معماری نمای حیاط میانی خانه¬های تاریخی قاجاری، به‌ عنوان یک لایةه منحصر به‌ فرد، حول حیاطِ میانی خانه¬های تاریخی قاجاری شکل گرفته‌ است. نماها در دور حیاط، دارای ویژگی¬هایی هستند که موجب تنظیم کیفیت فضایی در دو فضای باز و بسته می¬شوند. این ویژگی¬ها قابل شناسایی و بررسی هستند. اهداف این پژوهش شناسایی و بررسی ویژگی-های موثر در تنظیم کیفیت فضایی و سنجش هر یک از ویژگی¬های به‌دست‌ آمده از خانه¬های تاریخی قاجاری محلةه آخوند شهر قزوین است. در این پژوهش ماهیت داده¬ها به‌ صورت کیفی انتخاب شده و همچنین روش پژوهش به صورت توصیفی-تاریخی است. در این پژوهش سعی شده به‌ واسطۀ بررسی اسناد کتابخانه¬ای و بازدید میدانی از مورد پژوهی، ویژگی¬های معماری نمای حیاط میانی در تنظیم کیفیت فضایی استخراج شود؛، سپس در دسته¬بندی مشخصی قرار بگیرند و هر یک مورد بررسی و سنجش قرار بگیرند. نتایج به‌ دست‌ آمده از این پژوهش نشان می¬دهد که معماریِ نما، لایهة¬ای نیم‌ شفافی هستند که فضای بسته را پوشش می¬دهند. ویژگی¬هایی که شناسایی شده¬اند، مانند سامانه¬ای یکپارچه با یکدیگر، پیوند خورده¬اند و بر‌ روی هم تاثیر می-گذارند. معماری نماها دارای ویژگی¬¬هایی هستند که در سه‌ سطح پیشنهادی، مورد بررسی قرار‎‌ گرفتند. سطح اول «موضوعات مفهومی» شامل انعطاف¬پذیری، محرمیت و ارتباط با طبیعت؛ سطح دوم «تنظیم شرایط محیطی» که شامل فاصله از سطح زمین، تعدیل نور و تهویه مطلوب می¬شود؛ سطح سوم «جزئیات» است که شامل تزئینات، جزئیات شکلی می¬شود. تفاصيل المقالة