جستاری انتقادی به شیوه‌های کنترل شرکتی در بنگاه‌های مادر

الموضوعات :

پریناز عربزاده ¹ (دانشجوی دکتری، گروه مدیریت صنعتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.)
حامد رحمانی ² (استادیار، گروه مدیریت دولتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.)
علی محتشمی ³ (دانشیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.)

تاريخ الإرسال : 05 الإثنين , رمضان, 1444 تاريخ التأكيد : 17 الثلاثاء , ذو القعدة, 1444 تاريخ الإصدار : 02 الإثنين , ذو القعدة, 1444

الکلمات المفتاحية: کنترل استراتژیک, جستار انتقادی, کنترل مالی, کنترل تعاملی, بنگاه‌های مادر,

ملخص المقالة :

اگرچه گسترش بنگاه‌های مادر برای توسعه اقتصادی اهمیت فراوانی دارد و نقش محوری آن‌ها در اداره کسب‌وکارهای متنوع و ارزشآفرینی نسبت به حالت تفکیکی شرکت‌ها انکارناپذیر است؛ اما یکی از دغدغه‌های اصلی این بنگاه‌ها و مدیران شرکت‌های تابعه، چگونگی برقراری روابط یا به عبارتی کنترل شرکتی است. بنگاه‌های مادر می‌توانند بر کل فرایند تجاری شرکت‌های تابعه کنترل داشته و این کنترل در قالب سه سبک برنامه‌ریزی استراتژیک، کنترل مالی و کنترل استراتژیک انجام شود که در ادبیات نظری، به شیوه کنترل مادری مرسوم است. بااین‌حال، پیچیدگی شرایط محیطی و عدم قطعیت‌های فزاینده، موجب می‌شود صرفاً اتخاذ یک سبک کنترلی ثابت نتواند اهداف بنگاه‌های مادر را تأمین کند؛ بنابراین ایجاد یک سیستم کنترلی تعاملی و سناریو محور برای شرکت‌های تابعه به‌منظور بقای بلندمدت پیشنهاد می‌شود. در این مقاله با مرور ادبیات کنترل بنگاه‌های مادر و با نگاه انتقادی به شیوه‌ها و سبک‌های مرسوم کنترل شرکت‌های تابعه، شیوه جدیدی با تأکید بر مشارکت، تعامل و داخلی سازی تصمیمات راهبردی ارائه شده است تا بتواند کاستی‌های فعلی را پوشش داده و کنترل مؤثرتری از بنگاه‌های مادر در محیط‌های در حال تغییر ارائه دهد. در این مقاله دسته‌بندی مختلف بنگاه‌های مادر در کنار پیکربندی و سبک‌های مدیریتی آن‌ها تحت شرایط مختلف، تناسب ویژگی-ها، اندازه، تنوع‌بخشی و شیوه‌های ارزش‌آفرینی مقایسه شده است. این مقاله مروری می‌تواند برای کنترل شرکتی مؤثر باشد و به‌عنوان یک راهنما برای محققان آینده به‌منظور تحلیل سبک‌های مختلف مدیریتی بنگاه‌های مادر تحت شرایط عدم قطعیت‌ها، افق جدیدی بگشاید.