امروزه با توسعه روزافزون، شهرها فاقد فضاهای شهری مطلوب می­باشند. سازگاری این فضاها با نیاز ساکنان، درکانون توجه کارشناسان قرار گرفته است. فضاهای شهری دربرآورده ساختن نیاز‌های اجتماعی و فردی کودکان شهر، نقش منحصر به فردی دارند. این فضاها بخش عمده­ای از زمان و محیط زندگی روزمره ساکنان از جمله کودکان را به خود اختصاص می‌دهند و از دیدگاه مهندسی علوم انسانی، ارتقاءکیفیت این فضاها می­تواند در سلامت و رشد قوای جسمی، تقویت تعاملات اجتماعی و پرورش خلاقیت در کودکان موثر باشد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه­ای و بررسی­های میدانی (در قالب پرسشنامه و تفسیر نقاشی‌های کودکان و نظرسنجی از والدین) است که ابتدا به بررسی ویژگی‌ها و شاخص‌های شهر دوستدار کودک در منابع مختلف پرداخته و بر مبنای این شاخص‌ها، گویه‌های پرسشنامه شکل گرفته، سپس با توجه به نتایج پرسشنامه‌ها، عوامل داخلی و خارجی مدل SWOT استخراج و بر طبق نظر کارشناسان وزن دهی صورت گرفته است. نتایج حاکی از آن است که بر طبق مدل ای اچ پی از بین معیارهای شهر دوستدار کودک، معیار ایمنی و امنیت در رتبه اول و از بین معیارهای خلاقیت، معیار خلاقیت معنایی رتبه اول را دارد که بر اساس این اولویت بندی و با توجه به عوامل سوات، برای استخراج راهبردها از مدل QSPM بهره گرفته شده است که راهبرد مخاطب قرار دادن کودک در محیط اولویت برتر را داشته که راهکارهایی مانند استفاده از مشارکت و تصمیم گیری کودکان در مورد شهر مطلوب آنها، استفاده از علائم راهنما برای جهت یابی کودکان در محله، استفاده از مبلمان در مقیاس کودک و استفاده از رنگ‌های شاد در فضاهای شهری می‌تواند در این مهم مؤثر باشد. تفاصيل المقالة

       در چند دهه اخیر رشد بی­رویه و ناهماهنگ محیط شهری به­صورت مستقیم و غیرمستقیم بر کیفیت زندگی شهری، بافت­های تاریخی و ارزشمند و انسان تأثیرگذار بوده است.÷ وسعت زیاد بافت­های قدیمی و فرسوده و معضلات پیچیده آن­ها و تأثیر مستقیم بر کیفیت زندگی شهری، مسئولان شهری را وادار به اتخاذ رویکردهای جدید در جهت مقابله با این معضلات کرده است. رویکردهای مرمت و بهسازی درگذر زمان تکامل‌یافته‌اند که از جدیدترین رویکردها می­توان به نوزایی شهری اشاره نمود. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محدوده پیرامونی بافت تاریخی میدان امام علی (ع) اصفهان بر اساس سه معیار اجتماعی، اقتصادی و کالبدی با رویکرد نوزایی شهری می­باشد. روش تحقیق به­صورت توصیفی- تحلیلی بوده و کاربردی می­باشد. جامعه آماری ساکنین محدوده موردمطالعه و متخصصین شهری می­باشند که 30 نفر به­صورت هدفمند انتخاب و پرسشنامه­ها بین آن­ها توزیع‌شده است. از طریق روش سوات به تحلیل وضعیت موجود پرداخته و زیرمعیارهای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و همچنین گزینه‌های نوزایی شهری از طریق مدل تحلیل شبکه‌ای (ANP) اولویت‌بندی گردیده­اند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مهم­ترین معیار در جهت ارتقا کیفیت زندگی، معیار اقتصادی با وزن 41/0 و در رده بعد معیار کالبدی با وزن 31/0 و درنهایت معیار اجتماعی با وزن 25/0 می­باشد. در زیر معیار اجتماعی میزان رضایت از محله، در زیر معیار اقتصادی بازار مسکن و زمین، در زیر معیار کالبدی نظارت بر ساخت‌وساز جدید و در گزینه­های نوزایی شهری برنامه­های توسعه مناسب و انعطاف­پذیر از مهم­ترین عوامل تأثیرگذار بر کیفیت زندگی در محدوده مورد مطالعه شناخته‌شده‌اند. بر این مبنا راهکارهایی همچون برقراری تعادل بین عملکردهای بافت از طریق تزریق فعالیت­های تجاری و گردشگری، تدوین ضوابط شهرسازی با در نظر گرفتن اقتصاد زمین، نظارت بر نظام انسانی در ساخت‌وسازهای جدید برای جلوگیری از کم‌ارزش شدن بناهای باارزش جهت احیا مجدد این محدوده می‌تواند ارائه گردد. تفاصيل المقالة

در شهرهای امروزی جای خالی فضاهایی برای جذب و نگهداشت گروه‌های شهری خلاق بیشتر احساس می‌شود. فضاهایی که بتوانند هم محلی برای بروز خلاقیت شهروندان بوده و هم به‌عنوان فضایی برای تعاملات و فعالیت‌های دانش‌محور و خلاقانه در شهر در جذب افکار نوآورانه شهروندان نقش‌آفرینی کنند. هدف از این پژوهش، ارائه مدلی جهت بررسی شاخصه‌های شهر خلاق در منطقه 3 شهر یزد است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از نظر ماهیت، کاربردی است. با مرور ادبیات پژوهش و اخذ نظر خبرگان، 10 شاخص اصلی شناسایی شده؛ سپس پرسشنامه ماتریسی ساخت­یافته برای تعیین ارتباطات بین این شاخص­ها تدوین و داده­های حاصل از پرسشنامه با استفاده از مدل­سازی ساختاری تفسیری (ISM)، تحلیل و در 8 سطح در یک شبکه تعاملی ترسیم ‌شد. همچنین، قدرت نفوذ و میزان وابستگی این شاخص­ها نسبت به هم بررسی شد. طبق یافته­های پژوهش، پرنفوذترین شاخص در ماتریس قدرت نفوذ-وابستگی، شاخص «آموزش عالی» و وابسته­ترین شاخص «سرزندگی فضای شهری» است؛ در نتیجه، شاخص «آموزش عالی» یکی از مهمترین و کلیدی‌ترین شاخص‌های شهر خلاق و «سرزندگی فضای شهری» متأثر از دیگر شاخص‌های شهر خلاق می‌باشد. لذا تحقق شهر خلاق در گرو توجه ویژه مسئولان به شاخص «آموزش عالی» در منطقه 3 شهر یزد است و باید سازمان­های مربوطه با این نگرش، برنامه­های بلندمدت خود را جهت تحقق شهر خلاق طراحی کنند. در نتیجه راهبردهایی همچون استفاده از توانایی‌های دانشگاه‌های همکار جهت انجام پروژه‌های خلاقیت­محور، برگزاری کارگاه‌های خلاقیت و کارآفرینی در زمینه هنرهای بومی و صنایع ‌دستی، استفاده از تسهیلات دولتی و سرمایه­گذاری بخش خصوصی پیشنهاد می­شود.   تفاصيل المقالة