فهرس المقالات محبوبه خسروی


  • المقاله

    1 - مقایسۀ اثرات بازی هدایت‌شده، بازی آزاد و آموزش مستقیم بر یادگیری کودکان در درس علوم تجربی پایۀ اول ابتدایی
    پژوهش در برنامه ریزی درسی , العدد 5 , السنة 17 , زمستان 1399
    هدف پژوهش، بررسی مقایسۀ اثرات بازی هدایت‌شده، بازی آزاد و آموزش مستقیم بر یادگیری کودکان در درس علوم تجربی پایۀ اول ابتدایی بود. روش پژوهش حاضر، کمی و از نوع مطالعات آزمایشی با طرح بین گروهی با اندازه‌گیری مکرر بود. جامعۀ پژوهش، همۀ دانش‌آموزان پسر پایۀ اول مدارس ابتدای أکثر
    هدف پژوهش، بررسی مقایسۀ اثرات بازی هدایت‌شده، بازی آزاد و آموزش مستقیم بر یادگیری کودکان در درس علوم تجربی پایۀ اول ابتدایی بود. روش پژوهش حاضر، کمی و از نوع مطالعات آزمایشی با طرح بین گروهی با اندازه‌گیری مکرر بود. جامعۀ پژوهش، همۀ دانش‌آموزان پسر پایۀ اول مدارس ابتدایی منطقه یازده شهر تهران در سال 1398 بود. از جامعۀ آماری، یک مدرسه به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد و از میان دانش‌آموزان کلاس اول آن مدرسه 24 آزمودنی به‌صورت تصادفی انتخاب و در سه گروه به‌صورت (هر گروه 8 آزمودنی) قرار گرفتند. ابزار پژوهش، آزمون محقق ساخته مبحث آهن‌ربا کتاب علوم تجربی پایۀ اول ابتدایی بود. پایایی ابزار با روش کودر ریچاردسون بررسی شد و مقدار آن برابر با 86/0، روایی ابزار به‌وسیلۀ روایی محتوا توسط معلمان بررسی و روایی آن تائید شد. به‌منظور تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس ترکیبی (یک بین و یک درون) با نرم‌افزار Spss20 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین سه روش آموزشی در باب یادگیری در سطح 05/0 تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین مقایسۀ گروه‌ها در یادگیری با توجه به اثر تعاملی زمان، حاکی از آن بود که روش بازی هدایت‌شده در افزایش یادگیری مبحث آهن‌ربا نسبت به سه روش دیگر مؤثرتر بوده است (05/0>P) و میزان کاهش یادگیری در گروه بازی هدایت‌شده نسبت به دو روش دیگر دارای وضعیت بهتری بود. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده روش بازی هدایت‌شده می‌تواند باعث افزایش یادگیری مبحث آهن‌ربا در دانش‌آموزان شود. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - دانش ضمنی دبیران زبان انگلیسی دورۀ دوم متوسطه از ارزشیابی کیفی: با تأکید بر روش‌های خودآزمایی و پوشه‌کار
    پژوهش در برنامه ریزی درسی , العدد 4 , السنة 17 , پاییز 1399
    هدف این ‌پژوهش، شناسایی دانش ضمنی دبیران زبان انگلیسی دورۀ دوم متوسطه از روش‌های ارزشیابی کیفی (با تأکید بر روش خودآزمایی و روش استفاده از پوشه‌کار) است. روش مورد استفاده در این پژوهش پدیدارنگاری (تفسیری) است. مشارکت‌کنندگان در پژوهش، دبیران زبان انگلیسی دورۀ دوم متوسطه أکثر
