study,we can hope to attract historical and religious tourists into the city as well as urban spacesthrough putting an emphasis on historical and religious identity of Imam Khomeini Streetand its micro spaces.Among the proposed approaches, sufficient funding for the presence and accommodation of tourists, turning historic houses adjacent to Imam Khomeini Street to traditional accommodation for tourists and transforming abandoned spaces adjacent to Imam Khomeini Street to cultural spaces for attracting tourists, such as crafts workshops, theater, indigenous art gallery, traditional restaurant with local music, etc. can be named. Other approaches also include holding special programsfor introducing Qazvin such as festival of Qazvin Day in form of some various programs including music, theater, local festivals, etc. تفاصيل المقالة

از مهم‌ترین مشکلات شهرنشینی طی سال‌های اخیر، کاهش و یا حذف مولفه‌های زیست‌محیطی از زندگی شهری هستند که سرمنشا بسیاری از معضلات مختلف به‌وجود آمده در زیستگاه‌های شهری می‌باشند. کاهش کیفیت‌های زیست‌محیطی در فضاهای شهری به‌ویژه در مراکز شهرها، طراحان و برنامه‌ریزان را بر آن داشت که با ارائه رویکرد‌های مختلف، سعی در جبران خسارات ناشی از آسیب‌های وارده به محیط‌زیست داشته باشند. رویکرد شهرسازی بیوفیلیک یکی از به‌روزترین و درعین‌حال جامع‌ترین طرح‌های ارائه‌شده در راستای ساماندهی وضعیت شهرهای گوناگون با درون‌مایه‌های طبیعت‌محور در سرتاسر جهان است که با اتکا به ظرفیت‌های زیست‌محیطی شهرها، قدم در راستای ارتقای کیفیت‌های محیطی آن‌ها می‌گذارد. در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از منابع نظری موجود در ارتباط با این رویکرد و بررسی تجارب جهانی در این زمینه و با بهره‌گیری از روش‌های توصیفی و تحلیل اطلاعات در منابع مدنظر، بر اساس روش کارگروه طراحی اقدام به استخراج معیارهای طراحی شهری بر پایه رویکرد شهرسازی بیوفیلیک در بافت‌‌های مرکزی شهرها نماید. بافت مرکزی شهر قزوین به‌عنوان یکی از کهن‌ترین فضاهای شهری ایران و همچنین به دلیل برخورداری از فضاهای سبز طبیعی بر‌جای‌مانده از باغ‌های بزرگ شهری در دوران رونق و شکوه پایتختی سلسله پادشاهی صفویه، می‌تواند به‌عنوان اولین پایلوت اجرایی این الگو در سطح کشور باشد. همچنین در راستای دستیابی به الگوی طراحی بافت‌های مرکزی شهری بر اساس رویکرد بیوفیلیک هشت معیار ضروری شامل: فرم، کالبد و ساختار- حمل‌ونقل و دسترسی- کاربری‌ و فعالیت‌ها- نظام منظر- نظام آموزشی و افزایش آگاهی افراد- زیست بوم- نظام مدیریت و سیاست‌گذاری- انرژی- به‌منظور پیاده‌سازی در حوزه مداخله از اطلاعات به‌دست آمده، استخراج شده‌اند. در انتها نیز، پیشنهادات و راهبردهایی برای پیاده‌سازی این مولفه‌ها در بافت‌های مرکزی شهری و به‌ویژه حوزه مداخله (محدوده میدان شهدا یا سبزه‌میدان قزوین و محورهای اطراف آن)، تدوین و ارائه شده‌اند. تفاصيل المقالة

بیان مسأله: برای خوانش دقیق و صحیح بافت شهری نیاز به رویکردی مؤثر و درست می‌باشد. دانش مورفولوژی شهری دارای کاربردهای مختلفی از جمله گردشگری و میراث شهری است. با کمک این دانش می‌توان با دقت و صحت بیشتری به بررسی و خوانش بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی پرداخت و تصمیم‌گیری بهتر و اساسی‌تر در خصوص نحوه مداخله در بافت و اصلاح آن گرفت. هدف: استفاده از دانش مورفولوژی شهری به منظور تحلیل بهتر و اصولی بافت شهر خصوصاً در زمینه میراث و گردشگری. روش: استفاده از روش بریتانیایی که به نام کانزنی نیز مشهور است و البته تا حد زیادی مورد قبول بقیه رویکردهای مورفولوژی شهری نیز می‌باشد یعنی با تقسیم عناصر شکل شهر به چهار عامل بستر طبیعی، نظام ارتباطی، نظام قطعات، نظام ساختمان سعی شده است که بافت تاریخی شهر قزوین مورد بررسی قرار گیرد و مشخصات بافت براساس تقسیم بندی این عناصر تبیین گردد. یافته‌ها: با بررسی بافت تاریخی شهر قزوین بر اساس عناصر چهار گانه شکل شهر به این نتیجه رسیده شد که استفاده از این روش در خوانش بافت بسیار مفید و مؤثر است. نتیجه گیری: مقاله با بررسی ادبیات مربوط به دانش موفولوژی شهری و انتخاب مکتب بریتانیایی به عنوان روش مشترک بین مکاتب موفولوژی شهری در انتها نتیجه می‌گیرد که استفاده از چنین روشی در بررسی بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی می‌تواند راهکاری باشد برای شناخت صحیح‌تر و و واضح‌تر خصوصیات بافت شهری و اتخاذ تصمیم‌گیری‌های مؤثر‌تر برای بافت‌های تاریخی جهت احیای هویت و اصالت آن‌ها است. تفاصيل المقالة

