با توجه به آمار از میان انواع مخاطرات شناخته‌شده، شاید زلزله مخرب‌ترین و جدی‌ترین آن‌ها باشد که کشور ما را تهدید می‌کند. علیرغم پیشرفت‌های بشر در زمینه شناخت این پدیده تاکنون روشی جهت پیشگیری و یا پیش‌بینی آن یافت نشده است. طبیعت غیرقابل پیشگیری بودن زلزله، انسان را بر آن می‌دارد تا بکوشد در رویارویی با آن خود را تقویت نموده و از حجم ضایعات و تلفات بکاهد. عملکرد شهر از مهم‌ترین و بارزترین فضای تعامل انسان‌ها، در صورت بروز سانحه‌ای چون زلزله مختل شده و دیگر پویایی سابق را نخواهد داشت. هدف از انجام این پژوهش شناسایی محدوده¬های ایمن در محلات شهر بابل برای مقابله با زلزله است. روش مطالعه حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و میدانی است. جامعه آماری در این پژوهش شامل شهروندان ساکن در محلات دوازده‌گانه شهر بابل بوده که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 322 نفر تعیین گردیده است. برای ارزیابی خطر وقوع زلزله و شناسایی محدوده های ایمن از نرم‌افزارهای GIS و SPSS استفاده‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد بر اساس 11 معیار کالبدی جهت شناخت درجــۀ آسیب‌پذیری شــهر، محدوده جنوب شهر بابل به دلیل نزدیکی بیشتر به گسل‌های منطقه، قدمت بالاتر ساختمان‌ها (متوسط 30 سال)، بالا بودن درجۀ محصوریت و سطح اشغال بالاتر از سطح اشغال استاندارد از آسیب‌پذیری بالاتری نسبت به سایر نقاط شهر برخوردارند. بر اساس نتیجه آزمون کای اسکوئر شاخص دسترسی با میانگین 3.71 دارای بیشترین تأثیر و شاخص اجتماعی با میانگین 2.71 دارای کمترین تأثیر در مکان‌یابی نقاط امن شهر بابل بوده است. از میان شاخص‌های دسترسی، میدان‌ها و ترمینال‌ها با میانگین 3.91 بیشترین تأثیر را در مکان‌یابی نقاط امن داشته که با توجه به توزیع فضایی در سطح شهر بابل و ارتباط آن‌ها با سایر شاخص‌های دسترسی، بهینه‌ترین مکان هفت میدان ولایت، بسیج، کشوری، اوقاف،17 شهریور، موزیرج و شهید بزاز تعیین شد. وضعیت ایمنی مکان‌های امن شهر بابل در برابر مخاطرات از بعد کاربری اراضی شهری دارای شرایط مطلوب‌تر و از بعد ساخت شهر دارای وضعیت آسیب‌پذیرتری است. تفاصيل المقالة