    هدف این ‌پژوهش، شناسایی دانش ضمنی دبیران زبان انگلیسی دورۀ دوم متوسطه از روش‌های ارزشیابی کیفی (با تأکید بر روش خودآزمایی و روش استفاده از پوشه‌کار) است. روش مورد استفاده در این پژوهش پدیدارنگاری (تفسیری) است. مشارکت‌کنندگان در پژوهش، دبیران زبان انگلیسی دورۀ دوم متوسطه شهرستان شهریار در سال تحصیلی 98-1397 بودند. با روش نمونه‌گیری هدفمند (رویکرد انتخاب موارد مطلوب و تا سرحد اشباع)، انتخاب نمونه‌ها تا دریافت اطلاعات جدید ادامه پیدا کرد و 18 نفر (7 نفر مرد و 11 نفر زن) انتخاب شدند. این دبیران مورد مصاحبه نیمه‌ساختاریافته قرار گرفتند و اظهارات آنان به روش تحلیل مضمون، تحلیل گردید. روایی و پایایی ابزار با استفاده از قابلیت اعتبار، قابلیت انتقال، قابلیت تأیید و اطمینان‌پذیری تأیید شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد آنان روش خودآزمایی را به‌عنوان یک روش معتبر برای ارزشیابی قبول ندارند و از روش استفاده از پوشه‌کار نیز به‌طورجدی بهره نمی‌گیرند. این پژوهش نشان داد که دانش ضمنی دبیران زبان انگلیسی دورۀ دوم متوسطه از روش‌های ارزشیابی کیفی، میزان قابل‌توجهی از دانش ضمنی دبیران را شکل نمی‌دهد و اعتماد آنان به ارزشیابی کیفی پایین است. تعداد زیادی از دبیران از ارزشیابی کیفی به‌عنوان مکملی برای ارزشیابی عینی و برای بهبود فرایند آموزش استفاده می‌کنند و ارزشیابی کیفی را روشی جدی برای ارزشیابی نمی‌بینند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامۀ ‌درسی تربیت دینی در دورۀ ابتدایی
    پژوهش در برنامه ریزی درسی , العدد 2 , السنة 18 , تابستان 1400
    هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامۀ درسی تربیت دینی در دورۀ ابتدایی است. در این پژوهش روش‌های تحلیل محتوای کیفی، روش اسنادی مورد استفاده قرارگرفت. نمونۀ مورد نظر برای گردآوری داده‌ها عبارت از پانزده متخصص رشتۀ برنامۀ درسی و سایر تخصص‌های مرتبط با موضوع پژوهش أکثر
    هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامۀ درسی تربیت دینی در دورۀ ابتدایی است. در این پژوهش روش‌های تحلیل محتوای کیفی، روش اسنادی مورد استفاده قرارگرفت. نمونۀ مورد نظر برای گردآوری داده‌ها عبارت از پانزده متخصص رشتۀ برنامۀ درسی و سایر تخصص‌های مرتبط با موضوع پژوهش و چهل منبع در رابطه با برنامۀ ‌درسی تربیت دینی بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. فنون گردآوری داده‌ها عبارت‌ از مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافتۀ فردی با متخصصان و تحلیل کیفی متون بود. داده‌های به دست‌آمده از مصاحبه‌ها با روش نظام مقوله‌بندی قیاسی تجزیه و تحلیل شد. یافته‌های این پژوهش، ویژگی‌های عناصر برنامۀ درسی تربیت دینی را به ترتیب برای هدف، محتوا و سازماندهی محتوا، روش و ارزشیابی و نقش معلم به دست داد و الگوی اولیۀ برنامۀ درسی تربیت دینی طراحی شد و همچنین فرایند، مراحل و چگونگی ارائۀ الگوی برنامۀ ‌درسی تربیت دینی منتج از پژوهش‌های پیشین مربوط به موضوع بود. الگوی مذکور پس از اعتباریابی توسط متخصصان و صاحب‌نظران و اعمال تعدیل‌ها، مورد تأیید قرار گرفت. نتایج این پژوهش می‌تواند در طراحی و تدوین برنامۀ‌ درسی تربیت دینی دردورۀ ابتدایی مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - مرور سیستماتیک مؤلفه‌های حمایت از شکل‌گیری PCK در میان نومعلمان
    پژوهش در برنامه ریزی درسی , العدد 5 , السنة 18 , زمستان 1400