مقدمه: توسعه شهر به تولید فضاهای شهری و هردو در هم تنیده با مساله قدرت هستند. ساختارها و فرایندهای قدرت در اغلب مواقع باعث حذف تدریجی گروهها و منافع غیرمتشکل به نفع گروهها و منافع متشکل و مسلط بر منابع می شود. فشار قدرت هایی که هستند مساله زا و خلاء قدرت هایی که نیستند باعث بروز عدم تعادل هایی درجامعه می گردد. تجزیه وتحلیل این روابط قدرت به تصمیم سازان و تصمیم گیران شهری کمک می کند تا راه حل بهتری برای مسائل شهری پیدا کنند. این پژوهش به دنبال تحلیل و سنجش روابط قدرت کنشگران تولید فضای شهری و ارائه راهکار برای حل معادله توزیع قدرت کنشگران و به عبارتی تعادل سازی در سهم های قدرت کنشگران (نظریه سازی برگرفته از تجربه) است. روش‌شناسی تحقیق: کنشگران تولیدفضای شهری موردنظر با مصاحبه نیمه ساخت یافته با روش نمونه گیری گلوله برفی برای دستیابی به خبرگان جامعه هدف و مشاهدات مکرر میدانی و بررسی اسنادی جهت تکمیل و تدقیق شناسایی شده اند. روابط قدرت بین این کنشگران از طریق روش تحلیل جریان با بهره گیری از نرم افزار یوسینت (UCINET) و میزان قدرت کنشگران از طریق روش تحلیل اثرات متقابل با بهره گیری از نرم افزار میک مک (MICMAC) سنجش و تحلیل گردید. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد پژوهش، فضای شهری منحصربه فرد و بسیار باارش اراضی عباس آباد به وسعت 554 هکتار واقع در بخش مرکزی کلانشهر تهران است. یافته ها: خروجی تحلیل نرم‌افزارها و تدقیق نتایج، یک سطح‌بندی از میزان ارتباطات و میزان قدرت کنشگران تولید فضای شهری عباس آباد بدست داد که مشخص نمود تعادل در قدرت کنشگران وجود ندارد و شهروندان در پایین ترین سطح تأثیرگذاری قرار داشته و نقش و تأثیرگذاری در هیچ‌یک از مراحل تهیه و تصویب و اجرای طرح نداشتند و نیز بخش خصوصی مستقل نیز در این فرایند حضور ندارد. نتایج: از نتایج و نوآوری‌های این پژوهش 1. استفاده از دو نرم‌افزار میک مک و یوسینت برای شناسایی و تحلیل قدرت کنشگران تولید فضای شهری در یک نمونه مطالعاتی. 2. در حوزه توسعه دانش موجود در برنامه‌ریزی شهری، در راستای شهروندمدارتر شدن تولید فضاهای شهری، با بهره‌گیری از جدیدترین اندیشه‌های اندیشمندان حوزه برنامه‌ریزی شهری و قدرت، پیشنهاد مدل "دولت- فضا- مردم" وتشکیل "نهاد عمومی فضاداران شهری" (اجرایی-عملیاتی) و ارائه نظریه PIUS پیشنهاد است. تفاصيل المقالة

امروزه خیابان‌ها به طور عمده تحت تسلط خودروها قرار گرفته‌اند که منجر به اختلال در چرخه پایداری در حمل‌ونقل شهری شده است ، استفاده بیش از حد از خودروهای شخصی باعث کاهش افزایش احتمال تصادف می‌شود. این مقاله با استفاده از رویکردهایی مانند آرامسازی ترافیک و پهنه ی خانگی به این موضوعات پرداخته، بنابراین سنجش و ارزیابی عوامل مؤثر در آرامسازی ترافیک در محله‌های شهری با تأکید بر ایجاد پهنه ی خانگی جهت تحقق حمل و نقل پایدار یکی از مطالعات ضروریست.مقاله حاضر در دسته بندی توصیفی-تحلیلی قرار می گیرد که با توجه به هدف پژوهش مطالعات کاربردی-کیفی نیز می باشد . در ابتدا، روش تحلیل شبکه ای (ANP) با استفاده از نرم افزار Super Decision برای اولویت بندی گزینه ها برای دستیابی به حمل و نقل پایدار بر اساس نظرات دو متخصص برجسته مورد ارزیابی قرار گرفته است . سپس معیارهای مناسب برای آرامسازی ترافیک با استفاده از روش دلفی تعیین مشخص شده ودر نهایت،در مطالعه تطبیقی (محله جدید در مقابل محله قدیمی) با استفاده از تحلیل آماری گزینه‌های مناسب‌تر انجام شده .بر اساس یافته‌های مقاله، گزینه‌های حذف ترافیک عبوری، کاهش آلودگی هوا از طریق تجمع کاربری‌ها و کاهش ازدحام خودروی شخصی و ارتقای سازگاری عملکردی بالاترین امتیاز را برای دستیابی به حمل‌ونقل پایدار کسب کردند که معادل معیارهای کالبد،کارکرد،فرم و زیباشناسی ،محتوی و رفتارشناسی که معیارهای اصلی تحقق ارامسازی ترافیکی نیز می باشند است ،در مرحله بعد با توجه به نتایج محله شیخ اباد متمایلتر به اقداماتی از جنس کارکرد و محتوی به نسبت ملاصدرا بودند. تفاصيل المقالة