    از آنجا که PCK به عنوان یکی از ارکان دانش معلمی در نظر گرفته می‌شود، این مطالعۀ با هدف درک چگونگی حمایت از PCKو طبقه‌بندی مؤلفه‌ها و عوامل حمایت از شکل‌گیری آن انجام شده است. این مطالعۀ مروری سیستماتیک از ۱۱ سال تحقیق در فاصلۀ سال‌های (۲۰۲۱-۲۰۱۰) در زمینه مؤلفه‌های حمای أکثر
    از آنجا که PCK به عنوان یکی از ارکان دانش معلمی در نظر گرفته می‌شود، این مطالعۀ با هدف درک چگونگی حمایت از PCKو طبقه‌بندی مؤلفه‌ها و عوامل حمایت از شکل‌گیری آن انجام شده است. این مطالعۀ مروری سیستماتیک از ۱۱ سال تحقیق در فاصلۀ سال‌های (۲۰۲۱-۲۰۱۰) در زمینه مؤلفه‌های حمایت از شکل‌گیری PCK است. کلیدواژه‌های مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از:‌ توسعۀ PCK، حمایت از شکل‌گیری PCK نومعلمان، دانش موضوعی-تربیتی و آموزش معلمان، برنامۀ حمایت از نومعلمان، رشد حرفه‌ای و دانش موضوعی-تربیتی که در پایگاههای Science Direct، Google Scholar ، Eric ، Scopus ، Sage ، Web of Science جستجو شد. در جستجوی اولیه ۷۵۰ مقاله شناسایی شد که در مرحلۀ اول غربالگری ۹۵ مطالعۀ مرتبط به دست آمد؛ در نهایت در مرحلۀ دوم غربالگری، پس از بررسی متن کامل مطالعات و ارزیابی آنها با استفاده از ابزار ارزیابی روش‌های ترکیبی (MMAT) ۳۹ مقاله وارد فرایند مرور سیستماتیک شدند. تجزیه و تحلیل مطالعات بر ۱۲ مؤلفه و ۹ گروه بازیگر تأکید داشت که از میان ۱۲ مؤلفه، مؤلفه‌های نقش برنامه‌های آماده‌سازی معلمان در توسعۀ PCK ، PCK مبتنی بر تجربۀ شخصی و رشد تأمل معلمان همسو با توسعۀ PCK به عنوان مؤلفه‌های اصلی حمایت از شکل‌گیری PCK شناخته شده‌اند. سایر مؤلفه‌ها عبارتند از: توسعۀ PCK در جامعۀ یادگیرندگان تدریس، رشد حرفه‌ای مبتنی بر PCK، برنامۀ مربیگری با محوریت PCK، حمایت رسمی مدارس از شکل‌گیری PCK، تسلط به حیطۀ موضوعی به عنوان معلم، تأثیر متقابل توسعۀ PCK و رشد باورهای سازندۀ معلم، توسعۀ PCK در بستر آموزش مجازی، تجارب زیستۀ مشترک با دانش‌آموزان. در این مطالعۀ، چندین بازیگر از ادبیات مربوطه شناسایی و بر اساس درصد به ۹ دسته طبقه‌بندی شدند که شامل معلم راهنما، نومعلمان، مدیران مدارس، مسئولان برگزاری دوره‌ها در دانشگاه، دانش‌آموزان، همکاران، استاد راهنما، محققان و والدینند و از بین آنها معلم راهنما، نومعلمان، مدیران مدارس و مسئولان برگزاری دوره‌ها در دانشگاه به عنوان بازیگران برتر شکل‌گیری PCK شناخته می‌شوند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - کشف ابعاد تدریس مبحث ذرات زیراتمی درس شیمی، پایه دهم، براساس نظریه PCK، با روش دلفی
    پژوهش در برنامه ریزی درسی , العدد 77 , السنة 20 , تابستان 1402
    مقاله حاضر به بررسی و شناسایی ابعاد تدریس در مبحث ذرات زیراتمی کتاب شیمی، پایه دهم بر اساس مدل دانش محتوای تربیتی (PCK) مگنوسان، کراجکیک و بورکو (Magnusson, Krajcik & Borko, 1999) می‌پردازد. در این پژوهش دو مؤلفه دانش راهبردهای آموزشی و دانش نسبت به فهم دانش‌آموزان أکثر
    مقاله حاضر به بررسی و شناسایی ابعاد تدریس در مبحث ذرات زیراتمی کتاب شیمی، پایه دهم بر اساس مدل دانش محتوای تربیتی (PCK) مگنوسان، کراجکیک و بورکو (Magnusson, Krajcik & Borko, 1999) می‌پردازد. در این پژوهش دو مؤلفه دانش راهبردهای آموزشی و دانش نسبت به فهم دانش‌آموزان از علوم انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. رویکرد پژوهشی این مطالعه بر مبنای پژوهش‌های آمیخته با طرح اکتشافی متوالی، با استفاده از روش دلفی در سه دور انجام شد. مجموعه مشارکت‌کنندگان پژوهش را 33 نفر از دبیران شیمی تشکیل دادند که ابتدا به روش نظری و سپس گلوله برفی انتخاب شده بودند. در دور اول، یک مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انجام و نتایج مصاحبه از طریق کدگذاری باز و محوری تحلیل شد. در دور دوم، مبتنی بر نتایج حاصل از کدگذاری دور اول، یک پرسشنامه بسته‌پاسخ طراحی شد. سپس در اختیار متخصصان قرار گرفت و پاسخ‌های آنها، از طریق تحلیل عامل کیو بررسی گردید. در دور سوم، با حذف سؤالات اضافی، مجدداً پرسشنامه در اختیار متخصصان قرار گرفت. در پایان با استفاده از تحلیل عامل کیو، هشت بعد برای تدریس مبحث ذرات زیراتمی، بر اساس مفهوم دانش محتوای تربیتی (PCK)، بدین ترتیب بدست آمد: نماد پردازی تصویری؛ فعالیت های یادگیری؛ تمرین مهارت های ریاضی؛ راهبردهای توضیحی - تعاملی در تدریس؛ منشأ بدفهمی ها؛ بدفهمی های ماهیت و پایداری؛ رفع بدفهمی ها و پیش‌نیازها بدست آمد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - بررسی وضعیت موجود برنامه درسی قصد شده آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان از منظر دانش فناوری (براساس الگوی TPACK)
    فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی , العدد 2 , السنة 10 , تابستان 1399
    پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود برنامه درسی قصد شده آموزش ابتدایی از منظر دانش فن‌آوری انجام شد. روش پژوهش، تحلیل محتوا است. میدان پژوهش، برنامه درسی قصد شده آموزش ابتدایی است. نمونه ی پژوهش دروس کاربرد فاوا در آموزش ابتدایی به روش هدفمند انتخاب شد. ابزار پژوهش سیاه أکثر
    پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود برنامه درسی قصد شده آموزش ابتدایی از منظر دانش فن‌آوری انجام شد. روش پژوهش، تحلیل محتوا است. میدان پژوهش، برنامه درسی قصد شده آموزش ابتدایی است. نمونه ی پژوهش دروس کاربرد فاوا در آموزش ابتدایی به روش هدفمند انتخاب شد. ابزار پژوهش سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته است که براساس الگوی TPACK تهیه شد. روایی ابزار به روش صوری تأیید شد و برای پایایی ابزار به روش اسکات ضریب توافق 05/91 به دست آمد. تجزیه و تحلیل کیفی داده ها نشان داد که برنامه درسی حاضر از منظر دانش های معلمی بر مبنای الگوی قدیمی شولمن طراحی شده است. چون موضوعات مربوط به دانش فن‌آوری، جزء شایستگی محتوای پداگوژی بیان شده، به دانش فن‌آوری به عنوان یکی از انواع شایستگی به صورت واحدهای تئوری و عملی، به دانش فن‌آوری به صورت آنالوگو دیجیتال، به تلفیق فن‌آوری با محتوا و پداگوژی و یکپارچه سازی این سه با ارائه ابزارهای محتوا، ابزارهای تدریس آنلاین و ابزار ارزشیابی توجه نشده است. بنابراین از ظرفیت برنامه درسی برای آموزش دانش فن‌آوری به خوبی استفاده نشده و براساس الگوی TPACK ناقص است. تفاصيل المقالة